Jɛrimia 50 - Naawuni Kundi Kasi Din Mali Diutɛrɔkanɔnikal Litaafinima

Bɛ tuhi deei Babilɔn

¹ Yawɛ ni daa chɛ ka anabi Jɛrimia tɔɣisi yɛtɔɣ’ shɛŋa zaŋ chaŋ Babilɔn din nyɛ Kalidianim’ tiŋ’ la polo m-bɔŋɔ.

² Molimi zuliya kam ni. Samiya tuuta, ka mol’ di yɛla. Miriya ka yi sɔɣi di shɛli. Yɛlimiya, “Bɛ tuhi deei Babilɔn Bɛl di vi. Di niŋ Mariduk alahiziba. Bɛ dih’ o binnana vi, ka di gar’ o buɣa la.

³ Dama zuliya shɛli yi nuzaa polo na ti lir’ o. Bɛ ni ti chɛ ka o tiŋgbani maa leei dabari, ka so ku lan be nimaani. Ninsalinim’ mini biŋkɔbiri zaa ni ti yi nimaani zo.

Izraɛlnim’ labbuna

⁴ Yawɛ yɛliya, “Di saha yi ti paai ni di dabisa maa, Izraɛlnim’ mini Judanim’ ni ti laɣim tab’ kana ti kumdi bɔri Yawɛ ŋun nyɛ bɛ Naawuni ŋɔ.

⁵ Bɛ ni ti bɔhi baŋ Ziɔn soli, ka zaŋ bɛ zuɣuri kpa nimaani polo, ka bɛ mini Yawɛ ti laɣim lo alikauli din kul ni ʒiɛya sahakam ka ku yiɣisi, ka bɛ ku lan tam di yɛla.

⁶ N niriba maa ŋmanila piɛ’ shɛb’ bɛn bɔrigi, bɛn guli ba taɣi ba kpɛhi yɔɣu ŋ-ŋmaligiri ba gindi zoya zuɣu mini daboya zuɣu, ka bɛ tam bɛ biɛhigu shee yɛla.

⁷ Ŋunkam daa nya ba ŋubiri ba mi, ka bɛ dimnim’ yɛli, “Ti ka taali, dama bɛ zaɣisila Yawɛ ŋun nyɛ ŋun guli ba ni yɛlimaŋli la, bɛ yaannim’ ni daa mali tahima Yawɛ so san’ la.”

⁸ Zomiya yi Babilɔn, ka zo n-yi Kalidianim’ tiŋgbɔŋ ni m-be kaman bulahi m-be tooni mali bɛ tab’ chan’ la.

⁹ Dama n yɛn chɛmi ka zuliya shɛb’ bɛn mali kpiɔŋ yi nuzaa polo tiŋgbɔŋ ni kana ti liri Babilɔn. Bɛ ni ti pie tab’ zani liri li n-ŋme n-deei li. Bɛ piɛma tɔbu ŋmanila tɔbbi’ yɛndaan’ so ŋun na ʒi n-to n-ziŋ.”

¹⁰ “Bɛ ni ti ʒe Babilɔn, ka ŋunkam ti ʒe li ni tiɣi.” Yawɛ n yɛli lala maa.

Babilɔn lubu

¹¹ Yinim’ bɛn daa ʒe n niriba ka di niŋ ya nyaɣisim ka yi suhuri paligi, ka yi ŋumda kaman naɣisaa n-nɔri buri chi la bee n-kuhiri kaman yuri la,

¹² yi ma ni ti di vi pam, ka ŋun daa dɔɣi ya ti nya filiŋ. Nyama, o ni ti be zuliya kam nyaaŋa. O ni ti bemi kaman tiŋgban’ nɛli din kuui ka kom ka di ni la.

¹³ Yawɛ suhuyiɣisili maa zuɣu, so ti ku lan be nimaani, amaa di ni ti kpalimla dabari. Ŋunkam ti gari Babilɔn di ni gar’ o, ka niŋ o alahiziba di ni wurim shɛm maa zuɣu.

¹⁴ Yinim’ peentɔriba zaa, teemiya zani yi zaashɛhi gili Babilɔn. Tomiya ba piɛma, di tɔn ya ka guui peen’ gaŋa, dama bɛ tum alahichi Yawɛ sani.

¹⁵ Bumiya tɔbu zambu bahi bɛ zuɣu luɣilikam. Bɛ gbaɣisi tɔbu; bini din taɣi ba luya. Bɛ daai di goma luhi. Dama Yawɛ m-bɔhi ba biɛri maa. Bɔhimiya ba biɛri. Niŋmiya ba kaman bɛ gba ni daa niŋ shɛm.

¹⁶ Di lan chɛliya ka so biri bimbira bee ka so kpuɣi atam di kpuɣibu saha Babilɔn. Bɛ zaa ni ti labi bɛmaŋmaŋ’ niriba sani tɔb’ shɛli din yɛn di ba maa zuɣu. Ka bɛ zaa ti zo n-kuli bɛmaŋmaŋ’ tiŋgbɔŋ ni.

Izraɛlnim’ labbuna

¹⁷ Izraɛlnim’ ŋmanila gbuɣima ni kari doli piɛ’ shɛba n-wurim ba bahi. Tuuli, Asiria naa n-daa liri ba, ka pumpɔŋɔ Babilɔn Naa Nɛbukadnɛza mi bahi naai ba.

¹⁸ Dinzuɣu Yawɛ ŋun nyɛ Tɔbbihi Naa, ka nyɛ Izraɛlnim’ Naawuni ŋɔ ni yɛli shɛm m-bɔŋɔ: ‘N yɛn darigila Babilɔn naa tibili n-tabil’ o tiŋgbɔŋ kaman n ni daa darigi Asiria naa tibili shɛm la.

¹⁹ N ni labisi Izraɛlnim’ ʒili bɛ tiŋgbɔŋ ni, ka bɛ ti di bindir’ shɛli din be Kamɛl mini Bashan, ka di Ifriim zoya ni bindira ni Giliad bindira tiɣi.

²⁰ Di saha yi ti paai ni di dabisa maa ni, bɛ ni ti bɔ Izraɛlnim’ taali kɔŋ, ka Judanim’ daalahichi ti kpihim. Dama n ni chɛ ninvuɣ’ shɛb’ bɛn kpalim ka nyɛ n ni tiligi shɛb’ la taali. Yawɛ n-yɛli lala maa.

Naawuni darigi Babilɔnnim’ tibili

²¹ “Chamiya Mirataim tiŋgbɔŋ ni. Chamiya ti liri ba, ka liri Pɛkɔdnima n-ku bɛ zaa. Niŋmiya n ni zali ya ni yi niŋ shɛlikam zaa. Man’ Yawɛ n-yɛli lala maa.”

²² Tɔb’ tuhibu vuri be tiŋgbɔŋ maa ni, ka saɣiŋgu pam be nimaani.

²³ Tin’ shɛli din mali kpiɔŋ gari dunia zaa lu n-dahim. Babilɔn leela tin’ shɛli din yɛla mali zuliya kam dabiɛm.

²⁴ Babilɔnnima, yi bari yimaŋ’ zana ka di gbahi ya, amaa ka yi bi baŋ lala. Bɛ daa nyan ya n-gbahi ya yi ni daa mo Yawɛ la zuɣu.

²⁵ Yawɛ yoog’ o bidibbina ni be luɣ’ shɛli n-yih’ o suhuyiɣisili bidibbina, dama ti Duuma Yawɛ ŋun nyɛ Tɔbbihi Naa ŋɔ mali tuma ni o tum Babilɔn tiŋgbɔŋ ni.

²⁶ Yimiya luɣilikam na ti liri ba. Yɔhimiya bɛ kambɔna. Laɣimmiya ba duhi kaman bɛ ni kpaai kawana duhi shɛm la n ku bɛ zaa. Di chɛliya ka binshɛli lan kpalim nimaani.

²⁷ Kumiya bɛ naɣilahi zaa. Kɔrimiya ba. Mbusim be bɛ zuɣu, dama bɛ biɛɣu neeya, bɛ tibidarigibo saha paaya.

²⁸ Wummiya! Kuŋkɔɣinzɔriba mini bɛn zo n-tiligi yi Babilɔn kanna ni bɛ ti yɛli Ziɔnnima Yawɛ ŋun nyɛ ti Naawuni ŋɔ ni bɔhi biɛri o jɛmbu duu zuɣu shɛm.

²⁹ Laɣimmiya peentɔriba zaa bɛn gbibi tɔbiri, ka bɛ chaŋ ti liri Babilɔnnima. Teemiya gili Babilɔn zaa. Miriya ka yi chɛ ka so zo n-tiligi. Yomiy’ o o tuma ni simdi shɛm. Niŋmiy’ o kaman o ni daa kul niŋ ya shɛm, dama o daa niŋ karimbaani n-ta Yawɛ ŋun nyɛ Izraɛl’ Naawuni ŋɔ daɣiri.

³⁰ Dinzuɣu bɛ ni ti ku bɛ nachimba zama laɣiŋgu shee, ka ku bɛ tɔbbihi zaa dindali maa.” Yawɛ n-yɛli lala maa.

³¹ Yawɛ ŋun nyɛ Tɔbbihi Naa ŋɔ yɛliya “Nyini karimbaandan’ ŋɔ, n yi n-zan’ a zuɣu. A biɛɣu neeya, n ni yɛn darig’ a tibili saha shɛli maa paaya.

³² Karimbaandan’ maa ni tuui lu ka so ku beni ŋun ni yiɣis’ o zali. Ka n ti nyo o fɔntinsi buɣim, ka di di binshɛɣukam din gil’ o.”

³³ Yawɛ ŋun nyɛ Tɔbbihi Naa ŋɔ ni yɛli shɛm m-bɔŋɔ: “Bɛ nahim Izraɛlnim’ mini Judanima. Ka bɛn daa gbahi ba maa zaa kul gbib’ ba kirikiri, ka zaɣisi ni bɛ ku chɛ ka bɛ chaŋ.

³⁴ Ŋun yɛn fa ba bahi maa nyɛla kpiɔŋlana. O yuli m-booni Yawɛ ŋun nyɛ Tɔbbihi Naa. Biɛhiŋ kani, o ni lihi bɛ yɛlli maa zuɣu din ni chɛ ka o ti dunianim’ vuhim, amaa o ku ti Babilɔnnim’ bɛn’ vuhim.

³⁵ Yawɛ yɛliya, “Tɔbu lu Sirianim’ zuɣu. Tɔbu lu bɛn be Babilɔn zuɣu, ka lu bɛ kpambaliba mini bɛ yɛnnim’ zuɣu.

³⁶ Tɔbu lu baɣisi zuɣu ni di chɛ ka bɛ leei jɛra. Tɔbu lu bɛ tɔbbihi zuɣu ka bɛ suhuri fuŋ.

³⁷ Tɔbu lu di yuri mini chɛchɛbunsi ni tinzun’ tɔbbihi bɛn be sunsuuni zaa zuɣu ni di chɛ ka bɛ leei paɣiba. Tɔbu lu bɛ daazichi zuɣu ni di chɛ ka bɛ ŋme n-di li.

³⁸ Sanzali lu bɛ kulisi zuɣu ni di chɛ ka di koma nyuui. Dama di nyɛla binnana ni pali tiŋgbɔn’ shɛl’ ni. Ka bɛ suhuri zaa kul ye buɣa jɛmbu zuɣu.

³⁹ Dinzuɣu mɔɣu ni biŋkɔbiri mini kunduna ni taatahi n-ni ti be Babilɔn. Niriba ti ku lan be di ni yaha, ka so mi ku lan ʒini di ni ʒiɛmani kam ni.

⁴⁰ Naawuni ni daa wurim Sɔdom mini Gomɔra ni di tiŋkpansi shɛm la, lala ka so ti ku lan be nimaani gba bee n-ʒini nimaani. Yawɛ n-yɛli lala maa.

⁴¹ Nyama, niriba yi nuzaa polo kanna. Zuliya din mali kpiɔŋ mini nanim’ pam yi dunia yaɣa din be katiŋa n-damdi li kanna.

⁴² Bɛ gbibila tɔbiri mini kpana. Bɛ nyɛla ninkuunsinima, ka bi zɔri nambɔɣu. Bɛ vuri ŋmanila teeku kɔgbana vubu. Bɛ barila yuri m-pie taba kaman tɔbbihi ni chani tɔbu ni shɛm la n-kanna ni bɛ ti liri yinim’ Babilɔnnima.

⁴³ Babilɔn naa wum bɛ yɛla, ka o bɔɣiri ni cheei kom. Ka biɛrim gbaag’ o; biɛrim shɛli din be kaman paɣ’ ni wolisiri ni o dɔɣi ka biɛrim shɛli mal’ o la.

⁴⁴ Gbuɣinli ni yiri Jɔɔdɛn nyɔŋ ni na ti liriti biŋkɔbiri bɛ mɔri ŋubbu shee shɛm la, lala ka n yɛn libigi ba n-kari ba yihi tiŋ’ maa ni, ka zaŋ n ni pii so leei di naa. Dama ŋuni n-lee be ka mani? Ŋuni n-lee ni tooi tahi ma ʒiishee? Ka na’ ŋuni n-lee ni tooi mo ma?

⁴⁵ Dinzuɣu wummiya Yawɛ ni lo nia shɛŋa zaŋ chaŋ Babilɔn polo ni o ni yɛn niŋ Babilɔnnim’ shɛm. Yɛlimaŋli, bɛ ni ti dari bɛ bihi chaŋ, ka bɛ yɛla ti gbaai bɛ tiŋ’ maa nim’ dabiɛm.

⁴⁶ Babilɔnnim’ gbahibu maa vuri ni ti chɛ ka tiŋgbani dam, ka zuliya kam ti wum bɛ kuhigu.