اعمالٚ رسولأن 7 - کتاب مقدس به زبان گیلکی - گویش شرقی

استیفان گبون یهود شورا جُلُو

¹ پیله كاهین استیفانَ جی بپورسه: «ایی چیزون راستِ؟»

² استیفان بوته: «ای برأرؤن و ای پِئرؤن، مه گوش بدین! خدای صاحب جلال، زمؤنی که اَمه پئر ابراهیم پیغمبر، بین‌النهرین منطقه دیرون ایسا بوء اونه به ظاهیرَ بو او زمون که حلِه حَران نوشو بو

³ و اونه بوته: ”تی ولایت و تی قوم و خویشِ ویلَه كون و او ولایتی که تَه نیشؤن دِئنم بشو.“

⁴ «پس، ابراهیم کَلدانیان ولایت اجی راه دکته و حَران میئن بیسَه. بعدِ اونکه اونه پئر بمرده، خدا ، ایی ولایتی که امروز شمه اونه میئن ایساین، اونه کوچ بدَه.

⁵ با ایی حال خدا، ابراهیمِ هیچ ارثی هنده، حتی یه چارک زمین؛ ولی وعده بده که او زمینِ، ابراهیم و بعد اون،اونه نسل هدی. هر چند ابراهیم او زمون حلِه زأک نداشت.

⁶ خدا ابراهیمِ بوته: ”تی نسل، غربتِ ولایت میئن، یکته غریبه مورسون زندگی کوئنن و چهارصد سال ایشؤنِ اسیر گینن و اوشن ظلم کوئنن.“

⁷ ولی مو او قومی که اوشون نوکریَ کوئننِ مجازات کوئنم، و خدا هنده بوته: بازین، می قوم او ولایت ترکَ کوئنن و مَه اِره پرستش کوئنن.“

⁸ و خدا ابراهیمِ ختنه گودنِ عهدِ هَده. پس ابراهیم اسحاقِ به بیچه بوبؤ و اونه هشتمی روز میئن ختنه بودِه. و اسحاق، یعقوبِ پئر بوبؤ، و یعقوبم دوازده‌ ته پاتْریارْخ پئر، یعنی أمه دوازده ته پیله جد پئر بوبؤ.

⁹ «اما پاتْریارْخؤن حسودی سر ، یوسفِ مصری أن بفورتَن. ولی خدا یوسفِ أمره بو

¹⁰ و اونه تمؤم خو مصیبتؤنَ جی نجات بدَه. و خدا یوسف حكمت هدَه و فرعون نظرِ دیرون عزیزَ گوده، جوری که فرعون، یوسفِ مصر فرمونروا و خو دربار رئیس چأگوده.

¹¹ «بازین قحطی و یکته پیله مصیبت سرتاسره مصر و كنعان بومَه و اَمه پئرؤن هیچی خوردنِ به نیاتّن.

¹² ولی وختی أمه جد یعقوب بشتؤسه که مصر میئن گندم پیدا بنه، اَمه پئرؤنِ اولی سفرِ به اوره سرادا.

¹³ دومی سفر میئن، یوسف خوشِ خو برأرؤن بشناسؤنه و فرعون یوسف خانواده أمره آشنا بوبؤ.

¹⁴ یوسف، سرادا خو پئر یعقوب و همته اونه خانواده‌ که سرجمع هفتاد و پنج نفر بوئن، مصر میئن اونه ورجه بأرَن.

¹⁵ یعقوب مصر بومَه و هوره بمورده. هم خودوش هم اَمه پئرؤن؛

¹⁶ اما اوشونِ جنازَه شِكیم شهرِ سو وگاردوئنِئن و او مقبره‌ میئن بنائن که ابراهیم پول نقره أمره، حَمور ریکاکونَ جی بِیه بو.

¹⁷ «ولی هوطو که خدا وعده وقت، ابراهیم به نزدیک بودبو، أمه مردومِ تعدادم مصر میئن زیادَه بؤدبو،

¹⁸ تا ایکه یکته پادشاه دیگه بومَه که یوسفِ نشناخت.

¹⁹ او پادشاه، اَمه مردم أمره دوزکلک أمره رفتار گود و اَمه پئرؤنِ به خیلی ظلم گود و ایشؤنِ مجبور گودِه تا خوشؤن قنداق زاکؤنِ بیرون ویلَه کونَن تا زینده نومؤنَن.

²⁰ «ایی دوران میئن بو که موسای پیغمبر بزاسّه بوبؤ. او خدا دید میئن قشنگِ زاک بو. موسی سُه ماه خو پئر خونه میئن پیلّه بوبؤ.

²¹ وختی موسی بیرون ویلَه گودَن، فرعونِ لاکوی اونه به فرزندی قبول بوئده و خو زأک مورسون اونه پیلّه گود.

²² ایطوری بو که موسی تموم مصری أنِ حکمت یاد بیته و خو گب زئن میئن و خو کردارِ میئن قوی بوبؤ.

²³ «وختی موسی چهل ساله بوبؤ، اینه دیلِ میئن دکته که خو برارونِ یعنی یعقوبِ نسلِ وضع و اوضاع بَینی.

²⁴ وختی بدِه یکته مصری مردکای یکته از اونه برارون سر ظلم کأدره، او مظلوم پشت در بومَه و او مصری مردکه كوشتنِ اَمره، او مظلوم حق هیته.

²⁵ موسی فكر گود که اونه برأرؤن فهمنن که خدا خوائنه اینه دست أمره ایشؤنِ نجات بدای، ولی اوشون نفَهمَسن.

²⁶ فردأیی موسی، دو نفر بدِه که دعوا کأدرن، ایی نیت أمره که خواست اوشونه آشتی بدی، بوته: ”ای مرداکؤن، شمه برأرین، چرِء همدیگرِ بدی کوئنین؟“

²⁷ «ولی او مردکه که خو همسایه‌ سر بدی کائدبو، موسی یکته کنار هول بده بوته: ”کی تَه اَمه حاکم و داور چأگوده؟

²⁸ خوائنی مَه بكوشی، هوطو که او مصری مردکاکه دیروز بكوشتی؟“

²⁹ وختی موسی اینه بشتؤسه، فرار بودِه و مِدیان ولایت میئن غریب بئیسه و اوره صاب دوته ریکه بوبؤ.

³⁰ «چهل سالی بوگذشته. یه روز بیابؤن میئن، كوه سینا نزدیكی، یکته فرشته، آتش بیته تیف کله میئنای موسی بِه ظاهر بو

³¹ وختی موسی اینه بدِه او منظره دِئنه جی خیلی ماتَ بو. هوطو که شوئدبو تا نزدیكَ بو بَینی، خداوند صدا اونه به بومَه که:

³² ”مو ایسّم تی پئرؤنِ خدا، ابراهیم، اسحاق و یعقوب خدا.“ موسی ترسَ جی پرکش بیته و جرأت نوده نگاه بکونی.

³³ «خداوند اونه بوته: ”تی چارقؤن تی پا میئنای بیرون بائر، چون او جایی که اونه رو ایسای مقدس زمین ایسّه.

³⁴ حَتم بودوئن که مو می مردومِ مصیبتِ، مصر میئن بدِئم و اوشون آه و ناله‌ بشتؤستم، و جیر بومَئم اوشؤنِ نجات بدِئم. الؤن بیه تا تَه مصر سرادِئم.“

³⁵ «هی موسی ایسّه که اَمه مردوم اونه ردَ گودن و بوتَن: ”کی تَه اَمه حاکم و داور چأگوده؟“ خدا اونه یکته حاکیم و نجات دهنده مورسون سراده. بواسطه یکته فرشته که تیف کله میئن اونه به ظاهیرَ بو.

³⁶ هی موسی بو که چهل سال، مصر میئن سرخ دریای ور و بیابون میئنم اوشونِ به معجزه أن و نشونه‌أن انجوم بده و اَمه مردومِ، مصر میئنای بیرون بأرده.

³⁷ هی موسی یعقوبِ نسل بوته: ”خدا شیمه برارونِ میئنای، پیغمبری می مورسون شیمه بِه سرا دئنه.“

³⁸ ایی هو موسی ایسّه که بیابون میئن جماعت امره ایسابو، هو موسی ایسه که یکته فرشته أمره کوه سینا میئن گب بزه و هو موسی ایسه که أمه پئرون أمره بو. موسی كلامی که زندگی بخشنَه‌ هَیته تا اونه اَمره برسونه.

³⁹ «ولی اَمه پئرؤن موسی جی اطاعت نودَن، اونه ردَ گودَن و خوشون دل میئن مصر سو بوشون.

⁴⁰ اوشؤن هارون بوتَن: ”اَمه بِه خدایؤنی چأكون اَمرای پیشتر سرا دی، چونکه نودؤنیم موسی سر که اَمره مصر سرزمینَ جی بیرون بأرده چی بومَه!“

⁴¹ او روزؤن بو که یکته بُت گؤکوله مورسون چأگودن و او بُتِ بِه قربانی هَدَئن و اوچی وسه که خوشؤنِ دستِ أمره چاگودبون، یکته جشن و شادی بیتن.

⁴² ولی خدا، اوشونای خو رو وگاردونه و ایشؤنه ویلَه گوده تا آسمونِ آفتاؤ و ماه و ستاره أنِ عیبادت بکونن؛ هوطو که پیغمبرونِ كتاب میئن بومَه: «”ای یعقوبِ ایل و تبار، او چهل سال بیابؤن دیرون، مگه مه بِه حیوون سیرَ بِین یا قربؤنی بأردین؟

⁴³ شمه ملوکِ بتِ خیمه و رِفانِ ستاره برپا بوئدین. ایی بتؤنِ شمه پرستشِ به بساتین. و منم شمره اوطرف بابِل تبعیدَ کوئنم.“

⁴⁴ «اَمه پئرؤن، شهادت خیمه خوشون أمره بیابان دیرون دأشتَن، هو خیمه‌ای که موسی، خدا دستور أمره طبق او نمونه‌ای که بدئه بو، چأگوده.

⁴⁵ اَمه پئرؤن هووخت که یوشع رهبر بو، شهادتِ خیمه خوشؤنِ أمره كنعان سرزمینِ میئن بأردن، هو وخت که قومؤنی که خدا أمه پئرون چیشمون جلو بیرونَ گودَ، بیتن، و او خیمه تا داوود پادشاهی موقع هوره بومؤنسه.

⁴⁶ داوود خدا نظر دیرون مورد لطف قرار بیته و او، خدا جی بخواسته که یعقوب خدا بِه یکته جا ایسن به بیاجی.

⁴⁷ ولی سلیمان پادشاه بو که خدا بِه یکته خونه بساته.

⁴⁸ «با ایی حال خدای متعال او خونه‌أنِ میئن که آدمؤنِ دست أمره چأگوده بوبؤ نیسَنه، هوطو که اشعیای پیغمبر بوته:

⁴⁹ «”خداوند گونه: ’آسمؤن می پادشاهی تخت و زمین می پا جیر کَته! مه به چی خونه ای چأکادرین، و یا می استراحت جیگه كوره ایسّه؟

⁵⁰ مگر می دست نبو که ایشونِ همه‌ چأگوده؟“‘

⁵¹ « ای سرکشِ مردوم، ای كسؤنی که شیمه دیل و شیمه گوشؤن ختنه نوُبو! شمه همیشه روح القدس ضد مقاومت کوئنین، هیطو که شمه پئرؤن کائدرن شمه هم کائدرین.

⁵² كویکته پیغمبرِ ایسه که شیمه پئرؤنِ دستای آزار نده بی؟ اوشؤن حتی او پیغمبرؤنی که پیشگویی بودِه بوئن او صالح هنه، بکوشتن؛ و الؤن شمه او صالح تسلیمَ گودین و اونه قاتیل بوبوین،

⁵³ شمه که شریعتیِ که بواسطه فرشته‌أن شیمه دست برسه هیتین ولی اونای اطاعت نودین.»

استیفانِ سنگسار بوئن

⁵⁴ شورا آدمون وختی ایی گبؤنِ بشتؤسَن، برزخَ بوئن و اونه وَسه خوشؤنِ دوندؤنونِ همدیگر سر بوسوئسَن.

⁵⁵ ولی استیفان روح‌القدسَ جی پورا گوده آسمؤنِ چال بزه، خدا جلالِ بدِه و عیسی که خدا راست دستِ ور ایسا بو.

⁵⁶ استیفان بوته: «الؤن آسمونؤن اینم که بازَ بو و انسونِ ریکه اینم که خدا راست دست ور ایسَه.»

⁵⁷ ولی اوشون خوشؤن گوشؤنِ بیتَن، یکته ژگله بکشِئن و همته باهم اونه طرف حمله بودَن

⁵⁸ و اونه هَكش دكش أمره شهرای بیرون ببوردن، سنگسار بودن. اوشونی که گوایی بده بوئن، خوشؤنِ رختؤنِ بکندن و یکته جوؤن پاأنِ جلو که سولُس ایسم داشت، بنئن.

⁵⁹ وختی استیفانِ سنگسار کأدبؤن، او بلندِ صدا أمره بوته: «ای عیسای خداوند، می روح قبول بكون!»

⁶⁰ بازین زانو بزِه و پیله صدا أمره داد بزه که «خداوندا، ایی گوناه‌ِ ایشؤنِ گردن توندی.» اینه بوته و بمورده.