1 Na-mɩnɛ 2 - A SƐB-SÕW

A ƴɛ̀rʋ a Daviir na ƴɛ̀r kʋ̀ a Salomɔ̃ ɛ́ bãw kpi a

¹ A Daviir na tɩ bãw k'aa ʋ kũu pɩɛl'a a, ʋ ƴɛ̀r'ɩ a ʋ ƴɛ̀rʋ kʋ̀ a ʋ bidɛb Salomɔ̃:

² «Mãa kule na, mɛ̃ tẽsɔw bom za na tɔlɛ a. Dɩ kanyir, ɛ́ ɩ dɛb.

³ Sàwr a Sore fʋ Naaŋmɩn nʋɔr: tuur a ʋ sɛ́ɛ, maal tɛr a ʋ wulu, a ʋ nɛ-ƴãwnɩ, a ʋ tub, nɩ a ʋ fɛrʋ, nɩ bom za na sɛb a Moyiir wulu pʋɔ a. Lɛ n'a a fʋ yele za nɩ a fʋ tɩɛrʋ za na mɩ́ tu b.

⁴ A lɛ n daar a, a Sore na tu n a lɛ ʋ na tɩ ƴãw a nʋɔr kʋ̀ m yel à ŋá a: “A fʋ bidɛbr wa tɛr maal-ɩrɛ a, bɛlɛ wa ɩrɛ vla a ɩ̃ zie nɩ a bɛ socir za, nɩ a bɛ nɩɩlʋ za a, nɩr na mɩ́ yi n a bɛ pʋɔ kʋralɛ, ɩ a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ nãà.”»

⁵ A Daviir tɩ cãà na yel a Salomɔ̃ à ŋá: «Fʋ bãw nɩ a faa al za, a Zowab, a mã na dɩ kɛ́ Seruya a, na maalɩ mɛ̃ a. Ʋlɛ n'ʋ kʋ a Ɩsɩrayɛl zɛbr-nɩbɛ nɩ-bɛrɛ ayi, a Nɛɛr bidɛb Avɩnɛɛr nɩ a Yetɛɛr bidɛb Amasa. Ʋ na ɩ à à ŋá a, zɛbr daar ton n'ʋ ʋ tõ ƴã-ɓaarʋ daar. A ʋ kparɩ ɩ n zɩ̃ɩ: ʋl yõ so a sãwna.

⁶ Alɛ so, fʋ na bãw a ɩb ɩ: fʋ kʋ̃ bɛr ʋ ʋ kor tɩ kpi zaa zoom ɛ.

⁷ Fʋ mɩ̀ cãà na bãwnɩ a Barzilaɩ, na yi Galaadɩ a, bidɛbr. Bɛ wa na wa sõw mɛ̃, a ʋlɩ bibir a fʋ yɛb Abɩsalɔm na tɩ diwr mɛ̃ ɩ̃ zɔrɛ a. A lɛ pʋɔ a, fʋ na maal'a tɛr bɛ, ɛ́ bɛ dɩrɛ bibie za a fʋ zie.

⁸ A pɛ-baara a, taa yire a Simeyi yele ɩ, a Geera na yi Bahurim tẽle pʋɔ a Bɛ̃zamɛ tẽw a, bidɛb: ʋ ŋmɛ n ŋmɛ-ƴãw na bɛ vɩɛl a ƴãw mɛ̃, a ʋlɩ bibir ɩ̃ na tɩ zɔrɛ cere Mahanayim a. Ɛcɛ ɩ̃ na tɩ lɛbr waar a, ʋ siw na wa tuori mɛ̃ a Zurdɛ̃. Ɩ̃ pɔ n nɩ a Sore yel kʋ̀ ʋ k'ɩ̃ɩ bɛ kʋrɛ ʋ ɛ.

⁹ Ƴɛrɛŋa a, fʋ kʋ̃ nyɛ̃ ʋ ʋ ɩ nɩr na bɛ tɛr sãwna a ɩ. Fʋ ɩ n yã-bãwnɛ, fʋ na bãw nɩ a lɛ fʋ na ɩrɛ ʋ a. Ʋ kor'ɩ yaga, ɛcɛ fʋ kʋ̃ bɛr ʋ ʋ kpi ɓaar ɓaar ɛ.»

A Daviir kpi na, ɛ́ a Salomɔ̃ lɩɛr'ʋ

¹⁰ A Daviir tɩ kpi na cen tɩ páw a ʋ sãà mɩnɛ, ɛ́ bɛ ũù ʋ a Daviir Tẽ-kpɛ̃ɛ pʋɔ a Zerizalɛm.

¹¹ Ʋ tɩ dɩ n a naalʋ a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ zu yome lɩz'a ayi: yome ayopõi a Ebrɔ̃, yome lɩzɛr'ɩ pie nɩ ata a Zerizalɛm.

¹² A Salomɔ̃ tɩ de nɩ a ʋ sãà Daviir naalʋ-dà-kɔw. A ʋ naalʋ tɩ tĩ nɩ a lɛ, ɛ́ kpɛmɛ vla.

A SALOMƆ̃ NAALƲ-DƖB 2:13—11:43 Salomɔ̃ ƴãw na bɛ kʋ a Adonɩasɩ

¹³ Bibir kãw, a Adonɩasɩ na ɩ a Daviir nɩ Agitɩ bidɛb a tɩ cen na tɩ páw a Salomɔ̃ mã Bɛtɩsabe. A Bɛtɩsabe tɩ sowr'ʋ na: «Ɓaarʋ n'a fʋ wa a ɩ̃ nyɛ b ɩ?» Ʋ sɔw: «Ʋ̃ʋ, ɓaarʋ n'a»,

¹⁴ ɛ́ tɩ yel ƴãw pʋɔ: «Ɩ̃ tɛr'ɩ ƴɛ̀rʋ a fʋ zie.» A Bɛtɩsabe yel ʋ: «Ƴɛ̀rɛ!»

¹⁵ A Adonɩasɩ yel: «Fʋ bãwnɩ a na, mãa tɩ so a naalʋ, ɛ́ a Ɩsɩrayɛl nɩbɛ za tɩ gù k'ɩ̃ɩ wa ɩ a nãà. Ɛcɛ a naalʋ bɛ wa tu m ɛ, ɛ́ tu a ɩ̃ yɛb, a Sore na bɔbr a lɛ a ƴãw.

¹⁶ Ƴɛrɛŋa a, bʋ̃-been yõ n'ʋ ɩ̃ zɛlɛ a fʋ zie: taa sɩbr mɛ̃ ɩ.» A Bɛtɩsabe yel ʋ: «Ƴɛ̀rɛ!»

¹⁷ A Adonɩasɩ yel: «Ɩ̃ zɛlɛ fʋ na, yel a nãà Salomɔ̃, na kʋ̃ zawrɩ a fʋ zɛlʋ a, k'ʋʋ kʋ̀ m a Sunɛm tẽw Avisagɩ ʋ ɩ a ɩ̃ pɔw.»

¹⁸ A Bɛtɩsabe tɩ sɔw na: «A vɩɛl'a, ɩ̃ na ƴɛ̀r'ɩ a nãà zie a fʋ ƴãw.»

¹⁹ Lɛ n'a ʋ tɩ cen a Salomɔ̃ zie, k'ʋʋ tɩ ƴɛ̀r a Adonɩasɩ ƴɛ̀rʋ. A nãà tɩ ìr'ɩ a ʋ naalʋ-dà-kɔw zu, tuor'ʋ, tɩ gũu yaga za a ʋ niŋé, al pùorí ʋ lɛb zɩ̃ a naalʋ-dà-kɔw zu. Ʋ tɩ ƴãw na bɛ bin a naalʋ-dà-kɔw kãw a ʋ dʋrʋ lowr, a ʋ mã zɩ̃.

²⁰ A ʋ mã tɩ yel ʋ na: «Bʋ̃-cãpile kãw n'ʋ ɩ̃ yel k'ɩ̃ɩ zɛlɩ a fʋ zie, taa sɩbr mɛ̃ ɩ.» A nãà tɩ sɔw ʋ na: «Zɛlɩ, ɩ̃ mã a, ɩ̃ bɛ sɩbr fʋ ɛ.»

²¹ A mã yel: «Bɛ kʋ̃ kʋ̀ a Sunɛm tẽw Avisagɩ a fʋ yɛb Adonɩasɩ, ʋ ɩ a ʋ pɔw ɛ?»

²² A nãà Salomɔ̃ tɩ sɔw nɩ a ʋ mã yel: «Bʋ̃ʋ n'ʋ so fʋ zɛlɛ a Sunɛm tẽw Avisagɩ kʋ̀rɛ a Adonɩasɩ? Fʋ bɛ zɛlɛ a naalʋ kʋ̀rɛ ʋ ɛ, ʋ na ɩ a ɩ̃ kpɛ̃ɛ a! Zɛlɩ a naalʋ kʋ̀ ʋlɛ nɩ a bɛlɩ dem na tu ʋ a, a bàwr-maalɛ Abɩataar nɩ a Zowab, a mã na dɩ kɛ́ Seruya a!»

²³ Al pùorí, a Salomɔ̃ pɔ à ŋá a Sore niŋé: «A Naaŋmɩn, ʋ dɔwrɩ mɛ̃, ɛ́ lɛb dɔwrɩ ƴãw pʋɔ, a Adonɩasɩ bɛ wa kpi a zɛlʋ ŋa tɔ ʋ na zɛlɩ a ƴãw a!

²⁴ Ƴɛrɛŋa a, a Sore na ɩ k'ɩ̃ kpɛmɛ zɩ̃ a ɩ̃ sãà Daviir naalʋ-dà-kɔw zu, ʋʋ yel k'ɩ̃ɩ na dɩ n a naalʋ, mãa nɩ a ɩ̃ bʋʋrɛ a, a Sore na vʋʋrɛ a n'ʋ ɩ̃ pɔ n, a Adonɩasɩ na kpi n a dɩ̃a bibir tɔr za.»

²⁵ Lɛ n'a a Salomɔ̃ tɩ tõ Yehoyada bidɛb Benaya, ʋ cen tɩ ŋmɛ ʋ kʋ.

A Salomɔ̃ diw nɩ a Abɩataar a Zerizalɛm

²⁶ Al pùorí, a nãà tɩ yel'ɩ a bàwr-maalɛ Abɩataar à ŋá: «Cen Anatɔtɩ, tɩ kpɩɛr a fʋ zi-sóra pʋɔ, bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, fʋ sɛwnɩ nɩ kũu. Ɛcɛ, ɩ̃ bɛ ƴãwnɛ bɛ kʋrɛ fʋ a dɩ̃a ɩ, fʋ na tuo a Sore Naaŋmɩn wõ-taa daga, a ɩ̃ sãà Daviir daar, ɛ́ nyɛ̃ a kpɩɛrʋ al za a ɩ̃ sãà na nyɛ̃ a ƴãw.»

²⁷ À ŋá n'a a Salomɔ̃ tɩ diw a Abɩataar bɛr a Sore bàwr-maalɛ tome tob ƴãw, tu a ƴɛ̀rʋ a Sore na tɩ ƴɛ̀r a bàwr-maal-kara Eli yir ƴãw, a Silo zi-sõw pʋɔ a.

A Salomɔ̃ ƴãw na bɛ kʋ a Zowab

²⁸ A Zowab na tɩ wõ a lɛ a yele na ɩ a Adonɩasɩ nɩ a Abɩataar ƴãw a, ʋ zɔ na kpɛ a Sore pɛn-sɛw pʋɔ, tɩ nyɔw a bàwr-maal-kuur ɩ́lɛ́. Bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, ʋ tɩ tu n a Adonɩasɩ, ʋ na saa bɛ tɩ dãw tu a Abɩsalɔm a.

²⁹ Nɩr kãw tɩ wa na wa yel a Salomɔ̃ à ŋá: «A Zowab zɔ na kpɛ a Sore pɛn-sɛw pʋɔ, ʋ be n a bàwr-maal-kuur pɛr.» A Salomɔ̃ tɩ tõ nɩr ʋ tɩ sowri a Zowab: «Bʋnʋ ƴãw n'a fʋ zɔ kpɛ a bàwr-maal-kuur pɛr?» A Zowab sɔw: «A fʋ dɛ̃bɩ̃ɛ n'a ɩ̃ zɔ, wa kpɛ a Sore naayir.» Lɛ n'a a Salomɔ̃ tɩ tõ Yehoyada bidɛb, Benaya, k'ʋʋ cen tɩ kʋ ʋ.

³⁰ A Benaya tɩ cen nɩ a Sore pɛn-sɛw pʋɔ tɩ yel a Zowab: «Yi zaa a ka! A nãà n'ʋ yel!» Ɛcɛ a Zowab tɩ sɔw na: «Ɩ̃ bɛ yire ɩ! A ka n'a ɩ̃ na kpi!» A Benaya tɩ lɛb'a wa a nãà zie, wa yel a lɛ a Zowab na sɔw a.

³¹ A nãà yel ʋ: «Kʋ ʋ a be, mɛ̃ a lɛ ʋ na yel a, al pùorí, fʋ ɓáw ʋ ũù. À ŋá n'a mãa nɩ a ɩ̃ sãà yir za kʋ̃ tɛr sãwna a nɩbɛ ayi, a na bɛ tɛr pɛr, ɛ́ a Zowab kʋ a ƴãw ɛ.

³² Bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, a Ɩsɩrayɛl zɛbr-nɩbɛ nɩ-kpɛ̃ɛ Avɩnɛɛr, Nɛɛr bidɛb, nɩ a Zuda zɛbr-nɩbɛ nɩ-kpɛ̃ɛ Amasa, Yetɛɛr bidɛb, tɩ ɩ n nɩ-mɩn nɩ nɩ-vɩɛlɩ zuo a Zowab. Ɛcɛ ʋ kʋ bɛ na, ɛ́ a ɩ̃ sãà bɛ bãwnɩ a ɩ. A Sore tɔr za nyɛ̃ nɩ a Zowab ʋ ɩ a sãwna sob a nɩbɛ bɛ ŋa kũu ƴãw.

³³ A Zowab nɩ a ʋ bʋʋrɛ na sɩrɩ na so a sãwna kʋralɛ, ɛ́ a Daviir nɩ a ʋ bʋʋrɛ, a ʋ yir dem nɩ a na-mɩnɛ na na lɩɛrɛ ʋ a tɛr ƴã-ɓaarʋ na yi a Sore zie a kʋralɛ.»

³⁴ A Benaya tɩ lɛb'a cen tɩ kʋ a Zowab. Al pùorí ʋ ƴãw bɛ ũù ʋ a ʋ zi-sóra pʋɔ, a wɛja-kpalɛ pʋɔ.

³⁵ A nãà tɩ ƴãw nɩ a Benaya ʋ ɩ a zɛbr-nɩbɛ nɩ-kpɛ̃ɛ lɩɛrɩ a Zowab, ɛ́ ƴãw a bàwr-maalɛ Sadɔkɩ lɩɛrɩ a Abɩataar.

A Salomɔ̃ ƴãw na bɛ kʋ a Simeyi

³⁶ A Salomɔ̃ tɩ ƴãw na bɛ bʋɔlɩ a Simeyi, ʋ wa yel ʋ à ŋá: «Ŋmãa yir a Zerizalɛm ka kpɩɛr, ɛ́ taa yire a tẽw pʋɔ cere zie kãw za ɩ.

³⁷ Bãwnɩ a: a ʋlɩ bibir fʋ nãà wa yire a tẽw pʋɔ a, fʋ nãà wa gãwnɛ a Sedrɔ̃ bà-fʋɔla a, fʋ na kpi na. Fʋ̃ʋ yõ n'ʋ na so a fʋ kũu.»

³⁸ A Simeyi tɩ yel'ɩ a nãà à ŋá: «A vɩɛl'a! Ɩ̃ nãà a, ɩ̃ na ɩ n a lɛ fʋ na yel a.» A Simeyi tɩ kpɛ n a Zerizalɛm a tɩ cɛlɩ.

³⁹ Ɛcɛ a na wa maalɩ yome ata a, a ʋ gbãgbaar ayi kãw tɩ zɔ na cen Maaka bidɛb Akisɩ na ɩ a Gatɩ tẽw nãà a zie. A Simeyi na wa wõ k'aa ʋ gbãgbaar be n Akisɩ zie a,

⁴⁰ ʋ ƴãw nɩ a kɔw a ʋ bõw cen nɩ a Gatɩ, a Akisɩ zie, tɩ tɛr a ʋ gbãgbaar lɛb wa n a Zerizalɛm.

⁴¹ Bɛ tɩ yel'a kʋ̀ a Salomɔ̃, k'aa Simeyi yi n a Zerizalɛm cen Gatɩ ɛ́ lɛb wa.

⁴² Lɛ n'a a nãà tɩ ƴãw bɛ bʋɔlɩ ʋ, ʋ wa yel ʋ à ŋá: «Ɩ̃ tɩ ƴãw na fʋ pɔ a Sore niŋé kɛ́ fʋ bɛ yire a tẽw pʋɔ ɩ, ɩ̃ mɩ̀ tɩ yel'a kʋ̀ b kɛ́ fʋ̃ʋ wa yi cen zie za a, fʋ kpiir a. Fʋ tɩ sɔw na yel à ŋá: “A vɩɛl'a! Ɩ̃ wõ a na.”

⁴³ Bʋ̃ʋ n'ʋ so fʋ bɛ tu a pɔb fʋ na pɔ a Sore niŋé a? Bʋ̃ʋ so fʋ bɛ tu a lɛ ɩ̃ na tɩ yel kʋ̀ b a?»

⁴⁴ A nãà tɩ cãà na lɛb yel à ŋá: «A faa al za fʋ na maalɩ a ɩ̃ sãà Daviir a, fʋ bãw a nɩ vla. A lɛ pʋɔ a, a Sore na ɩ na a fʋ ɩ-faar lɛb lo a fʋ zu.

⁴⁵ Ɛcɛ a Sore na maalɩ mɛ̃ na, ɛ́ ɩ a naalʋ tɛr fãw kʋralɛ a Daviir yir pʋɔ.»

⁴⁶ A nãà tɩ tɩr'ɩ nʋɔr kʋ̀ a Yehoyada bidɛb, Benaya, ʋlɛ nɩ a Simeyi za yi a nãà yir, ʋ tɩ ŋmɛ ʋ kʋ. A lɛ n'a a Salomɔ̃ naalʋ tɩ kpɛmɛ vla.