1 Kaanankooɓe 8 - Dewtere Laamɗo Fulfulde Burkina Faso

No Keesuwal Amaana wattiraa ley suudu Dewal Mawndu

¹ Kaananke Suleymaana hawrondini mawɓe e ardiiɓe lenyi Israa'iila e nayeeɓe tedduɓe ley cuuɗi Israa'iila fuu yeeso muuɗum ley Urusaliima faa ɓe kooƴowa keesuwal Amaana Joomiraaɗo gonngal Siyona, ley Galluure Daawda.

² Worɓe Israa'iila fuu kawriti to Kaananke Suleymaana wakkati iidi gaɗeteeɗo lewru jeɗɗaɓurdu wi'eteendu Etaniima.

³ Mawɓe Israa'iila fuu ngari de almaami'en ndonndii keesuwal Amaana ngaal.

⁴ Ɓe kooƴi ngal kangal e hukum Ceniiɗo e kujje ceniiɗe gonnooɗe ley hukum oon fuu. Wo Almaami'en e Lewinkooɓe ndonndii ɗum fuu.

⁵ Kaananke Suleymaana e jamaare Israa'iila fuu kawriti yeeso keesuwal Amaana ngaal iɓe cakka kirsamaaji pamari e mawɗi ɗuuɗɗi faa mbaawataake hiiseede.

⁶ Almaami'en njaari keesuwal Amaana Joomiraaɗo ngaal nokku muuɗum nder suudu Seniindu toon de njoƴƴini ngal ley Nokkuure Ɓurnde fuu Senaade ndeen, ley bippeele keruba'en ɓeen.

⁷ Keruba'en ɓeen na peerti bippeele muɓɓen dow keesuwal Amaana ngaal na kuuri ngal, kangal e cabbi jamɗe ɓantirɗi ngal ɗiin fuu.

⁸ Cabbi ɗiin na njuuti sanne faa ko'e muɓɓen na puntira dammbugal Suudu Ɓurndu fuu senaade nduun, ammaa ɗi nji'irataake yaasin. Na ɗum heddorii noon faa warde hannden.

⁹ Faa'e walaano ley keesuwal ngaal si wanaa alluuje kaaƴe ɗiɗi ɗe Muusaa njippodinoo waamnde Sinayi ɗeen. Muusaa wattiino ɗe ley maggal wakkati Joomiraaɗo haɓɓidinnoo e Israa'iila'en amaana nde ɓe mburtinoo leydi Misira ndeen.

¹⁰ Nde almaami'en njaltunoo nokkuure seniinde ndeen fu, ruulde heewi nder suudu Dewal Joomiraaɗo Mawndu nduun fuu.

¹¹ Almaami'en mbaawaay daraade ley ruulde ndeen ngolla golleeji muɓɓen sabo teddeengal Joomiraaɗo heewii suudu Joomiraaɗo nduun.

¹² Ndeen Suleymaana wi'i: — Yaa Joomiraaɗo, a wi'ii a jooɗoto ley nimre tekkunde!

¹³ Miin, mi nyiɓanii ma suudu teddundu, nokkuure laatotoonde joonnde maaɗa faa abada!

¹⁴ Jamaare Israa'iila fuu na darii. Suleymaana hucciti e maɓɓe barkini ɓe, wi'i:

¹⁵ — Yettoore woodanii Joomiraaɗo, Laamɗo Israa'iila; sabo wo kam haaldi e baaba am Daawda de tabintiniri haala kaan e baawɗe muuɗum nde wi'unoo:

¹⁶ «Gilla nyannde mburtinnoomi yimɓe am leydi Misira ndeen, mi suɓaaki galluure hakkunde lenyi Israa'iila to innde am nyiɓantee suudu. Wooɗi du, mi suɓaaki gorko faa laatoo kaananke yimɓe am Israa'iila'en ɓeen. Ammaa mi suɓake Daawda faa laatoo hooreejo yimɓe am Israa'iila'en.»

¹⁷ Baaba am Daawda na anniyinoo ley ɓernde muuɗum nyiɓande innde Joomiraaɗo, Laamɗo Israa'iila oon suudu.

¹⁸ De Joomiraaɗo wi'i o: «Ko anniyiɗaa nyiɓande innde am suudu ɗuum na wooɗi, a gaynii e ko podiɗaa ley ɓernde maaɗa ɗuum.

¹⁹ Ammaa, wanaa aan nyiɓata suudu nduun, wo ɓiya ƴuuruɗo e maaɗa nyiɓanta innde am suudu nduun.»

²⁰ Joomiraaɗo tabintinii haala ka wi'unoo kaan. Sabo miin, mi loomtii baaba am Daawda, mi jooɗake dow jooɗorgal laamu Israa'iila hono no Joomiraaɗo wiirunoo noon, wooɗi du, mi nyiɓanii innde Joomiraaɗo, Laamɗo Israa'iila suudu ndu.

²¹ Mi moƴƴinanii keesuwal gondungal Amaana mo Joomiraaɗo waddi e maamiraaɓe meeɗe nde wurtinnoo ɗum'en leydi Misira ndeen.

Du'aare Kaananke Suleymaana

²² Ndeen Suleymaana hucciti e sakkirde Joomiraaɗo, yeeso jamaare Israa'iila fuu. O ɓanti juuɗe makko,

²³ o wi'i: — Joomiraaɗo, Laamɗo Israa'iila, hono maaɗa walaa, walaa dow kammu, walaa dow leydi. Aɗa reena amaana, aɗa holla maccuɓe maaɗa jokkirɓe ma e ɓerɗe muɓɓen fuu ɓeen njinngu koolniingu.

²⁴ A hiɓɓinii ko aadaninoɗaa baaba am Daawda ɗuum. Goonga, ko mbiirunoɗaa e hunnduko maaɗa ɗuum, a tabintinirii ɗum e baawɗe maaɗa hono no laatorii hannden ni.

²⁵ Ndelle Joomiraaɗo, Laamɗo Israa'iila, ndeenaa ko aadaninoɗaa maccuɗo ma, baaba am Daawda ley ko mbiiɗaa: «Ƴuwdi maaɗa jooɗoto yeeso am dow jooɗorgal laamu Israa'iila faa abada si kakkilanii laabi muɓɓen de ɗowtanake sariyaaji am hono no aan ndewirɗaa laabi am noon.»

²⁶ Joonin le, Laamɗo Israa'iila, waɗu ko aadaninoɗaa maccuɗo maaɗa Daawda, baaba am, ɗuum tabita.

²⁷ De, yalla Laamɗo na waawi jooɗaade e leydi naa? Fay kammu e manngu muuɗum fuu waawaa heƴude ma, sakko suudu ndu nyiɓumi ndu!

²⁸ Ammaa e ɗuum fuu, Joomiraaɗo, Laamɗo am kettindanoɗaa kam miin maccuɗo maaɗa, taykoɗaa ko mbullitotoomi e ko ŋaarotoomaami ley du'aaw hannden.

²⁹ Gite maaɗa tiima suudu ndu jemma e nyalooma, ley nokkuure nde mbiiɗaa: Wo ɗoo tabintinanmi innde am. Kettindoɗaa du'aaw mo miin maccuɗo maaɗa ngaɗammi nde kuccitinmi nokkuure ndee fuu.

³⁰ Kettindoɗaa du ŋaarnde maccuɗo maaɗa e nde yimɓe maaɗa Israa'iila'en wakkati kucciti nokkuure ndee na ndu'oo fuu. Ayyo, nananaa min gilla joonnde maaɗa, dow kammu toon, de njaafoɗaa min.

³¹ Si neɗɗo toonyake banndum de tilsinanaa hunaade, de joomum warii ɗoo, hunake yeeso sakkirde wonnde ley suudu ndu fuu,

³² aan Joomiraaɗo, kettindoɗaa gilla dow kammu toon de caroɗaa hakkunde maccuɓe maaɗa ɓeen. Njukkoɗaa jom feloore oon, njukkoɗaa feloore oon de ndimɗinaa ponnditiiɗo oon du, mbarjoɗaa ɗum fodde fonnditaare muuɗum

³³ Nde Israa'iila'en ngaɗoy hakke yeeso maaɗa faa wayɓe muɓɓen njaalowake ɗum'en saabe hakke oon; si ɓe njeccake to maaɗa, ɓe manii innde maaɗa, ɓe ŋaarake ma, ɓe ngaɗii du'aaw to maaɗa ley suudu ndu fu,

³⁴ Nanaa daaɗe maɓɓe faa dow kammu toon de njaafoɗaa hakkeeji yimɓe maaɗa, njeccinaa ɓe leydi ndi kokkuɗaa maamiraaɓe maɓɓe ndiin.

³⁵ Nde yimɓe ma ngaɗowi hakke yeeso maaɗa faa kammu ommbaa de ƴoonde seli toɓude, si ɓe ngaɗii du'aaw iɓe kucciti nokkuure ndee, ɓe manii innde maaɗa, ɓe tuubii e hakkeeji maɓɓe ɗiin sabo a leeƴinii ɓe fu,

³⁶ kettindoɗaa faa dow kammu toon, njaafoɗaa hakkeeji maccuɓe maaɗa Israa'iila'en. Kollaa ɓe laawol lobbol faa ɓe njokka ngol de ngaɗaa ƴoonde toɓa dow leydi ndi kokkuɗaa ɓe laatoo ndonngu maɓɓe ndiin.

³⁷ Si rafo waɗowii ley leydi ndiin, maa nyawu ndaaɓoowu maa nyawuuji gawri, maa siyiiji baɓɓatti mawɗi e pamari, maa nde wayɓe maɓɓe kippowii galluuje maɓɓe cemmbinɗinaaɗe ɗeen faa kona ɓe, maa masiibaaji laatiiɗi fuu maa balaa'uuji feere feere,

³⁸ si ɓe ngaɗii du'aaw ɓe ŋaarake ma dow ko laatii fuu, nde wo neɗɗo gooto maa wo yimɓe ma Israa'iila'en ɓeen fuu, tawi mono fuu faamii tiiɗalla gonɗo e ɓernde muuɗum de ƴepti juuɗe muuɗum faro suudu ndu fu,

³⁹ kettindoɗaa faa kammu to joonnde maaɗa, njaafoɗaa, ngaɗaa faa mono fuu heɓa ko foti e laawol muuɗum, sabo aan tan anndi ko woni ley ɓerɗe ɓiɓɓe-Aadama.

⁴⁰ Ngaɗaa ɗum faa ɓe kule haddi nguurndam maɓɓe fuu ley leydi ndi kokkuɗaa maamiraaɓe amin ndi.

⁴¹ Hono noon du, si janano mo njeyaaka e yimɓe maaɗa Israa'iila'en, ƴuurii leydi mboɗɗundi saabe nanii innde maaɗa –

⁴² sabo ɓe nanan kabaaru innde maaɗa mawnde e semmbe maaɗa e junngo maaɗa ngo barke foortiingo – si joomum warii waɗii du'aare na hucciti suudu ndu,

⁴³ kettindanoɗaa mo faa dow kammu to joonnde maaɗa toon, ngaɗanaa mo ko o ŋaarii ma fuu. Ngaɗiraa noon faa lenyi adunaaru fuu paama baawɗe innde maaɗa de kule hono no yimɓe maaɗa Israa'iila'en. Ɓe paama du, suudu ndu nyiɓumi nduun, wo teddinirdu innde maaɗa.

⁴⁴ Si a nelii yimɓe maaɗa njaha kaɓdowa e wayɓe muɓɓen tatteeji laatiiɗi fuu, si ɓe ngaɗii du'aaw to maaɗa faro galluure nde cuɓiɗaa e to suudu ndu nyiɓumi saabe innde maaɗa nduun fu,

⁴⁵ kettindanoɗaa du'aaw maɓɓe e ŋaarnde maɓɓe faa dow kammu toon de njinnganaaɓe.

⁴⁶ Nde ɓe ngaɗowi hakke yeeso maaɗa – sabo walaa ɓii-Aadama mo waɗataa hakke – de ɓernanɗaa ɓe, ngattuɗaa ɓe e juuɗe wayɓe maɓɓe faa ngaɗowa ɓe maccuɓe leydi muɓɓen, to woɗɗi e to ɓadii fuu,

⁴⁷ si ɓe tuubowii to ɓe njaaraa toon, ɓe ŋaarake njurmoɗaa ɓe ley leydi ndi ɓe njaaraa ndiin, ɓe mbi'ii: «Min ngaɗii hakke, min mbosake laawol, min ngaɗii ko boni»,

⁴⁸ si nii ɓe tuubii e hakkillooji maɓɓe e ɓerɗe maɓɓe fuu ley leydi wayɓe maɓɓe to ɓe njaaraa toon, de ɓe ngaɗi du'aare to maaɗa, iɓe kucciti faro leydi ndi kokkuɗaa maamiraaɓe maɓɓe, e galluure nde cuɓiɗaa e suudu ndu nyiɓumi saabe innde maaɗa,

⁴⁹ kettindoɗaa du'aare maɓɓe e ŋaarnde maɓɓe faa dow kammu de njinnganaaɓe.

⁵⁰ Njaafoɗaa yimɓe maaɗa waɗuɓe hakke yeeso maaɗa, e pelooje ɗe ɓe ngaɗi yeeso maaɗa fuu. Ngaɗaa nannguɓe ɓe ɓeen njurmoo ɓe.

⁵¹ Sabo wo ɓe yimɓe maaɗa e ndongu maaɗa. A wurtinii ɓe leydi Misira, duɗal taayinoowal njamndi ngaal.

⁵² Taykoɗaa ŋaarnde maccuɗo maaɗa e nde yimɓe maaɗa Israa'iila'en, kettindanoɗaa ɓe wakkati mo ɓe noddete fuu.

⁵³ Sabo aan Laamɗo Joomiraaɗo, a ittii ɓe hakkunde lenyi adunaaru fuu faa ɓe laatoo ndongu maaɗa, hono no mbiiruɗaa e hunnduko maccuɗo maaɗa Muusaa wakkati mburtinnoɗaa maamiraaɓe amin leydi Misira noon.

⁵⁴ Nde Suleymaana timminnoo du'aare ndeen fu, ummii darii sabo wakkati du'otonoo ndeen, na dikkininoo yeeso hirsirde teddinirteende Joomiraaɗo, juuɗe muuɗum na ɓantii.

⁵⁵ O darii, imo hucciti e kawrital Israa'iila'en, o barkiniri ɓe fuu e daande toownde, imo wi'a:

⁵⁶ — Jettooje ngoodani Joomiraaɗo kokkuɗo en enen yimɓe muuɗum powtiri, hono no fodoraninoo en noon. Walaa fuu fodoore nde tabitaay e podooje lobbe ɗe o hokkirnoo en e hunnduko maccuɗo makko Muusaa.

⁵⁷ Joomiraaɗo, Laamɗo men wonda e meeɗen hono no wondirnoo e maamiraaɓe meeɗen noon. Taa o acca en, taa o yoppa en.

⁵⁸ O oonyira ɓerɗe meeɗen to makko faa njokken laabi makko fuu, faa ɗowtanoɗen jamirooje makko e sariyaaji makko e ko o yamiri baabiraaɓe meeɗen fuu.

⁵⁹ Acca ŋaarnde am nde ngaɗumi yeeso maaɗa ndeen wonda e maaɗa aan Laamɗo Joomiraaɗo jemma e nyalooma, njinngana maccuɗo maaɗa e yimɓe maaɗa Israa'iila'en nyalaaɗe fuu.

⁶⁰ Faa lenyi adunaaru fuu paama Joomiraaɗo woni Laamɗo, goɗɗo fuu walaa.

⁶¹ Ndelle accee ɓerɗe mooɗon ngonda e Joomiraaɗo, Laamɗo meeɗen tawee ɗe peccaaki, faa njokkon sariyaaji muuɗum, tiigoɗon jamirooje muuɗum, hono no worri hannden.

No suudu Dewal Joomiraaɗo seniniraa

⁶² Ndeen kaananke e Israa'iila'en fuu kirsani Joomiraaɗo kirsamaaji.

⁶³ Suleymaana hirsani Joomiraaɗo ga'i ujunaaje noogay e ɗiɗi (22.000) e baali ujunaaje hemre e noogay (120.000) faa ɗum laatoo sadakaaji jeɗeteeɗi. Noon kaananke e jamaare Israa'iila fuu ngaɗiri iidi omteede suudu Dewal Joomiraaɗo Mawndu nduun.

⁶⁴ Nyannde ndeen, kaananke cenini taliyaare wonnde yeeso Suudu Joomiraaɗo ndeen. Toon o sakki sadakaaji buleteeɗi e ɓelle kirsamaaji sadaka dewral sabo sakkirde njamndi mboɗeeri wonnde yeeso Joomiraaɗo nde o waɗunoo ndeen famɗanii sadakaaji buleteeɗi e ɗi conndi e ɓelle kirsamaaji sadakaaji dewral ɗiin.

⁶⁵ Wakkati oon Suleymaana waɗi juulɗe, kanko e Israa'iila'en fuu. Jamaare mawnde ƴuuri gilla naatirde Lebo-Hamat faa yottii pogowol Misira. Ɓe ngaɗi juulɗe ɗeen yeeso Laamɗo Joomiraaɗo faa waɗi balɗe jeɗɗi. Ɓe ɓeydi katin balɗe jeɗɗi.

⁶⁶ Nyalaande jeetataɓerde ndeen, kaananke hokki ɓe laawol ɓe koota gure maɓɓe. Ɓe mbarkini mo, ɓe kootidi gure maɓɓe e seyo, ɓerɗe maɓɓe na mbeli saabe mbooɗirka ka Joomiraaɗo holli maccuɗo muuɗum Daawda e yimɓe muuɗum Israa'iila'en.