Matthew 13 - Chishemanituu Utayimuwin: Kaa Uskaach Testament

Naapeu kaa nihtaauchihchet kaa tipaachimaakanuut

¹ Aniyuu maak e peyakuniyich e chiishikaayich Jesus chii nakatam aniyuu waaskaahiikaniyuu anit kaa ihtaat, ekw anite naasipetimihch kaa ituhtet ekw kaa waweyapit anit yaayeu.

² Naashch maak chii ati mihchetiyuu aweyuu e pechi nishtuwiyich anit e ihtaat ekw nitawaach kaa puusit utiyuu ekute maak anite kaa apit, ekw aniyuu aweyuu anite yaayeu chii niipuuyuuh.

³ Chiskutamaacheu tipaachimuwiniyuu maak chii aapachihtaau Jesus e waawiihtamuwaat mihchetu chekwaayuu, ekw kaa itaat, “Peyakwaau naapeu chii nituu nihtaauchihcheu anite unihtaauchihchikan aschiihch.

⁴ Aniyuu maak e asihchewepinahk shuuminh pasch anite patuteskanuu chii pahchishtiniyuuh, ekw piyeshiisha misiwe kaa miichiyich.

⁵ Kutak shuuminh anite e asiniiuuniyich chii pahchishtiniyuuh, anite ekaa mista aschiiyuuniyich, wiipach maak chii saachinihtaauchiniyuuh wesh taapaa uhchi chispakaau anit aschii.

⁶ Iskutak maak e ispahahk piisim chii ishkwaateuh aniyuuh nihtaauchihchikanh. Chek chii ati nipiimakanh wesh taapaa uhchi utipiimakanh.

⁷ Ekw aniyuu shuumin kaa paahpahchishtihkwaauh anite kaa kaasutewaaskuhkwaau niipisiyaahtikw e ihtakuniyikwaauh, ekute anite chek kaa ati asich nihtaauchihkwaau. Chek maak namui uhchi miyu nihtaauchinh aniyuu kaa nihtaauchihtaakanuuhkwaau e chii chipishkaatuumakahkwaau aniyuu kaa kaawaaskuhkwaauh niipisiyaahtikw.

⁸ Pasch maak aniyuu shuumin e miyuskamikaayich ekute kaa ishi pahchihtiniyikwaauh, chii miyu nihtaauchinh uyuuh ekw maak kaa miyu miinishuuhkwaau. Pasch maak mitaahtumitanuu chii nihtaauchin peyakw shuumin uhchi, ekw kutak kutwaashumitanuu chii nihtaauchin ekw kutak nishtumitanuu chii nihtaauchin peyakw shuumin uhchi.”

⁹ Ekw Jesus kaa ati itaat, “An awen kaa uhtaukaaut e nihiihtahk maak, yaakwaau kata wii nituhtam.”

E itaapatahkwaauh tipaachimuwin chiskutamaachewinh

¹⁰ Ekw anichii chischinuhamuwaakanich kaa naataatwaau Jesus ekw kaa kakwechimaatwaau, “Chekwaan wehchi wiihtaman tipaachimuwin chiskutamaachewinh e ayimihiitwaau awenichii.”

¹¹ Ekw Jesus kaa itaat, “Chichii miikunaawaau chiyawaau chechii chischeyihtamekw an chekwaan kutakach awenich ekaa maayaakanuutwaau chechii chischeyihtahkwaau, eukuu chechii chischeyihtamekw kihchikiishikw uchimaawin. Wiyawaau maak namui uhchi pachishtinaakanuuch aniyuu chechii ishi chischeyihtahkwaau.

¹² Wesh an awen kaa ayaat nisituhtamuwiniyuu etituu mistahii chika miyaakanuu chechii nisituhtahk ekw an awen ekaa kaa nisituhtahk chika utinikanuuyuu waawaach aniyuu apishiish kaa ishi nisituhtahk.

¹³ Eukw maak aniyuu wehchi wiihtamuukwaau tipaachimuwin chiskutamaachewinh e ayimihiikwaau, wesh aat e pechi kanawaapamitwaau taan e ihtuuch namui chii nisituunamuch kaye e pehtuutwaau taan e itweuch namui chii nisituhtamuch.

¹⁴ Muyaam aniyaa uchischiwehiichesuu Isaiah kaa itwekupane, Uchii iinuuch chika pehtamuch namui mikw chika uhchi nisituhtamuch, chika waapahtamuch namui mikw chika uhchi nisituunamuch.

¹⁵ Wesh namui wii maamituneyihtamihiikuuch kaye namui wii nituhtamuch kaye namui wii nisituhtamuch kaye namui wii waapahtamuch. Ekaa maak uhchi ihtitwaau uyuu chipaa waapahtamuch, chipaa pehtamuch kaye chipaa nisituhtamuch, ekw maak nipaa pechi nituwaapamikuch, chii iteu Chishemanituu ekw maak nipaa miinuwaachihaauch.”

¹⁶ “Chiyawaau maak chichii shaweyimikuwaau Chishemanituu wesh chinisituunenaawaau taan e ishi waapahtamekw kaye chinisituhtenaawaau taan e ishi pehtamekw.

¹⁷ Chiwiihtamaatinaawaau, anite pechi chii mihchetuuch uchischiwehiichesuuch kaye chii mihchetuuch ukuiskutaatisiiuch e chii pukuseyihtahkwaau chechii waapahtahkwaau taan e ishi waapahtamekw namui maak uhchi waapahtamuch kaye chii pukuseyihtamuch chechii pehtahkwaau taan e ishi pehtamekw, namui maak uhchi pehtamuch.”

E ishi wiihtamaachemakahch uu chiskutamaacheu tipaachimuwin

¹⁸ “Chiyawaau nichischinuhamuwaakanich chika wiihtamaatinaawaau taan nihaau e ishi wiihtamaachemakahch an chiskutamaacheu tipaachimuwin kaa tipaachimuyaan naapeu kaa nihtaauchihaat shuumin.

¹⁹ An maak awen kaa pehtahk aniyuu miywaachimuwiniyuu e aayimuutaakanuyich Chishemanituu uchisheuchimaawiniyuu ekaa maak nesituhtamukwe, muyaam an shuumin anite yaaiskanuu kaa pahchishihk ekun e ishinaakusit, machimanituu meskamikuu taan kaa ishi pehtahk ekw maak namui chii nihtaauchuu anite Chishemanituu ishi e ihtaayich.

²⁰ Ekw an shuumin anite e asiniiuuniyich kaa pahchishihk mwehch eukw e ishinaakusitwaau iinuuch wiipach e ati pehtahkwaau aniyuu Chishemanituu utayimuwiniyuu tiiwehch kaa ati utinihkwaau, naashch maak kaa mamuuchicheyihtamihiikutwaau.

²¹ Muyaam maak an nihtaauchihchikan ekaa yaaich nihtaauchiniyikwaauh utapiih eukw e ishinaakusitwaau anichii, namui chineush taapwehtamuch. Iskutak maak e machipayinaanuyich maak e nanehkaateyimunaanuyich e ihtakuniyich aniyuu miywaachimuwiniyuu uhchi, tiiwehch puuniyuuch e taapwehtahkwaau.

²² Ekw maak an kutak shuumin kaa pahchishihk anite e ihtakuniyikwaauh kaa kaasutewaaskuhkwaauh niipisiyaahtikw, e ati nihtaauchit maak mwehch eukw e ishinaakusitwaau iinuuch kaa nituhtahkwaau Chishemanituu utayimuwiniyuu. Aniyuu naashch e mukushkaachishtaatwaau aschiiyuu chekwaayuuh kaye naashch mikw e wii ushuuliyaamitwaau e ihtitwaau kaye pishikw e mushtenahkwaau chekwaayuu chechii ayaatwaau eukw uyuu wehchi chek wanaataniyich utaapwehtamuwinawaau. Ekw maak namui chii miinisuuch upimaatisiiwiniwaahch.

²³ An maak shuumin kaa pahchishihk e miywaashiyich aschiihch mwehch eukw e ishinaakusitwaau anichii iinuuch kaa nituhtahkwaau Chishemanituu utayimuwiniyuu. Nanihiihtamuch, nuukuniyuu upimaatisiiwiniwaahch taan e ishi miyu nihtaauchihiikutwaau.”

Machinihtaauchihchikanh kaa aayimuutaakanuuhkwaauh

²⁴ Ekw Jesus kaa wiihtamuwaat kutachiyuu chiskutamaacheu tipaachimuwiniyuu e itaat, “Kihchikiishikw chisheuchimaawin eukw mwehch e ishinaakuhch naapeu e nihtaauchihchet e miyushiyich shuumin anite unihtaauchihchikan aschiihch.

²⁵ Peyakwaau maak e tipiskaayich mekwaach misiwe awen e nipaat, aweyuu ekaa naheyimikut an nihtaauchihchesuu chii takushiniyuuh, ekw kaa usewepinamiyich machishuumin anite aniyuu unihtaauchihchikanihch.

²⁶ Iskutak maak piyechi saachinihtaauchiniyich aniyuu unihtaauchihchikan kaye iskutak e ati miinishuuniyich, ekut kaa uhchi nuukuniyikwaau kaye aniyuu machinihtaauchihchikanh.

²⁷ Ekw an nihtaauchihchesuu kaa pechi nituwaapamikut utaapachihaakanh, kaa itikut, ‘Uchimaau, namui aa kaa miywaashich shuumin chuuhchi usewepayihtaan kaa nihtaauchihcheyin. Taanite maak wehchi ihtakuhkwaauh aniyuu machinihtaauchihchikanh.’

²⁸ Ekw kaa itwet an uchimaau, ‘Awen ekaa naheyimit eukw an kaa ihtuutahk aniyuu.’ Ekw kaa itikut aniyuu utaapachihaakan, ‘Chinituweyiminaan aa chechii nituu maahmanipitamaahch aniyuuh machinihtaauchihchikanh.’

²⁹ Ekw kaa itaat an uchimaau aniyuuh ukuuhpaanemh, ‘Namui, wesin manipitamekwe aniyuuh machinihtaauchihchikanh chika asichipitenaawaau aniyuuh kaa wii nihtaauchihtaayaan.

³⁰ Ekush taapishkun aniyuu machinihtaauchihchikanh ekw maak aniyuuh kaa wii nihtaauchihtaayaan chika niishunihtaauchinh, paatish maamuushtinikanuuhkwaawenh. Ekw maak che itakwaau anichii che maamuushtinahkwaau, niishtam aniyuuh machinihtaauchihchikanh chechii maamuushtinahkwaau, ekw maak chechii asaapahkaatahkwaau che ishkwaasahkwaau, ekw maak yaakw aniyuuh pahkweshikaniminaahtikw chechii maamuushtinahkwaau, anite che ashtaatwaau nitashtaasunikamikuhch.’ ”

Kaa apishiishit shuumin kaa tipaachimaakanuut ekw maak uhpisikan

³¹ Ekw Jesus kaa wiihtamuwaat kutachiyuu chiskutamaacheu tipaachimuwiniyuu e itaat, “Mwehch an shuumin kaa apishiishiit mastart kaa ishinihkaataakanuut ekun e ishinaakuhch kihchikiishikw uchimaawin. Eukw uyuu wetinaat naapeu e ati aaihwaat anite unihtaauchihchikan aschiihch.

³² Aat maak maauch e apishiishiich aniyuu shuumin e tashiyich kutak shuumin, iskutak maak e chiishi nihtaauchit wiya maauch mista piikwenihtaauchuu. Anite maak e watihkunuyich aniyuu mistikw ekute wechishtunihkaasutwaau piyeshiishach.”

³³ Jesus maak chii wiihtamuweu miin kutachiyuu tipaachimuwin chiskutamaachewiniyuu e itaat, “Maau e iteyihtaakuhch kihchikiishikw chisheuchimaawin. Muyaam palet uhpisikan iteyihtaakun, aniyuu kaa chii chiikuunahk iskweu mistahii pahkweshikanihch, misiwe maak uhpiyuuh aniyuuh aaihkunaauh.”

³⁴ Muush tipaachimuwin chiskutamaachewinh chii aapachihtaau Jesus e aayimuutahk Chishemanituu uchisheuchimaawiniyuu anite e mihchetinaanuyich, eukw uyuuh pisikw kaa aapachihtaat e ayimihaat aweyuuh.

³⁵ Eukw maak uyuu kaa ihtit chechii taapwemakaniyich taan kaa itwekupane an uchischiwehiicheu, Tipaachimuwin chiskutamaachewin nika aapachihtaawaan e wiihtamuukwaau awenichii taan aniyuuh eshkw ekaa uhchi chischeyihtaakuniyich kaa ishpish ushihtaakanuuhch uu aschii.

Taan e ishi wiihtamaachemakahch uu tipaachimuwin chiskutamaachewin machinihtaauchihchikanh e aayimuutekwaauh

³⁶ Iskutak maak Jesus kaa chistuhtet anit uhchi e mihchetinaanuyich, kaa piihchet maak anite waaskaahiikanihch, uchischinuhamuwaakanh chii pechi nituwaapamikuu ekw kaa itikut, “Pechi wiihtamuunaan maa taan e ishi wiihtamaachemakahch an chiskutamaacheu tipaachimuwin machinihtaauchihchikan kaa aayimuutech.”

³⁷ Ekw Jesus kaa itaat, “An naapeu kaa nihtaauchihaat kaa miyushiyich shuumin eukw Iinuu Ukusisa.

³⁸ Ekw an nihtaauchihchikan aschii, eukuu aschii, an maak kaa miyushit shuumin eukw anichii iinuuch Chishemanituu uchisheuchimaawiniihch kaa uhchiitwaau, ekw an machinihtaauchihchikan eukw anichii iinuuch anite machimanituu e ihtaayich kaa uhchiitwaau.

³⁹ An maak awen kaa uhkaataat aniyuu kaa nihtaauchihcheyich an kaa wewepinahk machishuumin anite nihtaauchihchikan aschiihch eukw an machimanituu. An maak che utihchipayihch chechii maamuushtinikanuuhkwaauh aniyuu nihtaauchihchikan eukw an che iskwaapayihch aschii. Anichii maak kaa maamuushtinahkwaau aniyuu nihtaauchihchikan kaa itweyaan, eukw anichii enchilich.

⁴⁰ Mwehch maak an che ishinaakuhch che maamuushtinikanuuhkwaauh aniyuu machinihtaauchihchikan, che ishkwaasiikanuuhkwaauh maak ekun mwehch che ispayihch iskwaapayihche aschii.

⁴¹ Iinuu Ukusisa chika itishahweu utenchilamh chechii nituu maamuushtinaayich anite uchisheuchimaawinihch uhchi aniyuu kaa ihtuutuwaayich kutak aweyuu chechii machituutamiyich kaye misiwe aniyuu aweyuu kaa machipimaatisiyich.

⁴² Ekw maak che ishiwepinaatwaau anite machishkutehch anite pisikw che maatutwaau kaye che mamateyaapitesinitwaau.

⁴³ Ekw maak Chishemanituu utiiniimh che chiihkaayaastuweyich anite Uhtaawiimaau uchisheuchimaawiniihch muyaam piisim kaa ishi chiihkaayaashtuwet. An awen kaa pehtahk suuhk wii nisituhta uu.”

Naapeu kaa miskahk chekwaayuu e shuuliyaauniyich

⁴⁴ “Maau e iteyihtaakuhch kihchikiishikw chisheuchimaawin, muyaam e mista shuuliyaauhkwaauh chekwaayuu e chii ayaauhkahiikanuwaakupanenh ekw maak naapeu e miskahk ekun e ishinaakuhch. Miin e ati ayaauhkuhahk. Aniyuu maak e ishpish meyeyihtahk ekw netuu ataawet misiwe taan e ishi tipiyeusiit, ekw wetinahk aniyuu nihtaauchihchikan aschiiyuu anit kaa miskahk aniyuuh kaa shuuliyaauniyikwaauh chekwaayuuh.”

⁴⁵ “Maau kaye e ishinaakuhch kihchikiishikw chisheuchimaawin, muyaam naapeu kaa naanituweyimaat miichisha kaa mista shuuliyaawiyich.

⁴⁶ Iskutak meskawaat peyakw naashch e miyushiyich e shuuliyaawiyich, nituu ataaweu misiwe chekwaayuu e ishi ayaat ekw netuu utinaat aniyuu miichisha.”

Jesus kaa aayimuumaat naapeuh e nuutameseyich

⁴⁷ “Maau miin yaapach e ishinaakuhch kihchikiishikw chisheuchimaawin. Muyaam naapeuch e chii pachitahwaatwaau saakahiikanihch nanaahkuu maak e ishinaakusiyich namesa e pitahamiyich.

⁴⁸ Iskutak maak siyaakaschineyich aniyuu utahiipiiwaauh, ekw e akwaasipitaatwaau anite yaayeu chechii pahkaanihaatwaau aniyuu namesa, aniyuu kaa miyushiyich anite aschihkuhch chii piihtahweuch, ekw aniyuu ekaa kaa miyushiyich chii wepineuch.

⁴⁹ Ekun maak mwehch che ishinaakuhch iskutak iskwaapayihche aschii, enchilich chika nituu pahkaaniheuch aniyuu kaa machaatisiyich anite uhchi mekwesiinuu aniyuu kaa kuiskutaatisiyich e ihtaayich.

⁵⁰ Ekw anite machishkutehch che ishiwepinaakanuutwaau anichii kaa machaatisiitwaau, anite che maatutwaau kaye che mateyaapitesinitwaau che ishpish wiisacheyihtahkwaau.”

⁵¹ Ekw Jesus kaa itaat, “Chinisituhtenaawaau aa uu kaa ishi wiihtamaatakuch.” “Ehe,” chii iteuch maak anichii chischinuhamuwaakanich.

⁵² Ekw kaa itaat, “Misiwe anichii kaa chischeyihtahkwaau Chishemanituu uwiishuwewiniyuu kaye kaa chiskutamuwaakanuutwaau kihchikiishikw chisheuchimaawiniyuu taan e iteyihtaakuniyich muyaam awen kaa tipiyeusiit ashtaasuukamikuyuu e kanuweyihtahk chekwaayuu taapishkun e miywaayikwaauh aat e weskachuuniyikwaauh kaye e ushkaayikwaauh. Taapishkun maak e miywaapachihtaat.”

Jesus kaa aatuweyimaakanuut anite Nazareth

⁵³ Iskutak maak Jesus kaa chiishkwaa waawiihtahk uyuu tipaachimuwin chiskutamaachewiniyuu chii chistuhteu anit uhchi.

⁵⁴ Ekw anit aniyuu ihtaawiniyuu wehchiit ekute kaa ituhtet. Ekut anit kaa chiskutamaachet anite Jewa ayimiheukamikuhch, misiwe maak aniyuu kaa pehtaakut chii miskaashtaakuu e itituyich, “Taanite kaa uhchi ayaat uyuu kachehtaaweyihtamuwiniyuu, taanite kaa uhchi ayaat kaye aniyuu kaschihuwiniyuu chechii ihtuutahk aniyuu maamishkaach chekwaayuuh.

⁵⁵ Namui aa eukw uyuu mistikunaapeu ukusisa. Namui aa Mary ishinihkaasuyuuh ukaawii, kaye namayeyuuh aa uyuu James, Joseph, Simon ekw maak Judas wiichishaanawaauh.

⁵⁶ Namui aa kaye misiwe wiichishaaniskwem wiichiyuu utah. Taanite maak kaa uhchi ayaat uyuu kaschihuwiniyuu.”

⁵⁷ Namui uhchi nihiiskaakuuch aniyuu Jesus. Mikw maak Jesus chii iteu, “An awen kaa uchischiwehiichesuut chisteyimaakanuu aihch ihtaawinihch ekw anit tipiiwe utaschiihch e ihtaat namui aapateyimaakanuu. Waawaach aniyuu anit kaa peyakuteusiit kaa ihtaayich namui chisteyimikuu.”

⁵⁸ Ekw maak aniyuu ekaa uhchi ayaayich taapwehtamuwiniyuu, namui mihchetu maamishkaach chekwaayuuh uhchi ihtuutam anit.