1 Samɩɛl 25 - A SƐB-SÕW

Naval zawr'a na sõw a Daviir

¹ A lɛn daar, a Samɩɛl tɩ kpi na. A Ɩsɩrayɛl nɩbɛ za tɩ ɓã n taa maalɩ a ʋ kuor, ɛ́ bɛ ũù ʋ a ʋ tẽw, a Arama. Al pùorí, a Daviir tɩ cen nɩ a Paran wɛja-kpalɛ pʋɔ.

² Nɩr kãw na tɩ tɛr a yaga za a, tɩ be n a Maon. Ʋ tɩ tɛr'ɩ píir túr ata (3 000) nɩ bʋʋr túr (1 000). Karmɛl'a a ʋ wɛrʋ tɩ be, ʋʋ tɩ cen a be, a ʋ píir kɔblʋ ŋmab ƴãw.

³ Ʋ tɩ dɩ na kɛ́ Naval, ɛ́ a ʋ pɔw dɩ kɛ́ Avigayil. A ʋ pɔw tɩ tɛr'ɩ yã ɛ́ pɔl, ɛ́ a ʋ sɩr ko mimir, ɛ́ kpɛ po-tuo. Kalɛb dɔwlʋ nɩr tɩ n'ʋ.

⁴ A Daviir na tɩ wõ a wɛja-kpalɛ pʋɔ be, k'aa Naval ŋmarɛ nɩ a ʋ píir kɔblʋ a,

⁵ ʋ tɩ ír'ɩ nɩbɛ pie a ʋ nɩbɛ pʋɔ, tõ bɛ a ʋ zie à ŋá: «Nyɩ cen a Karmɛl, a Naval zie, tɩ puor'ʋ kʋ̀ m.

⁶ Nyɩ tɩ yel ʋ à ŋá: “A yũon, ʋ vɩɛl a fʋ zie! Bom za, a maalɩ vla a fʋ zie, a fʋ yir dem zie nɩ bom za fʋ na so a zie!”

⁷ Daviir wõ na kɛ́ bɛ ŋmarɛ nɩ a fʋ píir kɔblʋ. Ɛcɛ a fʋ dʋ̃-cɩ̃ɩnbɛ na tɩ be a tɩ zie a ka a, tɩ bɛ dɔwrɩ bɛ ɩ, ɛ́ lɛn daar za bɛ na be a Karmɛl a, bɛ mɩ̀ bɛ bɔr dʋ̃w kãw za ɩ.

⁸ Sowri bɛ kaa, bɛ na yel'a kʋ̀ b. Lɛ n'a so a Daviir zɛlɛ fʋ, kɛ́ fʋ tuori nyɔw tɩ vla, a dɩ̃a na ɩ cuw bibir a. Tɩ zɛlɛ fʋ na, kʋ̀ a tɩɩm nɩ a fʋ tõ-tõ-bie Daviir bom nɛ fʋ na na tʋ̃ɔ́ a.»

⁹ A Daviir nɩbɛ tɩ ta na yel a ƴɛ̀r-bie á ŋá za kʋ̀ a Naval a Daviir yúor ƴãw, ɛ́ gùre.

¹⁰ Ɛcɛ a Naval tɩ sɔw bɛ na yel à ŋá: «Ãa n'ɩ a Daviir? Ãa n'ɩ a Zese bidɛb? A dɩ̃a a, gbãgbaar yaga tɔ na sɔwlɛ zɔrɛ a bɛ nɩ-bɛrɛ zie a.

¹¹ Ɩ̃ɩ na de a ɩ̃ dipɛ̃, a ɩ̃ kʋ̃ɔ, a ɩ̃ nɛn ɩ̃ na cɔbrɩ a ɩ̃ pi-kɔbl-ŋmarbɛ ƴãw a kʋ̀ nɩbɛ ɩ̃ na bɛ bãw bɛ yi waa zie a a?»

¹² A Daviir nɩbɛ tɩ lɛb'a kul tɩ manɩ a lɛ a Naval na sɔw a kʋ̀ ʋ.

¹³ Lɛ n'a a Daviir tɩ yel a ʋ nɩbɛ: «Ŋa za, ʋ de a ʋ zɛbr-sɔ-kpɛ̃ɛ!», kɛ̀ ŋa za ɓáw a ʋ zɛbr-sɔ-kpɛ̃ɛ sɛ. A Daviir mɩ̀ ɓáw a ʋ dem. Bɛ tɩ faar'a na ta nɩbɛ kɔbr anaar (400) na tu a Daviir a, ɛ́ nɩbɛ kɔbr ayi (200) tɩ àr gù a bome.

A Naval pɔw Avigayil tuor'ɩ a Daviir

¹⁴ A Naval tõ-tõ-bie kãw tɩ cen na tɩ yel à ŋá kʋ̀ a Naval pɔw Avigayil: «Nyɛ̃, a Daviir be n a wɛja-kpalɛ pʋɔ, ɛ́ tõ nɩbɛ bɛ wa puori a tɩ nɩ-kpɛ̃ɛ, ɛcɛ ʋ bɛ de bɛ vla ɩ.

¹⁵ Ɛcɛ a nɩbɛ bɛ ŋa tɩ ɩ n nɩ-vɩɛlɩ a tɩ zie. Bɛ bɛ tɩ dɔwrɩ tɩ ɛ, ɛ́ a lɛn daar za tɩ na tɩ be a bɛ zie a wɩ̀ɛ pʋɔ a, tɩ bɛ bɔr dʋ̃-been kãw za bɛr ɛ.

¹⁶ Mʋ̃tɔ̃w nɩ tɩ̃ɩsɔw, bɛlɛ nɛbɛ mɩ́ tɩ piw tɩ tɛr, a lɛn daar za tɩ na àrɛ nɩ a píir a bɛ zie a.

¹⁷ A na ɩ à ŋá a, tɩɛrɩ nyɛ̃ a lɛ fʋ na na ɩ a, bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, bʋnʋ bɛ ka be ɩ, faa na lo n a tɩ nɩ-kpɛ̃ɛ nɩ a ʋ yir zu. Ʋ mɩŋa kpɛ n faa tɩ zuo, nɩr kʋ̃ sàw ƴɛ̀rɛ a ʋ zie ɩ.»

¹⁸ Lɛ n'a a Avigayil tɩ ìr fɔ̃wlɛ, de dipɛ̃ kɔbr ayi (200), divɛ̃ nɩ wɔ-gban ayi, kʋ píir anũu maalɩ, de nɩ bʋ̃-bie na sɛ̃ a peli nɛ́ɛ anũu, nɩ divɛ̃ tɩ-wɔ̃-kon cãacule kʋba (100), nɩ kãkamɛ gatori kɔbr ayi (200), de a za tuo bòn,

¹⁹ ɛ́ yel a ʋ tõ-tõ-biir: «Nyɩ de m niwn, ɩ̃ waar'a.» Ɛcɛ ʋ bɛ tɩ ƴɛ̀r ƴɛ̀rʋ kʋ̀ a ʋ sɩr Naval ɛ.

²⁰ Ʋ tɩ zɔm'ɩ a ʋ bõw, pĩ a tãw siwr. A Daviir nɩ a ʋ nɩbɛ mɩ̀ tɩ yi n a ka lowr ɛ́ siwr. Ʋ tɩ tuori bɛ na.

²¹ Zɩ̃ k'aa Daviir tɩ tɩɛr'ɩ ʋ pʋɔ à ŋá: «Zawlalɛ n'a ɩ̃ tɩ piw a nɩr ŋa bome a wɛja-kpalɛ pʋɔ, ɛ̀ been bɛ bɔr ɛ. Ʋ maalɩ mɛ̃ nɩ faa yáa nɩ a vla.

²² Lɛ so, a Naaŋmɩn, ʋ dɔwrɩ mɛ̃, ɛ́ lɛb dɔwrɩ ƴãw pʋɔ, a bio biɓaara a Naval yir nɩ-been wa cãà vʋʋrɛ a.»

²³ A Avigayil na dɛ wa nyɛrɛ a Daviir a, ʋ siw nɩ fɔ̃w a ʋ bõw zu. Ʋ tɩ lo na gbĩ dume ɛ́ gũu tɩ tɔ tẽw a Daviir niŋé.

²⁴ Ɛ́ be a ʋ gbɛ́ɛ ƴãw, ɛ́ yel à ŋá: «Ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ ɛ, mãa so sãwna! Ɛcɛ sàw ɩ̃ ƴɛ̀r a fʋ zie, bɛr wõ a bom nɛ ɩ̃ na bɔbr k'ɩ̃ɩ yel kʋ̀ b a.

²⁵ Ta bɛlɛ a nɩ-bɛ-tɛr-bir ŋa ɩ, a Naval, ʋ sɛwnɩ nɩ a ʋ yúor: ʋ dɩ na kɛ́ Naval, a pɛr lɛ kɛ́: Yãyaar-sob, ɛ́ a yãyaar sɩrɩ tuur ʋ. Ɛcɛ, a mãa fʋ tõ-tõ-bi-pɔw a, ɩ̃ bɛ tɩ nyɛ̃ a fʋ tõ-tõ-biir ɛ, a bɛl fʋ na tõ a tɩ zie a.

²⁶ Ɛcɛ, ƴɛrɛŋa a, a Sore na vʋʋrɛ a, nɩ a fʋ mɩŋa nyɔ-vʋʋrʋ ƴãw, a Sore n'ʋ bɛ sàw kɛ́ fʋ kʋ kũu tʋ̃ɔ́ wul a fʋ mɩnʋ ɛ. A fʋ dɔ̃ dem nɩ a bɛlɩ dem na bɔbr fʋ faa a, a ŋmɛ̃ bɛ a lɛ a na na ŋmɛ̃ a Naval a.

²⁷ Sàw de a ƴãwfʋ bome á ŋá ɩ̃ na kʋ̀rɛ fʋ kɛ́ fʋ de kʋ̀ a pɔ́lɛ́ na bɩɛlɛ fʋ a.

²⁸ Ɩ̃ zɛlɛ fʋ na, yãayãa, dɩ a ɩ̃ sãwna suur kʋ̀ m. Sɩza n'a, a Sore na ɩ n a fʋ yir dɩrɛ naalʋ kʋralɛ, bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, a ʋl ƴãw n'a fʋ zɛbr a zɛbr, ɛ́ bɛ bɛ nyɛ̃ faa kãw za a fʋ zie a fʋ cãafʋ daar za ɩ.

²⁹ Nɩr yel'a k'ʋʋ na diw fʋ na tɩ kʋ, ɛcɛ a Sore fʋ Naaŋmɩn na piw nɩ a fʋ nyɔ-vʋʋrʋ tɛr a ʋ zie, ɛ́ lɔb a fʋ dɔ̃ dem nyɔ-vʋʋrʋ bɛr ʋ zãá mɛ̃ kpala kʋsɩɛr a.

³⁰ A Sore wa tu a maalʋ á ŋá za ʋ na yel k'ʋʋ na tu na a, ɛ́ ɩ fʋ ɩ a Ɩsɩrayɛl nɩ-kpɛ̃ɛ a,

³¹ a bɛ tɛr sɔ́r k'aa fʋ tɩɛrʋ yere fʋ, fʋ na kʋ nɩr zawlalɛ a ɩ, nɩ fʋ na bɔ yel-mɩnʋ fʋ tʋɔra ɩ. Ɛ́ a Sore wa maalɩ fʋ vla a lɛn daar a, taa yiire mɛ̃ bɛrɛ ɩ.»

³² A Daviir tɩ sɔw nɩ a Avigayil: «A Sore, a Ɩsɩrayɛl Naaŋmɩn, na to b fʋ tuori mɛ̃ a dɩ̃a a, tɛr'ɩ puoru.

³³ Fʋ mɩ̀ tɛr'ɩ puoru, a fʋ yã-bãwfʋ piw mɛ̃ nɩ sɔ́r ɩ̃ bɛ kʋ kũu k'ɩ̃ɩ wul a ɩ̃ yel-mɩnʋ ɛ.

³⁴ Sɩza, a Sore, a Ɩsɩrayɛl Naaŋmɩn, na vʋʋrɛ a ƴãw, ʋl na piw mɛ̃ sɔ́r ɩ̃ bɛ ɩ b faa a, fʋ̃ʋ bɛ tɩ tuori mɛ̃ fɔ̃w a, ka nɩ a zie vɩɛfʋ a, nɩr kʋ̃ʋ cãà vʋʋrɛ a Naval yir pʋɔ ɩ.»

³⁵ A Daviir tɩ de nɩ a bome al ʋ na tɩ wa n a ʋ kʋ̀b a, ɛ́ yel ʋ: «Lɛb kule a fʋ yir nɩ ƴã-ɓaarʋ. Fʋ nyɛ̃ a na, ɩ̃ bɛr'a wõ a fʋ zɛlʋ, ɛ́ sàw de.»

A Naval kpi na, ɛ́ a Daviir kul a Avigayil

³⁶ A Avigayil na tɩ lɛb ta a yir a, ʋ tɩ nyɛ̃ nɩ a Naval ʋ maalɛ cuw, a dɩb tɩ sɩrɩ na ɩ nãà cuw dɩb. Nʋ̃ɔ̀ tɩ ɩrɛ nɩ a Naval yaga, ʋʋ nyũ a dãa tɩ kuoli, lɛ so a Avigayil bɛ tɩ ƴɛ̀r ƴɛ̀rʋ za a ʋ zie ɩ, ɛ́ a zie tɩ vɩɛ.

³⁷ A bio daarɩ́ biɓaara, a Naval dãa tɩ cɩ na, lɛ n'a a ʋ pɔw tɩ manɩ a ʋlɩ bom nɛ na ɩ a kʋ̀ ʋ. A Naval hel tɩ yi na, a ʋ ƴã-gan za kpi.

³⁸ A na wa tarɛ mɛ̃ bibie pie a, a Sore tɩ ŋmɛ n a Naval, ʋ kpi.

³⁹ A Daviir tɩ wõ na k'aa Naval kpi na, ɛ́ tɩ yel à ŋá: «A Sore na kpɛ m a lɛn daar a Naval na tɩ tʋ m a, ʋlɛ so puoru, ʋl na piw mɛ̃ tɛr ɩ̃ bɛ maalɩ faa a. Ɛ́ a Naval po-tuolu a, a Sore ɩ na a lɛb lo a ʋ zu.» Al pùorí, a Daviir tɩ tõ n nɩbɛ kɛ́ bɛ tɩ bɔ a Avigayil kʋ̀ ʋ.

⁴⁰ A Daviir tõ-tõ-biir tɩ cen nɩ a Avigayil zie a Karmɛl, tɩ ƴɛ̀r a ʋ zie à ŋá: «Daviir tõ tɩ nɩ a fʋ zie, kɛ́ tɩ wa zɛlɩ fʋ, fʋ wa 'wɔ̃wnɛ kʋ̃ɔ kʋ̀rɛ ʋ.»

⁴¹ Ʋ tɩ ìr'a lo gbĩ dume, gũu tɩ tɔ tẽw, ɛ́ yel à ŋá: «Ɩ̃ ɩ n gbãgbaa na cɔbrɩ gù a ɩ̃ nɩ-kpɛ̃ɛ tõ-tõ-biir gbɛ́ɛ pɛwfʋ a.»

⁴² A Avigayil tɩ lɛb'a ìr fɔ̃w, zɔm a ʋ bõw, ɛ́ tõ-tõ-bi-pɔwbɛ anũu bɩɛl'ʋ, ʋ tu a nɩbɛ a Daviir na tɩ tõ a. À ŋá n'a ʋ tɩ kul a Daviir.

⁴³ A Daviir tɩ dãw na de niwn kul Izireyɛl tẽw Ahinowam. Lɛ n'a a Ahinowam nɩ a Avigayil tɩ ɩ a Daviir pɔwbɛ bɛ za ayi.

⁴⁴ Ɛ́ a Sawul pɔwyaa Mɩkal na tɩ ɩ a Daviir pɔw a, a Sawul tɩ lɛb'a de ʋ kʋ̀ Galim tẽw Laisɩ bidɛb Palti.