Matie 12 - A SƐB-SÕWA Yeezu nɩ a pɩ̃ɛnʋ-bibir yele ( Mark 2:23-28 , Luk 6:1-5 ) 1 A lɛn daar, a Yeezu tɩ tɔlɛ nɩ ble póru pʋɔ, pɩ̃ɛnʋ-bibir kãw. Kɔ̃ tɩ kpɩɛr'ɩ a ʋ po-tuurbɛ, bɛ ŋmarɛ a ble zuru fʋɔrɛ 'wɔbr. 2 A Faarizɩ̃ɛ mɩnɛ na tɩ nyɛ̃ a lɛ a, bɛ yel'ɩ a Yeezu: «Nyɛ̃, a fʋ po-tuurbɛ ɩrɛ nɩ bom na bɛ sɛw a pɩ̃ɛnʋ-bibir a!» 3 A Yeezu tɩ sɔw bɛ na: «Nyɩ bɛ kanɩ a lɛ a Daviir na tɩ ɩ, a lɛn daar kɔ̃ na tɩ kpɩɛr ʋlɛ nɩ a ʋ taabɛ a ɩ? 4 Ʋ tɩ kpɛ n a Naaŋmɩn yir pʋɔ, ʋlɛ nɩ a ʋ taabɛ, de a dipɛ̃ bɛ na mɩ́ kʋ̀ a Naaŋmɩn a 'wɔb, a dipɛ̃ á ŋá a, a bàwr-maalbɛ tɛwr nɛbɛ tɩ tɛr sɔ́r na mɩ́ 'wɔb a. 5 Bɩɩ nyɩ bɛ kanɩ a Naaŋmɩn wulu sɛbɛ pʋɔ, k'aa pɩ̃ɛnʋ-bibir a, a bàwr-maalbɛ na be a Ŋmɩn-yir-kpɛ̃ɛ pʋɔ a, bɛ mɩ́ tuur a pɩ̃ɛnʋ-bibir nʋɔr na ƴãw a, ɛ́ a bɛ ɩ sãwna a bɛ zie ɩ? 6 Ɛcɛ ɩ̃ yere na kʋ̀rɛ nyɩ, nɩr be n a ka zuo a Ŋmɩn-yir-kpɛ̃ɛ. 7 Ɛ́ nyɩmɛ tɩ sɩrɩ bãw a ƴɛ̀r-bir ŋa pɛr a: “Nɩbaal-zɔba n'a ɩ̃ bɔbr, bàwr bɛ n'a a”, a nɩbɛ bɛ ŋa na bɛ sãw bom za a, nyɩ kʋ̃ʋ yel kɛ́ bɛ sãw na ɩ. 8 Bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, a Nɩsaal Bie ɩ n a pɩ̃ɛnʋ-bibir sob.» A Yeezu na sanɩ nũ-kũu sob kãw a ( Mark 3:1-6 , Luk 6:6-11 ) 9 A Yeezu tɩ yi n a be cen a bɛ puoru-dĩó. 10 Nũ-kũu sob kãw tɩ be n a be. A Faarizɩ̃ɛ mɩnɛ tɩ sowr'ɩ a Yeezu: «Sɔ́r be n be kɛ́ bɛ sanɩ nɩr a pɩ̃ɛnʋ-bibir bɩɩ?» Bɛ tɩ bɔbr'a kɛ́ bɛ wa tɛr'ɩ ʋ ƴɛ̀rʋ. 11 Ɛcɛ ʋ tɩ sowri bɛ na: «A nyɩ buor sob'ʋ na tɛr pɛr-been ʋ wa lo bɔw pʋɔ a pɩ̃ɛnʋ-bibir, ʋ bɛ cen tɩ nyɔw ʋ ír? 12 Ɛcɛ a nɩsaal zuo nɩ a pɛ́rʋ bɛ pɩɛl ɛ! A na ɩ lɛ a, sɔ́r be n be kɛ́ bɛ maalɩ yel-vla a pɩ̃ɛnʋ-bibir.» 13 Lɛ n'a a Yeezu tɩ yel a nũ-kũu sob ʋl: «Dɔl a nũu.» Ʋ tɩ dɔl'ɩ a nũu, ʋ lɛb kpɛmɛ mɛ̃ a nũu ŋa sob a. 14 A Faarizɩ̃ɛ mɩnɛ na tɩ yi a, bɛ ƴɛ̀r'a wõ taa, lɛ bɛ na na ɩ kʋ ʋ a. A tõ-tõ-bie a Naaŋmɩn na kaa ír a 15 A Yeezu na wa bãwnɩ a a, ʋ bɛr'ɩ a be ɛ́ cen zi-yũo. Nɩ-yaga tɩ tu ʋ na, ʋ tɩ sanɩ nɩ a bàalbɛ za. 16 Ɛcɛ ʋ tɩ kpãa bɛ nɩ kpɛ̃w za kɛ́ bɛ taa ɩrɛ a nɩbɛ bãw ʋ ɛ, 17 k'aa ƴɛ̀rʋ ŋa a naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manɛ Ɩzayi na tɩ yel a tu: 18 «A ɩ̃ tõ-tõ-bie n'ɩ à ŋà ɩ̃ na kaa ír a, a ɩ̃ nɩ-nɔna za, ɩ̃ pʋɔ za pɛlɩ nɩ a ʋ ƴãw. Ɩ̃ na ɩ na a ɩ̃ Vʋʋrʋ siw a ʋ zu, ʋʋ na yel'ɩ a lɛ na tu sɔ́r a kʋ̀ a nɩ-bʋʋr-yoru. 19 Ʋ kʋ̃ ŋmarɛ zɛbr ɛ, kʋ̃ ɩrɛ gɔmɛ ɩ, bɛ kʋ̃ wõ a ʋ kɔkɔr a nɩ-yaga tuor-taa ziir ɛ. 20 A bàa-kɛkɛr na gbɩɛlɩ a, ʋ bɛ nɛbr ʋ karɛ ɩ, a fɩ̃tɩlɛ vũu na ɩ kpɩ̃ɩkpɩ̃ɩ a, ʋ bɛ kpiire bɛrɛ ɩ, ɛ́ gù ʋ tɩ ɩ a lɛ na tu sɔ́r a tʋ̃ɔ́ bom za. 21 Nɩ-bʋʋr-yoru za na ƴãw nɩ a bɛ tɩɛrʋ a ʋ ƴãw.» Yeezu nɩ Bɛlɩzebul yele ( Mark 3:22-30 , Luk 11:14-23 ) 22 Lɛ n'a bɛ tɩ tɛr kɔ̃tɔ̃-ìre kãw, na ɩ zɔ̃w ɛ́ ɩ wõw-takpal a, wa n a Yeezu zie. Ʋ tɩ sanɩ ʋ na, ʋ ƴɛ̀rɛ ɛ́ nyɛrɛ. 23 A zu-sɛbla tɩ nyɔw nɩ nʋɔr ɛ́ yere: «A Daviir bidɛb taa n'ʋ ʋ?» 24 Ɛcɛ a Faarizɩ̃ɛ mɩnɛ na tɩ wõ a a, bɛ yel'a: «A Bɛlɩzebul na ɩ a kɔ̃tɔmɛ nãà a fãw n'a a nɩr ŋa diwr'ɩ a kɔ̃tɔmɛ.» 25 Ɛcɛ a Yeezu na tɩ bãw a bɛ tɩɛrʋ á ŋá a, ʋ tɩ yel'a: «Naalʋ tẽw za a nɩbɛ na bʋ́r zɛbr taa a kʋ̃ tʋ̃ɔ́ àr ɛ. Tẽw za bɩɩ yir za a nɩbɛ na bʋ́r zɛbr taa a kʋ̃ tʋ̃ɔ́ àr ɛ. 26 A na ɩ lɛ a, Sɩtaana wa diwr Sɩtaana a, ʋ bʋ́r'a lɛb ŋmɛlɩ zɛbr'ɩ ʋ tʋɔra. Ŋmɩŋmɩn n'a a ʋ naalʋ-tẽw na tʋ̃ɔ́ àr? 27 Alɛ wa ɩ Bɛlɩzebul fãw n'a ɩ̃ diwr'ɩ a kɔ̃tɔmɛ a, a nyɩ po-tuurbɛ a, ãa fãw n'a bɛ diwr'ɩ a kɔ̃tɔmɛ? A na ɩ lɛ a, bɛl tɛɛ za nɛbɛ nãà maal'ɩ nyɩ a ƴɛ̀rʋ. 28 Ɛcɛ alɛ wa ɩ a Naaŋmɩn Vʋʋrʋ fãw n'a ɩ̃ diwr'ɩ a kɔ̃tɔmɛ a, a wul'a k'aa Naaŋmɩn Naalʋ ta n a nyɩ zie baarɩ. 29 Bɩɩ, ŋmɩŋmɩn n'a nɩr na tʋ̃ɔ́ kpɛ nɩr na kpɛmɛ yir, de a ʋ bome, ʋlɛ bɛ wa dãw de niwn 'lẽ a nɩ-kpɛ̃w nɛ bin baarɩ a? Ʋlɛ wa 'lẽ ʋ bin baar'a n'a ʋ na tʋ̃ɔ́ wob a ʋ yir bome za. 30 Sob nɛ na bɛ lãw nɩ mɛ̃ a, ɩ n a ɩ̃ dɔ̃ dob, ɛ́ sob nɛ na bɛ lãw nɩ mɛ̃ kʋɔlɛ ɓanɛ taa a, ŋmɩɛr'a yaarɛ. 31 Alɛ so ɩ̃ yere kʋ̀rɛ nyɩ, bɛ na dɩ n suur kʋ̀ a nɩsaalbɛ, yel-bier za nɩ zʋm za bɛ na na tʋ a Naaŋmɩn a ƴãw, ɛcɛ nɩr wa tʋ a Vʋʋrʋ Sõw zʋm a, bɛ kʋ̃ dɩ suur kʋ̀ ʋ ɛ. 32 Nɩr wa ƴɛ̀r ƴɛ̀r-faa càar'ɩ a Nɩsaal Bie a, bɛ na dɩ n suur kʋ̀ ʋ, ɛcɛ nɩr wa ƴɛ̀r ƴɛ̀r-faa càar'ɩ a Vʋʋrʋ Sõw a, bɛ kʋ̃ dɩ suur kʋ̀ ʋ a dɩ̃a zie ŋa pʋɔ nɩ a nɩdaar zie na waar a pʋɔ ɩ.» A tɩɛ nɩ a ʋ wɔmɛ ( Luk 6:43-45 ) 33 «Tɩɛ wa vɩɛl a, a ʋ wɔmɛ na vɩɛl a, ɛ́ tɩɛ wa ɩ tɩ-sãwna a, a ʋ wɔmɛ na ɩ n wɔ̃-sãwnɩ. A tɩɛ wɔm zie n'a bɛ mɩ́ tʋ̃ɔ́ bãw a tɩɛ. 34 Dɔpan bʋʋrɛ bɛ ŋa! Ŋmɩŋmɩn n'a nyɩ na tʋ̃ɔ́ yere yel-vɩɛlɩ nyɩɩm na kpɛ faar a? A alɩ bome nɛ na mɩ́ paalɩ a nɩsaal pʋɔ a, alɛ n'a mɩ́ yire a ʋ nʋɔrɩ́. 35 A nɩ-vla mɩ́ íre nɩ bʋ̃-vɩɛlɩ a ʋ na-bʋ̃-vɩɛlɩ pʋɔ, ɛ́ a nɩ-faa íre bʋ̃-faar a ʋ na-bʋ̃-faar pʋɔ. 36 Ɩ̃ sɩrɩ na yere kʋ̀rɛ nyɩ, a ƴɛ̀rʋ-maalʋ bibir wa vɩɛ a, a nɩsaalbɛ na man nɩ a ƴɛ̀r-foli za bɛ na ƴɛ̀r a pɛr. 37 A fʋ ƴɛ̀rʋ sɩrɩ n'a na wul kɛ́ fʋ bɛ tɛr sãwna ɩ, ɛ́ alɛ n'a na wul kɛ́ fʋ tɛr'ɩ sãwna.» Faarizɩ̃ɛ mɩnɛ bɔbr'a kɛ́ a Yeezu wul bɛ bãwfʋ bɛ nyɛ̃ ( Mark 8:11-12 , Luk 11:29-32 ) 38 Lɛ n'a Naaŋmɩn wulu sɛ-sɛbrbɛ nɩ Faarizɩ̃ɛ mɩnɛ tɩ de a ƴɛ̀rʋ yel a Yeezu: «Wul-wul-kara a, tɩ bɔbr'a kɛ́ fʋ wul tɩ nɔ-ɓãa-yel na ɩ bãwfʋ sãá a.» 39 Ʋ tɩ sɔw bɛ na: «A dɩ̃a nɩbɛ bɛ ŋa, na ɩ nɩ-faar ɛ́ bɛ tuur Naaŋmɩn a, bɔbr'ɩ bãwfʋ, ɛcɛ bɛ kʋ̃ nyɛ̃ bãwfʋ kãw za ʋ bɛ ɩ a naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manɛ Zonasɩ dem ɛ. 40 Mɛ̃ a lɛ a Zonasɩ na tɩ gã a zʋm-kpɛ̃ɛ púorí bibie ata nɩ tɩ̃ɩsɔwr ata a, lɛ n'a a Nɩsaal Bie mɩ̀ na gã a tẽsɔw pʋ̃ɔmɩ bibie ata nɩ tɩ̃ɩsɔwr ata. 41 A ƴɛ̀rʋ-dɩb daar a, a Nɩnɩɩvʋ tẽw dem na lãw na ìr'ɩ a dɩ̃a nɩbɛ bɛ ŋa, ɛ́ yel a bɛ sãwna. Bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, a Nɩnɩɩvʋ tẽw dem na tɩ wõ a Zonasɩ kanʋ a, bɛ lɩɛbɩ a bɛ ɩb. Ɛcɛ nɩr be n a ka zuo a Zonasɩ. 42 A ƴɛ̀rʋ-dɩb daar a, a saa-pɛrɩ́-dʋrʋ-lowr pɔw-nãà na lãw na ìr'ɩ a dɩ̃a nɩbɛ bɛ ŋa, ɛ́ yel a bɛ sãwna. Bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, ʋ yi n zi-zãána za wa bɛr wõ a Salomɔ̃ yã-bãwfʋ ƴɛ̀r-bie. Ɛcɛ nɩr be n a ka zuo a Salomɔ̃.» A kɔ̃tɔ̃-faa lɛb-waa ( Luk 11:24-26 ) 43 «Kɔ̃tɔ̃-faa wa yi ɛ́ bɛr nɩr a, a kɔ̃tɔ̃-faa mɩ́ cɔlɛ nɩ a wɛja-kpalɛ bɔbr pɩ̃ɛnʋ zie, ɛcɛ ʋ bɛ mɩ́ nyɛ̃ ʋ ɛ. 44 Lɛ n'a ʋ mɩ́ yel ʋ tʋɔra: “Ɩ̃ na lɛb'a cen a ɩ̃ yir ɩ̃ na yi kɛ́ bɛr a pʋɔ.” Ʋ mɩ́ lɛb'a cen tɩ nyɛ̃ ʋ gã zawla, bɛ pɩɩrɩ ɛ́ cɔbrɩ vla bɛr. 45 Lɛ n'a ʋ mɩ́ lɛb cen tɩ tɛr kɔ̃tɔ̃-faar ayopõi na kpɛ faa zuo ʋ a, wa n bɛ wa kpɛ so a yir ŋa. A na ɩ à ŋá a, a nɩr ŋa yele mɩ́ kpɛ n faa zuo a pɛr-tib daar. À ŋá n'a a mɩ̀ na ŋmɛ̃ a dɩ̃a nɩ-faar bɛ ŋa zie.» A Yeezu mã nɩ a Yeezu yɛbr ( Mark 3:31-35 , Luk 8:19-21 ) 46 A Yeezu na tɩ cãà ƴɛ̀rɛ a zu-sɛbla zie a, a ʋ mã nɩ a ʋ yɛbr tɩ ta na àr a yẽw, ɛ́ bɔbr kɛ́ bɛ ƴɛ̀r sɔw ʋ. [ 47 Kãw sob tɩ yel ʋ na: «Nyɛ̃, a fʋ mã nɩ a fʋ yɛbr àr'ɩ yẽw bɔbr kɛ́ bɛ ƴɛ̀r sɔw fʋ.»] 48 A Yeezu tɩ sɔw nɩ a nɩr nɛ yel: «Ãa n'ɩ a ɩ̃ mã, ɛ́ tẽbowle n'ɩ a ɩ̃ yɛbr?» 49 Ʋ tɩ tur'ɩ nũu wul a ʋ po-tuurbɛ ɛ́ yel: «Nyɩ nyɛ̃ a ɩ̃ mã nɩ a ɩ̃ yɛbr. 50 Sob nɛ za na maalɛ a ɩ̃ Sãà na be a tẽ-vla pʋɔ a pʋ-tɩɛrʋ a, ʋlɛ n'ɩ a ɩ̃ yɛb, a ɩ̃ yeepuule nɩ a ɩ̃ mã.» |
La Bible en Dagara © Alliance Biblique du Burkina Faso, 2013.
Bible Society of Burkina Faso