Luuk 11 - EBƆRƐ BE KAWƆLYesu ka ŋini basa kabɔrɛkule be asheŋ ( Matiu 6:9-13 ; 7:7-11 ) 1 Jemanɛ ko Yesu yɔ kakpa ko n ya kule Ebɔrɛ n loge nɛ mbe ebɛsopo ko kaŋɛ mo: “Enyɛnpe, ŋini anyi kananɛ anyeeŋ baa kule Ebɔrɛ fanɛ kananɛ Jɔn ŋini mbe bebɛsopo na.” 2 Nɛ Yesu kaŋɛ bumo: “Nɛ men baa kule Ebɔrɛ, men baa kaŋɛ le: ‘Etuto, shin nɛ fo ketre cheembi na e baa nya bunyaŋ n shin nɛ fo kuwurgboŋ na e ba. 3 Baa sa anyi ajibi nɛ a daga kachɛ kama. 4 Ta anyi be alubi m paŋ anyi, ŋkpal manɛ so, anyi alɛ gba ta m paŋ ekama nɛ e wora n da anyi so. Sa maŋ shin nɛ an luri kechɔŋkeni to.’ ” 5 Kede be kaman nɛ Yesu naŋ kaŋɛ mbe bebɛsopo na: “Nɛ fanɛ menyi be eko yɔ mo teri ko kutɔ kiidiso n ya kaŋɛ mo: 6 ‘N teri, paŋ ma ebodobodo asa. N teri ko e wɔ mbe enite to nseŋ ba ma pe naniere, ama m maŋ kɔ shɛŋ nɛ n sa mo nɛ e ji.’ 7 Nɛ fanɛ fo teri na wɔ mbe ebu to nseŋ kaŋɛ: ‘Sa maŋ tɔrɔ ma, ŋkpal manɛ so, n teŋ ti ma kabuna so nɛ ma nɛ ma mbia dese, ma alɛ maaŋ naŋ tiŋ ŋ koso n sa fo kusɔ kama.’ 8 To, manɛ e naŋ ka? Ma e kaŋɛ menyi na fanɛ nɛ e maŋ koso n sa fo bodobodo na ŋkpal fo ka la mo teri so gba, e beeŋ koso n sa fo kusɔ kama nɛ fee sha ŋkpal fo ka maŋ wora anishinyɔr nseŋ pere kenishi a yil a kule mo so. 9 Amoso, mee kaŋɛ menyi nna na: Men kule nseŋ nya, men fin nseŋ wu, men ŋmɛa kabuna nɛ b bugi n sa menyi. 10 Ŋkpal manɛ so, ekama nɛ e kule beeŋ nya, ekama nɛ e fin beeŋ wu nɛ ekama malɛ nɛ e ŋmɛa kabuna, baaŋ bugi n sa mo. 11 Menyi nɛ men la betuto ere be emo pibi e naaŋ kule mo kɔrɔtɔ nɛ e ta kuwɔ n sa mo? 12 Ŋko nɛ e kule fo kufule, feeŋ shuli n ta kana n sa mo a? 13 Nɛ menyi ere ka la basa lubi le nsaa nyi asɔ lela be kebaata a sa menyi be mbia, nɛ Etuto nɛ e wɔ ebɔrɛso na a? Mo ere maaŋ shuli n sa bekama nɛ b kule mo Kiyoyu Cheeŋ na a?” Yesu nɛ Biyɛlzibel be asheŋ ( Matiu 12:22-30 ; Maak 3:20-27 ) 14 Kachako Yesu ju neemu be kiyoyu lubi ashi kanyɛn ko to. Kiyoyu lubi na ka baŋ yɔ nɛ kanyɛn na fara a malga nɛ k chinchiŋ jimaŋ na ga. 15 Nɛ bumo be beko malɛ kaŋɛ: “Mbuibi lubiana be ewura Biyɛlzibel e naa sa mo eleŋ nɛ e kɔ a ju mbuibi lubiana na.” 16 Basa na be beko daa sha kewora mo nna ŋ keni nseŋ kaŋɛ fanɛ e shin nɛ kemamachisheŋ ko e shi ebɔrɛso m ba ŋini fanɛ Ebɔrɛ wɔ mbe kaman a. 17 Nɛ Yesu pin bumo be nfɛra nseŋ kaŋɛ bumo: “Ewura kama nɛ mbe basa barga to a kɔ abar kena, kuwura na maaŋ chɛr ŋkeŋ tɔr. Kakurge koŋwule to ebi baŋ barga to a kɔ abar kena, kakurge na bee jija nna. 18 Amoso, nɛ Setani barga mbe kumu to a kɔ mo gbagba be kumu kena, nuso nɛ mbe kuwura na beeŋ wora a wɔtɔ? Menyi yɛ Biyɛlzibel e naa sa ma eleŋ nɛ ŋ kɔ a ju mbuibi lubi ashi basa to. 19 Ama nɛ fanɛ loŋ e naa shin nɛ mee ju mbuibi lubi na kashenteŋto, nɛ wanɛ malɛ e naa sa menyi be bebɛsopoana eleŋ nɛ baa tiŋ a ju amo ashi basa to? To, menyi gbagba be bebɛsopo na e naa ŋini fanɛ men maŋ kɔ kashenteŋ. 20 Kashenteŋto, Ebɔrɛ e naa sa ma eleŋ nɛ ŋ kɔ a ju mbuibi lubiana na ashi basa to nɛ loŋ malɛ bee ŋini fanɛ Ebɔrɛ be kuwura na teŋ ba menyi to. 21 Nɛ elempo kɔ mbe kena to be asɔ a wɔtɔ a keni mo gbagba be kowu so, shɛŋ maaŋ wora mbe asɔ. 22 Ama nɛ elempo ko nɛ e chɔ mo eleŋ ba tu mo m bile nseŋ pɔɔ mo so, amodoŋwura bee sulɔ asɔ na wura be kena to be asɔ nɛ e daŋ ta mbe yirda kikɛ n wɔtɔ na nna n yɔ nseŋ barga asɔ nɛ e daŋ yuri na to. 23 Ekama nɛ e maŋ la meya la n doŋ nna na, nɛ ekama malɛ nɛ e maa chɛ ma to a chala, bee gboŋi asɔ nɛ mee chala nna na. Kiyoyu lubi baŋ lar esa to, e na kiyi to nna a fin ewushikpa. E baŋ fin kakpa ŋ gben, le nɛ e bee kaŋɛ mbe kumu: ‘Meeŋ naŋ bɛta n yɔ ma kowu dra nɛ n lar na to.’ Kiyoyu lubi be kenaŋ bɛta mba be asheŋ ( Matiu 12:43-45 ) 24 Kiyoyu lubi baŋ lar esa to, e na kiyi to nna a fin ewushikpa. E baŋ fin kakpa ŋ gben, le nɛ e bee kaŋɛ mbe kumu: ‘Meeŋ naŋ bɛta n yɔ ma kowu dra nɛ n lar na to.’ 25 E baŋ bɛta m ba wu fanɛ b lɔŋɛ kowu na nɛnɛ n yili, 26 e bee lar nna n ya keta mbuibi lubi ashunu nɛ b lubi a chɔ mo m ba ti mbe kumu so a wɔ ndoŋ. Saŋɛ na so amodoŋwura be kebaawɔtɔ bee lubi nna a ti so a chɔ kebaawɔtɔ nɛ e daa kɔ sososo na.” Kagbenefuli gbagba be asheŋ 27 Yesu ka malga kesheŋ ere nɛ jimaŋ na to be kache ko kaŋɛ mo: “Kache nɛ e kurge fo nɛ fo nyipo mo n daŋ ere nu ebel bre.” 28 Nɛ Yesu kaŋɛ: “Ayai, bumo nɛ baaŋ nu ebel e la bumo nɛ baa nu abɔrɛsheŋ na nsaa wora amo.” B ka kule Yesu fanɛ e wora kemamachisheŋ be asheŋ ( Matiu 12:38-42 ; Maak 8:12 ) 29 Basa na ka mel ŋ kulti Yesu loŋ nɛ e naŋ fara a kaŋɛ: “Mbreebi be alubi shi bumo to bre. B kaŋɛ fanɛ n wora mamachi be kesheŋ ko ŋ ŋini fanɛ Ebɔrɛ wɔ ma kaman, ama b maaŋ nya shɛŋ n wu she anebi Jona be mamachi be kesheŋ na. 30 Kananɛ anebi Jona daŋ baa la Ninɛveebi be tɔɔnɛ na nɛ ma, Nyiŋgbasa Pibinyɛn gba beeŋ baa la mbreebi be tɔɔnɛ. 31 Demujiachɛ Bɔrɛfito be Ewurche beeŋ yili n ji m bri mbreebi, ŋkpal manɛ so, e yili kaboŋ wɔfɔ durnya ere to n nite n ya nu Ewura Sɔlɔmɔn be kashennyi be kesheŋ ŋini. Ama ma e kaŋɛ menyi na fanɛ esa ko wɔ nfe a chɔ Ewura Sɔlɔmɔn. 32 Demujiachɛ na Ninɛveebi beeŋ yili n ji m bri mbreebi, ŋkpal manɛ so, anebi Jona ka daŋ bɔ kubɔya na n sa bumo na b daŋ lar bumo be alubi to. Ama ma e kaŋɛ menyi na fanɛ esa ko wɔ nfe a chɔ anebi Jona.” Eyur be kefulto be asheŋ ( Matiu 5:15 ; 6:22-23 ) 33 Nɛ Yesu kaŋɛ: “B maa chɔɔ fitila so nsaa ta kumo a ŋana ŋko a ta katishaŋ a buu kumo so. Fitila be eyilikpa nɛ baa ta kumo a yili nɛ basa nɛ baa luri ebu na to na e nya kefulto. 34 Fo anishi e la fo eyur be kefulto. Fo anishi baa walɛ, kefulto malɛ bee bɔlɔ fo eyur kikɛ to nna. Ama nɛ fo anishi baa maŋ walɛ, tentembiri e naaŋ baŋ bɔlɔ fo eyur na kikɛ to. 35 Amoso, baa da so nɛ kefulto nɛ k wɔ fo to ere e sa maŋ kaa la tentembiri. 36 Nɛ fo eyur kikɛ kɔ kefulto nɛ kumo be kaplɛkama maŋ kɔ tentembiri, fo eyur na be kaplɛkama beeŋ baa wɔ kefulto na to nna fanɛ fitila ka nyaŋɛ kumo be kefulto n yuu fo so na.” Yesu ka fiɛ Efarisiana na nɛ mbraŋinipoana na so be asheŋ ( Matiu 23:1-36 ; Maak 12:38-40 ; Luuk 20:45-47 ) 37 Yesu ka malga n loge nɛ Farisinyɛn ko tre mo fanɛ e ba mo pe nɛ b ji ajibi nɛ Yesu yɔ n ya chena nɛ e ji. 38 Farisinyɛn na ka wu fanɛ Yesu maŋ fɔr mbe enɔana kananɛ k daga na pɔɛŋ nsaa ji nɛ k chinchiŋ mo ga. 39 Nɛ Enyɛnpe kaŋɛ mo: “O Farisiebi, men baa du fanɛ kananɛ menyee fɔr mba nɛ nwiebi be mmanto a yige amo be epunana to na nna. Men baŋ duli basa lela nna, ama kejimuni nɛ alubi e baŋ bɔlɔ menyi to. 40 Bewulpo ere, mannɛ esa nɛ e wora kamanto na gbagba e wora epun to na gba a? 41 Kusɔ nɛ k daga kewora e la men ka bee ta asɔ ashi menyi be ekpanjawu to a kɛ betirpo nɛ kusɔ kama e nyalɛ n sa menyi. 42 Farisiebi, asheŋ maaŋ nyalɛ n sa menyi, ŋkpal manɛ so, menyee kaa lara menyi be eposɔ fanɛ ashiibi nɛ egabu nɛ amo nɛ a ka na kikɛ gba so be asɔ kudukudusopo a sa Ebɔrɛ, ama men kini keji asheŋ nɛ amo be ekpa so, menyi alɛ maa sha Ebɔrɛ. Le be asɔ ere e daga fanɛ men baa wora nsaa maa gal amo nɛ a ka na gba a lɛ. 43 Farisiebi, asheŋ maaŋ nyalɛ n sa menyi nɛ menyee sha kebaachena bunyanso be mbɛ so ashi nshɛrbuana to nseŋ naa sha nɛ basa e baa tu menyi kebɛ to a chɔrɔ menyi bunyanso na. 44 Asheŋ maaŋ nyalɛ n sa menyi, ŋkpal manɛ so, men du fanɛ nchaŋ nɛ b maŋ dulgi nɛ basa maŋ nyi nsaa nite amo so na nna.” 45 Ndoŋ nna nɛ mbraŋinipoana na be eko kaŋɛ mo: “Eŋinipo, kananɛ fee malga le ere, fee tege anyi alɛ gba nna na.” 46 Nɛ Yesu kaŋɛ: “Asheŋ maaŋ nyalɛ n sa menyi mbraŋinipoana ere gba, ŋkpal kananɛ menyee kre esulɔ gbɛgbɛso a sa basa, ama menyi alɛ gbagba maaŋ shuli n ta keshilbi koŋwule gba ŋ gbuŋgbuŋ esulɔ na to so. 47 Asheŋ maaŋ nyalɛ n sa menyi, ŋkpal manɛ so, men nanaana mɔ anebiana na nɛ menyi alɛ pɔr asɔ n yuu bumo be nchaŋana so. 48 Le e naa ŋini fanɛ men shuli fanɛ asɔ nɛ men nanaana daŋ wora na daŋ bɔla ekpa, ŋkpal manɛ so, b mɔ anebiana na nɛ menyi alɛ pɔr asɔ n yuu bumo be nchaŋana so. 49 Ŋkpal ade so nɛ Ebɔrɛ ta mbe kanyiasheŋ ŋ kaŋɛ: ‘Meeŋ shuŋi anebiana nɛ beshuŋipoana bumo kutɔ, ama baaŋ mɔ bumo to be beko nseŋ tɔrɔ beko malɛ.’ 50 Amoso, anebiana nɛ b lar nɛ baa mɔ a mɔ bumo jemanɛ nɛ durnya fara na kikɛ m ba fo mbre be luwu be turju beeŋ bɛ mbreebi. 51 Kumo e la fanɛ, baŋ fara jemanɛ nɛ b mɔ Ebel na m ba fo Zakareya nɛ b mɔ bɔrɛsure na nɛ bɔrɛlambu be nferinto na achɛ nɛ n de na. Ma e kaŋɛ menyi na fanɛ kashenteŋto, asheŋ na kikɛ be kasogberge beeŋ ba mbreebi ere so. 52 Mbraŋinipoana, asheŋ maaŋ nyalɛ n sa menyi, ŋkpal manɛ so, men ta kashenteŋ be kepin na be ekpa ŋ ŋana basa so, menyi alɛ gbagba maŋ bɛ loŋ be ekpa na so nseŋ naa kuŋ basa nɛ b daa sha kebɛ kumo so na ekpa.” 53 Yesu ka lar ndoŋ nɛ Efarisiana na nɛ mbraŋinipoana na fara a wu mo kulubi agboso 54 a bishi mo kɔnɔnuso be asheŋ damta nɛ e malga kamalga lubi ko nɛ b shin nɛ b pɛ mo. |
© 2015 GILLBT Ghana Institute of Linguistics, Literacy and Bible Translation