Levitikɔs 25 - EBƆRƐ BE KAWƆLKafɛ shunusopo na be asheŋ ( Ditɛronɔmi 15:1-11 ) 1 Ndoŋ nna nɛ Enyɛnpe Ebɔrɛ na kaŋɛ Mosis ashi Sainai be kebee na so fanɛ 2 e ta mbraana ere n sa Israɛl be basa na. “Men kaŋ luri kasawule nɛ Enyɛnpe Ebɔrɛ na bee sa menyi ere to, menyeeŋ ta kemaŋkura n sa Enyɛnpe Ebɔrɛ na nsaa maŋ nase adɔ kafɛ shunusopo kikɛ to. 3 Nfɛnshe nɛ menyeeŋ baa ta a duu asɔ men be adɔsawule so, nsaa lɔŋɛ menyi be ndibi sɔrsoana so nsaa teŋi men be adɔjibiana. 4 Ama kafɛ shunusopo na bre a daga fanɛ men yige kudɔsawule na nɛ k wushi a ŋini fanɛ menyee maŋkura ma nna na. Men sa maŋ kaŋ dɔ n duu ŋko n lɔŋɛ men be ndibi sɔrso so. 5 Men sa maŋ kaŋ teŋi adɔjibi nɛ amo gbagba beeŋ kɔr adɔsawule na so na loŋ be kafɛ na. Menyi alɛ e sa maŋ kaŋ chuge ndibi sɔrso nɛ menyi maŋ lɔŋɛ to na gba be asɔrso, ŋkpal manɛ so, kasawule na daga fanɛ k wushi loŋ be kafɛ na. 6 Hale men ka maaŋ dɔ kasawule na gba na, k kraa beeŋ sa menyi nɛ men be anya nɛ men be paawuraana nɛ befɔ nɛ menyi nɛ bumo chena na 7 nɛ men be asɔbɔya nɛ kupuŋ to be asɔbɔya kikɛ ajibi jiso. Menyeeŋ tiŋ n ji asɔ kama nɛ a beeŋ kɔr kumo so na. Kamooji be Kafɛ be asheŋ 8 Men karga nfɛnshunu be ntuŋ ashunu. K ki fanɛ nfɛ adena nɛ akpanu nna na. 9 Nfɛ adena nɛ akpanu na to be kufɔl shunusopo na be kachɛ kudusopo na nɛ b foŋ kabel awɔrso efuli na kikɛ to. Alubi be Ketampaŋ be Kachɛ nna na. 10 Menyeeŋ ta kafɛ adunusopo na fanɛ kafɛ nɛ efuli na so be ekama daga kenya mbe kamooji. Kafɛ na to nɛ basa be mpetɛsɔ kama nɛ beko sɔ n tɔ kikɛ beeŋ naŋ bɛta bumo ŋko bumo be kamanebi be enɔ to. Ekama malɛ nɛ b tɔ mo kenya beeŋ naŋ nya mbe kamooji m bɛta n yɔ mbe kanaŋ to be basa kutɔ. 11 Kafɛ adunusopo na la kamooji be jemanɛ nna n sa menyi, amoso men sa maŋ kaŋ duu shɛŋ men be adɔsawule so ŋko a teŋi asɔ nɛ amo gbagba kɔr na ŋko a chuge ndibi sɔrso nɛ men maŋ lɔŋɛ so na be asɔrso. 12 Ŋkpal manɛ so, kafɛ na la kamooji be jemanɛ nna nsaa la kafɛ cheembi n sa menyi, amoso asɔ nɛ nsawule na gbagba wora na nɛ menyeeŋ ji. 13 Kapetɛsɔ kama nɛ eko tɔ mo barkasa kutɔ nfɛ adena nɛ akpanu nɛ a choŋ na to na daga fanɛ e bɛta kumo n sa kumo wura le be kafɛ na to. 14 Amoso nɛ fee fa kasawule a sa fo barkasa Israɛl be esa ŋko fee tɔ kumo nna, fo sa maŋ kaŋ puni na. 15 Nɛ menyee ji kudɔsawule be yawu men baa nyiŋi nfɛ nɛ a ka pɔɛŋ nɛ kelaŋɛ n sa be kafɛ na e fo na. 16 Nɛ nfɛ na kraa shi, kumo ere kasawule na be yawu malɛ gba beeŋ baa shi, ama nɛ nfɛ na maŋ naa shi bre, kumo be yawu na beeŋ ba kaseto, ŋkpal manɛ so, adɔjibi nɛ e beeŋ lar kasawule na to na be kukɔ nɛ esa na bee ka. 17 Sa maŋ kaŋ puni fo barkasa Israɛl be esa, ama baa ŋana Ebɔrɛ. Ŋkpal manɛ so, ma e la Enyɛnpe fo Ebɔrɛ. 18 Baa bɛ Enyɛnpe Ebɔrɛ na be mbraana nɛ mbe atande na so, saŋɛ na so feeŋ baa wɔ kayurwushi to ashi kasawule na so. 19 Kasawule na beeŋ wora adɔjibi nɛnɛ nɛ fo nya asɔ nɛ fee sha kikɛ a ji yɛlyɛla nsaa wɔ kayurwushi to. 20 Ama esa ko beeŋ baa fɛ le: ‘Manɛ nɛ anyeeŋ baa ji kafɛ shunusopo nɛ anyee maa dɔ a du shɛŋ, anyi alɛ maa teŋi shɛŋ na to?’ 21 Ma, Enyɛnpe Ebɔrɛ na beeŋ nɛfa kasawule na kafɛ shesopo na to, saŋɛ na so adɔjibi nɛ a beeŋ wora na beeŋ tiŋ n ji menyi n fo nfɛ asa. 22 Menyeeŋ baa kraa ji adɔjibi nɛ men du n teŋi kafɛ shesopo na to na nna pɔɛŋ nseŋ dɔ n du kafɛ burwasopo na to, ama menyi alɛ kraa beeŋ baa kɔ ajibi a ji hale n ya fo jemanɛ nɛ menyeeŋ teŋi amo nɛ men du na. 23 A maŋ daga men ka fa kasawule n sa esa nɛ e baa kɔ kuraa, ŋkpal manɛ so, k maŋ la menyeya nna, Enyɛnpe Ebɔrɛ na e wɔ kumo nɛ menyi alɛ du fanɛ befɔ nɛ e sa ekpa nɛ men baa ji kumo so be tɔnɔ. 24 Nɛ esa bee sha fanɛ e fa kasawule, a daga fanɛ e juŋkpar n shin nɛ esa nɛ e daŋ tɔ kumo mo kutɔ na e pin pɔɛŋ nɛ e fa kumo. 25 Nɛ ketir pɛ Israɛl be esa nɛ e bee sha nɛ e fa mbe kasawule, mo kurgepo gbagba e daga fanɛ e fa kasawule na n sa. 26 Nɛ fanɛ mo kurgepo gbagba maŋ tiŋ n tɔ kumo, nɛ e fa kumo n sa esa pɔtɛ nseŋ naŋ ba dii kedama e beeŋ naŋ tiŋ n tɔ kasawule na. 27 Ama a daga fanɛ e ka esa nɛ e fa kumo n sa na amansherbi nɛ a beeŋ fo nfɛ nɛ a kraŋ ka pɔɛŋ nɛ Kelaŋɛ n sa be Kafɛ e fo na. Aloŋ e naaŋ shin nɛ e naŋ nya mbe kasawule. 28 Ama nɛ e maŋ kɔ amansherbi nɛ e naaŋ sɔ kumo n tɔ, k kraa beeŋ baa la esa nɛ e fa kumo n sa na peya nna hale nɛ Kelaŋɛ n sa be Kafɛ na e fo. Loŋ be kafɛ na to nɛ kasawule na beeŋ naŋ laŋɛ kumo wura gbagba be enɔ to. 29 Nɛ esa fa mbe kowu nɛ k wɔ kadegboŋ nɛ b pɔr egbal ŋ kulti kumo to, yili kachɛ nɛ e fa kumo na n ya fo kafɛ koŋwule be jemanɛ to, e kɔ ekpa nɛ e naŋ laŋɛ n tɔ kowu na. 30 Ama nɛ e maŋ tiŋ n tɔ kumo kafɛ koŋwule be jemanɛ na to, e maŋ naa kɔ ekpa nɛ e naŋ laŋɛ n tɔ kowu nna. K beeŋ ki esa nɛ e tɔ kumo na nɛ mbe kaman to ebi be kapetɛ hale mbaanaayɔ. B maaŋ naŋ bɛta kumo n sa mo Kelaŋɛ n sa be Kafɛ na to. 31 Ama nwu nɛ a wɔ nde karso nɛ b maŋ pɔr egbal ŋ kulti amo na bre kraa du fanɛ adɔsawule nna. Esa nɛ e fa na kraa beeŋ tiŋ n laŋɛ n tɔ mbe kusɔ. Ama a daga fanɛ b naaŋ bɛta amo n sa amo wura Kelaŋɛ n sa be Kafɛ na to. 32 Ama Livai be yiri to be basa bre kɔ ekpa jemanɛ kikɛ nɛ b tiŋ n laŋɛ n tɔ bumo be nwu nɛ b lara n yili n sa bumo nɛ a wɔ ndebi nɛ b maŋ pɔr egbal ŋ kulti na to na. 33 Kowu kama nɛ Livai be esa beeŋ fa ashi Livaiebi be kade to nsaa maŋ tiŋ n laŋɛ n tɔ kumo, k daga fanɛ b laŋɛ kumo n sa mo Kelaŋɛ n sa be Kafɛ na, ŋkpal manɛ so, nwu nɛ a wɔ Livaiebi be nde to na la bumo gbagba peya nna ashi bumo braana Israɛlebi to. 34 Ama nsawule nɛ Livaiebi be asɔbɔya bee ji so na bre maŋ daga kefa kikɛ, ŋkpal manɛ so, a la bumo be mpetɛsɔ nna mbaanaayɔ. Betirpo be kechɛto be asheŋ 35 Nɛ ketir pɛ men barkasa Israɛl be esa nɛ e wɔ menyi to nɛ e maa tiŋ a keni mbe kumu, a daga men ka keni mo so fanɛ kananɛ menyee keni befɔ so na, saŋɛ na so, e beeŋ tiŋ a wɔ menyi to. 36 Men baa paŋ basa asɔ, men sa maa wɔtɔ nchu a sa bumo. Ama men baa nu a sa Ebɔrɛ nseŋ shin nɛ menyi nɛ men braana Israɛlebi e tiŋ n tu abar n chena. 37 Men sa maŋ kaa wɔtɔ amansherbi kama nɛ b paŋ menyi nchu. Menyi alɛ e sa maŋ kaa fin tɔnɔ ashi ajibi nɛ menyeeŋ fa to. 38 Kusɔ nɛ ma, Enyɛnpe Ebɔrɛ, nɛ n la menyi be Ebɔrɛ nɛ n lara menyi Ijipt be efuli so nɛ m ba ta Keenan be kasawule n sa menyi na yili nna na. 39 Nɛ ketir pɛ men barkasa Israɛl be esa nɛ e ta mbe kumu n fa n sa fo fanɛ kenya gba, sa maŋ kaŋ shin nɛ e shuŋ kenya be kushuŋ. 40 Shin nɛ e baa wɔ fo kutɔ fanɛ paawura a shuŋ fo n ya fo Kelaŋɛ n sa be Kafɛ nɛ k baa ba na nɛ e nya mbe kumu. 41 Loŋ be kafɛ na mo nɛ mbe mbia beeŋ lar fo kutɔ m bɛta n yɔ mbe kanaŋ nɛ mbe kabunabi to. 42 Israɛl be basa na la Enyɛnpe Ebɔrɛ na be anya nna nɛ e shi Ijipt be efuli so m bar bumo. A maŋ daga b fa n tɔ bumo anya. 43 Men sa maŋ kaa mɛaŋ bumo, ama men baa ŋana menyi be Ebɔrɛ na nsaa nu a sa mo. 44 Nɛ menyee sha anya, menyeeŋ tiŋ n tɔ bumo ashi efuli pɔtɛana nɛ a kulti menyi na be basa kutɔ. 45 Menyi alɛ kraa beeŋ naŋ tiŋ n tɔ befɔ nɛ basa pɔtɛ nɛ b wɔ menyi to na be mbia nɛ b kurge menyi be kasawule so na n shin nɛ b ki menyi be mpetɛsɔ. 46 Menyeeŋ tiŋ n yige bumo ere n sa menyi be mbia fanɛ mpetɛsɔ nɛ b baa shuŋ bumo fanɛ anya hale n ya wu. Ama men sa maŋ kaa mɛaŋ men braana Israɛlebi na bre be ekama. 47 Nɛ fanɛ befɔ nɛ menyi nɛ bumo chena na be eko dii dama, nɛ ketir malɛ pɛ Israɛl be esa nɛ k ba fanɛ e fa mbe kumu fanɛ kenya n sa efɔ na ŋko efɔ na be kanaŋ to be esa ko, 48 ekpa wɔtɔ nɛ b tɔ Israɛl be esa na n yige. Mo niopibiana na be eko 49 ŋko mo tutokar ŋko mo tutogboŋ ŋko bumo be ekama pibi ŋko mbe kanaŋ to gbagba be esa ko beeŋ tiŋ n tɔ mo n yige. Nɛ mo alɛ gbagba nya amansherbi nɛnɛ, e beeŋ tiŋ n tɔ mbe kumu n yige. 50 Mo nɛ esa pɔtɛ nɛ e tɔ mo na daga b chena nna ŋ karga nfɛ na, yili jemanɛ nɛ e fa mbe kumu na n ya fo Kelaŋɛ n sa be Kafɛ nɛ k baa ba na be jemanɛ nseŋ shin nɛ b yili kusɔ nɛ paawura bee sɔ so n ji mbe kesɔnyige na be yawu. 51 Nɛ fanɛ nfɛ nɛ a ka na kraa shi nna, a daga fanɛ e ka amansherbi nɛ b ta n tɔ mo na be galeŋga n sa efɔ na. 52 Ama nɛ fanɛ nfɛ nɛ a ka na maŋ naa shi pɔɛŋ nɛ Kelaŋɛ n sa be Kafɛ na a fo, e beeŋ ber amo nna nseŋ ka n suge mbe kumu. 53 A daga fanɛ b ta mo fanɛ esa nɛ baa ber paa kafɛ kikɛ nna. A maŋ daga fanɛ mo nyɛnpe na e baa mɛaŋ mo. 54 Nɛ fanɛ e maŋ nya kesɔnyige akpaana ere be kekama so, a daga fanɛ mo nɛ mbe mbia kikɛ ka nya bumo be amu Kelaŋɛ n sa be Kafɛ nɛ k baa ba na to. 55 Israɛl be esa maaŋ tiŋ a la dimɛdi be kenya mbaanaayɔ, ŋkpal manɛ so, Israɛl be basa la Enyɛnpe Ebɔrɛ na be anya nna. Mo e lara bumo Ijipt be efuli so m ba. Mo alɛ e la Enyɛnpe bumo be Ebɔrɛ na.” |
© 2015 GILLBT Ghana Institute of Linguistics, Literacy and Bible Translation