Maki 14 - MAWUXÓWÉMA

Vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́gán lɛ́ɛ blá Jezu gbé

¹ Dǐndínwáyi sín xwe kpódó wɔ̌xúxú e mɛ è ma dó tɔ́n ǎ ɔ́ kpó sín xwe kpo sɔ. Vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́gán lɛ́ɛ kpódó sɛ́nkplɔ́nmɛtɔ́ lɛ́ɛ kpó ká ɖo lě e yě ná ɖó yɛ gbɔn, bó wlí Jezu, bó hu i ɔ́ sín wě ɖe wɛ.

² Amɔ̌, yě ɖo ɖiɖɔ ɖo yěɖée tɛ́ntin wɛ ɖɔ: “Mǐ sixú wlí i xwe ɔ́ hwenu ǎ; é má nyí mɔ̌ ǎ ɔ́, togun ɔ́ ná fɔ́n gǔ.”

Nyɔ̌nu ɖé kɔn célu dó ta nú Jezu

³ Jezu ka wá ɖo to e è nɔ ylɔ́ ɖɔ Betaníi ɔ́ mɛ, bó ɖo nǔ ɖu wɛ, ɖo Sinmɔ́ɔ e ko jɛ gudu kpɔ́n ɔ́ xwé, bɔ nyɔ̌nu ɖé wá xwetɔ́n, bó hɛn célu wǎnɖagbenɔ e xɔ akwɛ́ é dó go ɖagbe ɖagbe ɖé mɛ; go énɛ́ ɔ́, awǐnnya e è nɔ ylɔ́ ɖɔ alubatlu ɔ́ wɛ è sɔ́ dó bló ná. Nyɔ̌nu ɔ́ flɛ́ kɔ nú go ɔ́, bó kɔn célu ɔ́ dó ta nú Jezu; ama e è nɔ ylɔ́ ɖɔ nǎa ɔ́ kɛ́ɖɛ́ wɛ è dó bló célu ɔ́ ná.

⁴ Nǔ énɛ́ vɛ́ mɛɖé lɛ́ɛ wú ɖo yě mɛ, bɔ yě jɛ ɖiɖɔ ɖo yěɖée tɛ́ntin jí ɖɔ: “Aniwú wɛ é ka ɖo célu ɔ́ hɛn gú wɛ mɔ̌?

⁵ È hɛn ɔ́, è nǎ sa célu énɛ́ hú gankwɛ́ afɔɖé kanwe ko (300), bó má nú wamamɔnɔ lɛ́ɛ,” bɔ yě jɛ nu kɛ d'é wú nú nyɔ̌nu ɔ́ jí.

⁶ Jezu ka ɖɔ: “Mi jó e dó; étɛ́ sín tagba dó n'i wɛ mi ka ɖe? Nǔ ɖagbe wɛ é wa nú mì.

⁷ Đó wamamɔnɔ lɛ́ɛ ɖo mi mɛ tɛgbɛ, bɔ é jló mi hweɖěbǔnu ɔ́, mi hɛn ɔ́, mi ná wa ɖagbe nú yě. Nyɛ ka ná nɔ mi mɛ tɛgbɛ ǎ.

⁸ Lě e é kpé wú gbɔn ɔ́ nɛ́ é bló gbɔn nɛ́; lě e è nɔ sá ami nú cyɔ bó nɔ ɖi ɔ́ wɛ é ko sá nú agbaza ce ɖ'ayǐ din nú gbe e gbe è nǎ ɖi mì é.

⁹ Má ɖɔ nǔgbó nú mi: è jlǎ Wɛn Ɖagbe Mawu tɔn gbɔn fí ɖěbǔ ɖo gbɛ ɔ́ bǐ mɛ ɔ́, è nǎ nɔ́ ɖɔ nǔ e nyɔ̌nu élɔ́ wa din ɔ́ sín xó, bó ná nɔ́ dó flín i ná.”

Judási jló ná sa Jezu

¹⁰ Đo ahwanvú Jezu tɔn wěwe lɛ́ɛ mɛ ɔ́, mɛ e nyí Judási Isikaliɔ́ti ɔ́ yi mɔ vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́gán lɛ́ɛ, bó ná jó Jezu nú yě.

¹¹ Ée yě ɖótó e gúdo ɔ́, xomɛ hun yě, bɔ yě dó akpá n'i ɖɔ émí ná ná ɛ akwɛ́; énɛ́ ɔ́, é jɛ lě e é ná wa gbɔn, bó ná jó Jezu nú yě ɔ́ ba jí.

Jezu ɖu Dǐndínwáyi sín xwe xá ahwanvú tɔn lɛ́ɛ

¹² Hwenu e è nɔ ɖu wɔ̌xúxú e mɛ è ma dó tɔ́n ǎ é sín azǎn nukɔntɔn ɔ́ gbe ɔ́, gbe énɛ́ gbe ɖěe è nɔ hu lɛ̌ngbɔ́ví dó ɖu Dǐndínwáyi sín xwe ɔ́ ná ɔ́, ahwanvú Jezu tɔn lɛ́ɛ kanbyɔ́ ɛ ɖɔ: “Fítɛ́ wɛ a jlǒ ɖɔ mǐ ní yi bló tɛnmɛ ɖó nú we ɖe nú Dǐndínwáyi sín xwe ɔ́?”

¹³ Jezu ka sɛ́ ahwanvú tɔn we dó, bó ɖɔ nú yě ɖɔ: “Mi yi toxo ɔ́ mɛ; mi ná mɔ nya ɖé, bɔ é ná hɛn tɔyizɛ́n. Mi ná xwedó e.

¹⁴ Xwé e gbe é ná byɔ́ ɔ́, mi ɖɔ nú xwétɔ́ ɔ́ ɖɔ: ‘Mɛ̌si ɖɔ: Fítɛ́ jǒnɔyítɛn e mɛ nyi kpódó ahwanvú ce lɛ́ɛ kpó ná ɖu Dǐndínwáyi sín xwe ɔ́ ɖe ɔ́ ɖe?’

¹⁵ Mi ɖɔ mɔ̌ ɔ́, é ná xlɛ́ xɔ ɖaxó ɖé mi ɖo síngbó jí, bɔ nǔ bǐ sɔgbe ɖ'é mɛ; fínɛ́ wɛ mi ná sɔ́ xwe ɔ́ sín nǔ ɖ'ayǐ nú mǐ ɖe.”

¹⁶ Ahwanvú tɔn lɛ́ɛ ka yi toxo ɔ́ mɛ, lobo mɔ nǔ lɛ́ɛ bǐ lě e Jezu ɖɔ gbɔn nú yě é, bɔ yě ɖa Dǐndínwáyi sín xwe ɔ́ sín nǔɖuɖu ɖo fínɛ́.

¹⁷ Ée gbadanu wá su ɔ́, Jezu kpódó ahwanvú tɔn wěwe lɛ́ɛ kpó wá.

¹⁸ Hwenu e yě wá ɖo nǔ ɖu wɛ ɔ́, Jezu ɖɔ: “Má ɖɔ nǔgbó nú mi, mɛ ɖokpó ɖo nǎ sa mì wɛ ɖo mi mɛ e ɖo nǔ ɖu xá mì wɛ lɛ́ɛ mɛ.”

¹⁹ Ée yě se mɔ̌ ɔ́, wǔ kú yě, bɔ yě jɛ kinkanbyɔ́ ɛ jí ɖě jɛ ɖě gúdo ɖɔ: “Nyɛ wɛ ǎ mɛ, abǐ?”

²⁰ Jezu ka yí gbe nú yě ɖɔ: “Mɛ ɖokpó wɛ, bó ɖo mi mɛ wěwe e ɖo alɔ dó nǔsúnnúká ɖokpó ɔ́ mɛ xá mì wɛ lɛ́ɛ mɛ.

²¹ Nǔgbó wɛ, nyɛ Gbɛtɔ́ví ɔ́ ɖó ná kú lě e è ko wlán gbɔn dó wǔtu ce é; amɔ̌ heelú mɛ e ka ná sa mì é; mɛ énɛ́ gbɔ bó gɔn gbɛ wá ɔ́, é nyɔ́ n'i hú.”

Jezu ɖu kɔnɖókpɔ́ nǔɖuɖu ɔ́ xá ahwanvú tɔn lɛ́ɛ

²² Hwenu e yě ɖo nǔ ɖu wɛ ɔ́, Jezu sɔ́ wɔ̌xúxú bó dó kú nú Mawu, bó kán, bó ná ahwanvú tɔn lɛ́ɛ bó ɖɔ: “Mi yí, élɔ́ ɔ́ agbaza ce wɛ.”

²³ É lɛ́ sɔ́ kɔ́fu ɖokpó, bɔ vɛ̌ɛn ɖ'é mɛ, bɔ é dó kú nú Mawu, bó sɔ́ nú yě, bɔ yě bǐ nu.

²⁴ Bɔ é ɖɔ nú yě ɖɔ: “Élɔ́ ɔ́ hun ce wɛ; hun e Mawu dó sɔ́ akɔjijɛ sín afɔ ɖó te ná ɔ́ wɛ; é wɛ kɔn nyi ayǐ dó mɛ gěgé tamɛ.

²⁵ Má ɖɔ xó nǔgbó nú mi: un sɔ́ ɖo vɛ̌ɛn ɖě ná nu wɛ káká yi jɛ gbe e gbe un ná nu vɛ̌ɛn yɔ̌yɔ́ ɔ́ ɖo axɔ́súɖuto Mawu tɔn mɛ é ǎ.”

²⁶ Bɔ yě ji xwe ɔ́ sín han lɛ́ɛ, bó ɖidó olívutín só ɔ́ jí.

Jezu ɖɔ Piyɛ́ɛ ná gbɛ́ ɖɔ émí kún tunwun émí ó

²⁷ Jezu ɖɔ nú ahwanvú tɔn lɛ́ɛ ɖɔ: “Mi bǐ wɛ nǔ e ɖo nǎ jɛ dó jǐ ce wɛ ɔ́ ná hɛn hǔn ná, bɔ mi bǐ ná gbadó; ɖó è wlǎn dó Mawuxówéma ɔ́ mɛ ɖɔ jí: ‘Un ná hu lɛ̌ngbɔ́nyitɔ́ ɔ́, bɔ lɛ̌ngbɔ́ lɛ́ɛ bǐ ná gbadó.’

²⁸ Lo ɔ́, hwenu e Mawu ná fɔ́n mì sín kú é gúdo ɔ́, un ná jɛ nukɔn nú mi yi Galilée.”

²⁹ Piyɛ́ɛ ka ɖɔ n'i ɖɔ: “Mɛ ɖě lɛ́ɛ bǐ na bó jó we dó ɔ́, nyɛ ɖo nǎ jó we dó wɛ ǎ.”

³⁰ Bɔ Jezu ɖɔ n'i ɖɔ: “Má ɖɔ nǔgbó nú we: hwɛ ɔ́, ɖo zǎn élɔ́ mɛ din ɔ́, cóbónú kokló ná kɔ́ así azɔn we ɔ́, a nǎ kó gbɛ́ azɔn atɔn ɖɔ émí kún tunwun mì ó.”

³¹ Piyɛ́ɛ ka lɛ́ tɛ ɖɛ̌ jí syɛ́nsyɛ́n, bó ɖɔ: “É ná bó byɔ́ ɖɔ un ná yi kú xá we ɔ́, un ná gbɛ́ ɖɔ un kún tunwun we ó gbeɖé ǎ.” Bɔ ahwanvú ɖě lɛ́ɛ lɔmɔ̌ ɖɔ nǔ ɖokpó ɔ́.

Jezu xo ɖɛ ɖo Jɛtisemaníi

³² Jezu kpódó ahwanvú tɔn lɛ́ɛ kpó wá yi tɛn e mɛ è nɔ ylɔ́ ɖɔ Jɛtisemaníi é. É ɖɔ nú ahwanvú tɔn lɛ́ɛ ɖɔ: “Mi jínjɔ́n fí, bónú má yi xo ɖɛ bó wá.”

³³ É ka kplá Piyɛ́ɛ kpódó Jaki kpó, kpódó Jǎan kpán. Xɛsi ɖaxó ɖé jɛ jǐ tɔn, bɔ ado jɛ huhu i jí.

³⁴ Đó é ɖɔ nú yě ɖɔ: “Aluwɛ e nɔ dɔn mɛ yi kú é mɛ wɛ un ɖe; mi nɔ fí, bó nɔ wunzɛn.”

³⁵ Ée é ɖɔ mɔ̌ ɔ́, é sɛ yi nukɔn kpɛví ɖé, bó xwe agbɔ̌nnusú do, bó jɛ ɖɛ xo jí ɖɔ nǔ sixú nyí mɔ̌ hǔn, wǔvɛ́ sín hwenu élɔ́ ɔ́ ní dín wá yi dó émí.

³⁶ Bó nɔ́ ɖɔ: “Tɔ́ ce vívɛ́ná, nǔ ɖěbǔ gló we ǎ; sɛ wǔvɛ́ kɔ́fu élɔ́ dó zɔ nú mì; amɔ̌ ní má nyí jlǒ ce ó, lo ɔ́, ní nyí jlǒ towe.”

³⁷ Énɛ́ gúdo ɔ́, é lɛ́ kɔ wá ahwanvú tɔn lɛ́ɛ gɔ́n, bó mɔ yě ɖo amlɔ dɔ́ wɛ, bó ɖɔ nú Piyɛ́ɛ ɖɔ jí: “Sinmɔ́ɔ, amlɔ dɔ́ wɛ a ɖe a? A sixú nɔ wunzɛn nú ganxixo ɖokpó vɔ́vɔ́ ǎ?

³⁸ Mi nɔ wunzɛn bó xo ɖɛ, bó má wá jɛ tɛ́nkpɔ́n mɛ ó, ɖó gbɛtɔ́ ɖó jlǒ ɖagbe, lo ɔ́, agbaza tɔn ɖó gǎn ɖé ǎ.”

³⁹ É lɛ́ sɛ yi zɔ, bó vɔ́ ɖɛ ɖokpó ɔ́ xo.

⁴⁰ É lɛ́ lɛ́ kɔ wá, bó lɛ́ mɔ yě ɖo amlɔ dɔ́ wɛ, ɖó nukún yětɔn bǐ wɛ kpɛn, bɔ yě sɔ́ tunwun nǔ e yě ná ɖɔ n'i ɔ́ ǎ.

⁴¹ Ée é lɛ́ kɔ wá azɔn atɔngɔ́ ɔ́, é ɖɔ nú yě ɖɔ: “Mi lɛ́ kpo ɖo amlɔ dɔ́ wɛ, bó ɖo gbigbɔ́jɛ́ wɛ a? É kpé lo; gan ɔ́ kó xo. Gbɛtɔ́ví ɔ́ ɖíe è jǒ nyi hwɛhutɔ́ lɛ́ɛ lɔ mɛ e.

⁴² Mi bo sí te nú mǐ ná yi. Mi kpɔ́n! Mɛ e ɖo sísɔ́ mì jó wɛ ɔ́ ɖíe kó sɛ yá e.”

È wlǐ Jezu

⁴³ Jezu kpo ɖo xó ɖɔ wɛ, bɔ mɛ e nyí Judási ɖo ahwanvú tɔn wěwe lɛ́ɛ mɛ ɔ́ wá tlóló, bɔ mɛ gěgé ɖé lɛ́ɛ xwedó e, bó hɛn hwǐ kpódó kpo kpán. Vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́gán lɛ́ɛ, kpódó sɛ́nkplɔ́nmɛtɔ́ lɛ́ɛ kpó, kpódó mɛxó lɛ́ɛ kpó wɛ sɛ́ yě dó.

⁴⁴ Judási e ɖo sisa ɛ wɛ ɔ́ ka kó ná xlɛ́ élɔ́ yě ɖɔ: “Mɛ e un ná kí si ná ɔ́ wɛ, mi wlí i, bó kplá ɛ yi, mi ka hɛn ɛ syɛ́nsyɛ́n.”

⁴⁵ Ée Judási wá tlóló ɔ́, é sɛkpɔ́ Jezu, bó ɖɔ: “Mɛ̌si”, lobo kí si n'i.

⁴⁶ Bɔ yě wlí i.

⁴⁷ Mɛ e ɖo kpɔ́ xá Jezu lɛ́ɛ ɖokpó sún hwǐ, bó xú vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́ ɖaxó ɔ́ sín mɛsɛntɔ́, bó kpa tó e.

⁴⁸ Jezu ka yí xó, bó ɖɔ nú yě ɖɔ: “Ajotɔ́ axánsúnxó wɛ un ka nyí bɔ mi hɛn hwǐ kpódó kpo kpó bó ja wlǐwlí mì gbé a?

⁴⁹ Ayǐhɔ́ngbe ayǐhɔ́ngbe wɛ un nɔ ɖo mi tɛ́ntin, bó nɔ́ ɖo nǔ kplɔ́n mɛ wɛ ɖo sinsɛnxɔ mɛ, có mi ka wlí mì ǎ. Lo ɔ́, nǔ e è ko wlán dó Mawuxówéma mɛ ɔ́ ná dó jɛ wú wɛ.”

⁵⁰ Ahwanvú tɔn lɛ́ɛ bǐ jó e dó, bó hɔn.

⁵¹ Nyaví dɔ̌nkpɛvú ɖé ká xwedó Jezu, lobo ɖo avɔ ɖokpó géé mɛ, bɔ yě wlí i.

⁵² Lo ɔ́, é jó avɔ tɔn dó, bó hɔn mɛ̌ jɔgbe.

È kplá Jezu yi vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́ ɖaxó Kayífu nukɔn

⁵³ È kplá Jezu yi vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́ ɖaxó Kayífu xwé, bɔ vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́gán lɛ́ɛ, mɛxó lɛ́ɛ, kpódó sɛ́nkplɔ́nmɛtɔ́ lɛ́ɛ kpó sín afɔ sɔgbe ɖo fínɛ́.

⁵⁴ Piyɛ́ɛ jɛ Jezu gúdo; é ká lɔn bó sɛkpɔ́ ɛ ǎ; é nɔ zɔ n'i káká yi vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́ ɖaxó ɔ́ sín xwé gbe. É yi jínjɔ́n mɛsɛntɔ́ lɛ́ɛ kpá, bó ɖo myɔ xú wɛ.

⁵⁵ Vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́gán lɛ́ɛ kpódó toxóɖɔgbɛ́ Jwifu lɛ́ɛ tɔn kpó ɖo hwɛ e yě ná dó Jezu, bó ná hu i é ba wɛ.

⁵⁶ Mɛ gěgé wá ɖe kúnnu agɔ n'i; lo ɔ́, kúnnu e yě ɖe lɛ́ɛ ɔ́, ɖě sɔgbe xá ɖě ǎ.

⁵⁷ Mɛ ɖé lɛ́ɛ ká sí te, bó ɖe kúnnu agɔ élɔ́ n'i, bó ɖɔ:

⁵⁸ “Mǐ se, bɔ é ɖɔ: ‘Un ná gba sinsɛnxɔ élɔ́ e gbɛtɔ́ sɔ́ alɔ dó gbá é, bó ná sɔ́ azǎn atɔn ɖó te, bó ná gbá ɖěvo e gbɛtɔ́ sín alɔ ma gbá ǎ é.’ ”

⁵⁹ Lo ɔ́, akpá énɛ́ xwé ɖésú ɔ́, kúnnu e yě ɖe lɛ́ɛ lɔmɔ̌ nyí ɖokpó ɔ́ ǎ.

⁶⁰ Vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́ ɖaxó ɔ́ ká sí te ɖo agun ɔ́ tɛ́ntin, bó kanbyɔ́ Jezu ɖɔ: “Nǔ e kúnnuɖetɔ́ énɛ́ lɛ́ɛ ɖɔ dó wǔ towe ɔ́ nɛ́, a ɖǒ nu ɖé ná kɛ d'é wú a?”

⁶¹ Jezu ka tin, bó gɔn gbe yí, bɔ vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́ ɖaxó ɔ́ lɛ́ vɔ́ kanbyɔ́ ɛ ɖɔ: “Hwi wɛ nyí Klísu, vǐ Mawu e mɛ bǐ nɔ́ xomlá ɔ́ tɔn a?”

⁶² Bɔ Jezu yí gbe n'i ɖɔ: “Nyɛ wɛ, bɔ mi ná wá mɔ nyɛ Gbɛtɔ́ví ɔ́ ɖo ayǐjínjɔ́n ɖo Mawu Nǔbǐwúkpétɔ́ ɔ́ sín ɖisíxwé; mi ná lɛ́ mɔ mì, bɔ un ná gosín jǐnukúnsin jǎwe ɖo akpɔ́kpɔ́ mɛ.”

⁶³ Ée vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́ ɖaxó ɔ́ se xó énɛ́ e Jezu ɖɔ ɔ́, é vún awu dó kɔ nú éɖée, bó ɖɔ: “Kúnnuɖiɖe tɛ́ ba wɛ mi ka sɔ́ kpo ɖe?

⁶⁴ Mi ma se nu e é nylá dó Mawu wú ɔ́ a? Étɛ́ mi lin d'é wú?” Bɔ yě bǐ gblé hwɛ dó ta nú Jezu, bó ɖɔ kú wɛ jɛ xá ɛ.

⁶⁵ Mɛ ɖé lɛ́ɛ ɖo yě mɛ, bó jɛ atán tún kɔn nyi wú tɔn jí; yě blǎ nukún mɛ n'i, bo jɛ nǔ dó e jí, bo nɔ ɖɔ n'i ɖɔ: “Đɔ mɛ e dó nǔ we ɔ́.” Bɔ sɔ́ja lɛ́ɛ dɔn ɛ, bo jɛ tó mɛ xo n'i jí.

Piyɛ́ɛ gbɛ́ ɖɔ e mi kún tunwun Jezu ó

⁶⁶ Piyɛ́ɛ kpo ɖo fí e é ɖo myɔ xú ɖe wɛ é, bɔ vɔ̌sánú-xwlémawutɔ́ ɖaxó ɔ́ sín mɛsɛntɔ́ nyɔ̌nu ɖokpó wá mɔ ɛ.

⁶⁷ Ée é mɔ ɛ ɖo myɔ xú wɛ ɔ́, é kpɔ́n ɛ tlítlí, bó ɖɔ n'i ɖɔ: “Hwi lɔmɔ̌ a nɔ xwedó Jezu Nazalɛ́ti tɔn ɔ́.”

⁶⁸ Piyɛ́ɛ ka gbɛ́, bo ɖɔ: “Un tunwun i ǎ, un ka mɔ nukúnnú jɛ nǔ e ɖɔ wɛ a ɖe nɛ́ ɔ́ mɛ lɔ ǎ;” ée é ɖɔ mɔ̌ ɔ́, é ɖidó hɔntogbó jí, bɔ kokló kɔ́ así.

⁶⁹ Nyɔ̌nu mɛsɛntɔ́ ɔ́ ka lɛ́ wá mɔ ɛ ɖo hɔntogbó ɔ́ jí, bo lɛ́ jɛ ɖiɖɔ nú mɛ e ɖo fínɛ́ lɛ́ɛ jí ɖɔ: “Mɛ tɔn lɛ́ɛ ɖokpó nɛ́.”

⁷⁰ Piyɛ́ɛ ka lɛ́ gbɛ́. É nɔ zaan, bɔ mɛ e ɖo fínɛ́ lɛ́ɛ lɔmɔ̌ ɖɔ nú Piyɛ́ɛ ɖɔ: “A ɖo mɛ tɔn lɛ́ɛ mɛ dandan; ɖó Galiléenu wɛ a nyǐ.”

⁷¹ Piyɛ́ɛ ka jɛ ɖiɖɔ jí ɖɔ: “Ényí nǔvú ɖó wɛ un ɖe hǔn, Mawu ní dɔn tó nú mì. Un xwlé Mawu ɖɔ un kún tunwun nya e xó ɖɔ wɛ mi ɖe nɛ́ ɔ́ ó.”

⁷² Tɛn tɔn mɛ tlóló ɔ́, kokló kɔ́ así azɔn wegɔ́ ɔ́, bɔ Piyɛ́ɛ flín xó e Jezu ko ɖɔ n'i ɖ'ayǐ é: “Cóbónú kokló ná kɔ́ así azɔn wegɔ́ ɔ́, a nǎ kó gbɛ́ azɔn atɔn ɖɔ émí kún tunwun mì ó,” lobo lin tamɛ dó xó nɛ́ ɔ́ wú, bó wlí avǐ.