Matiu 5 - Naawuni Kundi Kasi Din Mali Diutɛrɔkanɔnikal Litaafinima

YISA YIHI WAAZU ZOLI ZUƔU ( 5.1—7.29 )

¹ Yisa ni daa nya salo maa, ka o du zoli zuɣu ti ʒini, ka o nyaandoliba laɣim gil’ o.

Bɛn mal’ alibarika Naawuni sani

² Ka o daa piligi wuhiri ba yɛra,

³ “Ninvuɣ’ shɛb’ bɛn ʒe yim ni bɛ pɔri Naawuni sani mal’ alibarika, dama alizanda nam nyɛla bɛ dini.

⁴ “Ninvuɣ’ shɛb’ bɛn mali nandahima mal’ alibarika, dama Naawuni ni ti maai bɛ suhuri.

⁵ “Ninvuɣ’ shɛb’ bɛn nyɛ tarimba mal’ alibarika, dama bɛ ni ti su dunia ŋɔ.

⁶ “Ninvuɣ’ shɛb’ bɛn suhuri ye wuntia zuɣu mal’ alibarika, dama Naawuni ni ti ba bɛ suhuri ni ye shɛli zuɣu maa.

⁷ “Ninvuɣ’ shɛb’ bɛn zɔri nambɔɣu mal’ alibarika, dama Naawuni ni ti zo bɛ gba nambɔɣu.

⁸ “Ninvuɣ’ shɛb’ bɛn mali suhuyini mal’ alibarika, dama bɛ ni ti nya Naawuni.

⁹ “Ninvuɣ’ shɛb’ bɛn nyɛ sandaantimdiba mal’ alibarika, dama ti Duuma Naawuni ni ti boli ba o bihi.

¹⁰ “Ninvuɣ’ shɛb’ bɛn nyari alaka Naawuni yubu tumbu zuɣu mal’ alibarika, dama alizanda nam nyɛla bɛ dini.

¹¹ “Niriba yi turi ya ka niŋdi ya alaka, ka ŋmari ʒi’ biɛri balibu kam pari ya n zuɣu, yi mal’ alibarika.

¹² Bɛ yi ti niŋdi ya lala, yin’ chɛliya ka di niŋ ya nyaɣisim ka yi mali suhupiɛlli, dama yi laara galisiya alizanda ni. Lala ka bɛ daa pun niŋ anabinim’ bɛn daŋ yi tooni la gba alaka.”

Yalim mini firila

¹³ Yisa daa yɛl’ o nyaandoliba maa, “Yi ŋmanila yalim dunia ŋɔ ni. Yalim mi yi ti niŋ piti, binshɛl’ lan kani din ni tooi chɛ ka di niŋ nyaɣisim yaha; bɛ ni kpaa’ li mi bahi ka niriba nɔri li, dama di lan ka buchi.

¹⁴ “Yi ŋmanila firila dunia ŋɔ ni. Tin’ shɛli din me n-tam zoli zuɣu mi bi sɔɣira.

¹⁵ Ka so mi bi nyɔri firila n-zaŋdi lɔɣu pindi li, amaa o naɣ’ ni zaŋ li mi tam binshɛl’ zuɣu ni di ne sokam zaa yili maa ni.

¹⁶ Dinzuɣu chɛliya ka yi neesim maa ne sokam zaa sani, ka bɛ nyari yi tuun’ suma ka tiri yi Ba Naawuni ŋun be alizanda ni ŋɔ jilima.”

Naawuni fukumsi zaligunim’ wuhibu

¹⁷ Yisa daa yɛliya, “Di tɛhiya ni n kamina ni nti kpihim Naawuni fukumsi zaligunima bee anabinim’ yɛligu; m bi kamina ni nti kpihim di shɛli, amaa n kamina ni n ti chɛ ka di zaa niŋ pali.

¹⁸ Dama yɛlimaŋli ka n yɛri ya, zuɣusaa mini dunia ŋɔ ni ti yiɣisi, amaa Naawuni fukumsi zaligunim’ ŋɔ ni sabbu bachibi’ fifinyiiŋa gba ku yiɣisi fashee di zaa ti naɣ’ niŋla pali.

¹⁹ Dinzuɣu ŋunkam tum birigi Naawuni zaligunim’ ŋɔ ni zaɣ’ yini din kul pɔri gba, ka zaŋ o biriginsim maa wuhir’ o taba, dilan’ ni ti nyɛla ŋun pɔri alizanda nam ni, amaa ŋunkam dol’ li viɛnyɛliŋga ka zaŋ li wuhir’ o taba, bɛ ni ti bol’ dilana wɔɣirili alizanda nam ni.

²⁰ Dama n yɛri ya mi, faashee yi wuntizɔbo zooi gari Naawuni zaligubaŋdiba mini Farisiinim’ dini, di yi pa lala yi ti ku kpe alizanda nam ni abada.”

Sujee yɛla

²¹ Yisa daa lan yɛli, “Yi pun wum ka di sab’ yɛli kurimbuni ha, ‘Miri ka a ku ninsala, ka ŋunkam ku ninsala ni ti be yɛla ni saria karibu shee.’

²² Amaa man’ yɛri ya mi: Hal ŋunkam jɛri suli niŋd’ o kpee gba ni ti be yɛla ni saria karibu shee; ka ŋunkam tu o kpee, ‘Ninvuɣ’ fini’ ni ti be yɛla ni saria karibu shee; ka ŋunkam mi bol’ o kpee, ‘Jɛr’ yoli’ ni ti be buɣim ni kpɛbu barina ni.

²³ Dinzuɣu a yi tahi sara sara malibu shee ka ti teei ni a mali taali a kpe’ so sani,

²⁴ nyin’ chɛl’ a sara maa nimaani, ka chaŋ a kpee maa sani ka yi ti mali yi yɛlli maa pɔi ka a naanyi labi nti zaŋ a sara maa ti Naawuni.

²⁵ “So yi tahir’ a ʒiishee ka a min’ o be soli chani yɛtɔɣa maa ni, nyin’ chɛ ka yi naai noli m-mali yi yɛtɔɣa maa yom, di yi pa lala o ni zaŋ a chaŋ sariakarita sani, ka sariakarita maa ti zaŋ a ti dansarika gula, ka o mi kpɛh’ a duu.

²⁶ Yɛlimaŋli ka n yɛr’ a, a ku tooi yi nimaani faashee a ti yo bɛ ni zal’ a san’ shɛli zaa, ka di laɣifu ku guui.”

Zina niŋbu

²⁷ Yisa daa lan yɛli yaha, “Yi pun wum ka di sab’ yɛli, ‘Miri ka a niŋ zina.’

²⁸ Amaa man’ yɛri ya mi, ŋunkam lihi paɣa kɔre lihigu pun niŋ zina ni paɣ’ maa o suhu ni.

²⁹ Ka a nudirigu nini yi chɛ ka a yɛn birigi tum alahichi, nyin’ kpɔɣim’ li bahi, dama a yi kɔŋ a nimbil’ yini, di so ni bɛ ti zaŋ a niŋgbuŋ zaa kpɛhi buɣim ni.

³⁰ Ka a nudirigu mi yi chɛ ka a yɛn birigi tum alahichi, nyin’ ŋmaam’ li bahi, dama a yi kɔŋ a nu’ yini, di so ni a niŋgbuŋ zaa ti kpe buɣim ni.”

Paɣ’ yihibu

³¹ “Di sabiya yaha, ‘Ŋunkam yɛn yih’ o paɣa, ŋun’ tim’ o amiliya lɔrigibu gbaŋ.’

³² Amaa man’ yɛri ya mi, ŋunkam yih’ o paɣa ka di pala pagɔrisigu gɔbu zuɣu, dilana kpɛhil’ o paɣ’ maa zina niŋbu ni, ka ŋunkam mi kpuɣ’ paɣiyihiŋ maa gba niŋ zina.”

Pɔri pɔbu

³³ “Yi lan wum ka di pun sab’ yɛli kurimbuni ha, ‘Miri ka a yi a pɔri nyaaŋa, amaa niŋmila a ni pɔ pɔri ni a niŋ shɛli maa ti ti Duuma.’

³⁴ Amaa man’ yɛri ya mi, di kul pɔnya gba. Di pɔ alizanda, dama di nyɛla Naawuni nam ʒiishee.

³⁵ Di pɔ dunia ŋɔ, dama di nyɛla Naawuni napɔntamdigu; ka di pɔ Jɛrusalɛm gba, dama di nyɛla Natitamlan’ tiŋa;

³⁶ a mi di pɔ a zuɣu, dama a ku tooi chɛ ka di zabigu zaɣ’ yini lɛbigi zaɣ’ piɛlli bee zaɣ’ sabinli.

³⁷ Amaa chɛliya ka yi yɛtɔɣa kul nyɛla: ‘Iin’ bee ‘Aai’, dama shɛli yi lan pahi dimbɔŋɔ zuɣu di nyɛla biriginsim yɛtɔɣa.”

Biɛri bɔhibu

³⁸ “Yi pun lan wum ka di sab’ yɛli, ‘So yi fɔɣ’ a nini, a gba nyin’ fɔɣim’ o dini labisi, ka so yi ŋme n-kab’ a nyini, a gba nyin’ ŋmɛm’ kab’ o dini labisi.’

³⁹ Amaa man’ yɛri ya mi: di bɔhiriya tab’ biɛri; hal so yi lab’ a nudirigu polo tapaɣa, nyin’ lɛbigim’ din’ la gba pah’ o.

⁴⁰ Ka so yi tah’ a ʒiishee nti deeg’ a binyɛrigu, nyin’ chɛ ka o deeg’ a chinchini gba pahi.

⁴¹ Ka so yi muɣis’ a ni a ʒi o ʒili n-tah’ o tin’ shɛli din pa a ya zuɣu kaman zaligu ni wuhi shɛm tariga, nyin’ ʒim’ li yaɣi di zuɣu.

⁴² Ka ŋunkam suh’ a, nyin’ tim o; ka ŋun bɔri ni a paŋ o binshɛli, nyin’ paŋm’ o.”

Dimnim’ yubu

⁴³ Yisa daa lan yɛli pahi, “Yi pun wum ka di sab’ yɛli yaha, ‘Yum’ a ʒiʒiinikpee ka je a dima.’

⁴⁴ Amaa man’ yɛri ya mi: yumiya yi dimnim’ gba, ka niŋmiya alibarika niŋdi bɛn turi ya ni, ka niŋmiya bɛn jɛn ya la zaɣ’ viɛlli; ka suhimiya Naawuni n-tiri bɛn niŋdi ya alaka.

⁴⁵ Dina n-ni chɛ ka yi leei yi Ba Naawuni ŋun be alizanda ni ŋɔ bihi, dama ŋuna n-chɛ ka wuntaŋ’ neeri ninvuɣ’ biɛri mini ninvuɣ’ suma zaa zuɣu, ka lan chɛ ka saa miri ninvuɣ’ suma mini ninvuɣ’ biɛri tinsi ni.

⁴⁶ Dama yi yi yurila bɛn yuri ya kɔŋko, laara bɔ ka yi lee yɛn nya? Pa lala ka farigudeeriba gba niŋda?

⁴⁷ Ka yi yi puhirila yi zɔnim’ kɔŋko, tuun’ suŋ bɔ ka yi lee zaŋ gari yi taba? Pa lala ka zuliya kam gba niŋda?

⁴⁸ Dinzuɣu benya tibi kaman yi Ba Naawuni ŋun be alizanda ni ŋɔ ni be tibi shɛm.”