San Lucas 4 - El Nuevo Testamento y Salmos

Tɨꞌɨj tyiyáaruꞌ tyuꞌtatyésej tɨ jaamuéꞌtɨn aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús

¹ Tɨꞌquij Jesús jimi huatyáꞌɨtzee ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios, aj puꞌij ujaꞌrájraa ɨ játyaꞌnaj jitze tɨ aꞌyan ántyapuaj tɨjɨn Jordán, ajta aꞌɨ́jna ɨ júuricamaꞌraꞌ aꞌɨ́ɨ pu yoꞌvíꞌtɨj aꞌájna joꞌtɨj quee jáꞌtyiꞌtɨj.

² Aꞌáa puꞌij huáꞌpuatyej xɨcáj jáꞌtyeej, ajta ɨ tyiyáaruꞌ pu tyúutyesiꞌriaꞌcaꞌaj tɨ jaamuéꞌtɨn tɨꞌij tyiꞌtɨ́j jɨn ootyáꞌɨtzeereꞌen ɨ Dios jimi. Ajta ɨ Jesús capu tyiꞌtɨ́j huácuaj tɨꞌɨj naꞌaj aꞌáa jáꞌtyeej, aj puꞌij huataíꞌcuatacaꞌ.

³ Tɨꞌquij ɨ tyiyáaruꞌ aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn: —Tɨpuaꞌaj jɨꞌréꞌcan jɨmeꞌ yójraꞌ papuéꞌeenyeꞌ ɨ Dios, huataꞌíjtyeꞌ mu tyetyéj tɨꞌij páan huatyóotaahuaj.

⁴ Jesús pu aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn: —Aꞌyaa pu tyéꞌyuꞌsiꞌ ɨ yuꞌxarij jitze tɨjɨn: “Capu ɨ páan naꞌaj jɨn júurij jaꞌmej ɨ tyáatɨꞌ.”

⁵ Aj puꞌij ɨ tyiyáaruꞌ yoꞌvíꞌtɨj joꞌtɨj jaꞌajtyee, tɨꞌij néijmiꞌi jaataséjratyeꞌen ɨ cháanacaj,

⁶ tɨꞌquij aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn: —Nyáaj nu néijmiꞌi tyimuaatáꞌsij pej pij muáaj tyihuoꞌtaꞌíjtyeꞌen ɨ maj yan séejreꞌ ɨ cháanacaj japua. Jiꞌnye nyáaj nu aꞌíj ancuriáaꞌ, nyajta aꞌɨ́j huataꞌsij aꞌtɨ́j tɨ aꞌyan tyinaꞌráanajchi.

⁷ Tɨpuaꞌaj pajtunutaj nyéetzij jimi pajta naatyáanajche, néijmiꞌi pu muéetzij tyíꞌmuaꞌaꞌrij jaꞌmej.

⁸ Jesús pu aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn: —Aꞌyaa pu tyéꞌyuꞌsiꞌ ɨ yuꞌxarij jitze tɨjɨn: “Siataꞌaj aꞌɨ́j huatyáanajchej ɨ tavástaraꞌ ɨ Dios, aꞌɨ́j xuꞌuj huatyáhuɨɨreꞌen.”

⁹ Aj puꞌij ɨ tyiyáaruꞌ yoꞌvíꞌtɨj aꞌájna a Jerusalén, aꞌáan pu jaꞌantyiviꞌtɨj ɨ tyeyúuj japua ɨ tɨ jéetzeꞌ ájtyeej, aꞌyaa puꞌij tyaatéꞌexaa tɨjɨn: —Tɨpuaꞌaj jɨꞌréꞌcan jɨmeꞌ yójraꞌ paj puéꞌeenyeꞌ ɨ Dios, ancájvetzi aꞌyájna,

¹⁰ jiꞌnye aꞌyaa pu tyéꞌyuꞌsiꞌ ɨ yuꞌxarij jitze tɨjɨn: Dios pu uhuojoꞌtaꞌítyij ɨ maj jimi tyíꞌhuɨɨreꞌ mej mij muáachaꞌɨɨn.

¹¹ Aꞌɨ́ɨ mu muaꞌajriásij ɨ jumuácaꞌ jɨmeꞌ pej pij quee tyiꞌtɨ́j jitze eejcaꞌcataꞌan ajta tɨꞌij quee tyiꞌtɨ́j jeꞌej muaꞌuurej.

¹² Jesús pu aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn: —Aꞌyaa pu ajta tyéꞌyuꞌsiꞌ ɨ yuꞌxarij jitze tɨjɨn: “Capáj tyiꞌtɨ́j jeꞌej tyéꞌihuoꞌraj a Dios tɨꞌij aꞌɨ́ɨn aꞌyan huárɨnyij jeꞌej paj muáaj tyáꞌxɨeꞌveꞌ.”

¹³ Tɨꞌɨj ɨ tyiyáaruꞌ quee cheꞌ jeꞌej tyéejtyoj jeꞌej tɨ huárɨnyij, tɨꞌij jaꞌantyimuéꞌtɨn aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús, aj puꞌij jimi ajtáraa ꞌasta naꞌaj quee atyojoꞌréꞌnyej aꞌnáj tɨ aꞌyan tyuꞌxáꞌpuɨꞌɨntariꞌhuacaꞌ tɨ ajtáhuaꞌaj huatóotyeseꞌen.

Jesús pu huatyóochej tɨ tyuꞌmuárɨeꞌen aꞌájna a Galileea

¹⁴ Aj puꞌij Jesús jóꞌraa aꞌájna a Galileea, ajta jéehua jitzán huatyáꞌɨtzee ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios, majta néijmiꞌi ɨ tyeɨ́tyee aꞌáa maj joꞌcháatɨmaꞌcaa, aꞌɨ́ɨ mu jáamuaꞌreeriꞌ jeꞌej tɨ rɨjcaj aꞌɨ́jna ɨ Jesús.

¹⁵ Aꞌɨ́ɨ pu tyihuáꞌmuaꞌtyajcaꞌaj ɨ huaꞌ tyeyúuj tzajtaꞌ, majta néijmiꞌi ɨ tyeɨ́tyee tyámuaꞌ mu tyeetyájtoo.

Tɨꞌɨj Jesús aꞌáa joꞌtyávaacaꞌaj aꞌájna a Nazaret

¹⁶ Jesús pu aꞌáa joꞌmej a Nazaret joꞌtɨj joꞌvéꞌsej. Tɨꞌɨj atyojoꞌréꞌnyej aꞌájna xɨcáaraꞌ matɨꞌɨj puaꞌaj jusoꞌpii, aꞌúu pu tyeyúuj tzajtaꞌ joꞌtyájrupij tɨꞌɨj tyeyíꞌtɨhuaꞌaj, aj puꞌij huatyéechaxɨj tɨ joꞌjíjveꞌen ɨ yuꞌxarij.

¹⁷ Matɨꞌɨj mij jaatapíj ɨ yuꞌxarij Isaías tɨ joꞌyúꞌxacaꞌ, aꞌaj puꞌij joꞌtyoo ɨ tɨ aꞌyan tyéꞌyuꞌsiꞌhuacaꞌaj tɨjɨn:

¹⁸ Ɨ júuricamaꞌraꞌ ɨ Dios pu nye jimi séejreꞌ, jiꞌnye aꞌɨ́ɨ pu naꞌantyíhuoj, nyej nyij huoꞌtéꞌexaatyeꞌen ɨ nyúucariaꞌraꞌ ɨ Dios aꞌɨ́ɨjma ɨ maj quee jeꞌej tyéejviicueꞌ, aꞌɨ́ɨ pu unyojoꞌtaꞌítyacaꞌ nyaj huoꞌtéꞌexaatyeꞌen aꞌɨ́ɨjma ɨ maj námiꞌ nyaj nyeríj huiꞌrátoosij, ajta nyaj tyihuóꞌhuaatyeꞌen ɨ maj aracúcuꞌnyijmee, nyajta huaꞌ japua huatányuunyij aꞌɨ́ɨjma ɨ maj jajpuéjtzij,

¹⁹ nyej nyij huoꞌtéꞌexaatyeꞌen tɨ arí atyojoꞌréꞌnyej aꞌnáj tɨ ɨ tavástaraꞌ tyámuaꞌ huáꞌuurej.

²⁰ Aj puꞌij téꞌej jaatyéejirej ɨ yuꞌxarij, ajta jeꞌen jaatapíj aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ tyíꞌhuɨɨreꞌ ɨ tyeyúuj tzajtaꞌ, tɨꞌquij ooyíxɨj. Néijmiꞌi ɨ maj aꞌúun jeꞌrátyaꞌcaꞌaj mu jaséjracaꞌaj.

²¹ Aj puꞌij huatyóochej tɨ aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaatyeꞌen tɨjɨn: —Ijíij pu aꞌyan tyaꞌróoꞌastej jeꞌej tɨ tyéꞌyuꞌsiꞌ aꞌíjcɨ jitze ɨ yuꞌxarij ɨ siaj seríj jáanamuajriꞌ.

²² Néijmiꞌi mu tyámuaꞌ tyáꞌxajtacaꞌaj aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús, majta tyámuaꞌ naa tyojoꞌsejracaꞌaj aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ ɨ tɨ naa namuajriaꞌcaꞌaj ɨ nyúucarij tɨ jaataxájtacaꞌ. Aꞌyaa mu tyúuꞌihuoꞌracaꞌaj tɨjɨn: —¿Nyiquee aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ yójraꞌ ɨ José?

²³ Jesús pu aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn: —Tyij sequée muaꞌaj aꞌyan tyinaatéꞌexaatyeꞌsij aꞌɨ́jcɨ ɨ nyúucarij ɨ tɨ aꞌyan yee: “Muáaj mu paj tyíꞌhuaꞌtacaa, asɨ́ɨj tyiꞌhuáꞌhuaatyeꞌ”; siajta aꞌyan tɨjɨn: “Aꞌyájna tyatɨꞌɨj tyáanamuajriꞌ jeꞌej paj tyúꞌruuj aꞌájna a Capernaúm, pataꞌaj pajta aꞌyan huárɨnyij iiyeꞌej joꞌpaj jáꞌmaꞌcan.”

²⁴ Aꞌyaa pu ajtáhuaꞌaj tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn: —Aꞌyaa nu tyajáꞌmuaꞌixaatyeꞌ tzáahuatyiꞌraꞌaj jɨmeꞌ maj quee tyámuaꞌ tyeetyéjeevij aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ Dios jitze maꞌcan tyíꞌxaj aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj aꞌáa joꞌcháatɨmee joꞌtɨj aꞌɨ́ɨn jáꞌmaꞌcan.

²⁵ Aꞌyaa pu tyiꞌjaꞌyájna, maj jéehua ɨ úucaa séjriaꞌcaꞌaj ɨ maj jujɨɨmuaꞌastacaꞌaj tɨꞌɨj yan séjriaꞌcaꞌaj ɨ Elías, aꞌájna tɨꞌɨj huéeicaj nyinyiꞌraꞌaj japuan jéꞌtaꞌ áꞌtyeej maj quee cheꞌ viiyacaꞌaj, ajta jéehua huatújriꞌhuacaꞌaj néijmiꞌqueꞌ tɨꞌɨj naꞌaj aꞌáa tɨ huatacaꞌaj a Israel,

²⁶ Ajta aꞌɨ́jna ɨ Elías capu huataꞌítyiꞌhuacaꞌ aꞌɨ́ɨjma jimi ɨ úucaa ɨ maj huóojɨɨmuaꞌastariacaꞌ ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan, sulu aꞌáa pu jóꞌmeꞌen séej jimi ɨ íitɨꞌ tɨ jusɨ́ɨjtacaꞌaj, aꞌáa tɨ jáꞌchajcaꞌaj aꞌájna a Sarepta, véjriꞌ aꞌájna a chájtaꞌnaj jitze ɨ Sidón.

²⁷ Jéehua mu majta séjriaꞌcaꞌaj ɨ maj caꞌatzájmaꞌcaa aꞌájna a Israel, tɨꞌɨj ooj tyiꞌtyávaacaꞌaj aꞌɨ́jna ɨ Eliseo ɨ tɨ Dios jitze maꞌcan tyíꞌxajtacaꞌaj, ajta capu aꞌtɨ́j tyúꞌhuaaj, sulu aꞌɨ́j puꞌuj aꞌɨ́jcɨ ɨ Naamán Siria tɨ jáꞌmaꞌcan.

²⁸ Matɨꞌɨj aꞌyan tyáanamuajriꞌ ɨ tyeɨ́tyee ɨ maj tyeyúuj tzajtaꞌ jeꞌrátyaꞌcaꞌaj, néijmiꞌi mu jéehua huatanyínyuꞌcacucaꞌ.

²⁹ Aj mu mij ájhuiixɨj, matɨꞌɨj mij yoꞌvíꞌtɨj caꞌnyéjrij jɨmeꞌ, mej mij jiꞌrátoonyij ɨ chájtaꞌnaj jitze, aꞌáa mu yoꞌréꞌnyijtyej joꞌtɨj jaꞌancátyee ɨ jɨríj jitze, mej mij aꞌáan jaꞌancárɨeenyij joꞌtɨj jaꞌancátyee.

³⁰ Ajta aꞌɨ́jna ɨ Jesús aꞌáa pu huaꞌ jéꞌtaꞌ huatyenyéej tɨꞌɨj jóꞌraa.

Jesús pu tyévij tyúꞌhuaaj tyiyáaruꞌ tɨ tzajtaꞌ séjriaꞌcaꞌaj

³¹ Jesús pu aꞌáa joꞌmej aꞌájna a Capernaúm, chájtaꞌ aꞌáa tɨ jaꞌajtyámaꞌcan a Galileea, ajta aꞌájna xɨcáaraꞌ jitze ɨ maj jitzán jusoꞌpihuaꞌaj, aꞌɨ́ɨ pu tyihuáꞌmuaꞌtyahuaꞌaj ɨ tyeɨ́tyee.

³² Majta ɨ tyeɨ́tyee jéehua mu tyámuaꞌ yóꞌnamuajracaꞌaj jeꞌej tɨ aꞌɨ́ɨn tyihuáꞌixaatyaꞌcaꞌaj, jiꞌnye aꞌyaa pu tyíꞌxajtacaꞌaj tɨꞌɨj ɨ tɨ vaꞌcán jɨn tyiꞌtyéjvee.

³³ Aꞌújna u tyeyúuj tzajtaꞌ aꞌúu pu sɨ́ɨj tyáatɨꞌ joꞌtyávaacaꞌaj tɨ tyiyáaruꞌ tzajtaꞌ séjriaꞌcaꞌaj, aꞌɨ́ɨ puꞌij caꞌnyíin jɨn jaatajé aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús, aꞌyan tɨjɨn:

³⁴ —Capáj jeꞌej taꞌuurej. ¿Jiꞌnye pej pij tyitaꞌantyiúꞌnyiꞌ ityájma muáaj Jesús Nazaret paj jáꞌmaꞌcan? ¿Nyi aꞌɨ́jna jɨn mupoꞌvéꞌmej pej pij taꞌantyipuáꞌrityeꞌen? Nyáaj nu muamuaꞌtyej, aꞌyaa nu tyáꞌmuaꞌreej paj aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ tɨ naa een ɨ Dios tɨ jimi joꞌvéꞌmej.

³⁵ Jesús puꞌij jajtyáꞌxɨj ɨ tyiyáaruꞌ aꞌyan tɨjɨn: —Capáj tyiꞌtɨ́j xajtaj, iirájraꞌ mu tyévij tzajtaꞌ. Aj puꞌij ɨ tyiyáaruꞌ ayaꞌrájrɨee a chóotaꞌ ɨ tyévij meeséeracaj ɨ tyeɨ́tyee, tɨꞌɨj quee jeꞌej jáaruuj aꞌɨ́jcɨ ɨ tyévij aj puꞌij iirájraa.

³⁶ Néijmiꞌi mu tyámuaꞌ tyuꞌtátzɨɨn ɨ tyeɨ́tyee, majta aꞌyan tyúuꞌihuoraꞌcaꞌaj tɨjɨn: —¿Tyiꞌtanyí nyúucariraꞌ puéꞌeen ɨ tɨ jɨn tyíꞌxaj? Aꞌɨ́ɨ pu tyihuáꞌijtyeꞌ ɨ tyiyáaruꞌsee, aꞌɨ́j pu jɨn antyúumuaꞌreej tɨ huiꞌráꞌityej ɨ tyiyáaruꞌuj, majta jeꞌen aꞌɨ́ɨmaj janamuaj.

³⁷ Majta néijmiꞌqueꞌ jaxajtacaꞌaj aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús tɨꞌɨj naꞌaj joꞌmaj joꞌcháatɨmaꞌcaa.

Jesús pu tyáahuaj ɨ muꞌnyáaraꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Simón

³⁸ Aj puꞌij ɨ Jesús iirájraa ɨ tyeyúuj tzajtaꞌ tɨꞌquij aꞌáa jaꞌráꞌaj a Simón tɨ jaꞌchej. Ajta aꞌɨ́jna ɨ muꞌnyáaraꞌ ɨ Simón, aꞌɨ́ɨ pu tyíꞌcuiꞌcaꞌaj, jéehua pu puɨ́stacaꞌaj, aj mu mij jaatáhuaviiriꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús tɨ tyáahuaatyeꞌen.

³⁹ Jesús puꞌij ecóotutacaꞌ aꞌɨ́jcɨ jimi, tɨꞌquij jajtyáꞌxɨj aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ jɨn tyíꞌcuiꞌ, aj puꞌij huatyápuaꞌriacaꞌ ɨ cuiꞌnyiꞌraꞌaj. Tɨꞌquij ájchej ajta jeꞌen tyihuoꞌcueꞌej.

Tɨꞌɨj Jesús tyihuóꞌhuaa jéehua ɨ tyeɨ́tyee

⁴⁰ Tɨꞌɨj huaréꞌchumuaꞌriacaꞌ, aꞌɨ́ɨmaj ɨ tyeɨ́tyee mu huaꞌréꞌviꞌtɨxɨj ɨ Jesús jimi néijmiꞌcaa ɨ maj tyíꞌcucuiꞌ, aꞌɨ́ɨ puꞌij huaꞌváꞌmuarɨeꞌxɨj séej ajta séej, ajta jeꞌen tyihuóꞌhuaa.

⁴¹ Majta ɨ tyiyáaruꞌ ɨ tyeɨ́tyee maj tzajtaꞌ séjriaꞌcaꞌaj, néijmiꞌi mu iiráacɨj, aꞌyaa mu tyíꞌtyejijhuacaꞌaj tɨjɨn: —Muáaj paj yójraꞌ puéꞌeen ɨ Dios. Ajta ɨ Jesús pu huaꞌajtyáꞌxɨj, capu ij huaꞌtáꞌcariaꞌaj maj tyuꞌtaxáj, jiꞌnye máamuaꞌreeriacaꞌaj tɨ ɨ Jesús aꞌɨ́ɨn puéꞌeenyeꞌ ɨ Cɨríistuꞌ.

Jesús pu huáꞌixaatyeꞌ ɨ nyúucariaꞌraꞌ ɨ Dios aꞌájna joꞌmaj jóosɨꞌrii

⁴² Tɨꞌɨj huatapuáꞌriacaꞌ, Jesús pu eerájraa aꞌájna a chájtaꞌ, aꞌáa puꞌij jaꞌráꞌaj joꞌtɨj quee a aꞌtɨ́j. Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ tyeɨ́tyee aꞌɨ́ɨ mu uyóꞌhuoosij, matɨꞌɨj mij aꞌáa jaꞌráꞌaj joꞌtɨj jeꞌej jéꞌeenyeꞌej. Aꞌyaa mu tyáꞌxɨeꞌvaꞌcaꞌaj maj jaatyáꞌɨtzen, tɨꞌij quee jóꞌyiꞌcan,

⁴³ ajta ɨ Jesús aꞌyaa pu tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn: —Aꞌyaa pu tyúuxɨeꞌveꞌ nyej nyajta huoꞌtéꞌexaatyeꞌen ɨ nyúucariaꞌraꞌ ɨ Dios séecan ɨ tyeɨ́tyee ɨ maj séej chájtaꞌnaj jitze joꞌcháatɨmee, jiꞌnye aꞌɨ́j nu jɨn ujoꞌtaꞌítyiꞌhuacaꞌ.

⁴⁴ Aꞌyaa puꞌij ɨ Jesús tyuꞌmáꞌcaꞌaj huaꞌixáatyaꞌaj ɨ nyúucariaꞌraꞌ ɨ Dios huaꞌ tyeyúuj tzajtaꞌ aꞌɨ́ɨjma ɨ maj Israel jitze ajtyámaꞌcan.