1 Na-mɩnɛ 20 - A SƐB-SÕWA Siiri tẽw nãà wa na k'ʋʋ wa zɛb de a Samaari tẽ-kpɛ̃ɛ 1 A Siiri tẽw nãà, Bɛn-Hadadɩ, tɩ bʋɔl'ɩ a ʋ zɛbr-nɩbɛ za ɓã taa. Na-mɩnɛ lɩzɛr'ɩ pie nɩ ayi tɩ wa n a ʋ sõwfʋ, de nɩ wie nɩ zɛbr-torkori. Ʋ tɩ cen na tɩ piw a Samaari tẽ-kpɛ̃ɛ, ŋmãa nɩ ʋ zɛbr. 2 Ʋ tɩ tõ n nɩbɛ a tẽw pʋɔ, a Ɩsɩrayɛl nãà Akab zie, kɛ́ bɛ tɩ yel ʋ: 3 «À ŋá n'a a nãà Bɛn-Hadadɩ yere: “Kʋ̀ m a fʋ salm-pla nɩ a fʋ salm-zɩɛ, a fʋ pɔwbɛ nɩ a fʋ bidɛbr na vɩɛl zuo bɛ za a!”» 4 A Ɩsɩrayɛl nãà tɩ sɔw nɩ à ŋá kʋ̀ ʋ: «A lɛ fʋ na yel a n'a, ɩ̃ nãà a! Fʋ̃ʋ so mãa nɩ a ɩ̃ bʋ̃-tɛrɩ za.» 5 Ɛcɛ a Bɛn-Hadadɩ tɩ tõ n nɩbɛ bɛ lɛb wa a Akab zie wa yel ʋ: «Ɩ̃ tõ na bɛ wa yel fʋ kɛ́ fʋ kʋ̀ m a fʋ salm-pla, a fʋ salm-zɩɛ, a fʋ pɔwbɛ nɩ a fʋ bidɛbr. 6 A na ɩ à ŋá a, bio a tɛm ŋa pʋɔ, ɩ̃ na tõ n a ɩ̃ tõ-tõ-biir a fʋ zie. Bɛ na gbol'ɩ a fʋ nãà yir diru za, nɩ a fʋ tõ-tõ-bi-bɛrɛ yie diru, wob a bʋ̃-vɩɛlɩ al za fʋ na tɛr bɛ sàwr'ɩ a, cen nɩ.» 7 Lɛ n'a a Ɩsɩrayɛl nãà tɩ bʋɔlɩ a tẽw nɩ-kore za ɓã taa ɛ́ yel bɛ: «Nyɩ mɩŋa za nyɛ̃ a na a sob ŋa na bɔbr k'ʋʋ ɩ tɩ faa a. Bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, a lɛ ʋ na tõ nɩbɛ kɛ́ bɛ wa ɩ̃ wa tɩr a ɩ̃ pɔwbɛ nɩ a ɩ̃ bibiir, de nɩ a ɩ̃ salm-pla nɩ a ɩ̃ salm-zɩɛ a, ɩ̃ bɛ sɩb bom za ɩ.» 8 A nɩ-kore za nɩ a nɩbɛ za tɩ yel ʋ na: «Ta bɛrɛ wone a ʋ ƴɛ̀rʋ ɛ, ta sàw ɛ!» 9 A lɛ n'a ʋ tɩ sɔw à ŋá kʋ̀ a nɩbɛ a Bɛn-Hadadɩ na tõ a: «Nyɩ cen tɩ yel a nyɩ nãà: “A alɩ bome nɛ za fʋ na de niwn yel mɛ̃ a, ɩ̃ na ɩ na. Ɛcɛ a ʋlɩ bom nɛ fʋ na bɔbr a ƴɛrɛŋa a, ɩ̃ kʋ̃ tʋ̃ɔ́ sàw ɛ.”» A nɩbɛ a Bɛn-Hadadɩ na tõ a tɩ cen na tɩ yel a sɔwfʋ ŋa kʋ̀ ʋ. 10 Lɛ n'a ʋ tɩ lɛb tõ bɛ tɩ yel a Akab: «A ŋmɩmɛ, bɛ dɔwrɩ mɛ̃ ɛ́ lɛb maal dɔwrɩ, mãa wa bɛr tanɛ a Samaari, a na tʋ̃ɔ́ paalɩ a bɛlɩ dem za na tuur mɛ̃ a nuru a!» 11 A Ɩsɩrayɛl nãà tɩ sɔw na: «Nyɩ tɩ lɛb lɔb a zʋkpar ŋa kʋ̀ a Bɛn-Hadadɩ: “Sob nɛ na cãà cere a zɛbr a, bɛ pɔrɛ mɛ̃ ʋ zɛb'a tʋ̃ɔ́ baarɩ lɛb waar ɛ.”» 12 A Bɛn-Hadadɩ nɩ a na-mɩnɛ tɩ be n a pɛnɛ-sɛwr pʋɔ nyúur, a lɛn daar bɛ na wa yel a sɔwfʋ ŋa kʋ̀ ʋ a. Ʋ tɩ yel'ɩ a zɛbr nɩ-bɛrɛ daadaalɛ kɛ́ bɛ cɔbrɩ a zɛbr ƴãw. A zɛbr nɩ-bɛrɛ tɩ cɔbrɩ na. A nãà Akab zɛb'a tʋ̃ɔ́ a Siiri nãà 13 Lɛ n'a naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manɛ kãw tɩ wa páw a Ɩsɩrayɛl nãà, Akab, yel ʋ: «À ŋá n'a a Sore yere: “Fʋ nyɛ̃ nɩ a zɛbr-nɩbɛ bɛ ŋa na yãwmɛ bɛ dɩ vuo a a? Ɩ̃ na ƴãw bɛ nɩ a fʋ nuru pʋɔ a dɩ̃a tɔr za, kɛ̀ fʋ bãw kɛ́ mãa n'ɩ a Sore.”» 14 A Akab sowri: «Ãa n'ʋ na sõw fʋ ƴãw bɛ a ɩ̃ nuru pʋɔ?» A naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manɛ sɔw: «À ŋá n'a a Sore yere: “A soja-pɔlɛ a tẽ-ŋma-kʋ̀rɩ nɩ-bɛrɛ na ír a, bɛlɛ nɛbɛ na sõw.”» A Akab lɛb sowri: «Ãa n'ʋ na tĩ a zɛbr?» Ʋ sɔw: «Fʋ̃ʋ n'ʋ!» 15 A Akab tɩ bɛl bɛl'ɩ a soja-pɔlɛ a tẽ-ŋma-kʋ̀rɩ nɩ-bɛrɛ na ír a kaa: bɛ tɩ ɩ n kɔbr ayi dɔwlɩ lɩzɛr'ɩ pie nɩ ayi (232). Al pùorí ʋ bɛl bɛl a Ɩsɩrayɛl zɛbr-nɩbɛ za kaa: nɩbɛ túr ayopõi (7 000). 16 Bɛ tɩ yi n a zɛbr ƴãw a mʋ̃tɔ̃-tuo, ɛ́ a Bɛn-Hadadɩ nɩ a na-mɩnɛ lɩzɛr'ɩ pie nɩ ayi na wa a ʋ sõwfʋ a, tɩ cãà nyúur a divɛ̃ kuole a pɛnɛ-sɛwr pʋɔ. 17 A soja-pɔlɛ nɛbɛ tɩ de niwn tĩ a zɛbr. A Bɛn-Hadadɩ tɩ tõ n nɩbɛ kɛ́ bɛ cen tɩ nyɛ̃ a ʋlɩ bom nɛ na ɩrɛ a. Bɛ tɩ lɛb'a wa yel ʋ: «Sojarɩ nɛbɛ yi a Samaari tẽw pʋɔ.» 18 Ʋ yel: «Bɛlɛ wa waar a ƴã-ɓaarʋ zɛlʋ a, nyɩ nyɔw bɛ mimie, ɛ́ bɛlɛ wa waar a zɛbr ƴãw a, nyɩ mɩ̀ cãà nyɔw bɛ mimie!» 19 A soja-pɔlɛ, a tẽ-ŋma-kʋ̀rɩ nɩ-bɛrɛ na ír a, tɩ yi n a tẽ-kpɛ̃ɛ pʋɔ, nɩ a Ɩsɩrayɛl zɛbr-nɩbɛ na tuur bɛ a. 20 Ŋa za mɩ́ tɩ ŋmɛ n dɔ̃ sob kʋ. Lɛ n'a a Siiri tẽw dem tɩ zɔ, a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ diw tu. A Bɛn-Hadadɩ tɩ tʋ̃ɔ́ na zɔ n wur cɩ̃ɛ, ʋlɛ nɩ wi-zɔmnbɛ bɛ mɩnɛ. 21 Lɛ n'a a Ɩsɩrayɛl nãà tɩ kpɛ a zɛbr, kʋ a wie ɛ́ sãw a zɛbr-torkori bɛr, tʋ̃ɔ́ a Siiri zɛbr-nɩbɛ pẽlẽpẽlẽ. 22 Lɛ n'a a naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manɛ tɩ wa páw a Ɩsɩrayɛl nãà yel ʋ: «Ƴãw fãw, ɛ́ tɩɛrɛ a ʋlɩ bom nɛ a na fɛr kɛ́ fʋ ɩ a vla, bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, vɩɛr à à ŋá tɔ-won, a Siiri tẽw nãà na lɛb'a wa zɛb'ɩ fʋ.» A nãà Akab lɛb'a zɛb tʋ̃ɔ́ 23 A Siiri tẽw nãà tõ-tõ-bi-bɛrɛ tɩ yel ʋ na: «A Ɩsɩrayɛl Naaŋmɩn ɩ n tan pʋɔ Naaŋmɩn: alɛ n'a so a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ tʋ̃ɔ́ tɩ. Ɛcɛ tɩ zɛb'ɩ bɛ zi-tɩ̃tal pʋɔ: a bɛ tɛr à ŋá ɩ, tɩ na tʋ̃ɔ́ bɛ na. 24 Ƴɛrɛŋa a, nyɛ̃ a lɛ fʋ na na ɩ a: ír a na-mɩnɛ za bɛr, ɛ́ ƴãw na-lɩɛrbɛ lɩɛrɩ bɛ. 25 Ɛ́ a fʋ̃ʋ a, ír zɛbr-nɩbɛ bɛ ta a bɛl na bɛ cãà be a, a wie nɩ zɛbr-torkori mɩ̀ ta a lɛ. Al pùorí, tɩ na zɛb'ɩ nɩ a Ɩsɩrayɛl zɛbr-nɩbɛ a zi-tɩ̃tal pʋɔ. A bɛ tɛr à ŋá ɩ, tɩ na tʋ̃ɔ́ bɛ na.» A Bɛn-Hadadɩ tɩ sàw na tu a bɛ yã. 26 A vɩɛr daarɩ́, ʋ tɩ bɛl bɛl'ɩ a Siiri tẽw zɛbr-nɩbɛ kaa, ɛ́ tɛr bɛ cen nɩ Afɛkɩ k'ʋʋ tɩ zɛb'ɩ a Ɩsɩrayɛl. 27 A Akab mɩ̀ tɩ bɛl bɛl'ɩ a Ɩsɩrayɛl zɛbr-nɩbɛ kaa, ɛ́ bɛ kʋ̀ bɛ a bʋ̃-dɩrɩ. Al pùorí bɛ cen tuori a Siiri zɛbr-nɩbɛ. Bɛ tɩ bʋ́r'ɩ ziir ayi maalɩ a bɛ laɩ tori a Siiri zɛbr-nɩbɛ. A Ɩsɩrayɛl zɛbr-nɩbɛ tɩ ɩ na mɛ̃ zaw-pʋrmɛ ayi bʋʋr a, ɛ́ a Siiri nɩbɛ yãwmɛ pàw a tẽw za. 28 A Naaŋmɩn nɩr tɩ lɛb'a wa páw a Ɩsɩrayɛl nãà, yel ʋ: «À ŋá n'a a Sore yere: “A Siiri tẽw dem na faa yel k'aa mãa, a Sore, ɩ̃ ɩ n tan pʋɔ Naaŋmɩn, k'ɩ̃ɩ bɛ ɩ zi-tɩ̃talɛ pʋɔ Naaŋmɩn a, ɩ̃ na ƴãw nɩ a bɛ zɛbr-nɩ-yaga yaga bɛ ŋa a fʋ nuru pʋɔ. À ŋá n'a nyɩ na bãw kɛ́ mãa n'ɩ a Sore.”» 29 A zɛbr-nɩbɛ bɛ ŋa tɩ be n a bɛ laɩ pʋɔ tori taa bibie ayopõi. A bibie ayopõi sob'a bɛ tɩ kpɛ a zɛbr. A Ɩsɩrayɛl nɩbɛ tɩ kʋ n a Siiri zɛbr-nɩbɛ tùr-kʋba (100 000) na ɩ gbɛ́ɛ dem a, a bibi-been. 30 A zɛbr-nɩbɛ tùr-lɩzɛr'ɩ ayopõi (27 000) na tɩ cɛ a, tɩ zɔ na kpɛ a Afɛkɩ tẽ-kpɛ̃ɛ pʋɔ, ɛcɛ a tẽw dacĩ-kpɛ̃ɛ tɩ lo na dĩ bɛ. Ɛcɛ a Bɛn-Hadadɩ na tɩ tʋ̃ɔ́ zɔ a, ʋ tɩ kpɛ n a tẽ-kpɛ̃ɛ pʋɔ, tɩ kpɛ yir kãw pʋɔ tɩ sɔwlɩ a di-pɛ-baara pʋɔ. A Akab bɛr'ɩ a Siiri nãà ʋ vʋʋrɛ 31 A ʋ tõ-tõ-biir tɩ yel ʋ na: «Tɩ wõ na bɛ yel k'aa Ɩsɩrayɛl na-mɩnɛ ɩ n na-mɩnɛ na zɔrɛ nɩbaalʋ yaga za a. A na ɩ à ŋá a, tɩ na su n vʋɔrɩ kparɩ ɛ́ 'lẽ mie a tɩ zurú, cen nɩ tɩ páw nɩ a Ɩsɩrayɛl nãà, kapaw ʋ na bɛr fʋ na fʋ cãà vʋʋrɛ.» 32 Lɛ n'a bɛ tɩ su a vʋɔrɩ kparɩ, 'lẽ mie a bɛ zurú cen nɩ a Ɩsɩrayɛl nãà zie tɩ yel ʋ: «A fʋ gbãgbaa Bɛn-Hadadɩ zɛlɛ nɩ yãayãa kɛ́ fʋ bɛr ʋ ʋ cãà vʋʋrɛ.» A Akab sowri: «Ʋ cãà na a? Ɩ̃ yɛb'ʋ!» 33 A nɩbɛ a Bɛn-Hadadɩ na tɩ tõ a, tɩ nyɛ̃ nɩ a sɔwfʋ ŋa pʋɔ k'aa yele na tu n vla, ɛ́ tɩ diw yel a Akab: «Sɩza n'a, fʋ yɛb'ɩ a Bɛn-Hadadɩ!» A Akab tɩ yel bɛ na: «Nyɩ cen tɩ tɛr ʋ wa n.» A Bɛn-Hadadɩ tɩ yi n a ʋ sɔwlʋ zie, wa a Akab zie, ʋ wa ƴãw ʋ do kpɛ a ʋ zɛbr-torko pʋɔ. 34 A Bɛn-Hadadɩ tɩ yel'ɩ a Akab: «Ɩ̃ na lɛb'a kʋ̀ b a tẽ-bɛrɛ a ɩ̃ sãà na tɩ zɛb de a fʋ sãà zie a. Fʋ mɩ̀ na tʋ̃ɔ́ na maalɛ yɛ̀rʋ́ a Damasɩ, mɛ̃ a lɛ a ɩ̃ sãà na tɩ maalɛ a Samaari a.» A Akab tɩ sɔw na: «Ɛ́ mãa a, ɩ̃ na maal'ɩ fʋ nɩ wõ-taa, ɛ́ bɛr fʋ, fʋ so fʋ tʋɔra.» A Akab tɩ maal'ɩ ʋ nɩ a wõ-taa, ɛ́ bɛr ʋ ʋ so ʋ tʋɔra. A Sore bɛ sàw a lɛ a Akab na ɩ a ɩ 35 A ʋlɩ daar nɛ a, a Sore tɩ ƴãw na naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manbɛ lãw kãw nɩr yel a ʋ tɔ sob kãw: «Ŋmɛ m!», ɛcɛ à ŋà sob tɩ zawr'a. 36 A dãw-niwn sob yel ʋ: «Fʋ na faa zawrɩ a Sore nʋɔr a, fʋ̃ʋ wa bɛrɛ mɛ̃ wa báarɛ a, gbẽw na kʋ b a.» À ŋà sob tɩ sɩrɩ na cen tɩ tuori gbẽw, ʋ kʋ ʋ. 37 A naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manɛ tɩ cen na tɩ páw nɩ-yũo, yel ʋ: «Ŋmɛ m!» A sob ŋa ŋmɛ ʋ ƴãw bàalʋ. 38 Lɛ n'a a naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manɛ tɩ cen tɩ zɩ̃ gù a nãà a sɔ́r zu. Ʋ tɩ de nɩ pɛn pàw nɩ a mimie, kɛ́ bɛ ta bãw ʋ ɛ. 39 A nãà na wa tɔl a, ʋ cɩɩr'ɩ a ʋ zie yel ʋ: «Nãà a, ɩ̃ tɩ be n a zɛbr na úr a pʋɔ, nɩr kãw wa yi a zɛbr-nɩbɛ pʋɔ, wa n zɛbr nɩr ʋ na nyɔw a, wa yel mɛ̃: “Jɩ́rɛ a nɩr ŋa! Ʋlɛ wa dɛ zɔ a, a fʋ nyɔ-vʋʋrʋ n'ʋ na lɩɛrɩ a ʋ dem, bɩɩ fʋ na kʋ̀ mɛ̃ nɩ salm-pla libie túr ata (3 000).” 40 Zɩ̃ kɛ́ ɩ̃ na tɩ su zu ɩrɛ bʋ̃-yũo a, a nɩr nɛ zɔ na!» A Ɩsɩrayɛl nãà yel ʋ: «Fʋ mɩŋa n'ʋ dɩ n fʋ tʋɔra a ƴɛ̀rʋ baarɩ.» 41 A nɩr ʋl tɩ ír'ɩ a pɛn daadaalɛ bɛr a ʋ mimie ƴãw, a Ɩsɩrayɛl nãà nyɛ̃ k'ʋʋ pʋɔ nɩ a naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manbɛ lãw kãw pʋɔ. 42 Lɛ n'a a naaŋmɩn-ƴɛ̀r-manɛ tɩ yel ʋ: «À ŋá n'a a Sore yere: “Fʋ na bɛr a nɩr ʋl, ɩ̃ na tɩ yel kɛ́ fʋ kʋ, ʋ cɩ̃ɛ a, a fʋ nyɔ-vʋʋrʋ na lɩɛr'ɩ a ʋ dem, ɛ́ a fʋ nɩ-bʋʋrɛ kpi lɩɛr a ʋ nɩ-bʋʋrɛ.”» 43 A Ɩsɩrayɛl nãà tɩ lɛb'a kul a Samaari, ɛ́ dɛ̃bɩ̃ɛ nɩ suur za tɩ ɩrɛ ʋ. |
La Bible en Dagara © Alliance Biblique du Burkina Faso, 2013.
Bible Society of Burkina Faso