Aluki 9 - ZE'ELEGO PAALEGAZahereba pia la bayi' la tuunɛ ( Matu 10.5-15 ; Maki 6.7-13 ) 1 Ti Yezu yi' a zahereba pia la bayi' la lagehɛ na, bo' ba paŋa la kpe'eŋo, ti ba tana kulekpa'bɛ'ɛhi woo, gee tibera bã'ahi. 2 Gee nyaa tum ba ti ba yehe ta muulɛ Yinɛ sɔ'ɔlum la yɛla, gee tibera bã'ahi. 3 A yele ba yeti, “Da dikɛ ya sɛsɛla ya kinɛ wa puan. Doore, bii tapɔɔ, bii dia, bii ligeri. Da pun dikɛ ya fuo pa'ahɛ. 4 Yire se'ere woo puan ti ya kɛ̃, boni ya bilam gura ya ta ba'ahɛ. 5 Ze'sɛka woo ti ba ka to'e ya, ya han bahera tinkaŋa, kpa'ahɛ ya nama puuhego bahɛ ka puan ti la dɛna yele gã'a.” 6 Ti a zahereba la kiŋɛ, ta doohe timbibehi puan, yɛta ba faarɛ yelehum la, gee tibera bã'ahi zi'an woo. Hɛrɔd maaŋɔ ( Matu 14.1-12 ; Maki 6.14-29 ) 7 Hɛrɔd en de naba la, n wum sɛlawoo en iŋɛ la, a siiɛ mɛ, se'ere en sɔi la, nɛreba basɛba en tɔgera ti, Yɔn ko'sɔɔra la n vo'e a kum puan, 8 ti basɛba me yeti, Elia en lebena, ti sɛba me yeti, diimen diimen nɔtɔgeheba la ayima en vo'e kum puan na. 9 Ti Hɛrɔd yeti, “Mam fike Yɔn zuo mɛ, gee ani me en ŋwana ti n wuna yele ana wa?” Ti Hɛrɔd mu'ɛ nini ɛɛra a nyɛ Yezu. Yezu diihe nɛreba tuha anuu ( Matu 14.13-21 ; Maki 6.30-44 ; Yɔn 6.1-14 ) 10 Ti Yezu tuntuneba la ta lebena, yele en sɛla woo ti ba iŋɛ. Ti Yezu tari ba ma'a ti ba yehe kiŋɛ Bɛtesaada. 11 Nɛrekuuŋɔ la n ta baŋɛ bala la, ba ihege mɛ doohe a poore, ti a me to'e ba, gee tɔgɛ Yinɛ sɔ'ɔlum la yɛla pa'alɛ ba, gee tibɛ sɛba woo en boti tibegɔ. 12 Ti yinɛ ta luta, ti a zahereba pia la bayi' la paaɛ a zi'an yele en yeti, “Bahɛ ti nɛrekuuŋɔ wa yiregɛ, la ba kiŋɛ timbibehi wa puan, la kinkɛlehi tihi wa puan ta ɛ ga'aregɔ zi'an, gee ɛ dia di, gee ka'lam dela muɔ puan.” 13 Ti Yezu yele ba yeti, “Yamam bo' ba sɛla ti ba di.” Ti ba yeti, “Tumam n tari sɛla la ka gaŋɛ boroboro anuu la zim iyi', han dagena tu ye yeti tu kiŋɛ mɛ ta da' dia na bo' nɛrebana wa za'a.” 14 Se'ere en sɔi la, nɛreba la paaɛ wuu tuha anuu, buraahi ma'a kãlɛ en bala. Ti Yezu yele a zahereba la yeti, “Bahɛ ya ti ba lagehɛ taaba wuu nɛre pihinuu pihinuu zi'ire.” 15 Ti a zahereba la iŋɛ bala, bahɛ ti nɛreba la zi'ire. 16 Ti Yezu to'e boroboro banuu la zim iyi' la, gorege bihɛ saazuo, gee purɛ sum bahɛ ba zuo, gee gi'ihɛ ba bo' a zahereba la, ti ba tɔrɛ nɛrekuuŋɔ la. 17 Ti ba za'a di tigɛ, gee ti sɛla ti ba obe tigɛ gee bahɛ la, ti ba doohe lagehɛ ba, ti ba pirɛ pitɔ pia la tuyi'. Pita yele Yezu en de se'em ( Matu 16.13-19 ; Maki 8.27-29 ) 18 Saŋa kayima ti Yezu ta bɔna a ma'a pu'uha, ti a zahereba la ma'a lɛm en, ti a soke ba yeti, “Nɛreba kekeko yeti mam dela ani?” 19 Ti ba lerege en yeti, “Sɛba yeti fum dela Yɔn ko'sɔɔra la, ti sɛba me yeti fum dela Elia ti basɛba me yeti fum dela diimen diimen ha nɔtɔgeheba la ayima en vo'e a kum puan na.” 20 Ti Yezu yele ba yeti, “Gee yamam mɛhi yeti n dela ani?” Ti Pita lerege en yeti, “Yinɛ Kiresta la.” Yezu ti'ele yele a kum, la a ihegere la yele ( Matu 16.20-28 ; Maki 8.30—9.1 ) 21 Ti a ka'am ba la ninmu'urɛ ti ba da makɛ yele nɛra nɛra. 22 sɛ:Gee yeti, “Asaala Dayua la wan doohe namehegɔ kãtɛ puan tole, ti kiinduma, malema kiinduma, la gɔnmi'ineba la zagehɛ en, gee ti ba ku en, gee dabeha atã daarɛ, a wan vo'e.” 23 Ti a nyaa yele ba woo yeti, “Ya se'em han bɔta ti a dɛna mam dɔleba, a daana zagehɛ a mɛŋa, gee dikɛ a daare woo pumpuuredɔɔ zi dɔla mam. 24 Sɛba woo en boti ba gu' ba vom, wan bɔregɛ bɔ bahɛ, ti sɛba woo me en zagehɛ ba vom mam zuo, wan nyɛ faarɛ. 25 Beni nyuurɔ ti nɛra wan nyɛ, nɛra eŋa han nyɛ tiŋa wan zuo lɔgerɔ za'a, gee bɔregɛ bii koŋe ba nyɔvore? 26 Se'em en tari vi la mam, la n yelehum wa la, eŋa ti Asaala Dayua wa wan ta tara vi la en, n han ta lɛbera na la n suŋa la puan la, Sɔ suŋa puan la, la Fa'a suŋereba suŋa la. 27 Gee yelemɛŋerɛ ti n yɛta ya wa, ti sɛba boi ya puan kan makɛ lem kum gura ti ba nini ta nyɛ Yinɛ sɔ'ɔlum la.” Yezu naanɛ teere ( Matu 17.1-8 ; Maki 9.2-8 ) 28 La iŋɛ wuu dabeha anii puan, en tɔgɛ yetɔge buna wa la, ti Yezu tari Pita, Yɔn la Yemesi zom zoore zuo ti a ta pu'uhɛ. 29 En pu'uheri la, ti a nɛŋa tee, ti a futo lebege pɛɛlega kerikeri. 30 Ba yeti ba bihɛ, ti buraahi siyi, Moose la Elia en bala zɛ'a tɔgera bɔ'ɔra en. 31 Ba niiɛ mɛ na la ba saazuo suŋa, tɔgera la en, a tiŋa wa zuo bahega la ti a bɔna bini ti a kɛ̃ ka puan Yerusalɛm la. 32 Pita la a taaba la nini kɔ'ɔm vilegera mɛ la guum, gee ban ŋmibe ka gihi la, ba nyɛ a suŋa la mɛ, la buraahi siyi la en ze' la en la. 33 Ti buraahi siyi wa en ta bɔna bini ti ba bahɛ Yezu gee kiŋɛ la, ti Pita yele Yezu yeti, “Daana, la ani suŋa ti tu bɔna ka'lam. Bahɛ ti tu ti' suga atã, deyima fum, deyima Moose, deyima Elia.” Gee Pita ka mi' en yeti sɛla la vuurɛ. 34 En boi bini yɛta ŋwana wa la, ti sagbanɛ wa'am na pi' ba, ti dabeem kɛ̃ ba, ban nyɛ ti sagbanɛ la pi' ba la. 35 Ti kua ze'ele sagbanɛ la puan tɔgɛ bahɛ na yeti, “Mam dayua n ŋwana, mam dayɔba'arɛ n ŋwana, kelehe ya en.” 36 Kua la en tɔgɛ ba'ahɛ la, ba nyɛ ti Yezu ze' la a ma'a. Ti ba ana bããlam dabeha aŋa la, ka yele nɛra nɛra ban nyɛ sɛla la, la yele yinɛ me. Yezu tibɛ bia en tari kulekpa'bɛ'a ( Matu 17.14-18 ; Maki 9.14-27 ) 37 Yiimbeere, ban ze'ele zoore la zuo sige na la, ti nɛrekuuŋɔ tu'uhɛ en. 38 Bilam bilam ti buraa ze'ele nɛrekuuŋɔ la puan tahɛ na yeti, “Pa'ala, n beleni fum mɛ ti fum bihɛ n dayua wa bo' mam. N bia za'a za'a n bala. 39 Kulekpa'bɛ'a en ni gi' en, ti a ni kaahɛ bahɛ, a ni kɔ'ɔm nyuta, ni bahɛ ti a lu kilenki'ire, ti nɔtɔ-fulunfuka pirɛ a nuurɛ, ni bahɛ en ti a lu la tiŋa pɔgelena a mɛŋa ka baheri en tɔtɔ. 40 Mam belum fum zahereba wa mɛ ti ba sa'ɛ kulekpa'bɛ'a la, gee ba ka nyaŋɛ.” 41 Ti Yezu lerege yeti, “Yamam a sakerɛ ka boi, la ŋmɛlema duma saŋa wa, mam yeti n yuue la gee ŋmibe la ya paaɛ la ŋwani? Tari fum dayua la wa'am ka'lam na.” 42 En tari bia la kina na la, ti kulekpa'bɛ'a la fɔbɛ bia la tiŋa ti ka lige. Gee Yezu tahɛ sɛfi'iha la mɛ, gee tibɛ bia la, dikɛ ka bo' ka sɔ la. 43 Ti la iŋɛ nɛra woo pakerɛ la Yinɛ pankãtɛ la. Nɛra woo puurɛ en pee la en tuni se'em la, a yele a zahereba la yeti, Yezu le tɔgɛ a kum yele ( Matu 17.22-23 ; Maki 9.30-32 ) 44 “Bahɛ ya ti yele dina wa kɛ̃ ya tuban. Ti la kini na, ti ba wan ta koohe Asaala Dayua wa bo' saaleba.” 45 Gee a zahereba la ka bɔkɛ yetɔgebuna wa vuurɛ. Bo vuurɛ la sugɛ mɛ bo' ba, ti ba kan bɔkɛ dɛ. Gee ti dabeem tari ba, la ba soke Yezu a yetɔgum la vuurɛ. Se'em en gani za'a ( Matu 18.1-5 ; Maki 9.33-37 ) 46 Ti nɔkpe'ene lu Yezu zahereba la tiŋasuka doohe la se'em en gani za'a ba puan. 47 Gee Yezu en baŋɛ ban ti'ihɛ se'em ba suya puan la, a yi' la bibila na ze'ele a zi'an, 48 gee yele ba yeti, “Se'em woo en to'e bia wa mam yu'urɛ zuo, to'e la mam, ti se'em woo me en to'e mam, to'e la se'em en tum mam na la. Se'em en sigehe a mɛŋa paaɛ paaɛ ya puan eŋa en gani ya za'a.” Suŋera ayima ( Maki 9.38-40 ) 49 Ti Yɔn lerege en yeti, Daana, “Tumam nyɛ la nɛra ayima ti a sa'aha kulekpa'bɛ'ɛhi fum yu'urɛ la puan, ti tumam kpeŋe tu mɛŋa gu' en, se'ere en sɔi la, a ka dole tu.” 50 Ti Yezu yele ba yeti, “Ya ka de ni ya gu' ni en. Se'ere en sɔi la, se'em en ka zaberɛ la tɔ, boi mɛ la tɔ.” Samariya timbila duma zagehɛ Yezu 51 Dabeha en ta pɔra ti ba zɛkɛ en zom saazuo la, a kɔ'ɔm ŋmɛregɛ a nɛŋa tɔ la Yerusalɛm. 52 Gee a tum bitunehi ti, ba diŋɛ a nɛŋa. Ti bitunehi la ta teke Samariyaduma timbila puan ti ba maahum gura en. 53 Gee Tiŋa wa duma zagehɛ en mɛ se'ere en sɔi la, a ye' tɔla la Yerusalɛm. 54 Yezu zahereba, Yemesi la Yɔn n nyɛ nɛreba la en iti se'em la, ti ba yele Yezu yeti, “Daana, fum boti tu yi' bugum ti bu ze'ele saazuo lu ba zuo na ba'ahɛ ba?” 55 Gee Yezu ŋmɛregɛ tahɛ ba gee yele ba yeti, [Ya ka mi' sia sɛka taaba ti ya tara? 56 Se'ere en sɔi la Asaala Dayua la ka wa'am na ti a sagum la vom gee faaɛ bahɛ.] Ti ba ze'ele bilam kiŋɛ tole timbila kayima puan. Sɛba en yeen bɔta Yezu dɔlega ( Matu 8.19-22 ) 57 Ban kini sore zuo la, ti nɛra ayima ta yele Yezu yeti, “Mam wan dɔla hɔ zi'an woo ti fum yɛ'a.” 58 Ti Yezu yele en yeti, “Piini tari yogero mɛ, ti niihe en ɛgeri saazuo, tara tugerɔ kɛ̃'ɛ̃ra, gee Asaala Dayua wa ka tari zi'an ti a wan dikɛ a zuo biŋe.” 59 Ti Yezu mɛŋa yele ayima yeti, “Dɔla mam.” Ti a yeti, “Daana, bahɛ ti n lebe ta pi' n sɔ yia.” 60 Gee Yezu yele en yeti, “Bahɛ ti kum pi' ba mɛhi kum, gee han dɛna fum, kiŋɛ ta muulɛ Yinɛ sɔ'ɔlum la yɛla.” 61 Ti ayima me yele en yeti, “Mam wan doohe fum, gee n Daana, bahɛ ti n lebe ta keehe n yire duma yia.” 62 Ti Yezu lerege en yeti, “Se'em woo n dikɛ a nu'o pagelɛ nii kuuri zuo gee limehe pooren ka nari a bɔna Yinɛ sɔ'ɔlum la puan.” |
Gurenɛ New Testament © The Bible Society of Ghana, 2020.
Bible Society of Ghana