Luka 9 - A SƐB-SÕWA Yeezu tõ n a ʋ nɩ-toni pie nɩ ayi ( Mat 10:5-15 , Mark 6:7-13 ) 1 A Yeezu tɩ bʋɔl'ɩ a nɩ-toni pie nɩ ayi ɓã taa, ɛ́ kʋ̀ bɛ fãw nɩ sɔ́r kɛ́ bɛ diwr'ɩ a kɔ̃tɔmɛ za ɛ́ sanɛ a bàalʋ. 2 Al pùorí, ʋ tɩ tõ bɛ na kɛ́ bɛ cen tɩ hiere k'aa Naaŋmɩn Naalʋ dɩb ta na, ɛ́ sanɛ a bàalbɛ. 3 Ʋ tɩ yel bɛ na: «Nyɩmɛ wa yi lore a sɔ́r a, nyɩ ta tɛr bom za ɩ: dabɔl bɩɩ kɔr ɛ, dipɛ̃ bɩɩ libir ɛ, ŋa ta mɩ́ tɛr kparɩ ayi ɛ. 4 Yir nɛ za pʋɔ nyɩ nãà wa kpɛ bɛ de nyɩ a sãanʋ a, nyɩ be a be tɩ ta a nyɩ lɛb yib daar. 5 Zie nɛ za a nɩbɛ nãà bɛ wa de nyɩ a, nyɩ yi a bɛ tẽw pʋɔ ɛ́ tɛb tɛb a nyɩ gbɛ́ɛ uuru bɛr, wul bɛ kɛ́ bɛ sãw na.» 6 A nɩ-toni tɩ yi na cen tɩ cɔlɛ a tẽli za, hiere a Yel-nʋ̃ɔ̀ sanɛ nɩ a bàalbɛ a ziir za. A Erɔdɩ zie a, ãa pãa n'ɩ a Yeezu a? ( Mat 14:1-12 , Mark 6:14-29 ) 7 A Galile tẽw nàle Erɔdɩ tɩ wõ n a yele á ŋá za na ɩrɛ a, ɛ́ bɛ bãw lɛ za ʋ na na tɩɛrɛ a ɩ. Nɩbɛ bɛ mɩnɛ tɩ yere na: «Zã-Bati n'ʋ lɛb yi a kũuni pʋɔ.» 8 Bɛ mɩnɛ yere: «Eli n'ʋ sãá bɛ nyɛ̃.» Bɛ mɩnɛ cãà lɛb yere: «Koro za dem naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manɛ kãw n'ʋ lɛb wa.» 9 Ɛcɛ a Erɔdɩ tɩ yel'a: «Ɩ̃ ƴãw na bɛ ŋmãa a Zã zu. Ɛ́ ãa n'ɩ a sob ŋa ɩ̃ na wone bɛ manɛ a yele á ŋá taabɛ cáarɛ nɩ a?» Ɛ́ tɩ bɔbr k'ʋʋ nyɛ̃ a Yeezu. A Yeezu guol'ɩ nɩbɛ tur anũu ( Mat 14:13-21 , Mark 6:30-44 , Zã 6:1-14 ) 10 A nɩ-toni tɩ lɛb'a wa wa manɩ a alɩ bome nɛ za bɛ na ɩ a kʋ̀ a Yeezu. Ʋ tɩ tɛr bɛ na taw yi n bɛ tɛwr zie, tẽw kãw bɛ na bʋɔlɛ Bɛtɩsayida a lowr. 11 A zu-sɛbla na tɩ bãwnɩ a, bɛ tu ʋ na. A Yeezu tɩ tɛr bɛ nɩ vla, ɛ́ manɛ a Naaŋmɩn Naalʋ yele kʋ̀rɛ bɛ, ɛ́ sanɛ a bɛlɩ dem na tɛr a sanʋ yel-ɩra a. 12 A mʋ̃tɔ̃w tɩ cãculi na siwr ʋ za. A Pie-nɩ-ayi tɩ taw na ta a Yeezu zie yel ʋ: «Bɛr a nɩbɛ bɛ ŋa za bɛ cen a tẽli nɩ a gue pʋɔ na pɩɛlɩ a ka a, tɩ bɔ gaa zie nɩ bʋ̃-dɩrɩ, a ka a, wɛja pʋɔ n'a tɩ be.» 13 Ɛcɛ, a Yeezu tɩ lɛb'a yel bɛ: «A nyɩɩm tɛɛ za a, nyɩ kʋ̀ bɛ a bʋ̃-dɩrɩ!» Bɛ tɩ sɔw na: «Dipɛ̃ anũu nɩ zʋ́mɛ́ ayi tɛwr'a tɩ tɛr. Tɩ taa ɩrɛ nãà wa cen tɩ tʋɔra tɩ dà bʋ̃-dɩrɩ a nɩbɛ bɛ ŋa za ƴãw mɔ̃ ʋ!» 14 A nɩbɛ tɩ ta n túr-anũu (5 000). A Yeezu tɩ yel'ɩ a ʋ po-tuurbɛ: «Nyɩ ƴãw bɛ põ zɩ̃ lɩz'a ayiri nɩ piir.» 15 Bɛ tɩ sàw nɩ a ʋ nʋɔr ɛ́ ƴãw a nɩbɛ za zɩ̃. 16 A Yeezu tɩ de nɩ a dipɛ̃ anũu nɩ a zʋ́mɛ́ ayi al, úori kaa a salom, ɛ́ maalɩ a, ɛ́ ŋma kʋ̀ a ʋ po-tuurbɛ kɛ́ bɛ põ a nɩbɛ za. 17 A nɩbɛ za tɩ dɩ na tɩw, ɛ́ bɛ wob a bʋ̃-ŋmaarɛ na guu a paalɩ peli pie nɩ ayi kul'ɩ. A Pɩɛr na yel kɛ́ a Yeezu n'ɩ a Naaŋmɩn Nɩ-kabra a ( Mat 16:13-19 , Mark 8:27-29 ) 18 Bibir kãw, a Yeezu na tɩ puore ʋ yõ zie, ɛ́ a ʋ po-tuurbɛ be a be a, ʋ tɩ sowri bɛ nɩ a sowru ŋa: «A nɩbɛ zie a, ãa nɛ m?» 19 Bɛ tɩ sɔw na: «Bɛ mɩnɛ zie a, Zã-Bati nɛ b, bɛ mɩnɛ zie fʋ ɩ Eli, ɛ́ bɛ mɩnɛ zie fʋ ɩ koro za dem naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manɛ kãw na lɛb yi a.» 20 A Yeezu lɛb sowri bɛ: «A nyɩɩm zie a, ãa nɛ m?» A Pɩɛr tɩ sɔw na yel: «A Nɩ-kabra nɛ b.» A Yeezu na yel a ʋ kũu nɩ a ʋ lɛb-yibu a ( Mat 16:20-28 , Mark 8:30—9:1 ) 21 A Yeezu tɩ diw bɛ na bɛr, lãwnɩ kpãàfʋ za, kɛ́ bɛ taa yere a yel ŋa kʋ̀rɛ nɩr za ɩ, 22 ɛ́ tɩ ír a pɛr à ŋá kʋ̀ bɛ: «A fɛr'a kɛ́ a Nɩsaal Bie wõ tuo yaga, kɛ́ a Zifʋ mɩnɛ nɩ-kore, nɩ a bàwr-maal-nɩ-bɛrɛ nɩ a Naaŋmɩn wulu sɛ-sɛbrbɛ jɛ ʋ bɛr, a fɛr'a kɛ́ bɛ kʋ ʋ, ʋʋ lɛb yi a kũu pʋɔ a bibie ata sob daar.» 23 Al pùorí, a Yeezu tɩ yel'ɩ a nɩbɛ za: «Ʋlɩ sob wa bɔbr k'ʋʋ tuur a ɩ̃ pùor a, ʋ bɛr a ʋl mɩŋa yele tɩɛrʋ, ɛ́ dier a ʋ da-gara bibi-vɩɛrɩ za tuur'ɩ mɛ̃. 24 Nɩr wa bɔbr k'ʋʋ faa a ʋ nyɔ-vʋʋrʋ a, ʋ na bɔr ʋ na bɛr. Ɛ́ nɩr wa bɔr a ʋ nyɔ-vʋʋrʋ a mãa ƴãw a, ʋ na faa ʋ na. 25 Bʋ̃ʋ tɔnɛ n'a a nɩsaal na nyɛ̃, ʋ na na páw a tẽ-daa za, ɛ́ bɔr ʋ mɩŋa bɩɩ wɛ a? 26 Nɩr wa nyɛ̃ mãa nɩ a ɩ̃ ƴɛ̀rʋ ɩrɛ ʋ vĩ a, a Nɩsaal Bie mɩ̀ na nyɛ̃ na ʋ ɩrɛ ʋ vĩ, a lɛn daar ʋ nãà wa wa a ʋ yúor-vɩɛlʋ-danʋ pʋɔ a, a ʋ Sãà nɩ a malkɩ son yúor-vɩɛlʋ-danʋ pʋɔ a. 27 Yel-mɩŋa n'a ɩ̃ yere kʋ̀rɛ nyɩ: “Nɩbɛ bɛ mɩnɛ na be a ka a, na nyɛ̃ nɩ a Naaŋmɩn Naalʋ ʋ ta, ɛ́ bɛ bãw kpi.”» A Yeezu niwn lɩɛbʋ ( Mat 17:1-8 , Mark 9:2-8 ) 28 A ʋ ƴɛ̀rʋ á ŋá pùorí, a na tɩ tarɛ bibie ani a, a Yeezu tɩ tɛr'ɩ Pɩɛr nɩ Zã nɩ Zakɩ do n tãw zu k'ʋʋ tɩ puori. 29 Ʋ na tɩ puore a, a ʋ niwn tɩ lɩɛb'a, bɛ cãà ŋmɛ̃ ʋ ŋmɛ̃a a ɩ, ɛ́ a ʋ kparɩ pɛlɩ nyɩwrɛ bɛ dɩ vuo ɩ. 30 Bɛ wa bere na nɩbɛ ayi àr a be ƴɛ̀rɛ nɩ ʋ: Moyiir nɩ Eli tɩ nɛbɛ 31 sãá yúor-vɩɛlʋ-danʋ pʋɔ. Bɛ tɩ lãw na ƴɛ̀rɛ nɩ ʋ a kũu ʋ na na kpi a Zerizalɛm a ƴɛ̀rʋ. 32 Gʋ̃ɔ bɛ tɩ bɛrɛ a Pɩɛr nɩ a ʋ taabɛ ɩ. Ɛcɛ bɛ tɩ zaw na ìr nyɛ̃ a Yeezu yúor-vɩɛlʋ-danʋ, nɩ a nɩbɛ ayi bɛl na tɩ àr a ʋ zie a. 33 A nɩbɛ ayi bɛ ŋa na tɩ bɔbr a lɛb-cenu a, a Pɩɛr yel'ɩ a Yeezu: «Wul-wul-kara a, a tɩ ka beba vɩɛl'a, tɩ maalɩ pɛnɛ-sɛwr ata: fʋ so been, Moyiir mɩ̀ so been, ɛ́ Eli baa so been.» Ʋ bɛ tɩ bãw bʋ̃ʋ n'ʋ ʋ yere ɩ. 34 Ʋ tɩ cãà na ƴɛ̀rɛ à ŋá, wa bere kɛ̀ zũzuwr kãw yi pàw bɛ nɩ a ʋ ɓaarʋ. Dɛ̃bɩ̃ɛ tɩ ɩrɛ nɩ a po-tuurbɛ bɛ na tɩ nyɛ̃ a zũzuwr ʋ páw bɛ a. 35 Kɔkɔr tɩ yire nɩ a zũzuwr pʋɔ yere: «A ɩ̃ bie n'ɩ à ŋà, a ɩ̃ nɩ-kaa-íra, nyɩ bɛrɛ wone a ʋ ƴɛ̀rʋ.» 36 A kɔkɔr na wa ƴɛ̀r baar'a, a Yeezu tɩ lɛb'a ɩ ʋ yõ. A ʋ po-tuurbɛ tɩ ɩ n ɓil a yel ŋa bɛ na tɩ nyɛ̃ a ƴãw, bɛ bɛ tɩ manɩ bom kʋ̀ nɩr za a lɛn daar ɛ. A Yeezu na sanɩ bie kãw kɔ̃tɔ̃-faa na nyɔw a ( Mat 17:14-18 , Mark 9:14-27 ) 37 A bio daarɩ́ bɛ na tɩ yi a tãw zu siwr a, zu-sɛbla na bɛ dɩ vuo a tɩ zɔ na tuori a Yeezu. 38 Dɛb kãw tɩ cɩɩr'ɩ a nɩbɛ sɔgɔ yel: «Wul-wul-kara a, ɩ̃ zɛlɛ fʋ na, kaa a ɩ̃ bie zie, a ɩ̃ bi-been n'ʋ! 39 Kɔ̃tɔ̃-faa kãw mɩ́ wa ìr'a nyɔw ʋ, ɛ́ ɩ ʋ ŋmɛ cɛl, ɛ́ mɩ́ dam ʋ faa faa, ɛ́ ɩ ʋ pu mʋta-puuru. Ʋ mɩ́ dɔwr'ʋ nɩ yaga yaga, ɛ́ bɛ mɩ́ yi ɛ́ bɛr ʋ mɔlɛ ɩ. 40 Ɩ̃ zɛlɩ nɩ a fʋ po-tuurbɛ kɛ́ bɛ diw a kɔ̃tɔ̃-faa ŋa, ɛcɛ bɛ diw ʋ na gu.» 41 A Yeezu tɩ sɔw na: «Nɩsaal-faar bɛ ŋa, nɩ nɩbɛ na bɛ sàw de Naaŋmɩn a! Debor'a ɩ̃ na cãà be a nyɩ zie tɩ ta? Debor'a ɩ̃ na cãà wõ n nyɩ a tuo tɩ ta? Tɛr a fʋ bie wa n a ka.» 42 A bie na tɩ tarɛ pɩɛlɛ a Yeezu a, a kɔ̃tɔ̃-faa nyɔw ʋ na lɔb tẽw ɛ́ dam ʋ faa faa. Ɛcɛ a Yeezu tɩ tanɩ nɩ a kɔ̃tɔ̃-faa, ɛ́ sanɩ a bie kʋ̀ a sãà. 43 A Naaŋmɩn fãw kpɛ̃ɛ ŋa tɩ ɓãá nɩ a nɩbɛ za nʋɔr. A nɩbɛ za na tɩ cãà nyɔw nʋɔr a yele a Yeezu na tɩ maalɛ a ƴãw a, ʋ tɩ yel'ɩ a ʋ po-tuurbɛ: A Yeezu na yel a gb'a ayi sob k'ʋʋ na kpi na a ( Mat 17:22-23 , Mark 9:30-32 ) 44 «Nyɩ bɛr wõ a ɩ̃ ƴɛ̀r-bie á ŋá vla: bɛ na nyɔw nɩ a Nɩsaal Bie ƴãw a nɩsaalbɛ nuru pʋɔ.» 45 Ɛcɛ bɛ bɛ tɩ bãw a ƴɛ̀rʋ ŋa pɛr ɛ. A ƴɛ̀r-bir ŋa pɛr tɩ sɔwl'ɩ a bɛ zie, kɛ́ bɛ ta tʋ̃ɔ́ bãw ʋ ɛ. Ɛcɛ a dɛ̃bɩ̃ɛ bɛ tɩ sàw bɛ na sowri a Yeezu ɛ. Ãa n'ʋ ɩ kpɛ̃ɛ zuo a bɛ za? ( Mat 18:1-5 , Mark 9:33-37 ) 46 A Yeezu po-tuurbɛ tɩ tĩ na ŋmɩɛr nɔkpɛn, kɛ́ bɛ bãw a sob nɛ na ɩ kpɛ̃ɛ zuo a bɛ za a. 47 A Yeezu na tɩ bãw a lɛ bɛ na tɩɛrɛ a, ʋ tɩ nyɔw nɩ bibile ƴãw ʋ àr kɔw ʋ, 48 ʋʋ yel bɛ: «Sob nɛ za na de a bie ŋa tɔ sob vla a ɩ̃ yúor ƴãw a, mãa mɩŋa n'ʋ ʋ de. Ɛ́ sob nɛ za na de mɛ̃ vla a, de nɩ a sob nɛ na tõ m a. Ʋlɩ sob na ɩ bile za a nyɩ za pʋɔ a, ʋlɛ n'ʋ ɩ kpɛ̃ɛ zuo a nyɩ za.» Nɩr na bɛ ɩ a nyɩ dɔ̃ sob a, ʋ pʋɔ nɩ a nyɩ pʋɔ ( Mark 9:38-40 ) 49 Zã tɩ de nɩ a ƴɛ̀rʋ yel a Yeezu: «Wul-wul-kara a, tɩ nyɛ̃ nɩ nɩr kãw ʋ pore a fʋ yúor diwr'ɩ kɔ̃tɔmɛ ɛ̀ tɩ bɔbr kɛ́ tɩ diw ʋ bɛr, ʋ na bɛ pʋɔ a tɩ pʋɔ tuur fʋ a ƴãw.» 50 A Yeezu tɩ yel'a: «Nyɩ ta diwr ʋ bɛrɛ ɩ, bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, ʋlɩ sob na bɛ ɩ a nyɩ dɔ̃ sob a, ʋ pʋɔ nɩ a nyɩ pʋɔ.» A Samaari tẽw tẽle kãw bɛ sàw de a Yeezu sãanʋ ɛ 51 A daar nɛ na tɩ tarɛ bɛ na ír a Yeezu a tẽw ŋa zu cen nɩ a tẽ-vla a, ʋ nyɔw nɩ nyãa ɛ́ lo a Zerizalɛm sɔ́r. 52 Ʋ tɩ tõ n nɩbɛ bɛ de ʋ niwn. Bɛ tɩ ìr'a lo a sɔ́r tɩ kpɛ Samaari tẽw tẽle kãw pʋɔ, a ʋ waa cɔbrʋ ƴãw. 53 Ɛcɛ a nɩbɛ bɛ tɩ sàw de ʋ a sãanʋ ɛ, ʋ na tɩ cere a Zerizalɛm a ƴãw. 54 A ʋ po-tuurbɛ Zakɩ nɩ Zã na tɩ nyɛ̃ a lɛ a, bɛ yel'a: «Sore e, fʋ bɔbr'a kɛ́ tɩ ƴãw vũu yi saa-zu wa dɩ bɛ bɩɩ?» 55 Ɛcɛ a Yeezu tɩ lɩɛb'a nyɔw bɛ yere. 56 Bɛ tɩ bɛr'ɩ a be ɛ́ cen tẽ-yũo. A bɛlɩ dem na bɔbr a Yeezu pùor-tub a ( Mat 8:19-22 ) 57 Bɛ na tɩ be a sɔ́r zu cere a, nɩr kãw tɩ yel'ɩ a Yeezu: «Ɩ̃ na tuur fʋ nɩ zie nɛ za fʋ na cere a.» 58 A Yeezu tɩ yel ʋ na: «A tʋrbaar tɛr'ɩ bɔwrɩ, a mʋ̃ɔ pʋɔ lili tɛr cowr, ɛcɛ a Nɩsaal Bie bɛ tɛr pɩ̃ɛnʋ zie na mɩ́ gã pɩ̃ɛnɩ ɛ.» 59 A Yeezu tɩ yel'ɩ a ƴen sob: «Tuur mɛ̃.» A sob nɛ tɩ sɔw na: «Kʋ̀ m sɔ́r ɩ̃ cen tɩ ũù a ɩ̃ sãà baarɩ.» 60 Ɛcɛ a Yeezu tɩ yel ʋ na: «Bɛr a kũuni bɛ ũùne a bɛ kũuni, ɛ́ a fʋ̃ʋ a, cen tɩ yere a Naaŋmɩn Naalʋ na ta a.» 61 A ƴen sob kãw tɩ yel'ɩ a Yeezu: «Sore e, ɩ̃ na tuur fʋ na, ɛcɛ bɛr mɛ̃ ɩ̃ cen tɩ puori a ɩ̃ yir dem baarɩ.» 62 A Yeezu tɩ sɔw ʋ na: «Nɩr wa nyɔw a kùur ɛ́ lɛb ŋmɛlɛ kaar pùor a, ʋ bɛ sɛwnɩ a Naaŋmɩn Naalʋ ɛ.» |
La Bible en Dagara © Alliance Biblique du Burkina Faso, 2013.
Bible Society of Burkina Faso