Matie 5 - A SƐB-SÕW

A Yeezu na kanɩ nɩ a nɩbɛ a tãw zu a

¹ A Yeezu na tɩ nyɛ̃ a nɩ-yaga yaga bɛ ŋa za a, ʋ tɩ nyɔw nɩ tãw do tɩ zɩ̃, ɛ́ a ʋ po-tuurbɛ tɩ taw pɩɛl ʋ.

² Ʋ tɩ tĩ na kanɛ nɩ bɛ yere:

Ã-mɩnɛ n'ɩ a zu-nʋ̃ɔ̀ dem?

³ «Zu-nʋ̃ɔ̀ dem n'ɩ a bɛlɩ dem na ɩ nan dem a bɛ pʋ-tɩɛrʋ pʋɔ a, bɛlɛ so a tẽ-vla Naalʋ.

⁴ Zu-nʋ̃ɔ̀ dem'ɩ a bɛlɩ dem na kone a, bɛ na nyɛ̃ nɩ a Naaŋmɩn mɔwlʋ.

⁵ Zu-nʋ̃ɔ̀ dem'ɩ a soci-baalʋ dem, bɛ na páw nɩ a tẽw a Naaŋmɩn na yel k'ʋʋ na tɩr a a.

⁶ Zu-nʋ̃ɔ̀ dem'ɩ a bɛlɩ dem yel-mɩŋa kɔ̃ nɩ kʋ̃ɔ-nyúur na kpɩɛr a, bɛ na tɩw na.

⁷ Zu-nʋ̃ɔ̀ dem'ɩ a bɛlɩ dem na zɔrɛ a bɛ taabɛ nɩbaalʋ a, bɛ mɩ̀ na zɔ n bɛ nɩbaalʋ.

⁸ Zu-nʋ̃ɔ̀ dem'ɩ a soci-parpar dem, bɛ na nyɛ̃ nɩ a Naaŋmɩn.

⁹ Zu-nʋ̃ɔ̀ dem'ɩ a bɛlɩ dem na tone ƴã-ɓaarʋ tome a, bɛ na bʋɔlɛ bɛ nɩ Naaŋmɩn bibiir.

¹⁰ Zu-nʋ̃ɔ̀ dem'ɩ a bɛlɩ dem bɛ na dɔwrɛ a yel-mɩŋa ƴãw a, bɛlɛ so a tẽ-vla Naalʋ.

¹¹ Zu-nʋ̃ɔ̀ dem'ɩ nyɩ, bɛlɛ wa tʋʋr nyɩ zʋmɛ, ɛ́ dɔwrɛ nyɩ, ɛ́ ŋmarɛ zir-pɛ-bʋʋrɛ za ƴãwn nyɩ, a mãa ƴãw a.

¹² Nyɩ cɩlɛ ɛ́ ŋmɩɛr nʋ̃ɔ̀ cɛlsɩ, a nyɩ sã-ya ɩ n kpɛ̃ɛ a tẽ-vla pʋɔ. À ŋá tɔr za n'a bɛ tɩ dãw dɔwrɩ a naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manbɛ na de nyɩ niwn a.»

Nyɩmɛ n'ɩ a tẽ-daa cãà nɩ a tẽ-daa nyaarʋ

¹³ «A nyɩɩm a, nyɩmɛ n'ɩ a tẽ-daa nyaarʋ. Ɛcɛ a nyaarʋ nʋ̃ɔ̀ wa yi a, ŋmɩŋmɩn n'a ʋ na ɩ lɛb tɩ ɩ a nyaarʋ? Ʋ bɛ cãà tɛr yel-ɩra kãw za ɩ, bɛ mɩ́ lɔb ʋ na bɛr yẽw a nɩbɛ nɛbr'ɩ gbɛ́ɛ.

¹⁴ A nyɩɩm a, nyɩmɛ n'ɩ a tẽ-daa cãà. Tẽ-kpɛ̃ɛ na be tãw zu a kʋ̃ tʋ̃ɔ́ sɔwlɩ ɛ.

¹⁵ Bɛ bɛ mɩ́ tɔ̃w fɩ̃tɩlɛ ɛ́ de dʋw vɔblɩ pàw ɛ. Bɛ nɩ̃ɛ na mɩ́ dɔwl'ʋ a ʋ dɔwlʋ zie, ʋ caalɛ a bɛlɩ dem za na be a dĩó a.

¹⁶ Lɛ mɩ̀ n'a, a nyɩ cãà, ʋ caalɛ a nɩsaalbɛ, kɛ̀ bɛ tʋ̃ɔ́ nyɛrɛ a nyɩ ɩ-vɩɛlɩ ɛ́ íre a nyɩ Sãà na be a tẽ-vla pʋɔ a yúor-vɩɛlʋ-danʋ.»

A Yeezu nɩ a Naaŋmɩn wulu yele

¹⁷ «Nyɩ taa tɩɛrɛ k'ɩ̃ɩ wa na k'ɩ̃ɩ wa ír a Moyiir wulu nɩ a naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manbɛ wulu bɛr ɛ. Ɩ̃ bɛ wa k'ɩ̃ɩ wa ír a bɛr ɛ, ɩ̃ nɩ̃ɛ na wa k'ɩ̃ɩ wa ɩ a za tu tɩ ɓɩɩlɩ.

¹⁸ Yel-mɩŋa sɩza, ɩ̃ yere na kʋ̀rɛ nyɩ: a lɛn daar za a salom nɩ a tẽw na na cãà be a, kan-bi-pʋrɩ kãw za nɩ kan-bi-ŋmale kãw za kʋ̃ yi zaa a Wulu pʋɔ ɩ, ɛ́ gù a yele za baarʋ daar.

¹⁹ A lɛ so, sob nɛ na zawrɛ a nɛ-ƴãwnɩ pʋɔ nɔ-pʋrɩ woro sàwfʋ a, ɛ́ wule a ʋ taabɛ bɛ mɩ̀ ɩrɛ a lɛ a, ʋ na ɩ n a pʋrɩ za a tẽ-vla Naalʋ pʋɔ. Ɛcɛ sob nɛ za na sàwr a a, ɛ́ wule a ʋ taabɛ bɛ mɩ̀ sàwr a, ʋ na ɩ n kpɛ̃ɛ a tẽ-vla Naalʋ pʋɔ.

²⁰ Ɩ̃ sɩrɩ na yere kʋ̀rɛ nyɩ: a nyɩ yel-mɩnʋ bɛ wa zuo a Naaŋmɩn wulu sɛ-sɛbrbɛ dem nɩ a Faarizɩ̃ɛ mɩnɛ dem a, nyɩ kʋ̃ kpɛ a tẽ-vla Naalʋ pʋɔ ɩ.»

Nɩr kʋb nɩ suur yele

²¹ «Nyɩ wõ na kɛ́ bɛ tɩ yel'a kʋ̀ a tɩ sãàkʋm-kore: “Fʋ kʋ̃ kʋ nɩr ɛ, sob nɛ wa kʋ nɩr a, ʋ na cen nɩ ƴɛ̀rʋ-maalʋ zie.”

²² Ɛcɛ mãa yere na kʋ̀rɛ nyɩ: sob nɛ za na nyɛ̃ nɩ a ʋ yɛb suur a, na cen nɩ ƴɛ̀rʋ-maalʋ zie tɩ yel a pɛr. Nɩr wa yel a ʋ yɛb: “Dãbol ŋa!”, ʋ sob na cen nɩ a ƴɛ̀rʋ-dɩb-lãw-kpɛ̃ɛ niŋé. Ɛ́ nɩr wa yel ʋ: “Yãyaar sob ŋa!”, ʋ na sɛwnɩ nɩ a tẽ-faa vũu pʋɔ kpɛb.

²³ A na ɩ à ŋá a, fʋ̃ʋ wa cere nɩ a fʋ bàwr-maal-bom a bàwr-maal-kuur pɛr, ɛ́ a be fʋ tɩ tɩɛrɩ bãwnɩ a k'aa fʋ yɛb tɛr'ɩ fʋ nɩ bom a,

²⁴ bɛr a fʋ bàwr-maal-bom a bàwr-maal-kuur niŋé, ɛ́ cen fʋ̃ʋ nɩ a fʋ yɛb lɛb tɩ kpɛ taa baarɩ, al pùorí, lɛb wa wa de a fʋ bàwr-maal-bom kʋ̀ a Naaŋmɩn.

²⁵ Ɩ fʋ̃ʋ nɩ a fʋ dɔ̃ sob wõ taa fɔ̃w, nyɩ na cãà be a sɔ́r zu cere a ƴɛ̀rʋ-maalʋ zie a, alɛ bɛ ɩ lɛ, ʋ nãà mab'a nyɔw fʋ kʋ̀ a ƴɛ̀r-maalɛ, a ƴɛ̀r-maalɛ de b kʋ̀ a polisie mɩnɛ, bɛ lɔb fʋ ƴãw gaso pʋɔ.

²⁶ Yel-mɩŋa sɩza, ɩ̃ yere na kʋ̀rɛ fʋ: fʋ̃ʋ bɛ wa ya tɩ tɔ a wɛ-bi-pɛ-baara a, fʋ bɛ be za na yi a be ɩ.»

A pɔw-gaa yel-bier yele

²⁷ «Nyɩ wõ na kɛ́ bɛ tɩ yel'a: “Fʋ kʋ̃ gã nɩ a fʋ tɔ pɔw ɛ.”

²⁸ Ɛcɛ mãa yere na kʋ̀rɛ nyɩ: nɩr wa jɩ́rɛ ʋ tɔ pɔw vɔl-jɩ́rʋ a, ʋ gã nɩ ʋ na baarɩ a ʋ tɩɛrʋ pʋɔ.

²⁹ A fʋ dʋrʋ mimir wa tawr fʋ ƴãwn yel-bier pʋɔ a, 'lòw ír ʋ lɔb bɛr ʋ zãá nɩ fʋ. A fʋ ƴã-gan zie kãw saa sãw a, alɛ sa bɛ na na lɔb fʋ fʋ za ƴãw a tẽ-faa pʋɔ a.

³⁰ Ɛ́ a fʋ dʋrʋ nũu wa tawr fʋ ƴãwn yel-bier pʋɔ a, ŋmãa ʋ lɔb bɛr ʋ zãá nɩ fʋ. A fʋ ƴã-gan ɓɛrmɛ been kãw saa sãw a, alɛ sa bɛ na na lɔb fʋ fʋ za ƴãw a tẽ-faa pʋɔ a.»

A pɔw zawr-bɛrʋ yele

³¹ «Bɛ mɩ̀ cãà na lɛb yel: “Nɩr wa zawrɛ a ʋ pɔw bɛrɛ a, ʋ maalɩ a zawr-bɛrʋ sɛbɛ kʋ̀ ʋ.”

³² Ɛcɛ mãa yere na kʋ̀rɛ nyɩ: sob nɛ za na zawrɩ a ʋ pɔw bɛr, ɛ́ a bɛ ɩ kul-taa na bɛ tɛr sɔ́r a ƴãw n'a a, ʋ ƴãw ʋ na ʋ na maalɩ pɔw-gaa yel-bier. Ɛ́ nɩr wa kul pɔw bɛ na zawrɩ bɛr a, ʋ maal'ɩ pɔw-gaa yel-bier.»

A pɔɛ yele

³³ «Nyɩ cãà na lɛb wõ kɛ́ bɛ tɩ yel'ɩ a tɩ sãàkʋm-kore: “Fʋ kʋ̃ pɔ ɛ́ bɛ ír a fʋ pɔɛ ɛ, ɛcɛ fʋ na ír'ɩ a pɔɛ za fʋ na pɔ n a Sore a.”

³⁴ Ɛcɛ mãa yere na kʋ̀rɛ nyɩ: nyɩ ta mɩ́ pɔ towtow ɛ! Nyɩ ta mɩ́ pɔ n a salom ɛ, a Naaŋmɩn naalʋ-dà-kɔw n'ʋ.

³⁵ Nyɩ ta mɩ́ pɔ n a tẽsɔw ɛ, a ʋ gbɛ́ɛ dɔwlʋ zie n'a. Nyɩ ta mɩ́ pɔ n a Zerizalɛm ɛ, a Na-kpɛ̃ɛ tẽ-kpɛ̃ɛ n'ʋ.

³⁶ Mɩ̀ ta mɩ́ pɔ n a fʋ zu ɛ, fʋ kʋ̃ tʋ̃ɔ́ ɩ a fʋ zukɔbr been kãw za ʋ pɛlɩ bɩɩ sɔb ɛ.

³⁷ Ʋ̃ʋ wa n'a a, nyɩ yel: “Ʋ̃ʋ”, ʋ̃ʋ'hʋ̃ wa n'a a, nyɩ yel: “Ʋ̃ʋ'hʋ̃”, a tɛwr'a, ƴɛ̀r-dɔwla za mɩ́ yi n a Faalʋ sob zie.»

A ya-taa samɛ yele

³⁸ «Nyɩ wõ na kɛ́ bɛ tɩ yel'a: “Nɩr wa kpol fʋ mimir a, fʋ̃ʋ mɩ̀ kpol a ʋ mimir, ɛ́ nɩr wa ŋmɛ a fʋ nyɩ́ɩm ka a, fʋ̃ʋ mɩ̀ ŋmɛ a ʋ nyɩ́ɩm ka.”

³⁹ Ɛcɛ mãa yere na kʋ̀rɛ nyɩ: nɩr na ɩrɛ a kpɩɛr nyɩ a, nyɩ ta mɩ́ yáa a san ɛ. Nɩr wa ɓa b a dʋrʋ kɔrɩ́ a, fʋ̃ʋ lɛb cɩɩlɩ a gʋba kɔr kʋ̀ ʋ ʋ ɓa.

⁴⁰ Ɛ́ nɩr wa bɔbr k'ʋʋ maal'ɩ fʋ ƴɛ̀rʋ de a fʋ kpale a, bɛr ʋ a fʋ kpar-kpɛ̃ɛ ƴãw pʋɔ.

⁴¹ Nɩr wa fɛrɛ fʋ kɛ́ fʋ de a ʋ tuor tuo cen nɩ kilo been a, ɩ nyɩ cen kilo ayi.

⁴² Nɩr wa zɛlɛ bom a fʋ zie a, kʋ̀ ʋ, ɛ́ ta gùr pùor cɔw a sob nɛ na bɔbr pɛ̃wfʋ a fʋ zie a ɩ.»

A dɔ̃ dem nɔ̃wfʋ yele

⁴³ «Nyɩ wõ na kɛ́ bɛ tɩ yel'a: “Fʋ na nɔnɛ nɩ a fʋ tɔ sob, ɛ́ hɩ̃ɛn a fʋ dɔ̃ sob.”

⁴⁴ Ɛcɛ mãa yere na kʋ̀rɛ nyɩ: nyɩ nɔnɛ a nyɩ dɔ̃ dem, ɛ́ puore kʋ̀rɛ a bɛlɩ dem na dɔwrɛ nyɩ a.

⁴⁵ Lɛ n'a nyɩ na sɩrɩ ɩ a nyɩ Sãà na be a tẽ-vla pʋɔ a bibiir. Bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, ʋ mɩ́ ɩ n a ʋ mʋ̃tɔ̃w pur a po-to-dem nɩ a nɩ-vɩɛlɩ ƴãw, ɛ́ ɩ a saa mĩ kʋ̀ a nɩ-mɩn nɩ a bɛlɩ dem na bɛ ɩ nɩ-mɩn a.

⁴⁶ Nyɩmɛ wa nɔnɛ a bɛlɩ dem na nɔnɛ nyɩ a tɛwr'a, bʋ̃ʋ maalʋ n'a nyɩ na páw a Naaŋmɩn zie? A zuru-yar-dierbɛ tɛɛ za mɩ̀ ɩrɛ nɩ a lɛ!

⁴⁷ Ɛ́ nyɩmɛ wa puore a nyɩ yɛbr tɛwr a, yel-sɩza buor sob'ʋ nyɩ mɩ́ maalɩ? A tɩbɛ dem tɛɛ za mɩ̀ ɩrɛ nɩ a lɛ.

⁴⁸ Lɛ so, a nyɩɩm a, nyɩ vɩɛl nyɩ za, mɛ̃ a lɛ a nyɩ tẽ-vla pʋɔ Sãà na vɩɛl ʋ za a.»