Maatiyu 13 - Fulfulde Nigeria

Misaalu Dow Demoowo

¹ Nyalnde nden Yeesu wurtii wuro ngon, yahi jooɗii haade Mbeela Galiili.

² Yimɓe ɗuɗɓe kawriti to maako naaki o natti komiwal o jooɗii nder maagal dow ndiyam. Kawrutuɓe fuu ndarii haade mbeela ngan.

³ Sey o huutiri misaalu o ekkitiɓe ekkitinol feere‑feere ɗuɗngol, o wi'i, “Goɗɗo demoowo yahi ngesa ngam saaka awdi.

⁴ E mo nder saakuki awdi ndin, wondi yani dow ɗatal, colli ngari cuppidindi.

⁵ Wondi boo yani nder kaaƴe, ɗon ndi heɓaayi leydi ɗundi. Ndi fuɗi jawɗum ngam leydi ndin luggaa.

⁶ Ammaa nde naange wurtoyii fiyindi, sey ndi yoori ngam ndi walaa ɗaɗi.

⁷ Wondi awdi boo yani nder gi'e, sey gi'e ɗen mawni ɓiɗɗindi haa ndi waawaayi waɗuki cammeeje.

⁸ Ammaa wondi awdi yani dow leydi mbondi ndi fuɗi ndi mawni ndi waɗi cammeeje. Wondi waɗi gabbe 100, wondi waɗi gabbe 60, wondi waɗi 30.”

⁹ Nde Yeesu heenyi hokkuki misaalu ɗu'um, sey wi'i, “Gooduɗo noppi nanuki fuu nana.”

Ko Waɗi Yeesu Huutiri Misaalu

¹⁰ Sey tokkuɓemo ngari ƴamimo, mbi'i, “Ngam ɗume metirantaaɓe e misaalu nihi?”

¹¹ O nootii o wi'iɓe, “Onon on kokkaama faamu sirru Laamu Allah, ammaa kamɓe ɓe kokkaaka.

¹² Ngam fuu gooduɗo faamu dow Laamu Allah ɗum ɓeydanaymo, haa ɗum ɗuuɗanamo. Ammaa mo walaa faamu dow Laamu Allah, koo ko o woodi maa ɗum jaɓayɗum.

¹³ Ko waɗi metiranaymi yimɓe e misaalu woni, ngam koo ɓe ndaarii ɓe ngi'ataa, koo ɓe kettindake ɓe nanataa, ɗonmaa ɓe paamataa.

¹⁴ Dow maɓɓe ɗum hebbini ko Allah wi'i daga honduko Icaaya, ‘On ngaɗay ka nanuki, ammaa on paamataa koo seɗɗa. On ngaɗay ka raaruki, ammaa on ngi'ataa koo seɗɗa.

¹⁵ Ngam ɓerɗe yimɓe ɓen ɗon ɗe cembiɗɗe, nden ɓe cukkii noppi maɓɓe, ɓe maɓɓii gite maɓɓe, ngam to' ɓe ngi'a e gite maɓɓe, to' ɓe nana e noppi maɓɓe, ɓe paama nder ɓerɗe maɓɓe haa ɓe ngarta to am, mi yamɗitina ɓerɗe maɓɓe.’

¹⁶ “Ammaa onon, gite mooɗon ɗe barkiɗinaaɗe ngam e ɗe ngi'a, e noppi mooɗon ngam e ɗi nana.

¹⁷ E mi wi'a'on goonga, annabo'en e aadili'en ɗuɗɓe ngiɗii ngi'a ko ngiiɗon, ammaa ɓe ngi'aayi. Ɓe boo ngiɗii nanuki ko nanoton, ammaa ɓe nanaayi.

Ma'ana Misaalu Dow Demoowo

¹⁸ “Too, raa ma'ana misaalu demoowo on ɗon.

¹⁹ Fuu nanuɗo habaru Laamu Allah o heɓtaayiɗum, sey Ceyɗan wara hocca ko ɗum aawi nder ɓernde maako. Ɗum ɗon woni misaalu awdi njanundi dow ɗatal.

²⁰ Janundi dow kaaƴe woni misaalu nanuɗo Wolde Allah ɗon e ɗon o jaɓande e belɗum ɓernde.

²¹ Ammaa nde wolde nden walaa ɗaɗi nder ɓernde maako, o munyay carel seɗɗa tan. To caɗeele koo torra warii ngam wolde nden, ɗon e ɗon o yoofande.

²² Janundi nder gi'e woni misaalu nanɓe Wolde Allah, ammaa wannuki e fii duuniyaaru, e yidde jawdi, ɓiɗɗi wolde nden kaɗinde wallukiɓe ɓe ngaɗa ko Allah yiɗi.

²³ Ammaa awdi caakaandi dow leydi mbondi woni misaalu nanɗo Wolde Allah, o faaminde boɗɗum, o waɗi ko Allah wi'i, o huutinirinde haa o heɓi ɓeydaari. Goɗɗo heɓi nde 100, goɗɗo boo heɓi nde 60, goɗɗo heɓi nde 30.”

Geene Nder Ngesa Alkamaari

²⁴ Sey Yeesu hokkiɓe goɗɗum misaalu wi'i, “Laamu Allah e nandi e goɗɗo neɗɗo aawuɗo alkamaari mbondi nder ngesa muuɗum.

²⁵ Ammaa jemma, koo moye e ɗaanii, sey goɗɗo ganyo maako yahi saaki awdi goɗɗe geene nder alkamaari ndin dilli.

²⁶ Nde alkamaari ndin fuɗi, mawni waɗi cammeeje, sey geene ɗen maa ummoyii.

²⁷ Sey maccuɓe joomu ngesa kan ngari mbi'imo, ‘Joomu wuro, naa' awdi mbondi aawuɗaa to ngesa maaɗa? Too, no waɗi geene puɗoyi nder mayri?’

²⁸ O wi'iɓe, ‘Ɗum goɗɗo ganyo am waɗi non.’ Sey maccuɓe ɓen mbi'imo, ‘A yiɗi min njaha min ittaɗe?’

²⁹ Ammaa o wi'iɓe, ‘Naa' non. Ngam to on ittaɗe, on ittay fuu e alkamaari ndin.

³⁰ Aleeɗe ɗe mawnida e mayri naa carel taƴukindi waɗi. To carel taƴukindi waɗi, mi wi'ay taƴooɓe ɓen arta taƴuki geene ɗen ɓe kaɓɓaɗe kaɓɓe‑kaɓɓe, ɗum wulaɗe. Ammaa alkamaari ndin, ɓe ngaɗandi nder resirde gawri am.’ ”

Misaalu Dow Gabbel Mastat

³¹ Yeesu fuɗɗiti hokkiɓe goɗɗum misaalu wi'i, “Laamu Allah e nandi e gabbel mastat ngel goɗɗo hocci aawi nder ngesa muuɗum.

³² Kangel woni gabbel ɓurngel famɗuki nder ngabboy fuu, ammaa to ngel mawni, sey ngel ɓura koo ngele leggel mawnuki, haa colli ngara ngaɗa caɓɓe dow lice maagel.”

Misaalu Dow Ƴuufinirɗum

³³ Yeesu fuɗɗiti hokkiɓe goɗɗum misaalu wi'i, “Laamu Allah e nandi e ƴuufinirɗum ɗum goɗɗo debbo hocci lancindiri e condi alkamaari poondirkoy tatoy, haa ndi fuu ndi ƴuufi.”

Ko Waɗi Yeesu Huutiri Misaalu

³⁴ Yeesu metirani hawrutuɓe ɓen fuu fii ɗu'um e misaalu. Fuu ko o wi'ataɓe e mo huutira misaalu.

³⁵ O waɗii non ngam o hebbina ko Allah wi'i daga honduko annabiijo wiiki, “Mi metiranay yimɓe e misaalu. Ko suuɗii daga taguki duuniyaaru, mi wurtinayɗum e njayri.”

Ma'ana Misaalu Geene Nder Alkamaari

³⁶ Sey Yeesu ali yimɓe ɓen natti wuro. Tokkuɓemo ngari to maako mbi'imo, “Wi'umin ma'ana misaalu geene nder ngesa alkamaari.”

³⁷ O wi'iɓe, “Aawuɗo awdi mbondi ndin woni Ɓii Neɗɗo.

³⁸ Ngesa kan woni duuniyaaru. Nden awdi mbondi ndin woni ɓiɓɓe Laamu Allah. Geene ɗen ngoni ɓiɓɓe Ceyɗan.

³⁹ On ɗon ganyo aawuɗo geene ɗen, kanko woni Ceyɗan. Carel taƴukindi woni re'uki duuniyaaru, nden taƴooɓendi ngoni malaa'ika'en.

⁴⁰ Non no ɗum hawritirta geene ɗum wulaɗe, non ɗum waɗata e re'uki duuniyaaru.

⁴¹ Ɓii Neɗɗo liloyay malaa'ika'en muuɗum, ɓe mburtina koo ɗume pooɗoojum yimɓe ngaɗa hakke e fuu gaɗooɓe ko halli nder Laamu Allah.

⁴² Sey malaa'ika'en ɓen kubooɓe nder hiite kallunge. Ɗon ɓe mboyata ɓe nyerƴindira nyiiƴe.

⁴³ Nden aadili'en ɗelkitoto bo naange nder Laamu Nyaako maɓɓe Mo Dow. Fuu gooduɗo noppi nanuki nana.

Jawdi Cuuɗiindi

⁴⁴ “Laamu Allah e nandi e jawdi cuuɗiindi e ngesa ndi goɗɗo heɓti, o fuɗɗiti o suuɗindi. Nder welwelo o yahi, o soori fuu ko o woodi o soodi ngesa kan.

Misaalu Dow Lu'u‑Lu'u

⁴⁵ “Ɗonmaa Laamu Allah e nandi e neɗɗo coodoowo e sooritoo ɗaɓɓitoowo lu'u‑lu'u gooduɗum ceede.

⁴⁶ Nde o yi'i go'o gooduɗum ceede ɗuɗɗe, sey o yahi o soori fuu ko o woodi, o soodi lu'u‑lu'u ɗum.

Misaalu Dow Nangirɗum Liƴƴi

⁴⁷ “Ɗonmaa Laamu Allah e nandi e nangirɗum liƴƴi ɗum woɓɓe kubii nder mbeela, ɗum nangoyi koo iri ɗiye liƴƴi.

⁴⁸ Nde ɗum heewi, ɓe pooɗoyiɗum daande mbeela ngan, ɓe njooɗii, ɓe cupti liƴƴi boɗɗi, ɓe ngaɗiɗi nder faandu, ammaa ɓe cankiti ɗi mbooɗaa ɗin.

⁴⁹ Non ɗum waɗata e re'uki duuniyaaru. Malaa'ika'en ngaray kakkita kalluɓe daga nder aadili'en,

⁵⁰ ɓe kuboo kalluɓe ɓen nder hiite kallunge. Ɗon ɓe mboyata ɓe nyerƴindira nyiiƴe.

Jawdi Keyri e Kiindi

⁵¹ “On paamii fuu ɗu'um?” Ɓe nootii ɓe mbi'i, “Ee.”

⁵² Sey o wi'iɓe, “Too, fuu moodibbo Attawra ekkitiiɗo dow Laamu Allah e mo nandi e joomu wuro burtinɗo jawdi keyri e kiindi nder ndesa muuɗum.”

Ɗum Wanyii Yeesu Nder Gariiri Najarat

⁵³ Nde Yeesu heenyi wiikiɓe fuu misaalu ɗu'um, sey o ummii o ali wigeere nden.

⁵⁴ O yahi gariiri to o mawni, o fuɗɗi ekkitinki yimɓe nder suudu do'aare maɓɓe haa ɓe kayɗini, ɓe mbi'i, “Toye neɗɗo o'o heɓi faamu ɗu'um e bawɗe waɗuki kuuɗe kayɗiniiɗe ɗe'e?

⁵⁵ Naa' kanko woni ɓiɗɗo on ɗon cehoowo? Naa' maduujo maako e wi'ee Maryaama? Naa' Yaakubu e Yusufu e Siiman e Yahuuda ngoni minyiraaɓe maako?

⁵⁶ Nden naa' en ngondi e minyiraaɓe maako rewɓe? Too, toye neɗɗo o'o heɓi fuu fii ɗu'um?”

⁵⁷ Sey ɓe nganyi hoolaaki Yeesu. Ammaa Yeesu wi'iɓe, “Koo toye yimɓe e kokka annabiijo mangu, ammaa yimɓe gariiri maako, e yimɓe wuro maako ɓe kokkataamo mangu.”

⁵⁸ Yeesu waɗaayi goɗɗum kayɗiniiɗum ton ngam ɓe koolaakimo.