San Mateo 26 - BibliaJudío itenondewa reta uyemboemboe uyukaka waerä Jesús ( Marcos 14.1-2 ; Lucas 22.1-2 ; Juan 11.45-53 ) 1 Jayawe opaete kua jei ma yawe, Jesús jei wi jemimboe reta pe: 2 “Pe reta pikuaa mokui araño ma ko uata oï uwäe waerä pascua ara. Jokua ara etei, che kuimbaerä ayeyapo wae, imeta kía reta chemee cherowaicho reta pe jae reta chekutuka waerä kurusu re amano waerä.” Jukuärái Jesús jei chupe reta. 3 Jokua rambuewe, sacerdote itenondewa reta jare judío itenondewa reta uyembatɨ sacerdote tenondewaete Caifás jee wae joka pe. 4 Jare uyemboemboe reta kërái ipuere waerä uipɨsɨka tawɨ rupi Jesús uyukaka reta waerä. 5 Jei reta iyupe: “Erëi awɨye yaipɨsɨka kua pascua ara rupi, awɨye waerä tëta wasu pewa reta uyembopochɨ yandekotɨ,” jei reta iyupe. Pëti kuña upɨyere mbae utimbo kawi wae Jesús re ( Marcos 14.3-9 ; Juan 12.1-8 ) 6 Ime iko tëta wasu raɨ Betania pe pëti kuimbae Simón jee wae tenonde yawe ipire okuise wae. Kua kuimbae uparea Jesús jare jemimboe reta pe yuweru ukaru waerä jae jëta pe. 7 Jayawe ukaru yureko reta rambuewe, uike ou pëti kuña mbae jɨru raɨ rewe. Jokua mbae jɨru raɨ tɨnee oï mbae utimbo kawi wae, jepɨete wae ko. Jayawe Jesús mesa pe uwapɨ iko rambuewe, kuña opa upɨyere mbae utimbo kawi wae Jesús iñäka re. 8 Erëi Jesús jemimboe reta kua uecha yawe, ikawi’ä iko chupe reta, jare jei reta: “¿Maera pa opa upɨyere iyuwi kua mbae utimbo kawi wae? 9 Jokua jepɨete ko. Jae ipuereta tëi owaka, jare jokua korepoti pɨpe omborɨta tëi iparawete wae reta,” jei reta. 10 Erëi Jesús uikuaa jae reta mbae jei yureko wae. Jáeramo jei chupe reta: “Awɨye mbae pere kua kuña pe, echa’ä jae uyapo ma mbae ikawi wae chemaerä,” jei. 11 “Iparawete wae reta jekuaeñota yureko pepɨte rupi, jare pepuere pemborɨ ipotawe ara rupi. Erëi che ndarau aiko jekuaeño pepɨte pe kuärái,” jei chupe reta. 12 “Kua kuña upɨyere ma cheré kua mbae utimbo kawi wae ndei amano mbowe uyapɨkatu waerä cherete teöwerenda pewarä,” jei. 13 “Che tae pewe añetete wae, opaete ɨwɨ rupi Tumpa iñee ikawi wae uyemɨmbeu wae rupi, uyemɨmbeuta wi kua kuña uyapo wae ïru wae reta imandúa waerä jese,” jei Jesús chupe reta. Judas ipɨayemɨngeta umee waerä Jesús jowaicho reta pe ( Marcos 14.10-11 ; Lucas 22.3-6 ) 14 Jayawe pëti Jesús jemimboe doce wae wi, Judas Iscariote jee wae, oë wɨari oo sacerdote itenondewa reta ñonoï wae pe. 15 Jare jei chupe reta: “¿Mbowɨ ra pembɨepɨta chewe amee yawe pewe Jesús pipɨsɨ waerä?” jei chupe reta. “Numeeta ndewe treinta riare korepoti,” jei reta chupe. 16 Jayawe joko wiwe Judas umbɨpɨ ueka kërái ipuere waerä umee chupe reta Jesús. Jesús jou tembiu pascua pewa ( Marcos 14.12-25 ; Lucas 22.7-23 ; Juan 13.21-30 ) 17 Jayawe uwäe ara tenondewa yemɨmandúa mbɨyape levadura mbae pewa jei chupe reta wae. Jare Jesús jemimboe reta yuweru jei chupe: “¿Kiape pa ndipota nduyapo waerä yandewe tembiu pascua pewa?” jei reta chupe. 18 Jayawe Jesús jei chupe reta: “Pekua tëta wasu pe jokua kuimbae che amɨmbeu ma pewe wae jëta pe. Jare pere chupe: ‘Oremboea jei: Uwäe ma ora Tumpa oñono tee chemaerä wae. Che aipota jau tembiu pascua pewa nerëta pe cheremimboe reta ndiwe,’ pere chupe,” jei Jesús chupe reta. 19 Jayawe Jesús jemimboe reta opa yuraa uyapo Jesús jei wae, jare uyapo reta tembiu pascua pewa. 20 Jare pɨ̈tu ma oï yawe, Jesús uwapɨ mesa pe ukaru waerä jokua doce jemimboe reta ndiwe. 21 Jare ukaru yureko reta rambuewe, Jesús jei chupe reta: “Che tae pewe añetete wae, pëti yandepɨte pe oï wae chemeeta oï cherowaicho reta pe,” jei chupe reta. 22 Jayawe jokua uyandu reta yawe, Jesús jemimboe reta tuicha ipɨatɨtɨ. Jare pëti pëti wae umbɨpɨ upɨrandu chupe: “CheYa, ¿che ra ko jae?” jei reta. 23 Jare Jesús jei chupe reta: “Mbɨyape che ndiwe umäkɨ oï karúa pe wae ko jae. 24 Che kuimbaerä ayeyapo wae amano ñotái ko kërái Tumpa iñeerɨru pe uyekuatía oï cheré wae rami. Erëi jokua kuimbae chemeeta oï wae uiporaraeteta ko. Ikawi tëi ko jokua kuimbae awɨye etei oa waerä ichɨ wi,” jei chupe reta. 25 Jayawe Judas – jae ko umeeta iko Jesús jowaicho reta pe wae – jei chupe: “Oporomboe wae, ¿che ra ko jae?” jei chupe. “Nde ndere wae ko jae,” jei Jesús chupe. 26 Jare ndei opa ukaru reta mbowe, Jesús uipɨsɨ mbɨyape jare umee yasurupái Tumpa pe jese. Joko wi upɨsäa jare umee jemimboe reta pe, jare jei chupe reta umbɨjaanga rewe: “Pipɨsɨ peu. Kua mbɨyape ko jae cherete,” jei chupe reta. 27 Jayawe Jesús uipɨsɨ wi copa, jare umee wi yasurupái jese, jare umee jemimboe reta pe. “Peu, opaete pe reta,” jei. 28 Jare jei wi chupe reta umbɨjaanga rewe: “Kua ko jae cheruwɨ uyepɨyereta oï wae. Jukuärái uyeyapota Tumpa opa umbái waerä jeta wae reta wi mbaembae uyawɨ reta Tumpa kotɨ wae. Kua cheruwɨ pɨpe Tumpa uyapo oï pëti yemɨngeta ipɨau wae jae reta ndiwe,” jei. 29 “Che tae pewe, ndarau ye ma che jau uva tɨkue cheRu oï rewa opaete wae imburuwicha wasurä jaeño mái pewa. Jokua ara ramo jau pɨau yeta pe reta ndiwe,” jei chupe reta. 30 Jare opa ma ukaru reta yawe, ukäta reta pëti himno Tumpa pe. Jare joko wi oë yuraa reta ñaipe Olivorenda jee wae kotɨ. Jesús umɨmbeu Pedro pe uikuakuta oï wae ( Marcos 14.26-31 ; Lucas 22.31-34 ; Juan 13.36-38 ) 31 Jayawe yuraa yureko reta rambuewe, Jesús jei chupe reta: “Tumpa iñeerɨru pe uyekuatía oï kuärái: ‘Ayukata owecha reta iyandarekoa, jare owecha reta opata uñemɨái.’ Jukuärái uyekuatía oï cheré. Jare kua pɨ̈tu woi jokua uyeyapota oï, echa’ä pe reta opata chereya peï,” jei chupe reta. 32 “Che amano ñotái aï. Erëitu Tumpa chembɨjekowe yeta chereru umanokue wae reta ipɨte wi. Jare aikowe ye ma yawe, che rani ata pewi ɨwɨ Galilea pe,” jei chupe reta. 33 Jayawe Pedro jei Jesús pe: “Yepe tëi opaetei ïru wae reta ndereyata mbae uyeyapo ndewe wae jeko pewa, erëi che ndarau etei ndueya,” jei chupe. 34 Jayawe Jesús jei chupe: “Che tae ndewe añetete wae, kua pɨ̈tu woi, ndei uru kuimbae uñee mbowe, mbapɨ wese ma nde chekuakuta neï kuri,” jei chupe. 35 Erëitu Pedro jeiete jei chupe: “Yepe tëi aramoi amanota nde ndiwe, erëi che ndarau etei ndukuaku,” jei chupe. Jare jukuärái wi jei tëi opaete Jesús jemimboe reta. Jesús oo Getsemaní pe uyerure waerä ( Marcos 14.32-42 ; Lucas 22.39-46 ) 36 Jayawe Jesús jare jemimboe reta ndiwe yuraa uwäe reta temitɨ reta jenda Getsemaní jee wae pe. Jare Jesús jei jemimboe reta pe: “Pewapɨ kua pe che a pea pe ayerure rambuewe Tumpa pe,” jei chupe reta. 37 Jayawe joko wi Jesús wɨraa Pedro jare jokua mokui Zebedeo taɨ reta ïru wae reta wi kutɨ katu mii. Jare jae umbɨpɨ ipɨatɨtɨ ikuasɨ katu rewe. 38 Jare jei jokua mbapɨ jemimboe reta pe: “Tuicha rupi chepɨatɨtɨ aï jare amano pota echa. Pepɨta mii kua pe che ndiwe, jare awɨye peke wi,” jei chupe reta. 39 Jayawe Jesús usɨrɨ katu chuwi reta, jare uñeñono ipɨtía re ɨwɨ re. Jare uyerure Tu pe kuärái: “CheRu mii, nde ndipota yawe, embɨasa mii chewi kua aiporarata aï wae. Erëi awɨye tuyeyapo che jae waeño. Tuyeyapo chewe nde ndere wae,” jei. 40 Joko wi Jesús ou ye jokua mbapɨ jemimboe reta ñonoï wae pe, jare uecha oke ñonoï reta. Jayawe jei Pedro pe: “¿Pepuere’ä yerá pëti orawe yepe peke mbae peï che ndiwe?” jei chupe. 41 “Awɨye peke. Piyerure Tumpa pe, echa’ä jarei katu mii imeta penoi kɨrëɨ chererɨ̈ro waerä. Jayawe piyerure Tumpa pe jokua re awɨye waerä piñemɨamɨrika jokua kɨrëɨ pe. Echa’ä pepɨa pe peratangätu ko tëi, erëi perete ipɨräta’ä,” jei Pedro pe. 42 Jayawe Jesús usɨrɨ ye chuwi reta, jare oo ye uyerure Tu pe. “CheRu mii,” jei. “Aiporarata ko yawe, jayawe tuyeyapo chewe nde ndere wae,” jei. 43 Jare joko wi jekuae ou ye jemimboe reta ñonoï wae pe. Jare uecha oke ñonoï reta ye, echa’ä topeɨ opa umɨamɨri reta ramo. 44 Jayawe Jesús usɨrɨ ye chuwi reta uyerure waerä Tu pe kërái tenonde uyerure wae rami. Kua re mbapɨ wesea ma. 45 Jayawe ou ye jemimboe reta ñonoï wae pe jare jei chupe reta: “¿Jekuaeño yerá peke jare peputuu peï?” jei chupe reta. “Mase, uwäe ma ora. Che kuimbaerä ayeyapo wae, pëti wae chemee oï jeko kachi wae reta ipo pe,” jei. 46 “Pepüa. Mase, chemee wae ko uwäe ma ou. Ya ñawäiti,” jei chupe reta. Jesús jowaicho reta yuweru uipɨsɨ ( Marcos 14.43-50 ; Lucas 22.47-53 ; Juan 18.2-11 ) 47 Jare Jesús uyemɨngeta iko rambuewe, ou uwäe Judas. Jae ko Jesús jemimboe doce wae wi pëti. Jare yuweru wi jae ndiwe jeta wae reta mburuwicha reta ombou wae ikɨsepuku rewe jare iɨwɨra rewe uipɨsɨ reta waerä Jesús. Jokua oporombou wae reta ko jae sacerdote itenondewa reta jare judío itenondewa reta. 48 Judas umɨmbeu kawi ma yepe jokua ïru kuimbae reta pe kërái jae reta ipuere waerä uikuaa kía nunga ra ko jae Jesús wae. Jei chupe reta: “Jokua jowa pe ayurupɨteta aï wae ko jae. Pipɨsɨ kawi kuri,” jei chupe reta. 49 Jayawe Judas ou uwäe yawe, ou woi jei Jesús pe: “Oporomboe wae, ¿kërái pa neï?” jei chupe. Jayawe uyurupɨte jowa pe. 50 Jayawe Jesús jei chupe: “Cheïru, ¿maera pa ndiyapo jukuärái?” jei chupe. Jare jupiwoiño jokua ïru kuimbae reta uipɨsɨ Jesús. 51 Jare aramoiño pëti wae Jesús ndiwe iko wae ueki ikɨsepuku jɨru wi, jare uiporu sacerdote tenondewaete pe uyeyokui wae re, jare uyasɨa chuwi inambi. 52 Jayawe Jesús jei jokua jemimboe pe: “Iñono ye ndekɨsepuku jɨru pe. Echa’ä opaete kía ñeräro reño iko wae jare upuruyuka wae jukuäraiño ko umanota oï,” jei chupe. 53 “Añetete che aipota yawe, chepuereta tëi aeka cheRu pe jae jawoi pewa ombou waerä jetaete araɨwa reta cherepɨ waerä. ¿Ndikuaa’ä yerá jokua?” jei chupe. 54 “Erëi jukuärái ayapo yawe, ¿këraita pa uyeyapo Tumpa iñeerɨru pe uyekuatía oï wae? Echa’ä joko pe jei mbaembae añawe uyeyapo oï wae imeta ko uyeyapo chewe,” jei chupe. 55 Jayawe Jesús jei yuweru wae reta pe: “¿Maera pa peyu kɨsepuku rewe jare ɨwɨra rewe chepɨsɨ waerä? ¿Jae yerá che imonda jeko kachi wae?” jei chupe reta. “Opa ara rupi che aporomboe aiko pepɨte rupi tupao wasu joka pe. ¿Maera pa joko pe chepɨsɨ'ä?” jei. 56 “Erëitu opaete kua mbaembae uasa oï uyeyapo waerä kërái arakae Tumpa iñee umɨmbeu wae reta uikuatía wae rupi,” jei chupe reta. Jayawe opaete Jesús jemimboe reta ueya jare opa osi reta. Jesús uyemboɨ judío imburuwicha reta jowai ( Marcos 14.53-65 ; Lucas 22.54 , 63-71 ; Juan 18.12-13 , 19-24 ) 57 Jayawe Jesús uipɨsɨ wae reta wɨraa sacerdote tenondewaete Caifás jee wae jëta pe. Joko pe uyembatɨ ñonoï Moisés uikuatía wae re oporomboe wae reta jare judío itenondewa reta. 58 Jare Pedro oo wi Jesús jaɨkue, erëi mbɨrɨ katu mii upɨta chuwi. Jare uike oo sacerdote tenondewaete joka pe, jare oo uwapɨ sɨndaro tupao wasu iyandarekoa reta uwapɨ ñonoï wae pe uecha waerä mbae ra uasata wae. 59 Jayawe sacerdote itenondewa reta jare opaete ïru mburuwicha reta ueka yureko kërái apu rupi uñeapo waerä Jesús re uyukaka reta waerä. 60 Erëi yepe tëi jeta wae reta iyapu Jesús re, erëi ipuere’ä uwäe reta kërái rupi uñeapo waerä jese. Erëi taɨkuete yuweru mokui wae jare jei reta Jesús rewa: 61 “Kua pochɨ jei, ‘Chepuere opa arukachi tupao wasu jare amupüa ye mbapɨ ara rupi,’ jei,” jei reta. 62 Jayawe sacerdote tenondewaete upüa uyemboɨ jare jei Jesús pe: “¿Maera pa niñee nemoë'ä? ¿Maera pa nde ndere’ä mbae jae reta jei ndekotɨ wae re?” jei chupe. 63 Erëi Jesús kïiño. Jayawe sacerdote tenondewaete jei chupe: “Emɨmbeu orewe Tumpa ikoño mái wae jowake, ¿nde pa ko jae Cristo yae chupe wae? ¿Nde pa ko jae Tumpa Taɨ?” jei chupe. 64 Jayawe Jesús jei chupe: “Nde ndere wae ko jae,” jei chupe. “Jare wi che tae pewe, outa uwäe ara che kuimbaerä ayeyapo wae, pe reta etei cherechata peï kuri Tumpa imbaepuere tuichaete wae iyakata kotɨ. Jare cherechata wi ayu ye yawe ara wi amapɨ̈tu re,” jei chupe. 65 Jayawe jokua uyandu yawe, sacerdote tenondewaete pochɨ pɨpei omondoro iyuwi jemimonde. Jare jei ïru mburuwicha reta pe: “¡Jae jei iyupe tëi Tumpa ko! ¿Maera ye pa yaekata ïru wae reta uñeapo waerä jese?” jei chupe reta. “Mase, pe reta etei piyandu ma kërái jae jei iyupe tëi Tumpa ko. 66 ¿Mbae pa pere añawe? ¿Ime ra teko onoi ani mbaetɨ ra?” jei chupe reta. Jayawe ïru sacerdote reta jei: “Ime onoi teko. Jupi ko umano waerä,” jei reta. 67 Jayawe amokue jae reta undɨwɨ Jesús jowa re jare uinupa reta. Jare ïru wae reta owapete, 68 jare jei reta chupe: “Añetete nde ko jae Cristo yawe, jayawe yaecha Tumpa tuikuaaka ndewe kía ra okua oï nderé wae,” jei reta chupe. Pedro uikuaku Jesús ( Marcos 14.66-72 ; Lucas 22.55-62 ; Juan 18.15-18 , 25-27 ) 69 Jokua rambuewe Pedro jekuaeño uwapɨ oï oka pe. Jare pëti kuñatái uyeyokui wae ou jei chupe: “Nde ndiko wi jokua Jesús Galilea pewa ndiwe,” jei chupe. 70 Erëi Pedro uikuaku opaete wae jowake jei rewe: “Aikuaa’ä mbae re ra ndiyemɨngeta neï wae,” jei chupe. 71 Jayawe Pedro upüa oo oka jöke kotɨ. Jare ïru kuñatái uecha jare jei joko pe ñonoï wae reta pe: “Kua kuimbae, jae iko wi Jesús Nazaret pewa ndiwe,” jei chupe reta. 72 Erëi Pedro uikuaku ye: “Che tae pewe Tumpa jowake, ¡aikuaa’ä etei jokua kuimbae!” jei chupe reta. 73 Jare ndei ɨma mbowe amokue joko pe ñonoï wae reta yuweru jei Pedro pe: “Añetete nde wi ko jae Jesús ndiwe ndiko wae, echa’ä sɨmi nduikuaa ndiyemɨngeta re nde ko jae Galilea pewa wae,” jei reta chupe. 74 Jayawe Pedro jei chupe reta: “Che tae pewe Tumpa jowake, ¡aikuaa’ä etei jokua kuimbae! Jare Tumpa tuiporaraka chewe kua che jae wae añetete’ä yawe,” jei chupe reta. Jayawe jawoi pewa uru kuimbae uñee. 75 Jare Pedro imandúa woi Jesús jei chupe wae re: “Ndei uru kuimbae uñee mbowe, mbapɨ wese ma nde chekuakuta neï kuri,” jei chupe. Jayawe Pedro oë oo joko wi, jare umbɨpɨ uyao täta rupi ipɨatɨtɨ rewe. |
© 2017, Ethnos360 (New Tribes Mission). All rights reserved.
Wycliffe Bible Translators, Inc.