Acts 15 - Iñupiatun (NW Alaska)

Katimałhat Jerusalem-mi

¹ Kiŋuagun iñuich iḷaŋich tikiññiqsut Antioch-mun. Iḷisautriaqsiñiqsut ukpiqtuanik itna, “Nalunaitŋutchiqsimaitchupsi timipsigun tuvraqługich Moses-ŋum tillisai anniqsukkauyumiñaitchusi.”

² Paul-lu Barnabas-lu qapiqtaiḷiaqsiñiqsuk iliŋitñik taavrumuuna. Taatnaqhutiŋ sivunniġñiqsut Paul-lu Barnabas-lu iḷalugik atlanik Antioch-miunik Jerusalem-muquplugich. Taakmani uqaqatigiruksraġigaich uqqiraqtitlu ukpiqtuaŋuruat qaukłiŋitḷu tamatkunuuna Moses-ŋum tillisaigun.

³ Taatnaqhutiŋ ukpiqtuaŋuruaqatiŋisa tuyuġiniġaich. Igliġniqsut Phoenicia-kunlu Samaria-kunlu uqautripḷutiŋ Jew-ŋuŋitchuatunniiñ mumiŋñipḷugich Agaayyutmun. Taatnatchim tusaayugaam iluqaisa aniaqatigiich quviatchaktinniġai.

⁴ Aasiiñ Jerusalem-mun tikitmata ukpiqtuaŋuruat piqasiqhutiŋ uqqiraqtinik suli qaukłiġñik paġlaniġaich. Taapkunuŋa tusaayugaaqtirrutiginiġaat Agaayyutim iluqaan savaaġikkaŋa iŋmiktigun.

⁵ Aglaan iḷaŋich ukpiqsriruat Pharisee-ŋusuuruat makinniqsut itnaqhutiŋ, “Jew-ŋuŋitchuat ukpiqsriruat nalunaitŋutchiqsuksraupiaqtut uqautikkaulutiŋ tupigiraksraġiniḷugu maliġutaksraŋa Moses-ŋum.”

⁶ Taatnaqhutiŋ uqqiraqtitlu ukpiqtuaŋuruat qaukłiŋisalu katimaniqsut isummatigisukługu taamna.

⁷ Uqaksraqtugaluaqmata Peter makitluni nipliġñiqsuq, “Aniqatiumaaŋ! Iḷisimarusi iŋiḷġaan akunnapsitñiñ Agaayyutim piksraqtaaġipmaŋa uqaġiaqupluŋa tusaayugaallautamik Jew-ŋuŋitchuanun ukpiqsritquplugich Jesus-mik.

⁸ Aasiiñ Agaayyutim iḷisimałiġmigun iñuich isumaŋitñik uqaġigaa akuqtuił̣ł̣i Jew-ŋuŋitchuanik qaitchipḷugich Ipqitchuamik Irrutchimik, atripḷugu qaitchił̣ł̣i uvaptiknun.

⁹ Uvagullu iliŋiḷḷu atlakaaġiiksinġitkaatigut. Killuqsautiŋitñik natqiutiniġai ukpiġiagutripmata.

¹⁰ Uvvami suvaata naipitchukpisiuŋ Agaayyun suli Jew-ŋuŋitchuat tupiksripkaġniaġlugich tillisinik sivulliaptalu uvagullu tupigilguisaptiknik?

¹¹ Uvagut ukpiġigikput Agaayyutmun anniqsułiqput iłuaqqutrił̣hagun Atanikun Jesus Christ tamatkunatuntuuq.”

¹² Katimaruarguuq iñuksruiqhutiŋ naalaġniñiqsut Barnabas-ŋumlu Paul-ŋumlu tusaayugaaqtirrutaaknun atlayuaġnaqtuaniglu quviqnaqtuaniglu Agaayyutim iñiqtaġikkaŋagun iŋmikkun akunġatni Jew-ŋuŋitchuat.

¹³ Uqaġuiqmaknik James-ŋum uqautiaqsiñiġai, “Aniaqatiumaaŋ, naalaqsitŋa!

¹⁴ Simon Peter-m uqautigaatigut qanuq Agaayyutmun aullaġniipḷuni ukpiqtitlugich iŋmiguaqtitchaqługu Jew-ŋuŋitchuaniñ iñuksraqtaaqaqtuq ukpiqsriyumiñaqsipḷugich.

¹⁵ Suli sivuniksriqirit uqautaatnun immiutiłha itnauvva aglausimaruamun,

¹⁶ ‘Aquagun Atanġuruaŋaa utiġisiruŋa. Aasiiḷi ikayuitqikkisiruŋa David-ŋum kiŋuviaŋiñik tupaaġruktitun ittuanik. Nappatqikkisigiga piyaqqukkauruaq.

¹⁷ Iluqaġmiŋ atlatlu iñuich pakaaqaġumuut Agaayyutmik, iluqaġmiŋ Jew-ŋuŋitchuat piksraqtaaġikkatka uvaŋnun.

¹⁸ Taatna Atanġuruaq uqaqsimaruq, iḷitchuġipkairuaq tamatkuniŋa iŋiḷġaan.’ Amos 9:11, 12

¹⁹ “Aasiiñ uvaŋali sivunniutigiga uqumaiḷḷiuqtitpałłasuŋaqnagich piḷavut Jew-ŋuruat atuqtaksraŋisigun Jew-ŋuŋitchuat mumiksuat Agaayyutmun.

²⁰ Aglaan aglaglugich uqautilavut qanusiq niqi tuniḷḷautaumakpan aanġuanun niġitquŋiḷḷugu, suli qaayuġnaqtuałiġmiñ atlatułikun piisimaaqulugich, suli augiqsimaiḷaanik niġrutituquŋiḷḷugich unniiñ auktuquŋiḷḷugich.

²¹ Taimakŋaqaŋa Jew-ŋuruapayaat iḷisimagaat atuqtaksrat Moses-kun qaisauruat atakkii minġuiqsiaġvipayaami agliqiplugich iñuŋnun katraġviŋitñi. Tavra.”

Tuyuqałhat Ukpiqtuaŋuruanun Jew-ŋuŋitchuanun

²² Tusaakamisigiŋ uqqiraqtit suli qaukłiuruatlu iluqaġmiglu ukpiqtuaŋuruat sivunniġñiqsut aŋutinik piksraġukhutiŋ Antioch-muktuksranik Paul-kunlu Barnabas-kunlu, aasii nalunaiqsipḷutiŋ Judas-mik taggisiqaqtuamik Barsabbas-mik suli Silas-mik. Taapkuak iññuk sivulliuqtillautauniqsuak ukpiqtuaqatiumikni.

²³ Taapkuŋnuuna tuyuutiŋich tuyuuniqsut, “Aniaqatiusii, uvagut uqqiraqtauruaguutlu qaukłiuruaguutlu, tuyuqtugut nayaaŋŋaġmik iluqaitñun Jew-ŋuŋitchuanun ukpiqtuanun Antioch-mi, Syria-miḷu suli Cilicia-mi.

²⁴ Tusaaniġikput iḷaŋitñun iḷagikkaptiknun iłuiḷḷutaaġnipḷusi akatlusi uqałiġmikkun, taatna pitqulugich piŋitkaluaqtitlutiŋ uvaptiknun.

²⁵ Tavra-taatna katimapluta suli iluqata atisipḷuta, piksraqtaaqaqtugut uqaġiaqtauksranik aasii aullaqtillugich ilipsitñun. Taapkuak piqataugisiruk iḷauraannaptikni Barnabas-miḷu Paul-miḷu,

²⁶ taapkuak iññuk suksraaġiruak iñuułiġmiknik savautrił̣iġmikni Atannaptiknik Jesus Christ.

²⁷ Judas-lu Silas-lu tuyuġiniaġivut ilipsitñun. Uqautipsaaġisigaasi tamatkunuuna aglakkaptigun.

²⁸ Atakkii Ipqitchuaq Irrusiq piqatigiplugu sivunniqsugut qaitchisuŋitḷusi malilgunaitchuanik tuvraaksranik, aglaan taapkuniŋa atuumanapiaqtuanik:

²⁹ niqinik tuniḷḷautigimaruanik aanġuanun niġiñasi auktusuŋaqasiḷu unniiñ qimisimaruamik niġrutmik niġiñasi, suli piisimaaġusi qaayuġnaqtuałiġmiñ atlatułikun. Taapkunakŋa qaunagigupsi piḷḷautaġniaqtusi. Tavra.”

³⁰ Aullaqtitauruat tikitmata Antioch-mun katipkaġniġaich iluqaisa ukpiqtuat aasiiñ qaitchipḷugich taapkuniŋa aglaŋnik.

³¹ Iñuich agliqianikamisigik tuyuutiŋich quviatchaŋniqsut pitchuksaaġiłiġmikkun.

³² Judas-lu Silas-lu sivuniksriqiraułiġmikkun uqautriñiqsuk ukpiqtuanik pitchuksaaqługich ukpiqsrił̣iġmikkun sayyaksaqługiḷḷu.

³³ Aasiiñ tavraniisugruanikmaknik ukpiqtuaqatiuŋitñik taikuuqhutiŋ aullaqtinniġaich kiŋumun tuyuġiriŋitñun.

³⁴ [Aglaan Silas sivunniġñiqsuq nayuutisukhuni.]

³⁵ Taapkuagli Paul-lu Barnabas-lu ittuiñaġniqsuk Antioch-mi. Piqasiqhutik atlanik iḷisautriñiqsuk Atanġuruam uqałhiñik quliaqtuaqhutik.

Paul-lu Barnabas-lu Aviłhak

³⁶ Kiŋuvatigun Paul-ŋum nipliutiniġaa Barnabas, “Kiata, utiġvigilavuk nunaaqqiurapayaat Agaayyutim uqałhanik quliaqtuaġvigikkavuk tikitqattaaġlugich aniaqatiut kaŋiqsityaġlugu qanuġli pisilaaŋat.”

³⁷ Barnabas-ŋum tuvaaqatigisuŋniġaa John Mark aullaġumik.

³⁸ Aglaali Paul-ŋum iłuaġiŋitkaa aullautiłha ikayuŋitḷugikkii quliaqtuaqmaknik, unitḷugikunniiñ Pamphylia-qsiułhakni.

³⁹ Taatnaqhutik qapiqtaiḷiḷḷapiaġniqsuk piqatigiiñġiqhutikunniiñ. Barnabas-li tuvaaqasiqhuni Mark-mik Cyprus-mun umiakun aullaġniqsuq.

⁴⁰ Taamnali Paul tuvaaqatiksraqhuni Silas-mik aullaġniqsuq. Ukpiqtuaqatiutik iŋiqsruutiniġaich Agaayyutmun qaunagitquplugik igliłhakni.

⁴¹ Igliġniqsuk Syria-kuaqhutik suli Cilicia-kun, aasiiñ Paul-ŋum sayyaksaqługich ukpiqtuaŋuruat ukpiġutiŋich.