Lúki 12 - Kaansa NT (Ghana)

Hã pɩ́ thoosiŋ Fáarísibiri wa

¹ Ʋ́ waatɩrá, nɩ́pɩra yɛ wɔ́ɔrɛ ya, ɩ̃ taraa yɛ̂ɛ wɩ̃́ɲá' kãmbɩ dɛsɛ. Yésúrá kɔ́kɩ́rɔ́ yɛ̂ɛ sɛɛrɛɛ ʋ́ mamannɩbibinɛ kha' pɩ kɔrsɩŋ pɩ́ wɩ́sɩ Fáarísibi wá mamaŋ mɩ̂ɩ má thãhɩrbɩyɔ wɛrɩ, dé pɩ déma damaaramɩ́ɲa.

² Nɩ́nɛ́ wɔ́nnɩ́ sike' mɩ́ɩnɩ ná tɩ ba kaa ku' wa, yɛ mɩ́ɩnɛ́ wɔ́nnɩ́ kóo ná tɩ ba kaa tʋ wa.

³ Yɛ tɩ́rá yɛɛrɩ mɩ́ɩnɩ wó mɩ́ɩ tɩ́ pɩ ba sú sɛɛ' iseŋgi wɛrɩ, tɩ́ bɛ̂ɛ' ba ku'ma khɩbɛɛgɩ pɩ́ nú ni, yɛ mɩ́ɩ tɩ́ pɩ ba wɛ́nnɛ́ɛ du'dɔ́gɔ, pɩ ba waŋgoora-rɩma sã́nduthʋ'rɔ.

Tárɩ́ɩ ʋ́ pɩ mákɩ́nnɩ ná pɩ phãnɩ wɛra

⁴ Yɛ kha' má nɩ́ɩnɛ́bɛ, ma sɛɛ'-pɩma kha' hã pɩ́ phãnɩ ɩ́pɛ bɩ̂ɩ wɔ́nnɩ́ khʋ nɩ́nɩ́ yɛ pɩ́ wɔ́nnɩ́ dé tɔ́ mɩ́nɩ́ tʋ̃́wã.

⁵ Ma ba bʋka' pɩ tárɩ́ɩ ʋ́ pɩ mákɩ́nnɩ ná pɩ phãna: pɩ kɩ́ phãnɩ Yékírí dé ʋ́râa wɔ́nnɩ́ khʋ nɩ́nɩ́ yɛ́ písí hĩnoo fʋ̃́ʋsɩ́nnagɔ. Ma sɛɛ'-pɩma kha' ʋ́ra pɩ mákɩ́nnɩ ná pɩ kɩ́ phãna.

⁶ Ɩ̃́ keŋ má tʋ-bɩrɩ dé wúrí'dɔ́ɔ' ɩ́mʋ́wã́a' dorgirá naŋ mɩ́ɩnɩ wã wãa? Yɛ sɩ́ bɛ́ɛ'rá, Yékíre wɛ̂ɛ pha tɩ́ tɔ́ɔ wa.

⁷ Yɛ pɩ́rɩ́, Yékínna tʋma pɩ́ thaɲínsi wá yatɩ wá nʋ́ga. Yɛ tɩ́rá yɛɛrɩ hã pɩ́ phãnɩ wã, dé pɩ pã́a wúrí'dɔ́ɔ' kɔ́ŋgɔ́nɲɔ.

Ɩ̃́ kaɩ Yésú nɩ́pɩ wá wɔ́ɔnná

⁸ Ma sɛɛ'-pɩma kha' nɩ́nɩ́ wó nɩ́nɩ́ ʋ̂ʋ ba sɛɛ' nɩ́pɩ wá wɔ́ɔrɔ kha' ma thoo-mama wɛrɩ, Nɩ́thɩ̃na'biira ba sɛɛ'ma Yékírí wá mɩnɩgɩbɩ kha' má wáa-ʋ;

⁹ yɛ nɩ́nɩ́ wó nɩ́nɩ́ ʋ̂ʋ ba kaɩ kha' ʋ́ thoo ma wã nɩ́pɩ wá wɔ́ɔnná wɛrɩ, mʋ́nnáa Nɩ́thɩ̃na'biira ba kayɔɔ tɛ̃ Yékírí wá mɩnɩgɩbɩ wá wɔ́ɔnná.

¹⁰ Yɛ nɩ́nɩ́ wó nɩ́nɩ́ ʋ̂ʋ ba sɛɛ' Nɩ́thɩ̃na'biiri sɛɛrɛ pɩ̃́ɲáa wɛrɩ, Yékíre ba sɛ́ɛ hãa-ʋ tɩ́, yɛ nɩ́nɩ́ wó nɩ́nɩ́ ʋ̂ʋ ba kʋsa' Yékírí wá Nii wɛrɩ, Yékíré ba sɛ́ɛ hãa-ʋ tɩ́ ya.

¹¹ Ná pɩ yɩ́sɩ yóo bí Júdebi wá pĩ́ŋgíŋkharɔ wɛrɛ́sɩ nɩ́khãgɩbɩ thã wɛrɛ́sɩ fãgɩmambɩ thã dé pɩ ná thɩɩ bɩ, hã pɩ́ tʋ̃́nnɛ́ɛ kha' mʋ́nnɩ pɩ ba sɛɛrɛ́ɛ yóo wɛrɛ́sɩ mʋ́nnɩ pɩ ba dé yɛ́ ko wa,

¹² dé Yékírí wá Niina ba bʋka' pɩ khaanná fɩ́ mɩ́ɩ tɩ́ pɩ mákɩ́nnɩ ná pɩ sɛɛ' wɛra.

Heŋkhophʋ̃ʋnǎa mɩ́ɲa

¹³ Ɔ̌ɔ sɛɛrɩyɛ Yésúri nɩ́pɩ́rá kha' Nɩ́khãgaa, ʋ sɛɛ' má mánɩ́khoori kha' ʋ yɛɛ ɩ̃bɛ́ kpɩkɩŋ ɩ̃bɩ sii wá ʋŋgɩrɩ kpoogo.

¹⁴ Yésúrá sɛɛrɩyɔɔ kha' wáya, máa saarɩ ma pɩ́ mɩ́ɲaanabɔgɩ wɛrɛ́sɩ pɩ́ ʋŋkpɩkɩŋgɔɔ?

¹⁵ Yɛ písée kha' pɩ kɔrsɩŋ tigikhɔrɔ' pɩ̃́ɩgɩrɩ, dé háarɩ ná nɩ́nɩ́ wá hense kɔ́rɔ́ɔ mʋ́, kɩ dée má sɩ́râa ba yɛɛ ʋ́ bu thakoogi wa.

¹⁶ Yɛ písée sɔgɩ bɩ sɔkɩ kha' ɔ̌ɔ yɛ ʋ́ khãmargɛ kɩ́ kɩraa tákɩrsa.

¹⁷ Ʋ̂ʋ yɛ kã́ká' ʋ́ dɔ́gɩ́rá kha' pé ma ba dé wɛrá fâa? Pébu, ma khaarɛ yɛ̂ɛ ba yee má khãmardimini tʋ̃́wã.

¹⁸ Yɛ sɛɛrɩyɛ kha' tʋ-manɩ mɩ́ɩ tɩ́ ma ba dé wɛra. Ma ba keuma má kpórsi yɛ́ hafɩ́ɩ má' kpakpasɩ ɩ̃́ yee bʋ́ má sʋʋyɩ ná má tásɩ,

¹⁹ yɛ́ sɛɛ' má thĩ kha' ma ma mɩ́ɩɲɛ kɔ́ŋ ɩ̃́ naŋ sɔ́ dɩɩ kɔ́ŋgɔ́nsɔ; ma hɩ̃tɩma kɩ́ kpáarɛ́ɛ yɛ́ kɩ́ di yɛ́ kɩ́ ɲʋ́ ɩ̃́ kɩ́ kpánnɛ́ɛ.

²⁰ Yɛ Yékíré sɛɛrɩyɔɔ kha' phʋ̃ʋnaa wɛrɩ, ma ba khɛyɔɔma fɛ̌ɛ iseŋgira. Yɛ tɩ́ pã́nná, mɩ́ɩɲɛ̌ɛ bɛ́ɛ' ɩ́ ʋ buuri mɛ́'nɩ wɛrɩ, maa wáyɛ ɩ ba dêe?

²¹ Yésúrá kha' mʋ́nnáa sɩrɛ, nɩ́nɩ́ ʋ̂ʋ bɛɛrɛɛ yɛ̂ɛ khɩ' ʋ́ pã́annɔ, Yékírí thãná ʋ dée heŋkhoo wa.

Duniɲamɩ́ɩ wá dɔ́ɔkpʋ̃́ʋsa

²² Tɩ́ kpãnaa bʋ, Yésúrá sɛɛrɩyɛ ʋ́ mamannɩbibiri kha' tɩ́rá yɛɛrɩ ma sɛɛ'-pɩma kha' hã pɩ́ yɛɛ dɔ́ɔsɛ́ kpʋ̃́ʋ bɩ ɩ̃́ dɛɛ ɩ́tɛ tɩ́ pɩ ba di yɛ́ ko ná ɩ́tɛ tɩ́ pɩ ba yee ya,

²³ dé, thakoogira kpɩ̃́náa ɩ̃ taraa dinʋ́gɩrɩ yɛ wɩ́sɩ́rá kpɩ̃́náa ɩ̃ taraa táyeensiri waa?

²⁴ Yɛ kha' pɩ keŋ wúrípira, pɩ́ tɔɔgɛɛ ya, pɩ́ sɩ̃gɩ' ya, pɩ kpórge ya, pɩ gbatanɔ́ wã, yɛ Yékíre be'-pima. Yɛ pɩ́ra nu' wúrípírá tákɩrsa.

²⁵ Kha' pɩ́ sɔgɔmbɩrá, mâa bʋ́ ʋ́ dɔ́ɔkpʋ̃́ʋsɛ̂ɛ wɔ́nnɩ́ yɛɛ ʋ́ sʋ̃nna' ʋ́ thakoogi kɩ́rɩ́ʋʋ?

²⁶ Yɛ mʋ́ pɩ́ wɔ́nnɩ́ dé háarɩ má mɩ́ tɩ́táa' tɩ́kpoo-u wa, pée déeri pɩ̂ɩ tʋ̃́nnɛ́ɛ yɔ́ mɩ́ɩnâa?

²⁷ Pɩ keŋ táfɩ̃ɩmɩnɩ wṹugírá: pɩ́ déegée ya, pɩ́ fãa pṹŋgi wa, yɛ ma sɛɛ'-pɩma kha' sɩ́ bɛ́ɛ'rá ɩthakho Sálómɔ́ ná ʋ́ sáʋnɔ mɛ, ʋ yɛ yee táagɩ kɩ́ kɩraa nanɩ táfɩ̃ɩmɛ̌ɛ pɔ́ɔ wa.

²⁸ Wṹu gí a ɲá fɛɛrɩ mɛ́'nɩ, kɩ́ pɩ ba tho' naaŋ wɛrɩ, ná Yékíre kpɛ́kɩ́rɛ́ gɩ́rɩ́, dé pɩ́ra mʋ ba sʋ̃́nnɩ́ kha' tɛ̃ɛ? Yɛ kha' phá! Pɩ wɛ̂ɛ khãa Yékínná kɔ́ŋ na dɛ́!

²⁹ Yɛ kha' hã pɩ́ yɛɛ dɔ́ɔsɛ́ kpʋ̃́ʋ bɩ kɔ́ŋ ná tarɩ ɩ̃́ dɛɛ mɩ́ɩ tɩ́ pɩ ba di ná mɩ́ɩ tɩ́ pɩ ba ɲʋ́ wã.

³⁰ Pébu, duniɲanɩ́pɛ̂ɛ bɛɛ ɩ́ mɩ́ɩɲɩ wá hũŋgira; yɛ pɩ́ Sii tʋ-ʋrɩ dé pɩ kpʋ̃́ʋma ɩ́ mɩ́ɩɲɛ̌ɛ bɛ́ɛ'rá.

³¹ Pɩ́ra kpã' wɔ́ɔrɩ Yékírí wá ɩgɩ wá mɩ́ɩná, dé ʋ ba hã bɩ ɩ́ mɩ́ɩɲɛnɛ ɩ̃́ kpɛ́' pʋ́.

Hensi Yékírí thã

³² Kha' má sã́nɩ́kpógó'ro, hã pɩ́ yɛɛ phãnɩgɛ́ kɔ́' pɩ ya, dé pɩ́ Siirá pɩ́ɩrɩ dé ʋ hã bɩ ʋ́ sɩrgɩnɛ.

³³ Kha' pɩ doŋgiŋ mɩ́ɩ ɩ̂ɩ bɩ́ wɛrɩ, ɩ̃́ hã ɩ́ tigi'inɛ pɔ́ɔrɩ́bɔ. Yɛ́ kɩ́ hʋkɛɛ kɩ́ bɛɛ tigipɔ́tɔ́' kɩrɩɩ ná heŋ sîi Yékírí thã sɩ̂ɩ mɩ́ɩ dée mɩ́ sówónni wã wɛra. Yɛ khaa tɩ́ sɩrɛ wɛrɩ, súuráa wɔ́nnɩ́ naŋ fɩ́ ya, mʋ́mbɛ́ wɔ́nnɩ́ khɔɔ sɩ tɛ̃ ɲa.

³⁴ Pébu, khaa tɩ́ nɩ́thɩ̃nɩgɩ wá hense, fɩ́náa ʋ́ dɔ́gɩrɛ.

Sɔɔbɛ́ sʋ̃mdébii wá mɩ́ɲa

³⁵ Kha' pɩ sɔ́ɔbɩ́ŋ ɩ̃́ hɩ̃tɩ sʋ̃mdéhɩ̃tansɩ yɛ́ dɛɛrɛ' pɩ́ fɩtɩ̃nakhɛ'ɩra.

³⁶ Pɩ khɛɛbɩŋ nɩ́' pɩ́ hɩ̃tannɩ yɛ̂ɛ tɛɛ pɩ́ tamaŋ ʋ́ yóori ha'yeekɛrsɔ yɛ̂ɛ ba baŋ wɛra. Ná ʋ baa ba khɩ'rɩga tʋtʋ̃ʋnnɩ, pɩ́ pã́gɩ́ɩ rɩ kɔrɔkɔrɔ ʋ́ dóoŋ.

³⁷ Sʋ̃mdébibi wá tamaŋ ʋ̂ʋ ba ɲá bɩ tɛɛgɛɛsɔ wɛrɩ, kɩrɩ-bɩ́nnɩ. Ma sɛɛ'-pɩma kha' ʋ ba sɔ́ɔbɩ́mma yɛ́ yɩ́'rɩ́ tii pɩ́ di.

³⁸ Háarɩ ʋ́ baa pɔ́khãkɛ ba', sṹŋkho fʋʋpã́ɲɛ ba', ɩ̃ ba kɔ́rɩ́ bɩ tɛɛgɛɛsɩrá, kɩrɩ-bɩ́nnɩ.

³⁹ Pɩ tʋ kha' ná nɩɩtárkhoo tʋʋ waatɩ ʋ́ súurâa ba dóoŋ ʋ́ kórgo, ʋ hɩ̃tɩma kɩ́ tɛɛgɛɛ, ʋ́ bú kpãɩ dukiri ɩ̃́ dóoŋ na.

⁴⁰ Kha' pɩ́rɩ́ tɛ̃, pɩ sɔ́ɔbɩ́ŋ waatɩ wó waatɩ dé waatɩ ʋ́ pɩ mɩ́ɩ wógíró wa wɛrɩ, ʋ́ waatɩrá Nɩ́thɩ̃na'biira baŋ.

Sʋ̃mdébi pɩ̃́ɲáa wá mɩ́ɲa

⁴¹ Pɛ̂ɛnná pʋ́gɔɔ kha' á Tamaŋ, ɩ̃bɩ tónna ʋ sɔ'rɩ sɔkɛnnɛ bâa bá nɩ́pɩ wá bɛ́ɛ'rʋʋ?

⁴² Yɛ Yésúrá sɛɛrɩyɛ kha' máa déeri sɔɔbɛ́ sʋ̃mdébii yɛ̂ɛ hakɩraanɔɔ? Sɔɔbɛ́ sʋ̃mdébiirá déeri wɛ́ɛ ʋ́ ʋ́ tamanna sa dé ʋ kɩ́ keŋ ma kórgi yɛ́ kɩ́ hã má sʋ̃mdébibirá kɩ́ di waatɩ ʋ́ mákɩ́nnɩ wɛrɩ, yɛ ʋ́ dé si.

⁴³ Yɛ kha' ná sʋ̃mdébii wɛ́ɛ hũŋgi wá tamanna baa ba ɲáa ná ʋ déegée pɩ́ dɔ́mmɩ́ná, kɩrɩ-ʋ́nnɩ.

⁴⁴ Ma sɛɛ'-pɩma kha' ʋ ba saa-ʋma ʋ́ kɩ́ keŋ ʋ́ hensi wá bɛ̂ɛ'.

⁴⁵ Yɛ ná ʋ́ sʋ̃mdébiira sɛɛ' ʋ́ thĩ kha' má tamanná ba baŋ khʋ̃ɩ wã, yɛ kɔ́kɩ́rɔ́ yɛ̂ɛ khãɩ sʋ̃mdébikhobi ná sʋ̃mdébiharɩpɩrɩ yɛ̂ɛ di yɛ̂ɛ ɲʋ́ yɛ̂ɛ thɩ',

⁴⁶ ʋ́ sʋ̃mdébii wá hũŋgi wá tamanna ba bárɔɔma khɩɩ ʋ́ ʋ mɩ́ɩ wógíró wa, ná waatɩ ʋ́ ʋ mɩ́ɩ wógíró wa. Tɩ́ khanná, ʋ́ tamanna ba fʋ̃́ʋsɩ́rɔ̂ɔma tákɩrsɩ yɛ́ yeyoo nɩ́' pɩ́ kaarɩ khãa Yékínná wɛrɩ, pɩ́ kharɔ.

⁴⁷ Kha' sʋ̃mdébii ú tʋʋrɩ mɩ́ɩ tɩ́ ʋ́ tamanna khɔrɔ' yɛ ʋ sɔ́ɔbɩ́rɔ́ wa, yɛ ʋ dée tɩ́ mɩ́nnɩ wã, pɩ ba khɩrɔɔma kɔ́ŋ.

⁴⁸ Yɛ wɛ́ɛ ʋ̂ʋ mɩ́ɩ tʋʋ tɛ́ɛ tɩ̂ɩ nʋʋ ʋ́ tamannɔ wã, háarɩ ʋ́ dée mɩ́ɩ tɩ́ nannɩ khɩraŋ, ná pɩ́ khɩrɔɔ kɔ́ŋ na. Nɩ́nɩ́ ʋ́ Yékírí hãanɩ kɔ́ŋ, mʋ́nnáa ʋ ba pʋ́gɔɔ kɔ́ŋ, yɛ nɩ́nɩ́ ʋ́ Yékírí karfannɩ mɩ́ɩɲɩ kɔ́ŋ, ʋ ba pʋ́gɔɔma ɩ̃́ tarɩ mʋ́.

Yésú wá mamammɩ bam-bɩrma kpɩkɩraanɔ

⁴⁹ Yɛ kha' bam-manɩma ba yee naagɩ duniɲaná; ná dɛɛ-gɩyaa sóo, tɩ́râa yɛ nʋʋ mannɔ!

⁵⁰ Bátízé mí ma ba bátízé wɛrɩ, dé-siri-má-bʋma dɔ́ɔkpʋ̃́ʋsɩ ɩ̃́ ná naŋ ʋ́ thɔɔrǎa sóomo.

⁵¹ Kha' kem-biri má bɛmmɛ ma bannɩ ba yee duniɲanâa? Tʋ̃ŋgɛ, kpɩkɩra ma bannɩ.

⁵² Pébu, ɩ̃ kɔ́rɩ́ gɩ wɛrá, ná nɩ́' pɩ́mʋ́wã̂a' kórgo, pɩ ba kpɩkɩmma khaa ɩ́ɲɔ; pɔ́ɔ pɩ́sãa' fa, pɔ́ɔ pɩ́ɲɔ fa, ɩ̃́ kaɩ kãmba;

⁵³ siye ba kaɩ ʋ́ bikhee, bikhěe kaɩ ʋ́ siye, nɩ́ɲâa ba kaɩ ʋ́ biharɩya, biharɩyɛ́ kaɩ ʋ́ nɩ́ɲáa, daafɩ̃ŋharɛ ba kaɩ ʋ́ daafɩ̃mbiye, daafɩ̃mbiyé kaɩ ʋ́ daafɩ̃ŋhara.

Ɩ̃́ tʋ wɛrɩ wá mɩ́ɩ wá tɩtã́ŋga

⁵⁴ Yɛ písée sɛɛrɩyɛ nɩ́pɩ wá bɛ́ɛ' tɛ̃ kha' waatɩ ʋ́ pɩ ɲáanɩ ná yɔgɛ ní' khɩɩdóoŋgi, pɩ kha'ma khaanná fɩ́ kha' ʋ ba bamma, yɛ ʋ́ baŋ mɩ́ɲáŋ.

⁵⁵ Yɛ waatɩ ʋ́ pɩ ɲáanɩ ná sargɛ yaa gbennigekɛ́ŋgɩ yɛ̂ɛ fú' wɛrɩ, pɩ kha'ma tákpʋ̃́ʋgɛ ba khʋ, yɛ kɩ́ khʋ mɩ́ɲáŋ.

⁵⁶ Yɛ kha' damaaranɩ́pɛ, mʋ́ pɩ déeri yɛ̂ɛ tʋ mɩ́ɩ ɩ̂ɩ fãnɩŋgɩ ná thʋ'nná wɛrɩ, yɛ pɩ́ wɔ́nnɩ́ tʋ wɛrɩ wá mɩ́ɩ wá tɩtã́ŋgɩ́rɩ́ waa?

Ná mʋ yárgɩ́yá nɩ́nɩ́ bʋ mʋ́ ɲɩ́nɔɔ

⁵⁷ Yɛ pée déeri sã́ŋgɩ pɩ́ thĩná wɔ́nnɩ́ tʋ mɩ́ɩ tɩ́ terenni ɩ̃ mákɩ́rá déeme ɲaa?

⁵⁸ Yɛ kha' ná ɔɔ yɩ́sɩ mʋ thɩɩthɩɩ thã, waatɩ ʋ́ ɩ̃nɛ yóomíná wɛrɩ, mʋ́ pã́náa hafɩɩ sɩ sɩ́ sóo, tʋ̃má ʋ́ tárɩ́ɩra ba ná hã-mʋ́ma thɩɩthɩɩrɩ, ʋ́rá hã mʋ́ nákɔrkpɩ̃́nɩ́bɛ́ pã́' mʋ.

⁵⁹ Ma sɛɛ'-mʋma kha' fɔ́' mʋ́ taa mɩ́ɩgɩ wá bɛ̂ɛ', wa'rɩ́kpóo yɛɛ ya, yɛ pɩ́ tʋ̃má pɩ sɛ́ɛ mʋ.