От Матфея 5 - Новый Завет на эскимосском языке

Иисус Апыҳтуӷилӷӣ Қымими

¹ Иисусым ысҳаӷлюки юлӷутыҳлъягыт малигулъҳӣт, қымимун маюӷлюни ақумыхкақ. Малихся̄ҳтыми такуляӷа̄сятни,

² апыҳтуӷикақ:

³ «Тама̄кут лӣсимакилӷӣт аклъюкиңалъыӷмыхның Кияӷныӷым каюсилъҳаның қуястылъылгӯт, қаюҳлъяк юкӣ Атаныҳпагулъҳан Қилягым.

⁴ Тама̄кут қивӷулӷӣт қуястылъылгӯт, қаюҳлъяк Кияӷныӷым илютуҳсяӷьяҳқақӣ.

⁵ Тама̄кут қусывыгңалӷӣт қуястылъылгӯт, қаюҳлъяк Кияӷныӷым тӯньяҳқақа̄ нуна лъңитнун.

⁶ Тама̄кут атуқиюпихлъыҳӣт Кияӷныӷым пиюкылъҳаның қуястылъылгӯт, қаюҳлъяк Кияӷныӷым тӯньяҳқақӣ пиюкылъҳитның.

⁷ Тама̄кут наңлъыхталӷӣт қуястылъылгӯт, қаюҳлъяк Кияӷныӷым наңлъыгьягусяҳқақӣ.

⁸ Тама̄кут умьюгақыхтат қуястылъылгӯт, қаюҳлъяк ысҳаӷьяҳқақа̄т Кияӷнық.

⁹ Тама̄кут ныкыхмылъыңыстикаюгыт югның қуястылъылгӯт, қаюҳлъяк Кияӷныӷым авақутақнияҳқақӣ.

¹⁰ Тама̄кут амью̄ткылъыңылӷӣт атуқутмыхның Кияӷныӷым пиюкылъҳа, қа̄ткутңатмыхның қуястылъылгӯт, қаюҳлъяк юкӣ Атаныҳпагулъҳан Қилягым.

¹¹ Қуястылъылгӯси югыт сыӷлықӯқаңиси, амью̄ткыхкаңиси, иқлъыңиқуткыхкаңиси малихся̄ҳтыңутыхпысиның хўаңамнун.

¹² Ынңа̄талъ қуяҳлъяхтык қаюҳлъяк қилягми пама акилыҳтӯсяҳқалыхлъягӯси. Амынқун, ныӷиӷлюку ӯкналиқистыт амью̄ткыхкӣт катам ма̄тын амью̄ткылъҳистун лъпыси».

Таӷьюқлъю, Ниӷуклъю

¹³ «Таӷьюстун аюқуси нунам югани. Иўырңа таӷьюқ таӷьюӷниңӣскуни, алъя натын таӷьюӷниҳсяҳқа̄нӷитуқ. Атӯнаниҳлъықуқ сямун алңунак ынка̄м ыхлъықуқ та̄хкын югыт тутма̄сҳақылъықа̄т.

¹⁴ Ниӷугыстун аюқуси нунам югани. Ныҳлъяк қымим қа̄йңанилңуқ талюӷңаяҳқа̄нӷитуқ.

¹⁵ Талўа китум алңунак кынылӷутак кумаҳлъюкык сягныӷмун асиңӣнъа̄нӷита̄к. Итупилъ қӯлвақун лъилъықа̄к ниӷугутысқылъюкык тамаҳа̄нун илюңанилңуӷнун.

¹⁶ Таўатыҳпигақ ниӷухси кӯкхутыстыху югнун ысҳӣсқылъюку аныӷныҳқилъыҳси, ынка̄м усюқнакаңат Атази қилягмылңуқ».

Апыҳтӯсяқыхкаңи Лӣлиҳтӯсят

¹⁷ «Сюмыҳтаӷа̄ткыхпынаңа та̄қысяҳтӯнилюки атуқныӷмың Моисейем Лӣлиҳтӯсӣлъю ӯкналиқистытлъю апыҳтӯсӣт. Тагиңӯңа апыҳтӯткынъалюки ипа сямың писиҳпига̄таңи.

¹⁸ Ипа пӣмси, қилягылъю нунамлъю кынлытҳӯтылъҳыхкынун кынляңа, талўа сясқувыгаҳақ алъяңуҳна̄нӷитуқ Лӣлиҳтӯсянилңуқ кынляңа қамахлъютың Лӣлиҳтӯсянилңӯт апыӷӣлъҳитнун.

¹⁹ Ынка̄ңам китум алңунак қа̄ткынӷилъкумигу ата̄сиқ Лӣлиҳтӯсяқ, апыҳтӯсяқыхкумигулъю югнун қа̄ткыфқа̄н писқылъюку, Кияӷныӷым пилъықа̄ укалиҳпига̄нилюку Атаныҳпагулъҳани Қилягым. Нақамынрақ китум алңунак қа̄ткыхкумики Лӣлиҳтӯсят, апыҳтуқумикилъю иляңи югыт қа̄ткысқылъюки, Кияӷныӷым пилъықа̄ а̄ңьяҳқа̄нилюку Атаныҳпагулъҳани Қилягым.

²⁰ Ынка̄м уңипа̄тамси, итыӷна̄нӷитуси Атаныҳпагулъҳанун Қилягым, ўыткуқун қа̄ткутңа̄ӷатаӷақуфси Кияӷныӷмун, апыҳтуӷикаюгның Лӣлиҳтӯсяның, Фарисеиныңлъю».

Юхталъықлъю, Сякшитылъықлъю

²¹ «Нагақуқақаҳси сивунысиңуқ уңипа̄ткақӣт: “Юхтаҳпынаси. Кина алңунак юхталӷӣ нанқихсяқлъыгӯқ аӷью̄ӷьяҳқа̄люни”.

²² Иўырңа хўаңа пӣмси, китум алңунак угумиягускумигу юлгутни, нанқихтивигмун агляҳсяқлъыгӯқ. Китум алңунак пикумигу юлгутни: “Уюқ налъюҳлъяк”, агӷистынун агляҳсяқлъыгӯқ. Китум алңунак сясӣнӷинъикумигу юлгутни, агляҳсяқлъыгӯқ кумаӷулӷӣмун геенамун.

²³ Ынка̄ңам аҳқыфигыгни Кияӷныӷмун тӯнинақумалютын тунусяҳпының, нықа̄скувгу сюгахсиманилюку юлгутын,

²⁴ тунусян унилъюку илялӣӷьяҳтуӷнакын. Та̄хкын тагилютың тунусян тӯнакын Кияӷныӷмун.

²⁵ Китум авуткумакаңатын сыӷлытун пиманилюни, илялӣӷаҳнакын агля̄сималютын нанқихтивигмун, лю̄рақ авуткистыхпык тӯнаюкаңатын нанқихтистымун. Та̄хкын нанқихтистым кылыңакистымун анусимиңлъяҳтыснаюкаңатын.

²⁶ Ипа пӣмкын, анусимиңлъяҳтысимакаңатын а̄на̄нӷитутын кынляңа нанқихтистым лъивикысқылъҳа қамахлъюку лъивикыхкувгу».

Гылгаӷнӣҳтыснанилъық

²⁷ «Нагақуқақаҳси хўатын пилъық: “Гылгаӷнӣҳпынаси”.

²⁸ Иўырңа хўаңа пӣмси, китум алңунак ысҳаӷлюку аӷнақ қилӣқыхкумигу та̄ўа гылгаӷнӣӷӯқ қамагун илюмикун.

²⁹ Ынка̄м аӷынқигныӷым ийыхпык сыӷлыҳқыстыкаңатын, ӣклъюку ыхнакын! Итагнаӷьяҳқа̄гуқ югусин налиӷныӷитыӷңа̄ӷми, ӣңунаӷми геенамун милю̄тылъыҳқа̄ның.

³⁰ Аӷынқигныӷым ӣхыхпык сыӷлыҳқыстыкаңатын, кыплъюки ыхнакытын! Пиниӷатаӷаӷьяҳқа̄гуқ югусин налиӷныӷитыӷңа̄ӷми, ӣңунаӷми геенамун пилъыҳқа̄ның».

Пылъҳутутыснанилъық

³¹ «Нагақуқақаҳси хўатын пилъық: “Китум алңунак нулӣни пыхтыкумигу, игаңлъя̄нъакаңа кылгутусиҳқамың пыхсиманилюку”.

³² Иўырңа хўаңа пӣмси, югым нулӣни пыхсяҳқақынӷита ўыткуқун гылгаӷнӣқан. Гылгаӷнӣнӷитыӷңа̄н пыхтыкумигу, гылӷаӷнӣҳтыслъықа̄ алъяның югмың угӣқан. Китум нулиҳкыхкумигу, та̄на ю̄к лъңалъю гылгаӷнӣӷулъықуқ».

Акықилъыӷмун Апыҳтӯсяқ

³³ «Нагақуқақаҳсилъю сивунысиңуқ уңипа̄ткақӣт: “Акықусян авылӷаҳпына̄н, иўырңа Атаныӷмун акықусян атуқақигу”.

³⁴ Иўырңа хўаңа пӣмси, акықихпынаң атуқлъюку Кияӷныӷым а̄тҳа, налиӷмың сякун алңунак. Акықихпынаң қиляхкун қаюҳлъяк ақумутақа̄ Кияӷныӷым иглыӷутилъыӷминун,

³⁵ налиӷмың нунакун қаюҳлъяк итыгаӷӣтақа̄ Кияӷныӷым, налиӷмың Иерусалимыкун қаюҳлъяк ныҳлъяка̄ Умӣлыхпахлъягым.

³⁶ Акықихпынаңлъю на̄сқуҳпыгун қаюҳлъяк талўа ата̄сиҳақ нуяқ қатыҳтысна̄нӷитан налиӷмың тагныҳтысна̄нӷитан.

³⁷ Йыӷлыги лыган “а̄ңӷа̄си”, налиӷмың “нака̄ҳа̄си”. Сяңўа̄т иляскуфсики та̄кугнун Туӷныӷаӷмың пиңӯт».

Акинӣҳтыснанилъық

³⁸ «Нагақуқақаҳси хўатын пилъық: “Кина ӣйңиқувгу лъпыклъю ӣйңиӷьяҳқа̄гутын. Китум хӯтңа муӷугаҳтыкувгу лъпыклъю хутын муӷугаҳсяҳқа̄гуқ”.

³⁹ Иўырңа хўаңа пӣмси, сыӷлытун пистыси акитыхпынаки. Китум қасяҳтыкаңатын улъюңахпыгун иңлюңалъю тӯнакын.

⁴⁰ Ынка̄м китум агля̄скаңатын нанқихтистымун, хатыхкын лъми пиналюкык қа̄слъихкынлъю тӯнакыхкын лъңанун.

⁴¹ Китум алңунак қылӷускагу акмахтани иглыӷутысқылъюку ата̄симун километрамун, алъя ата̄сиқ километра илянъакын.

⁴² Китум сямың туңсиӷвикыхкаңатын, тӯнакын. Китум сямың навӷаӷвикыхкаңатын, навӷинъакын».

Пиниқлъюки Угумикыстыси

⁴³ «Нагақуқақаҳси хўатын пилъық: “Пиниқлъюки илякумта̄си, угумиклъюки угумикилӷӣт лъпысинун”.

⁴⁴ Иўырңа хўаңа пӣмси: “Пиниқлъюки угумикилӷӣт лъпысинун, юӷа̄ткақитыкилъю амью̄ткистыси Кияӷныӷмун қуястысқылъюки”.

⁴⁵ Таўатын пикуфси югни лӣсимакылъықӣси авақутақутлъюси Атахпыси қилягмылңуӷмун. Ю̄к тамаҳа̄н таўатыҳлъюўа̄қ пӣқа̄. Сиқиныни пӣтыстақа̄ сыӷлыӷнунлъю пинилӷӣнунлъю. Таўатыҳпигақ ыслъялъюгуҳтыстақа̄ қа̄ткуткаюгнунлъю қа̄ткусигалңуӷнунлъю.

⁴⁶ Кияӷныӷым акилыҳтуҳлъықисӣи пиниқистыңинаҳаси пиниқыхкуфсики? Талўа налогмың қырңуҳтистыт пиниқақӣт пиниқистытың.

⁴⁷ Ынка̄м илякумтаҳӣнаси қуяка̄тақуфсики, натын алъяңулъықытси иляңитның югни? Талўа манигӯсигалңӯт Кияӷныӷмун қуякақӣт илякумта̄тың!

⁴⁸ Лъпыси авақутақңутаңаның Атахпыси қилягмылңӯм пиниҳтык таўатыҳпигақ Атахпыси пинилъҳатун».