Aluki 12 - ZE'ELEGO PAALEGAYezu ka'am a zahereba ( Matu 10.26-27 ) 1 Gee nɛrekuuŋɔ la en ta lagehɛ tuha tuha na la, nyaa niira taaba la, ti Yezu pɔhɛ tɔgera bɔ'ɔra a zahereba la yia yeti, “Mini ya Farasiiduma wa dabelɛ la en de ba birikɔgenɛ la yele. 2 Sɛla ka boi pi' kan ta pilege, sɛla me ka boi sugɛ kan ta niiɛ na. 3 Bala, sɛla woo ti fum sugɛ tɔgɛ lika puan, ba wan wum dɛ peelumen, ti sɛla woo ti fum waahum dɛ saraa puan, ba wan muulɛ dɛ gɔherɔ zuto. Sukãberɛ purega ( Matu 10.28-31 ) 4 “N yeti ya mɛ wa, n zɔduma wa, da zoti ya sɛba en wan ku inganɛ wa ma'a gee kan ta'am iŋɛ se'ere pa'ahɛ la. 5 Gee mam wan yele ya la ninmu'urɛ, se'em en de ya zɔta. Zoti ya se'em en wan ku ya inganɛ la, gee tara paŋa ti a dikɛ ya sia bahɛ bugum puan la. Ɛ̃ɛ, n yeti ya mɛ wa, zoti ya eŋa. 6 Niimbibehi sinuu ka koohere la kɔɔba ayi'? Gee la ban pun buge bala la,Yinɛ ka malum tamena ba ayima yele. 7 Yinɛ mi' ya zuto zonto kãlɛ mɛ. Da tari ya dabeem, gee ya tari tuulum mɛ gana niimbibehi kekeko. 8 “N yeti ya mɛ wa, ti se'em woo en ze'ele nɛreba nɛŋan tɔgɛ mam yele suŋa suŋa , Asaala Dayua wa me ta ze'ele Suŋereba nɛŋan me tɔgɛ a yele suŋa suŋa 9 Gee Se'em woo en zagehɛ mam nɛreba nɛŋan, mam me wan ta zagehɛ en Yinɛ suŋereba la nɛŋan. 10 Se'em woo en tɔgɛ se'ere pɔ'ɛ Asaala Dayua wa, wan nyɛ sugeri dia, gee se'em woo en tɔgɛ pɔ'ɛ Fa'a Sia wa, kan malum nyɛ sugeri dia. 11 Ba han ta nyɔgɛ ya kiŋɛ zamehegɔ yiya puan, na'duma la kpɛ'ɛnduma nɛŋan, da fabele ya yan wan ta po'e ya mɛhi se'em, bii yan wan ta tɔgɛ se'em. 12 Se'ere en sɔi la, Fa'a Sia la wan bo' ya sankaŋa puan la, sɛla ti ya wan yele.” Buntata makerɛ 13 Ti nɛra ayima ze'ele nɛrekuuŋɔ la puan yele en yeti, “Pa'ala, yele n suuɔ wa ti a tɔrɛ tu sɔ lɔgerɔ la mam la eŋa tiŋasuka.” 14 Gee Yezu yele en yeti, “N zɔ, ani n tum mam na ti n wa'am na dɛna gakera, bii yele maala bu fum?” 15 Gee nyaa yele a zahereba la yeti, “Tara ya mɛhi suŋa. Gu' ya mɛhi suŋa ti nyika sɛka da kɛ̃ ya. Se'ere en sɔi la, nɛra vom dagi la lɔgerɔ la tarega zo'e zo'e.” 16 Ti Yezu yele ba makerɛ dina wa yeti, “Dakãarɛ deyima n wa kɔ a samanɛ ti dia buge. 17 Ti a nyaa ti'ihɛ bo' a mɛŋa yeti, ‘Beni ti n wan iŋɛ? Se'ere en sɔi la, n ka tari zi'an ti n wan biŋe n dia wa.’ 18 Ti a nyaa yeti, ‘Mam n wan iŋɛ se'em n ŋwana. N wan gbi' n bã wa bahɛ, gee malum mɛ bunkãra, la n biŋe n dia, la n lɔgerɔ wa bini. 19 Gee nyaa yele n sia yeti, “N sia, fum tari lɔgerɔ zo'e zo'e wan di kɛ̃ yuuma zo'e zo'e. Bala, vɔ'ɔha fai, dita gee nyuura gee tara pupeelum.” ’ 20 Gee Yinɛ yele en yeti, ‘Gerego wa! Yu'uŋɔ kuna wa, n wan to'e fum vom la fum zi'an, Gee ti fum lɔgerɔ la ti fum lagehɛ biŋe la, tu bihɛ tumam n wan dɛna se'em dinɛ?’ 21 Bala n wan iŋɛ sɛba woo n ka'aheri lɔgerɔ biŋera ba mɛhi, gee tugum dagena buntateba Yinɛ nɛŋan la.” Da fabela ( Matu 6.25-34 ) 22 Ti a yele a Zahereba la yeti, “Bala, mam yeti ya yeti, da fabele ya vom wa yele, ti beni ti ya wan di, bii ya iŋa wa yele, ti beni ti tu wan yɛ. 23 Se'ere en sɔi la vom wa gani dia mɛ, ti inganɛ wa gana futo. 24 Bihɛ ya guurɔ, Ba ka buti bii ba kɛ̃'ɛ̃ra. Ba ka tari deto bii bã biŋera dia, gee la bala za'a, Yinɛ en diiheri ba. Yamam tuulum gani niihe wa mɛ! 25 Ya se'em fabelegɔ wan ta'am dikɛ gogo kaareŋa buyina ma'a pa'ahɛ a vom puan? 26 Fum han kan nyaŋɛ iŋɛ yele pika kana wa, ŋwani ti fum yi fabela yele sɛ'a n gee la yele? 27 Bihɛ ya mɔpuuro wa, bihɛ ya ban zo'ore se'em, ba ka tuni, bii ba wugera tama, gee n yele ya ti, la Naba Solomɔn la a suŋa la za'a ka paari mɔpuuro wa la kuyina me. 28 Gee Yinɛ han yɛɛlɛ samana zuto mɔpuuro n boi zina ma'a ti beere ti ba dikɛ ba bahɛ bugumen, a nyaa wan yɛɛlɛ yamam gaŋɛ gaŋɛ la ŋwani? Sakerɛ pɔ'ɛ ya duma wa. 29 Da kɔ'ɔm pɛregeri ya ɛɛra yan wan di sɛla, la yan wan nyu sɛla, me da kɔ'ɔm fabele ya saŋa woo. 30 Se'ere en sɔi la, tiŋa wa zuo nɛreba n pɛregeri ba mɛhi ɛɛra yele ana woo, gee yamam Sɔ la mi' ti ya boti ba. 31 Gee tugum mu'ɛ ya nini la Yinɛ sɔ'ɔlum la, gee ba wan dikɛ yele ana za'a pa'ahɛ ya. 32 “Da zoti ya dabeem n pebibehi wa, la dela Sɔ la pupeelum ti a dikɛ sɔ'ɔlum la bo' ya. 33 Bala, koohe ya lɔgerɔ za'a dikɛ ligeri la bo' tarenduma. Maahum ya ligeri tapɔtɔ seto n ka aaheni bo' ya mɛhi, dikɛ ya ligeri biŋe saazuo ha, ze'sɛka ti nageyiga ka pɔra bini, bii mɔka wan paaɛ sagum. 34 Fum lɔgerɔ en boi zi'an la, fum suure boi la bilam. Da'aba se'ehi n maahum 35 “Bobe ya kankaŋi maahum tuuma. Bahɛ ti ya butolehi dita suŋa. 36 Ani ya wuu sɛba n ze' gura ba daana n kiŋɛ pɔgedire de'eŋo la, ti a han ta paaɛ na ŋmɛ', ba yu'ɛ nayaŋa la bo' en. 37 Sum wan bɔna la da'aba se'ehi ti ba kpɛ'ɛma paaɛ na nyɛ ba ti ba kɔ'ɔm maahum mɛ zɛ'a. Yelemɛŋerɛ ti n yɛta ya wa, ti kpɛ'ɛma la wan lu' a sɛganɛ, gee bahɛ ti a da'aba la tee zi'a, dɛla taaba ti a wa'am na tuta ba ti ba dita. 38 A han wa'am la yu'unsunsua na, bii bulika yu'uŋɔ yu'uŋɔ, nyɛ ba ti ba maahum ya, sum wan bɔna la da'aba sina taaba. 39 “Gee mini ya dina wa, ti yidaana han mina gogo kaareŋa sɛka puan ti nageyiga wan wa'am a yire na, a kan bahɛ ti a kɔ' kɛ̃ a yire la puan. 40 Yamam me maahum, se'ere en sɔi la, Asaala Dayua lɛbega na la ye' la gogo kaareŋa sɛka puan ti ya kan baŋɛ.” Da'aberɛ, la Yambe'o ( Matu 24.45-51 ) 41 Ti Pita yeti, “Daana, fum makere dina wa bɔ'ɔra la tumam bii nɛra woo?” 42 Ti Daana la yeti, “Ani n nyaa de yameŋa n tari yɛm, gee mina tuuma, ti ka kpɛ'ɛma dikɛ Da'aba la woo iŋɛ a nu'uhen, ti a bɔ'ɔra ba dia ligeri de saŋa? 43 Sum wan bɔna la Da'aberɛ sɛka ti ka kpɛ'ɛma ta lebena nyɛ ti ka tuni bala. 44 Yelemɛŋerɛ ti n yɛta wa, ti a wan dikɛ la da'aberɛ kana ti a bihera a lɔgerɔ za'a. 45 Gee da'aberɛ wa han yele ka suuren yeti, ‘N kpɛ'ɛma wa yuure mɛ,’ gee nyaa pɔhɛ ŋmɛ'ɛra yamehi sise'ehi, buraahi la pɔgehi za'a, gee dita en boti se'em, nyuura, ta nyuura bugera, 46 da'aberɛ wa kpɛ'ɛma wa wan wa'am la daan se'ere ti a ka ti'iha ya, la gogo kaareŋa sɛka puan ti a ka mina. A wan ŋma en zɔra zɔra, dikɛ en ta pa'ahɛ sɛba en ka nane la puan. 47 Da'aberɛ sɛka en mi' ka kpɛ'ɛma n boti sɛla gee ka maahum a mɛŋa bii a iŋɛ sɛla ti ba bɔta ti a iŋɛ la, wan to'e ŋmɛ'kãtɛ. 48 Gee se'em n ka mi' gee iŋɛ sɛla n de ba ŋmɛ' en, eŋa ŋmɛ'ɛrɛ kan zo'e. Se'em woo ti ba bo' en zo'e, ba eere la zo'e zo'e a zi'an. Se'em ti ba dikɛ kekeko iŋɛ a nu'uhen, ba boti gana bala mɛ a zi'an. Yezu welegere mɛ ( Matu 10.34-36 ) 49 “Mam wa'am na ti n tari la bugum wa'am tiŋa wa zuo na. N boti ni ti ŋwana ma'a bu pun diti ni mɛ! 50 N tari la sua ti n sɔ. Gee mam boi la wuŋerɛ se'ere puan gura de ba'ahɛ. 51 Ya ti'ihɛ ti mam wa'am na ti n tari la suma'ahum wa'am tiŋa wa zuo na bii? Aayi, n yeti ya mɛ wa, mam tugum tari la welehego na. 52 Pɔhɛ nananawa yɛ'a ha, nɛreba banuu n boi yire puan wan welehi, ti batã tugela la bayi' ti bayi' me tugela la batã. 53 Ba wan welehe, sɔ wan tulege la ka dayua, ti dayua tulege la ka sɔ, ma wan tulege la a poyua, ti poyua tulege la ka ma, danyaama wan tulege la a saampɔga, ti saampɔga tulege la danyaama.” Saŋa baŋerɛ ( Matu 16.2 , 3 ) 54 Ti Yezu yele nɛrekuuŋɔ la yeti, “Ya han nyɛ ti sagbanɛ biŋere nɛŋa bɔba zɔna na, ya ni yeti, ‘Saa n yeti ka ni’; ti la ni sirum dɛna bala. 55 Ya han le nyɛ ti kusebego ze'ele tiŋanuurɛ lɔbera na, ya ni yeti, ‘Zina wuntɛɛŋa wan ŋmɛ' paaɛ paaɛ’; ti la ni sirum dɛna bala.” 56 Yamam birikɔgenɛ duma wa. Ya tã bihera tiŋa wa, la sagbanɛ wa baŋera sɛla n wan iŋɛ, gee ŋwani ti ya kan ta'am pa'alɛ sɛla en iti sankana wa puan? Ti'ele ŋmɛ nupu'ɔ ( Matu 5.25 , 26 ) 57 “Ŋwani ti ya ka gakera sɛla en de yelemɛŋerɛ bɔ'ɔra ya mɛhi? 58 Bala, fum la se'em han nyɛ tugum, yɛ'a tugum zi'an, yan boi sore zuo la, tiregɛ la fum ŋmɛ' nupu'ɔ la en, han dagena bala, a wan dikɛ fum bo' gakera la, ti gakera la la me dikɛ fum iŋɛ kpɛ'ɛma nu'uhen, ti kpɛ'ɛma la tari fum ta lobe bahɛ paka deo puan. 59 N yele ya yeti, fum kan malum veehe na, han dagi na fum ta yɔ la za'a ti kɔbega ka gee.” |
Gurenɛ New Testament © The Bible Society of Ghana, 2020.
Bible Society of Ghana