2 Ahemvo 23 - AHYERƐLƐ KRONGRONYosia ma maen ne sɔne Nyameɛ ( 2 Aberɛso Dwirɛ 34.3-7 , 29-33 ) 1 Afei Nana Yosia tole ye sa frɛle Yuda mbanyi amukoraa, yeɛ Yerusalem mbanyi amukoraa maa beeyiale nu wɔ ye nyunu. 2 Na ɔhɔle AWURADE awuro berɛ. Ɔne mmenia hemɔ yeɛ bɛhɔle ɔ: Yudafoɛ amukoraa, Yerusalemfoɛ amukoraa, asɔfo, ngɔmhyɛlɛfoɛ ne maen ne amu, kwahweabaa mɔ ne atitire mɔ. Na apam nwomaa bɔ benwuni ye wɔ AWURADE awuro berɛ ne, ɔkengale nu dwirɛ amukoraa maa betiele. 3 Nana Yosia gyinane simbini ne aso, na ɔyɛle apam wɔ AWURADE nyunu, kyɛ okoli AWURADE si, kyɛ ɔkɔfa ye ahone amukoraa ne ye kra amukoraa koli AWURADE mmeraa dwirɛ, ye dwirɛ ne ye ahyɛdeɛ so; kyɛ apam he anu dwirɛ bɔ bahyerɛ ye wɔ nwomaa he anu ne, okoli so. Na maen ne amukoraa belele apam ne bɛtole nu kyɛ bekoli so. 4 Nana Yosia fale ahyɛdeɛ mane ɔsɔfo panyi Hilkia, asɔfo bɔ belili so nemɔ, yeɛ afei fotoɛ so neafoɛ nemɔ kyɛ bɛnea AWURADE asɔneyɛɛ sua ne anu bɛyeye nningyein hemɔ befite: ngukue amukoraa bɔ bɛfa bɛsɔne Baal, bɔ bɛfa bɛsɔne Asera ɔne bɔ bɛfa bɛsɔne ewienu abɔdeɛ pembepembe amukoraa ne. Ɔyerale bɛ wɔ Yerusalem kuro ne asi dɔ wɔ Kidron mvofoen ne anu dɔ, na ɔsesale bɛ nzoen hɔle Betel. 5 Ahɔmeɛ mɔ bɔ Yuda ahemvo ahyɛ bɛ sɔfo maa bɛyera ɛyɛɛ wɔ asɔneyɛɛ nemɔ aso wɔ Yuda nguro ne nguro bɔ bapɛ Yerusalem nwo bayia nemɔ anu ne, ɔne bɛ bɔ né bɛyera ɛyɛɛ bɛma Baal, eyia, ɛsraen, nzramaa mɔ ne ewienu abɔdeɛ pembepembe amukoraa ne, ɔyele bɛ ali. 6 Yosia tuli Asera amoen bo fili AWURADE awuro berɛ. Ɔfa hɔle Kidron bɔnza ne anu wɔ Yerusalem kuro ne asi dɔ, na ɔyerale ye wɔ Kidron bɔnza ne anu. Otini amoen ne muhumuhu, na ɔto petene maen asieleɛ ne aso. 7 Asɔneyɛɛ so gyanderafoɛ mmienzua nemɔ, bɛ sua mɔ bɔ bɛwɔ AWURADE awuro berɛ nekaa bɔ mmrasua nemɔ bɛnwo ndena bɛma bosoen Asera ne, Yosia bubuli bɛ guale. 8 Ɔboaboale asɔfo nemɔ amukoraa bɛ noa fili Yuda nguro nemɔ anu, na asɔneyɛɛ mɔ bɔ né asɔfo nemɔ bayera ɛyɛɛ wɔ so ne, ɔfale efiɛ hane bɛ, ofi Geba bɔ ɔkwaadwu Beɛ Hyeba. Asɔneyɛɛ nemɔ bɔ bɛwɔ kuro berɛ amrado Yosua ye pambim ne anoa nu berɛ, bɔ né bɛwɔ kuro berɛ pambim ne bɛen so ne, obubuli bɛ. 9 Asɔfo nemɔ bɔ bɛsɔnene wɔ asɔneyɛɛ nemɔ aso ne de, bamma bɛ ate maa bammɔ afɔleɛ wɔ AWURADE afɔleɛ bokyea ne aso wɔ Yerusalem, nakoso bɛmaa belili paanoo kabrɛdi bɔ né bɛ mmango asɔfo nemɔ bedi ne bie. 10 Yosia fale efiɛ hane Tofete bɔ ɔwɔ Ben Hinom bɔnza ne anu ne, amaa ɔnate so ebiala wamva ɔwa bienzua anaa ɔwa brasua wammɔ afɔleɛ wɔ see nu wamma bosoen Moleke ko. 11 Mbɔngɔ mɔ bɔ Yuda ahemvo (biemɔ) batu bɛ basie berɛ bɛfa bɛsɔne eyia, wɔ AWURADE awuro ne anoa nu berɛ, wɔ sayɛɛ Natan Mɛlɛke sua ne anwo wɔ aluo berɛ ne, ɔyele bɛ fili berɛ, na ɔfale see yerale teaseɛnam mɔ bɔ bɛfa bɛsɔne eyia ne. 12 Na afɔleɛ bokyea mɔ bɔ bɛwɔ Ahase aborɔsaen ne aso, bɔ Yuda ahemvo biemɔ yɔle ne, ɔne asɔneyɛɛ mɔ bɔ Manase sisili wɔ AWURADE awuro aluo nyɔ nemɔ anu ne, obubuli bɛ fili berɛ, na ogyili bɔ wabubu ne guale Kidron bɔnza ne anu. 13 Asɔneyɛɛ nemɔ bɔ bɛwɔ Yerusalem eyia afiteleɛ so, wɔ Ewue Bokaa ne ngwaen, bɔ Yisrael hene Solomon osi mane Sidonfoɛ bosoen Asetate bɔ ɔte akyiwadeɛ, Moabofoɛ bosoen Kemose bɔ ɔte akyiwadeɛ ɔne Amonfoɛ bosoen Milkom bɔ ɔte akyiwadeɛ ne, Nana Yosia fale efiɛ hane bɛ. 14 Obubuli bonima nemɔ anu, yeɛ ɔpepɛle Asera dosii nemɔ anu, na ɔsesale sona mmowue guale nekaa bɔ né mmosoen nemɔ begyigyi ne. 15 Afei koso, asɔneyɛɛ bɔ ɔwɔ Betel, bɔ Nebate awa Yeroboam sili bɔ ɔnate so ɔfa hwehwene Yisrael hɔle bɔne nu ne, Yosia bubuli sɔ asɔneyɛɛ ne ɔne ye afɔleɛ bokyea ne guale. Ɔyerale asɔneyɛɛ ne, na otini ye muhumuhu. Yeɛ ɔyerale Asera dosii ne koso. 16 Afei Yosia pɛnene ye nye, na onwuni asieleɛ mɔ bɔ bɛwɔ bokaa ne aso ne. Ɔmaa bɛɛsesale sona mmowue befili asieleɛ nemɔ anu bɛwale. Ɔyerale bɛ wɔ afɔleɛ bokyea ne aso, na ɔnate so ɔfale efiɛ hane afɔleɛ bokyea ne. Ɛhe sili kyɛbɔ AWURADE dwirɛ bɔ ɔnate Nyameɛ sona ne aso hane [wɔ mmerɛ bɔ Yeroboam oogyinane afɔleɛ bokyea ne anwo aluolue kyẽa ne,] ɔte ne ala. [Yosia pɛnene ye nye, na onwuni Nyameɛ sona bɔ ɔhyɛle sɔ ngɔm ne ye asieleɛ ne.] 17 Na Yosia bisale kyɛ, “Nzikyɛ ngayeɛ nyɔboɛ yeɛ menwu ye wɔ dɔ ye?” Na kuro berɛ ama buale ye kyɛ, “Nyameɛ sona bɔ ofi Yuda wale, bɔ ɔhyɛle Betel afɔleɛ bokyea bɔ asɛkye ye ne anwo ngɔm ne, ye asieleɛ ɛne.” 18 Na Yosia sele kyɛ, “Ɛ́mɔma ɔla ye kumaa nu dinn; nnɛma ebiala fa ye sa kã ye mmowue ne.” Yiti ye mmowue, ɔne ngɔmhyɛlɛniɛ bɔ ofi Samaria wale ne ye mmowue de, bamva bɛ sa banga bɛ. 19 Afei koso, mmosoen sua amukoraa bɔ Yisrael ahemvo basisi wɔ Samaria nguro asɔneyɛɛ nemɔ aso, bɔ ɔnate so bɛfa bewurale AWURADE apue maa ɔfɛle yaa ne, Yosia sɛkyele bɛ kyɛbɔ ɔyɔle ye wɔ Betel ne ala. 20 Asɔneyɛɛ nemɔ aso asɔfo amukoraa bɔ né bɛwɔ berɛ ne, ohuhuni bɛ wɔ afɔleɛ bokyea nemɔ aso, na ɔyerale sona mmowue wɔ afɔleɛ bokyea ne aso. Afei osale ye si hɔle Yerusalem. Yosia ma besa bedi Abɔtra aluolue ( 2 Aberɛso Dwirɛ 35.1-19 ) 21 Nana Yosia fale ahyɛdeɛ mane maen ne amukoraa kyɛ, “Ɛmɔli Abɔtra aluolue ne bɛma AWURADE ɛmɔ Nyameɛ kyɛbɔ amba, bahyerɛ ye wɔ apam nwomaa he anu ne.” 22 Ofi maenbulɛfoɛ bɔ bebuli Yisrael maen ne b’aberɛ so bɔ ɔbaadwu sɔ mmerɛ ne, ɔne Yisrael ne Yuda ahemvo amukoraa b’aberɛ so ne, banni Abɔtra aluolue biala bɔ ɔte kyɛ ɛhe ɔ. 23 Nakoso Nana Yosia lili hene ne, ye afoɛ bɔ ɔtɔ so buru ne mmɔtwɛ ne anu, belili Abɔtra he bɛmane AWURADE wɔ Yerusalem. 24 Afei koso, Yosia huhuni nzamangɔmhyɛlɛfoɛ ne ahɔmeɛ nemɔ, na obubuli abusua amoen ne amoen mɔ ne akyiwadeɛ amukoraa bɔ benwuni bɛ wɔ Yerusalem ne Yuda maen ne anu ɔ. Mmeraa dwirɛ bɔ amba, bahyerɛ ye wɔ nwomaa bɔ ɔsɔfo Hilkia nwuni ye wɔ AWURADE awuro berɛ ne anu ne, Yosia yɔle sɔ fa lili nu dwirɛ ne aso. 25 Ahemvo bɔ belili bia koraka yeɛ Yosia baatena bia so ne, bɛ nu biala ɔnne berɛ bɔ AWURADE dwirɛ bɔ amba, bahyerɛ ye wɔ Mose nwomaa ne anu ne, ɔfale ye ahone amukoraa, ye kra amukoraa, ɔne ye anwoserɛ amukoraa lili so kyɛ Yosia ɔ. Na Yosia wue asi ne, ɛhene biala nne berɛ bɔ ɔsole AWURADE kyɛ ye ɔ. 26 Nakoso ɛhe amukoraa si ne, AWURADE yaa piri bɔ né wafɛ ye wɔ Yuda so ne, AWURADE ahone andɔ nzue nu, ɔnate nningyein amukoraa bɔ né Manase wayɔ wafa wahu AWURADE ahone ne ati. 27 AWURADE hane kyɛ, “Kyɛbɔ mapɛ Yisrael asue mafi me nyunu ne, sɔ ala yeɛ ngɔpɛ Yuda koso asue ngofi me nyunu ɔ. Yerusalem kuro ye bɔ maneanea nu maye ye, ɔne awuro bɔ ngane kyɛ me dumaa kɔla so ne, mapo bɛ.” Yosia tɔ wɔ koɛ noa ( 2 Aberɛso Dwirɛ 35.20—36.1 ) 28 Afei Yosia nwo dwirɛ ngaa ne, ɔne bɔ ɔyɔle amukoraa, amba, bahyerɛ ye wɔ Yuda ahemvo nwo dwirɛ nwomaa ne anu. 29 Ye aberɛ so, Misraim hene Faro Neko hɔle ɔɔbokale Asiria hene wɔ koɛ nu wɔ asue Yufreti nwo. Nana Yosia fale koɛ ɔɔtoale Faro Neko. Nakoso Faro Neko yiale Yosia wɔ Megido ne, ohuni Yosia. 30 Yosia ye somvoɛ mɔ soale ye fuin wɔ teaseɛnam nu befili Megido bɛhɔle Yerusalem, na beesiele ye wɔ ye bɔbɔ ye asieleɛ nu. Maen ne anu ama yele Yosia awa bienzua Yehoahase, bɛpopale ye ngoo, na bɛfale ye belili hene besili ye baba gya nu. Yehoahase di Yuda so hene ( 2 Aberɛso Dwirɛ 36.1-4 ) 31 Yehoahase lili hene ne, né wali afoɛ aburanyɔ ne nza, na olili hene bosome nza wɔ Yerusalem. Oni ole Yeremia bɔ ofi Libina ne, ɔwa Hamutal. 32 Yehoahase yɔle bɔ ɔte bɔne wɔ AWURADE nyunu ɔ kyɛbɔ ye nana mɔ yɔle ne ala. 33 Faro Neko kyekyele ye tole kuku nu wɔ Ribla wɔ Hamate aseɛ so. Wamma wangɔ so wanni hene wɔ Yerusalem, na Faro Neko pɛle ɛtoɔ ɛdwetɛ talɛnde ɛyaa ko, yeɛ esikaa kɔkorɛ talɛnde ko mane Yuda maen ne. 34 Faro Neko fale Nana Yosia awa Eliakim sili ye baba gya nu lili hene, na Faro Neko sesane Eliakim dumaa frɛle ye Yehoakim. Nakoso ɔhyele Yehoahase nnure hɔle Misraim, na owuli wɔ dɔ. 35 Yehoakim tuale ɛdwetɛ ne esikaa kɔkorɛ ne mane Faro, nakoso olele ɛtoɔ fili maen ne anu ama berɛ fa tuale ɛtoɔ bɔ Faro wapɛ wama ye ne. Ɔneane maen ne anu ama ebiala ye anwonya so yeɛ ɔfa didele ɛdwetɛ ne esikaa kɔkorɛ ne fili bɛ berɛ ɔ, na ɔfa mane Faro Neko. Yehoakim di Yuda so hene ( 2 Aberɛso Dwirɛ 36.5-8 ) 36 Yehoakim lili hene ne, né wali afoɛ aburanyɔ ne nnu, na olili hene afoɛ buru ne ko wɔ Yerusalem. Oni ole Pedaya bɔ ofi Ruma ne, ɔwa Sebida. 37 Ɔyɔle bɔ ɔte bɔne wɔ AWURADE nyunu ɔ, kyɛbɔ ye nana mɔ yɔle ne ala. |
Esahie Bible © Bible Society of Ghana, 2018.
Bible Society of Ghana