1 Nanima 1 - Naawuni Kundi Kasi Din Mali Diutɛrɔkanɔnikal Litaafinima

Naa Dauda kuriginsim saha yɛla

¹ Di saha maa Naa Dauda daa niŋ yuun’ bɔbili ka kurigi pam; ka bɛ daa kul mali chinchin’ tibisa m-pind’ o, amaa di zaa yoli, di daa bi kur’ o wari.

² Dinzuɣu ka o kpamba daa yɛl’ o, “N dan’ naa, chɛ ka ti bo paɣisarili na nti chɛ ka o be a sani gbib’ a, ka doon’ a sani, ka di chɛ ka nyini n dan’ naa ni tula.”

³ Di saha ka bɛ daa gili Izraɛl tiŋgbɔŋ ni zaa n-lihiri bɔri paɣisar’ viɛlli, ka daa ti nya Abishag ŋun daa nyɛ Shunɛm paɣisarili n-zaŋ o na ti ti naa.

⁴ Ka o daa leei ŋun be naa sani gbib’ o. Paɣisarili maa daa viɛli pam; amaa naa daa bi baŋ o ni paɣitali.

Adɔnija zaŋ omaŋ’ leei naa

⁵ Ka Adɔnija ŋun daa nyɛ Hagit bia la daa ti duh’ omaŋa n-yɛli, “N ni leei naa;” ka daa bo chɛchɛbunsi mini wɔribariba pihinu ni bɛ be o tooni.

⁶ O ba daa na ʒi m-milig’ o suhu dahin’ shɛli m-bɔh’ o, “Bɔzuɣu ka a niŋ ŋ-ŋɔ ka niŋ ŋ-ŋɔ?” Adɔnija gba daa viɛli pam, ka nyɛ ŋun pa Absalom zuɣu.

⁷ Ka o daa zaŋ Jɔab ŋun daa nyɛ Zɛruya bia la mini maligumaana Abiata n-leeg’ o saawaranima, ka bɛ dol’ o n-sɔŋd’ o.

⁸ Amaa maligumaana Zadok mini Bɛnaaya Jɛhɔiada bia la ni anabi Neetan ni Shimɛi ni Rɛi ni Dauda ninvuɣ’ kpɛma la daa ka Adɔnija polo.

⁹ Ka Adɔnija daa ti zaŋ piɛri mini naɣilalantaba ni naɣibihi pol’ kpaba n-kɔri ba Wahu Kuɣili din daa do m-baɣi Ɛnrɔgɛl la, ka boli nabihi bɛn nyɛ o mabihi zaa mini Juda nabihi zaa na,

¹⁰ amaa ka daa bi boli anabi Neetan mini Bɛnaaya bee o tizo Sulemaana bee naa ninvuɣ’ kpɛma la bɛna.

Bɛ zaŋ Sulemaana leei naa

¹¹ Di saha ka Neetan daa bɔhi Sulemaana ma Batishiiba, “A bi wum ni Hagit bia Adɔnija leei naa, ka ti dan’ Dauda ʒi di yɛla?

¹² Dinzuɣu pumpɔŋɔ kamina ka n ti a saɣisigu shɛli din ni chɛ ka a tooi tilig’ amaŋmaŋ’ min’ a bia Sulemaana nyɛviya.

¹³ Cham’ Naa Dauda sani yomyom ti bɔh’ o, “N dan’ naa, a daa bi po pɔri man’ ŋun nyɛ a dab’ paɣ’ ŋɔ sani ni a ni chɛ ka m bia Sulemaana ti di nam n-ʒin’ a nam ʒiishee? Ka di chaŋ wula ka Adɔnija nti di nam?”

¹⁴ Ka a ni ti na kul yɛn tɔɣisiri naa yɛtɔɣa ŋɔ saha shɛli maa, n gba ni dol’ a nyaaŋa kpɛna nti di a shɛhira.

¹⁵ Dinzuɣu ka Batishiiba daa chaŋ naa sani o dudoonigu ni. Di saha maa naa daa kurigiya pam, ka Abishag ŋun daa nyɛ Shunɛm paɣ’ la m-be o sani gbib’ o.

¹⁶ Ka Batishiiba daa gbani n-lu naa sizuura, ka naa bɔh’ o, “Bɔ ka a bɔra?”

¹⁷ Ka o garigi yɛl’ o, “N dana, a daa po Yawɛ ŋun nyɛ a Naawuni ŋɔ man’ ŋun nyɛ a dab’ paɣ’ ŋɔ sani yɛli, ‘A bia Sulemaana ni ti di nam n kalinsi nyaaŋa n-ʒini n nam ʒiishee.’

¹⁸ Ka pumpɔŋɔ n dana, nyama, Adɔnija n-nyɛ naa, hal a ni kul bi mi di yɛla maa zaa yoli.

¹⁹ O kɔrila naɣilahi mini naɣ’ pol’ kpaba ni piɛri pam mali sara, ka boli nabihi zaa mini maligumaana Abiata ni tɔbbihi sapashin’ kpɛm’ Jɔab, amaa ka bi bol’ a bia Sulemaana ŋuna.

²⁰ N dan’ naa, ka pumpɔŋɔ, Izraɛlnim’ zaa lihirila a ninni ni a wuhi ba ŋun yɛn zani a zaani n-di nam a kalinsi nyaaŋa ʒin’ a nam ʒiishee.

²¹ Di yi pa lala, nyini n dan’ naa yi ti di saɣim saɣ’ a tariga, bɛ ni wuhi ni m mini m bia Sulemaana nyɛla bɛ nyaanyiriba.”

²² O ni daa na kul tɔɣisiri naa yɛtɔɣa ŋɔ saha shɛli maa, ka anabi Neetan mi kpɛna.

²³ Ka bɛ daa yɛli naa, Anabi Neetan be kpe. Ka Neetan daa kpe naa sani nti damd’ o tooni n-zaŋ o nini kpa tiŋa;

²⁴ ka yɛli, “N dan’ naa, nyini n-daa yɛli, ‘Adɔnija ni di nam n kalinsi nyaaŋa n-ʒini n nam ʒiishee?’

²⁵ Dama zuŋɔ o chaŋmi ti kɔri naɣilalantaba mini naɣibihipol’ kpaba ni piɛri pam mali sara, ka boli nabihi zaa mini tɔbbihi sapashin’ kpɛm’ Jɔab ni maligumaana Abiata. Nyama, bɛ be o sani n-diri ka nyuri ka yɛra, ‘Naawuni dolimi Naa Adɔnija nyɛvili.’

²⁶ Amaa n dana, o bi boli man’ ŋun nyɛ a dabili ŋɔ mini maligumaana Zadok ni Jɛhɔiada bia Bɛnaaya ni a bia Sulemaana.

²⁷ Nyini n dan’ naa m-bahi noli ka tuuni ŋɔ tum, ka bi yɛli tinim’ bɛn nyɛ a daba ŋɔ ŋun yɛn ʒini a nam ʒiishee ŋɔ a kalinsi nyaaŋa?”

²⁸ Ka Naa Dauda garigi yɛli, “Bolimiya Batishiiba ti ma.” Ka o daa kpe naa sanna nti zan’ o tooni.

²⁹ Ka naa daa po n-yɛli, “Yawɛ ŋun daa fa ma n dimnim’ zaa nuu ni bahi ka nyɛ ŋun be ŋɔ zuɣu,

³⁰ n ni daa po Yawɛ ŋun nyɛ Izraɛlnim’ Naawuni ŋɔ n-yɛl’ a ‘A bia Sulemaana ni ti di nam n kalinsi nyaaŋa n-zani n zaani ʒini n nam ʒiishee la,’ n ni niŋ lala zuŋɔ dabisili ŋɔ.”

³¹ Di saha ka Batishiiba daa gbani n-zaŋ o nina kpa tiŋa n-lu naa sizuura ka yɛli, “Naawuni dolimi n dan’ Naa Dauda nyɛvili.”

³² Ka Naa Dauda daa yɛli, “Bolimiya maligumaana Zadok mini anabi Neetan ni Bɛnaaya Jɛhɔiada bia la ti ma.” Ka bɛ daa ka naa sanna.

³³ Ka naa daa ti yɛli ba, “Zaŋmiya yi dan’ kpambaliba m-pahi yimaŋ’ zuɣu n-chɛ ka m bia Sulemaana ba mmaŋmaŋ’ buntaaŋa la, ka yi zaŋ o chaŋ Gihɔn

³⁴ nti chɛ ka maligumaana Zadok mini anabi Neetan booi kpam bah’ o zuɣu ni nimaani ka o leei Izraɛlnim’ naa, ka yi piɛb’ kikaa ka yɛli, ‘Naawuni dolimi Naa Sulemaana nyɛvili!’

³⁵ Di saha ka yi dol’ o na ka o ti ʒini n nam ʒiishee, dama ŋuna ka m pii ni o zani n zaani n-di nam su Izraɛlnim’ mini Judanima.”

³⁶ Ka Bɛnaaya Jɛhɔiada bia la niŋ naa tɔɣino yɛli, “Ami!” Ka lan yɛli, “Yawɛ ŋun nyɛ n dan’ naa Naawuni ŋɔ chɛ ka di niŋ lala.

³⁷ Yawɛ ni be nyini n dan’ naa sani shɛm, o kul be Sulemaana gba sani lala ka chɛ ka o nam gari nyini n dan’ Naa Dauda nam.”

³⁸ Dinzuɣu ka maligumaana Zadok mini anabi Neetan ni Jɛhɔiada bia Bɛnaaya ni Chɛrɛtinim’ ni Pɛlɛtinim’ daa chaŋ ti chɛ ka Sulemaana ba Naa Dauda buntaaŋa, ka bɛ zaŋ o chaŋ Gihɔn.

³⁹ Ka maligumaana Zadok ti zaŋ kpam yiligu din daa be suɣili ni nimaani m-booi kpam maa bahi Sulemaana zuɣu ni. Di saha ka bɛ daa piɛb’ kikaa, ka niriba maa zaa dii kuhi yɛli, “Naawuni dolimi Naa Sulemaana nyɛvili!”

⁴⁰ Ka sokam zaa daa dii kab’ dol’ o m-piɛbiri yuhi, ka mali suhupiɛlli pam, ka tiŋgbani sɔhigi bɛ vuri yɔbu zuɣu.

⁴¹ Adɔnija mini saamba bɛn zaa daa be o sani ni daa ti di bɛ bindira naari saha shɛli, ka bɛ daa wum vuri maa. Jɔab ni daa wum kikaa kumsi saha shɛli ka o bɔhi, “Ka vu’ bɔ ka bɛ lee yɔri tiŋ’ puuni ŋɔ?”

⁴² O ni daa na kul yɛri lala saha shɛli maa, ka Jɔnatan, ŋun daa nyɛ maligumaana Abiata bia la dii paana. Ka Adɔnija yɛl’ o, “Kpɛmina, dama a nyɛla ninvuɣ’ suŋ, ka ʒiri lahiba’ suŋ na.”

⁴³ Ka Jɔnatan daa garigi yɛli Adɔnija, “Aai, dama ti dan’ Naa Dauda zaŋ Sulemaana leei naa;

⁴⁴ ka chɛ ka maligumaana Zadok mini anabi Neetan ni Jɛhɔiada bia Bɛnaaya ni Chɛrɛtinim’ ni Pɛlɛtinim’ dol’ o chaŋ ti chɛ ka o ba naa buntaaŋa la,

⁴⁵ ka maligumaana Zadok mini anabi Neetan pun booi kpam bah’ o zuɣu ni n-leeg’ o nam Gihɔn; ka bɛ yi nimaani na m-mali suhupiɛlli, dina n-chɛ ka bɛ yɔri vuri tiŋ’ puuni maa. Di vuri ka yi wum maa.

⁴⁶ Sulemaana ʒini nam ʒiishee.

⁴⁷ Ka din pahi nyɛla naa kpambaliba kana ni bɛ ti puhi ti dan’ Naa Dauda ni o zuɣusuŋ ka yɛra, ‘A Naawuni ŋɔ chɛ ka Sulemaana yuli du n-gar’ a yuli, ka chɛ ka o nam gar’ a nam.’ Ka Naa Dauda maŋmaŋ’ daa zaŋ o zuɣu silim tiŋa o bindoo zuɣu;

⁴⁸ ka suhi Naawuni yɛli, “Paɣimiya Yawɛ ŋun nyɛ Izraɛlnim’ Naawuni ŋun chɛ ka m bihi ni yino ʒini n nam ʒiishee zuŋɔ dabisili ŋɔ, ka mmaŋmaŋ’ nini nya li ŋɔ.”

⁴⁹ Di saha ka dabiɛm daa gbaai Adɔnija saamba maa zaa, ka bɛ vaai yiɣisi, ka bɛ zaa yinoyino zaŋ kpa o kpabu polo.

⁵⁰ Ka Adɔnija daa zɔri Sulemaana, ka yiɣisi chaŋ ti gbaai sara maligu bimbini binyila gbibi.

⁵¹ Ka bɛ daa yɛli Sulemaana, “Nyama, Adɔnija zɔrila nyin’ Naa Sulemaana, dama nyama, o gbaala sara maligu bimbini bin’ yila la gbibi ka yɛra, ‘Faashee Naa Sulemaana daŋ po pɔri yɛli ma ni o ku ku man’ ŋun nyɛ o dabili ŋɔ.’ ”

⁵² Ka Sulemaana daa yɛli, “O yi nyɛ ninvuɣ’ suŋ, hal o zabigu zaɣ’ yini gba ku lu tiŋa, amaa ninvuɣ’ biɛtali yi be o kɔbili ni, o ni kpi.”

⁵³ Di saha ka Naa Sulemaana daa tim ka bɛ chaŋ ti siɣis’ o bimbini maa zuɣu na. Ka o daa kana nti damdi lu Naa Sulemaana sizuura. Ka Sulemaana daa yɛl’ o, “Kulim’ a yiŋa.”