1 Ahemvo 20 - AHYERƐLƐ KRONGRON

Ahabo ne Siriafoɛ ko koɛ

¹ Siria hene Ben Hadade boaboale ye koɛhonɛfoɛ amukoraati noa. Né ahemvo aburasa ne nyɔ ne mbɔngɔ ne teaseɛnam mɔ boka ye so. Ɔfale koɛ ɔɔtoale Samaria. Otuale kuro ne, na ɔne bɛ hone.

² Afei otuli ɛbɔfoɛ mɔ maa bɛhɔle Yisrael hene Ahabo berɛ wɔ kuro ne anu beesele ye kyɛ, “Ben Hadade nwa:

³ Mehyɛ wɔ kyɛ wɔ dwetɛ ne wɔ esikaa kɔkorɛ ne fa ma me, yeɛ ɛye mɔ bɔ bɛ nwo yɛ nyemene paa ɔne wɔ mma mɔ bɔ bɛ nwo yɛ nyemene paa ne koso, fa bɛ ma me.”

⁴ Na Yisrael hene fale mmuayɛɛ maa bɛmane ye kyɛ, “Ao Nana, me mene, nde wɔ deɛ, na me nikyee biala te wɔ deɛ kyɛbɔ ahã ne ala.”

⁵ Ɛbɔfoɛ nemɔ sá hɔle beesele kyɛ, “Ben Hadade nwa, ‘Nzomane maa beesele wɔ kyɛ, Fa wɔ dwetɛ, wɔ esikaa kɔkorɛ, ɛye mɔ ne wɔ mma mɔ brɛ me,’

⁶ nakoso ɛhema bekye sɔa ngɔma me somvoɛ mɔ bɛkɔwa wɔ berɛ bekooturu wɔ ne wɔ somvoɛ mɔ awuro berɛ nningyein. Na nikyee biala bɔ bekuro bɔ bɛ sa kɔtɔ so ne, bɛkɔfa bɛkɔhɔ.”

⁷ Yeɛ Yisrael hene tole ye sa frɛle maen ne anu mbanyi amukoraa, na osele kyɛ, “Ɛ́mɔnea, biaa ye ɔpena me ne koɛ. Ofikyɛ wasoma kyɛ beele me ye mɔ, me mma mɔ, me dwetɛ ne me esikaa kɔkorɛ bɛbrɛ ye, na mambusu me ti.”

⁸ Yeɛ maen mbanyi ne amukoraa ɔne kuro berɛ ama amukoraa bebuale Ahabo kyɛ, “Nnɛtɛ ye so! Nnɛpene!”

⁹ Yiti Ahabo sele Ben Hadade ɛbɔfoɛ nemɔ kyɛ, “Ɛmɔɔse me mene Nana Ben Hadade kyɛ, ‘Bɔ elili moa ɛhane ne amukoraa de, ngɔyɔ. Nakoso nziɛ ye deɛ ne de, mengɔpene.’ ” Ɛbɔfoɛ nemɔ sa bɛhɔle bɛɛbɔle Ben Hadade amaneɛ.

¹⁰ Ben Hadade sa somane maa beesele Ahabo kyɛ, “Me koɛhonɛfoɛ pee bɔ bɛ somaa ti, sɛ bɛ nu biala sa Samaria mvuture ye sa bum ko po a, ɔngɔso bɛ so ne, sɛ mamma baammanzɛkye kuro ye a, ye de nyameɛ nemɔ betua me kerɛ behũ me.”

¹¹ Yisrael hene buale kyɛ, “Ɛmɔɔhã behyire ye kyɛ, ‘Sona bɔ owurawura ye nwo ɔkɔ koɛ ne, onni kyɛ ɔbɔ ye nwo nzabranoa kyɛ ebie bɔ waho wali ngonim ɔ.”

¹² Né Ben Hadade ne ye ahemvo nemɔ bɛno nzaa wɔ b’asese nemɔ anu. Ɔtele edwirɛ ne pɛ yeɛ osele ye koɛhonɛfoɛ ne kyɛ, “Ɛ́mɔdwɔso bɛɛho!” Na bɛɛpɛle Samaria kuro ne anwo beyiale bɛfale koɛ bɛtoale bɛ.

Ahabo di Siria so ngonim

¹³ Afei ngɔmhyɛlɛniɛ bie wale Yisrael hene Ahabo berɛ oosele ye kyɛ, “AWURADE nwa nyoo, ‘Anwu ɛlɔen kandinga he amukoraa? Tie, ngɔfa bɛ ngowura wɔ sa ɛnɛ, na ekonwu kyɛ me ole AWURADE.’ ”

¹⁴ Na Ahabo bisale kyɛ, “Nwa yeɛ ɔkɔfa ye so koli ngonim kɔma me ɔ?” Ngɔmhyɛlɛniɛ ne buale kyɛ, “AWURADE nwa, mmerandeɛ bɔ bɛso manzini amrado nemɔ, bɛ so yeɛ ɔkɔfa ɔ.” Yeɛ afei Ahabo bisale kyɛ, “Nwa yeɛ okotua koɛ ne anoa ɔ?” Na obuale kyɛ, “Wɔ ɔ.”

¹⁵ Ahabo boaboale mmerandeɛ bɔ bɛso manzini amrado nemɔ bɛ noa. Bɛ somaa te ɛyaa nyɔ aburasa ne nyɔ. Afei ɔboaboale Yisrael koɛhonɛfoɛ ngaa ne amukoraa bɛ noa. Bɛ somaa te apee nzoo.

¹⁶ Eyiagyina, mmerɛ bɔ Ben Hadade ne ahemvo aburasa ne nyɔ bɔ baaboka ye so ne, bayia wɔ b’asese nemɔ anu bano nzaa babo ne, Yisrael koɛhonɛfoɛ nemɔ fale koɛ bɛɛtoale bɛ.

¹⁷ Mmerandeɛ bɔ bɛso manzini amrado nemɔ, bɛ yeɛ belili moa befili kuro ne anu befitele ɔ. Ben Hadade somane mmenia maa bɛɛneane, na bɛɛbɔle ye amaneɛ kyɛ, “Mmenia biemɔ bafi Samaria kuro ne anu bafite bɛba.”

¹⁸ Ben Hadade sele kyɛ, “Sɛ bawa ye asomdwee nu a, ɛ́mɔhye bɛ anyekaenn so. Yeɛ sɛ bawa kyɛ bɛbaaho koɛ koso a, ye wora ɛ́mɔhye bɛ anyekaenn so.”

¹⁹ Nakoso Yisrael mmerandeɛ koɛhonɛfoɛ bɔ bɛso manzini amrado nemɔ, né bali moa bafi kuro ne anu bafite, na né koɛhonɛfoɛ ne li bɛ si.

²⁰ Yisrael koɛhonɛfoɛ nemɔ huhuni Siria koɛhonɛfoɛ nemɔ. Siriafoɛ nwatili na Yisraelfoɛ guli bɛ so. Nakoso Siria hene Ben Hadade tenane pɔngɔ so ɔne pɔngɔhanɛfoɛ bɛnwatili.

²¹ Yisrael hene fitele fale koɛ ɔɔtoale mbɔngɔ nemɔ ne teaseɛnam nemɔ, na olili ngonim wɔ Siriafoɛ so huhuni bɛ pasaa.

²² Yeɛ ngɔmhyɛlɛniɛ ne wale Yisrael hene berɛ oosele ye kyɛ, “Kɔboaboa wɔ nwo, ná bɔ odi kyɛ ɛyɔ ne, dwene ye nwo yé, ofikyɛ afoɛnoa bekye sɔa Siria hene kosa kɔfa koɛ kɔɔtoa wɔ.”

Yisrael sa di Siria so ngonim

²³ Siria hene mbanyi mɔ tuli ye foɛ kyɛ, “Yisraelfoɛ bɛ nyameɛ nemɔ bɛte mmokaa so nyameɛ mɔ, yiti ɔma bɛ nwo yɛ se tra yɛ. Yiti ɛ́mɔma yɛ ne bɛ yɛɛho wɔ aseɛ frɛtɛɛ so, na amba yɛkoli bɛ so ngonim.

²⁴ Afei koso, yeye ahemvo nemɔ fi koɛ ne anoa, ná fa safohene mɔ gyinagyina koɛ ne anoa.

²⁵ Na afei koɛhonɛfoɛ, mbɔngɔ ne teaseɛnam bɔ bɛ somaa te kyɛ bɛ bɔ ahwere bɛ ne, boaboa bɛ noa, na yɛne Yisraelfoɛ kɔɔho wɔ aseɛ frɛtɛɛ ne aso, na amba yɛkoli bɛ so ngonim. Ben Hadade tiele bɛ dwirɛ ne, na ɔyɔle sɔ kyɛbɔ bɛhane ne ala.

²⁶ Afoɛnoa pɛpɛɛpɛ, Ben Hadade boaboale Siria koɛhonɛfoɛ noa, na ɔhɔle Afeke kyɛ ɔne Yisrael bɛkwaaho.

²⁷ Yisraelfoɛ boaboale bɛ noa, ná bɛfale bɛ koɛ nningyein. Beyiele ne, bɛhɔle kyɛ bɛ ne Siriafoɛ bɛkwaaho. Yisrael koɛhonɛfoɛ ne boale bɛ noa kyɛ mbɔngye kure mmaa mmaa nyɔ wɔ Siriafoɛ ndendeneɛ so. Na Siriafoɛ de, bɛyɛle aseɛ ne aso mitimiti.

²⁸ Nyameɛ sona bie hɔle Yisrael hene berɛ oosele ye kyɛ, “AWURADE nwa: Ɔnate kyɛ Siriafoɛ bahã kyɛ me AWURADE nde mmokaa so Nyameɛ na mmom nnde bɔnza nu Nyameɛ ne ati, yiti ngɔfa ɛlɔen kandinga he amukoraa ngowura wɔ sa, amaa ɛmɔanwu kyɛ me ole AWURADE.”

²⁹ Koɛhonɛfoɛ kure nyɔ ne biala kyekyele ye asikyeleɛ ɛlɛsoo wɔ obiɛngo deɛ ndendeneɛ so. Na ye ɛlɛsoo ne aso, bɛhyɛle koɛ ne abo. Yisraelfoɛ huhuni Siria koɛhonɛfoɛ bɔ bɛnate ase ɔ apee ɛyaa ko ɛlɛho.

³⁰ Siria koɛhonɛfoɛ ngaa nemɔ nwatili bɛhɔle Afeke kuro ne anu; na fasue ne bu guale bɛ nu apee aburanyɔ ne nzoo bɔ baha ne aso. Ben Hadade koso nwatili, na ɔhɔle kuro ne anu kyɛ ɔkwaabɔ ye nwo adwaa.

³¹ Ye mbanyi nemɔ sele ye kyɛ, “Yate kyɛ Yisrael ahemvo nemɔ, bɛte ahemvo bɔ bɛse anwumvoin ɔ. Maa yɛfa ɛsɛen tena yɛpɛ yɛ bo, yɛfa nyamaa yɛbɔ yɛ ti, ná yɛhɔ Yisrael hene berɛ. Ebiaa ɔkɔmaa ekonya wɔ ti kodidi nu.”

³² Yiti bɛfale ɛsɛen tena bɛpɛle bɛ bo, bɛfale nyamaa bɛbɔle bɛ ti, na bɛhɔle Yisrael hene dɔ bɛɛsrɛle ye kyɛ, “W’akoaa Ben Hadade nwa ɔsrɛ wɔ kyɛ nnɛku ye.” Na Ahabo buale kyɛ, “Ɔtɛte ase? Me ne ye yɛte kyɛ aliɛmaa.”

³³ Né mmenia nemɔ bɛpena kyɛ benwu nikyee bie bɔ okyire kyɛ Ahabo okole bɛ kɔto nu ɔ, na begyinane ye dwirɛ ne aso bɛhane ye ndɛndɛ kyɛ, “Amba, Ben Hadade ne wɔ bɛte kyɛ aliɛmaa.” Ahabo toale so hane kyɛ, “Ɛmɔɔfa ye bɛbra.” Yiti Ben Hadade wale Ahabo nwo berɛ, na ɔmaa Ben Hadade fo ɔɔtenane ye teaseɛnam ne anu bie.

³⁴ Ben Hadade sele ye kyɛ, “Nguro bɔ me baba le fili wɔ baba sa nu ne, ngosa ngɔfa ngɔma wɔ, amaa asisi wɔ dwaa wɔ Damasko, kyɛbɔ me baba yɔle ye wɔ Samaria ne.” Yeɛ Yisrael hene buale kyɛ, “Sɛ sɔ yeɛ ɛkã de a, ye de ngɔmaa ekonya wɔ ti kodidi nu.” Yiti Ahabo ne Ben Hadade bɛyɛle apam na, ɔyakyili ye maa ɔhɔle.

Ngɔmhyɛlɛniɛ bie twi Ahabo nyunu

³⁵ Ngɔmhyɛlɛfoɛ fekue bie, bɛ nu ko gyinane AWURADE dwirɛ so osele bɛ nu ko kyɛ, “Fa nikye bɔ me maa mbura.” Nakoso wanyɔ sɔ.

³⁶ Yeɛ osele ye kyɛ, “Ɔnate kyɛ ahwi afa AWURADE dwirɛ so ne ati, enya fi me nwo wa kɔ pɛ a, gyata kohũ wɔ.” Na ofili ye nwo berɛ hɔle pɛ, gyata bie yiale ye huni ye.

³⁷ Yeɛ ngɔmhyɛlɛniɛ ne nwuni biaa foforɛ na osele kyɛ, “Fa nikyee bɔ me maa mbura.” Yiti biaa ne fale nikyee bɔle ye purale ye.

³⁸ Yeɛ ngɔmhyɛlɛniɛ ne sili nu, ɔsakyerale ye nwo, ɔfale eduku kyekyele ye nye, na ɔɔnwondɛle Nana Ahabo wɔ atee ne anoa.

³⁹ Ahabo dwuli berɛ pɛ, ngɔmhyɛlɛniɛ ne teane nu sele ye kyɛ, “W’akoaa, ngongyinane koɛ serɛserɛ bie noa. Na koɛhonɛniɛ bie fale ebie bɔ bahye ye nnure ɔ brɛle me. Na osele me kyɛ, ‘Nea biaa ye aso. Sɛ ɔnwati a, bekohu wɔ bie bekotua kerɛ, anaakyɛ ekotua ɛdwetɛ talɛnde ko.’

⁴⁰ Nakoso w’akoaa, mmerɛ bɔ me nye aboro bɔ medi akɔneaba ne, biaa ne nwatili.” Yeɛ Yisrael hene buale ye kyɛ, “Ɛhe de, wɔ bɔbɔ ahã abua wɔ nwo fɔ; sɔ ala yeɛ bekobua wɔ ndɛen ɔ.”

⁴¹ Na ngɔmhyɛlɛniɛ ne yɛle ndɛndɛ sangyele eduku ne fili ye nyunu. Yisrael hene nwuni kyɛ ngɔmhyɛlɛfoɛ nemɔ anu ko ɔ.

⁴² Na ngɔmhyɛlɛniɛ ne sele Ahabo kyɛ, “AWURADE nwa, ‘Ɔnate kyɛ amaa biaa bɔ mahyɛ kyɛ behũ ye ne wahɔ ne ati, bɛkɔfa wɔ ngoa bekotua ye deɛ kerɛ, ná bafa wɔ mmenia basi ye deɛ mɔ gya nu.’ ”

⁴³ Na Yisrael hene sili nu fale ye nye hyirele ye awuro, na ole aworabɔlɛ ne ɛyaa sa hɔle Samaria.