2 Reis 23 - Kaxinawá Bíblia (BR)

¹ Hanushũ hau dasibi habe itxai benũbũ Judá enabũ mai pakea anua mae tibi inũ Jerusalém anua anibu unanepabu hau hatuki txanitanũbũ shanẽ ibuhaira Josiasĩ hatu kena bea ma haki itxabu

² Judá enabu hunibu dasibi inũ, Jerusalém anu hiweabu inũ, hawenabu Deusbe hãtxashunikabu inũ, Deusũ hãtxa yuishunikabu inũ, mae hirabi bake mishtĩbu inũ, yura ewabu betsa shanẽ ibubu inũ, betsa nuitapaibu dasibi Senhor Deus kẽwãti hiwe hemaĩtĩ anu shanẽ ibuhaira Josiasbe bua mapuabu Senhor Deus hatũ shenipabube yubakani hãtxa una merã kenenibu Senhor Deus kẽwãti hiwe anua betxishinabu bua Josias tsaushũ ha una meranu hãtxa dasibi hui kushipawẽ hatu yuishũkĩ keyutã

³ shanẽ ibuhaira benikaũ Senhor Deus kẽwãti hiwe utati mane txibu dapi nishũ dasibibũ nĩkaibũ Senhor Deus yubakĩ yuikĩ: “Eanã, hawẽ yubakani hãtxa Moisĩ unaki keneni dasibi hawara Senhor Deusũ betxipaiai ẽ akubainaii, hawa kanekĩ betsa wama heneama hawẽ yunuti inũ hawẽ nemati inũ haska pe hiwekĩ yusĩti hãtxa nĩkakĩ txibãkinã. Txanimahaira eã ẽ akubaĩshanaii”, ikaya yura dasibibũ nĩkatã: “Mĩ haska hãtxakĩ yuiayarã, nukubunã, nũ mibetã habiaskari txibãkubaĩshanaii”, iki hãtxanibukiaki.

Josiasĩ Deus kayabi kẽwãti hiwe Templo hatu pewashũkubainikiaki, na hãtxarã

⁴ Hanushũ Senhor Deus kẽwãti hiwe hemaĩtĩ anua yushibu Baal inũ Poste-ídolo inũ bishi shukua tibi ha kẽwãti dami wanibu bikĩ keyushũ hau putanũbũ hawenabu Deusbe hãtxashunika shanẽ ibu Hilquias inũ, hawenabu Deusbe hãtxashunika shanẽ ibu ha katxu inũ, hikiti shui mekenikabu habu shanẽ ibuhaira Josiasĩ hatu yunua hawẽ hãtxa txibãkĩ Senhor Deus kẽwãti hiwe hemaĩtĩ anua yushibu kẽwãti dami sharabu Jerusalém anua kaĩmabaĩkĩ benãta bushũ Cedrom napaku anu hanus mãtxĩtã kuashũ txipu hawẽ mapu beabaĩ Betel anu bunibukiaki.

⁵ Hanushũ shanẽ ibuhaira Josiasĩ hatu yunukubainaya mati meribi keyatapa Jerusalém kesukauna anushũ inũ Judá enabũ mai pakea mae betsa betsapa dapi mati meribi keyatapa hanushũ Deus kẽwãkĩ ashũkĩ pewama hau habũ sheni ininipa menukĩ kuashũkubaĩshanũbũ hatunabu Deusbe hãtxashunikabu Judá enabu shanẽ ibu betsabũ hatu katushũ daya hatu inãnibu hatu nitxĩkĩ dasibi putakĩ hanushũ yushibu Baal inũ, bari inũ, ushe inũ, bishi shukua tibi ha kẽwãti tibi daewakĩ sheni ininipa kuashuni yushibubube hãtxashunikabu putariakĩ

⁶ hi dami keyatapa yushibu dami aĩbu washũ Senhor Deus kẽwãti hiwe hemaĩtĩ anu nitxinibu betseshũ Jerusalém anua benãta bushũ Cedrom napaku anushũ kuakĩ keyutã nuitapaibu mawa hanus hatu maiwamisbu anu hawẽ mapu sa akĩ keyushũ

⁷ ha dikabi Senhor Deus kẽwãti hiwe hemaĩtĩ anushũ yushibu kẽwaĩ huni betsa puĩ kinĩ txutamisbu inũ hawẽ yura hirabi yabukuti yushibu kẽwãti tari wakĩ aĩbuaibũ timashũmisbũ hiwe tibi dasibi berãkĩ di ashũ hawẽ ture sharabu benãta mãtxĩshũ kuakĩ keyunibukiaki.

⁸ Hanushũ Judá enabũ mai pakea hirabi mae tibi anua maewã Geba norte haira anua inũ maewã betsa Berseba sulkirihaira ha habu hawenabu Deusbe hãtxashuni peisbuma hau Jerusalém anu benũbũ shanẽ ibuhaira Josiasĩ hatu yunua bei keyuabũ hanushũ Senhor Deus kẽwãkĩ sheni ininipa hawenabu Deusbe hãtxashunikabũ menushũkubaĩmisbu hau txakabuwakĩ yamawatanũbũ hawẽ tsumabu Josiasĩ hatu yunua, bukubaũkĩ haska hatu yunushina hawẽ tsumabũ akaibũ, Jerusalém hirabi mekenika shanẽ ibu beshmas Josuénẽ hiwe dapi hawẽ mae hikiti shui yusmauri yushibu txakabu hawẽ kẽwãti txi tapu hau derakĩ di akĩ keyunũbũ hawẽ tsuma betsabu Josiasĩ hatu yunua haska hatu yunua akaibũ

⁹ hakia mati keyatapa meribi anushũ sheni ininipa habũ kuashũkubaĩmisbu hawenabu Deusbe hãtxashunikabu betsabube Senhor Deus kẽwãti hiwe Jerusalém anu hau ana dayayamanũbũ hatu nemaimashũ hatubetã besti misi shasha watiuma pikubainibukiaki.

¹⁰ Yushibu Moloque daewakĩ kẽwãkĩ hatũ bakebu huni inũ aĩbu hiwea hatu kuashũkubaĩmisbu hau ana kuakĩ menupakeyamashanũbũ Hinom napaku anushũ hanushũ menuti Tofete hau txakabuwakĩ yamawakĩ keyunũbũ Josiasĩ hatu yunuria haska hatu yunua hawaira akĩ keyuaibũ

¹¹ Judá enabu shanẽ ibuhairabũ bari kẽwãkĩ cavalo meribi washũkubainibu Senhor Deus kẽwãti hiwe hemaĩtĩ shui dapi hanu Natã-Melequẽ cavalo hawẽ hiwe anushũ hatu mekeshũmis ha cavalo hatu tenãmakĩ keyushũ hanushũ hawẽ bari kẽwãti cavalõ tarãbaĩti Josiasĩ hatu kuamakĩ keyumatã

¹² ha dikabi Acazĩ hiwe masapa anu Judá enabu shanẽ ibuhaira betsa betsapabũ hawẽ kẽwãti txi tapu akubainibu inũ Senhor Deus kẽwãti hiwe hemaĩtĩ anu hawẽ hutxi Manassésĩ ani derakĩ di ashũ teke teke akĩ pure pure ashũ pashku Cedrom namaki hau putanũbũ Josiasĩ hawẽ tsuma hatu yunua, haska hatu yunua putakĩ keyuaibũ

¹³ Sidom nawabũ mekenika yushibu deus kayabima Astarote aĩbu dami kẽwãti hiwe inũ, Moabe nawabũ mekenika yushibu deus kayabima Quemos dami kẽwãti hiwe inũ, Amom nawabũ mekenika yushibu deus kayabima Milcom dami kẽwãti hiwe Judá enabũ habũ danãhairabiaibũ Jerusalém bari huaikiri Mati Masite sulkiri matxi buteauri anushũ hau hatu amanũbũ Israelĩ enabu shanẽ ibuhaira Salomãonẽ dayakapabu hatu yunua akea akenibu ha kẽwãti hiwe tibi hau yamawanũbũ Josiasĩ hatu yunua dera dera akĩ keyunibukiaki.

¹⁴ Ha dikabi ha hiwe wanibu txakabuwaibu anu ana hiwe betsa benikĩ hau ayamashanũbũ yushibu hi dami keyatapa inũ mishki dami betsa betsapa hi kẽwãti txibu nitxinibu hau teke teke akĩ txuri wanũbũ shanẽ ibuhaira Josiasĩ hatu yunua akĩ keyutã hau hawẽ shãtu anu yura mawanibũ shau hau hanuri anũbũ hatu yunuria ariaibũ

¹⁵ habiaskari mae betsa Betel anushũ kẽwãti betsa deus kayabima meribi wakĩ Nebatẽ huni bake shanẽ ibu Jeroboãonẽ yushibu betsa kẽwãti txi tapu washũ sheni inĩti kuakĩ hawenabu Israelĩ enabu txakabuwamakubaini ha txi tapu di akĩ keyutã mishpu watã txiwẽ menutã ha dikabi yushibu dami washũ nitxinibu di akĩ keyuriatã hau kuanũbũ Josiasĩ hatu yunuima akaibũ

¹⁶ ana Josias txĩtũkaĩ uĩbaũkĩ Betel mati anu yura mawa hanu hawẽ shau arumisbu mishki shui betsa betsapa betxitã shau dasibi bishũ Jeroboãonẽ txi tapu wani anushũ ha shau menukĩ keyukĩ hatu txakabuwamakĩ hau atimapa wanũbũ Josiasĩ hatu yunuria dasibi Betel anushũ hatu yunua akĩ keyunibukiaki. Haska bebũkiri Deusũ hãtxa yuishunika txanini Josiasĩ ha kene betximabu uĩmashũ Deusũ yuini Josiasĩ menekĩ keyutã

¹⁷ hatu haska wamakĩ hatu yukakĩ: —U unurã, ha shinãmati mishki hiwe pishta wanibu ẽ uiainã, hawamẽ?— hatu wa mae Betel anu hiweabu hunibũ kemakĩ yuikĩ: —Deusũ hãtxa yuishunika Judá enabũ mai pakea anua hushũ haska na txi tapukiri bebũkiri hakiri txanini keska Betel anua mĩ yamawakĩ ashurã, ha mawa maiwanibu hawẽ shau arunibu ikikiki— akabu

¹⁸ Josiasĩ nĩkatã hatu yuikĩ: —Habiaska henekãwẽ. Hau tsuã taska hawẽ shau meyamashanũbunã— ikaya haskawẽ taeshũ hawẽ shau inũ Samaria anua Deusũ hãtxa yuishunikã shauri hawa meabuma inibukiaki.

^19-20 Samaria anushũ Senhor Deus sinatamahairakĩ mati keyatapa anushũ hatũ yushibu kẽwãti hiwe tibi Israelĩ enabu shanẽ ibuhaira betsa betsapabũ akubainibu anushũ yushibubube hawenabu hãtxashunikabu hatũ txi tapu anushũ hau tenanũbũ Josiasĩ hatu yunua hatu tenãkĩ keyuabu yushibu kẽwãti txi tapu anushũ mawabũ shau hau kuakĩ keyunũbũ Josiasĩ hatu yunuriakubainaya haska hatu yunua akubainaibũ haska Betel anushũ ashiã keskari wakĩ yushibu kẽwãti hiwe tibi Samaria anua Josiasĩ yamawakĩ keyutã hanua Jerusalém anu ana txĩtũkainikiaki.

Josiasĩ shinãbaũ Páscoa hatu besimanikiaki, na hãtxarã

^21-23 Hanushũ shanẽ ibuhaira Josiasĩ hawenabu dasibi hatu yunukĩ: “Senhor Deus nukunabube yubakai hãtxai Moisĩ keneni hãtxa una meranua nũ nĩkaima keska txibãkĩ Egito nawabu Senhor Deusũ nai tsumã hatũ huni bake iyuabu tenã keyukĩ nukũ shenipabũ bakebu dũkebaini shinãmati Páscoarã, ha shinãkĩ dasibi pewatã Senhor Deus duawakĩ kẽwaĩ nũ habe besishanaii”, hatu wairã, Josias shanẽ ibukũkaini ma 18 ano kaĩkĩ hatu anikiaki. Jerusalém anushũ Senhor Deusũ nai tsumã hatũ shenipabũ huni bake iyuabu tenãma hatu dũkebaini shinãmati Páscoawẽ taeshũ Senhor Deus kẽhairawai benimai besinibukiaki. Na dasi shanẽ ibu unanepa yununikabubia habutiã hawa Páscoa besiama ikubainibu inũ Israel inũ Judá shanẽ ibui pashkarabeaibutiã haska besi henenibu Josiasĩ hawẽ shinã benawẽ Páscoa besi hatu amakĩ hawẽruahaira wakĩ hatu taewamanikiaki.

Senhor Deusũ hãtxa Josiasĩ pe txibãkĩ heneama inikiaki, na hãtxarã

²⁴ Senhor Deus kẽwãti hiwe anushũ hawenabu Deusbe hãtxashunika shanẽ ibu Hilquiasĩ Senhor Deus hatube yubakai hãtxani unaki kenenibu betximawẽ taeshũ hanushũ hawẽ yunuti inũ, hawẽ nemati inũ, hawẽ pe hiweti yusĩti hãtxa uĩkĩ txibãkubaĩkĩ Josiasĩ ashũkĩ Jerusalém anuabu inũ Judá mai pakea anu hiweabu huni inũ aĩbu mukayabu inũ, yushibubu yukakĩ unãmisbu inũ, hatũ hiwe anushũ hamapai dami mishtĩ kẽwãmisbu tibi betxitã hatu mebĩtã hatu txakabuwãkĩ yamawakĩ keyukubaĩkĩ

²⁵ Senhor Deusũ hãtxa haska Moisĩ unaki keneni txanima nĩkakĩ hawẽ shinã dasibiwẽ inũ, hawẽ yushĩ dasibiwẽ inũ, hawẽ kushipa dasibiwẽ Josiasĩ ikũwãkĩ hawẽ hiweakiri shinã betsa watã shanẽ ibuairã, uatiã inibu inũ hatiã ha bebũ ishanaibu Josias pepa keska tsua betsa hayama inibukiaki, hatu binuarã.

²⁶ Josias haskabiakũkainaya hawẽ hutxi shanẽ ibuhaira Manassésĩ txakabuhaira wakubainiwẽ taea Judá enabuki Senhor Deus sinatãkũkaini Judá enabuki sinatani heneama hawa daeama ikũkainaiwẽ taeshũ

²⁷ Senhor Deusũ yuikĩ: “Haska Samaria anushũ hatu yunuaibu Israelĩ enabũ nĩkakĩ ea txibãkubainabuma ẽ henebaini keska wakĩ Judá enaburi putakĩ ẽ hatu danãshanaii, ana hawa hatu nemashunamarã. Ha maewã Jerusalém ẽ katubiani ẽ danãshanaii, ana mekeamarã. Hawẽ kẽwãti hiwekiri: ‘Ẽ kena hayakũkaĩshanikiki’, akĩ ẽ yuibiani ha dikabi ẽ mebĩshanaii”, iwanã, yuinikiaki.

Haskai Josias mawanikiaki, na hãtxarã

^28-30 Josias shanẽ ibuhaira hiweyukẽ Assíria nawa shanẽ ibuhaira merabewanũ ika Egito nawa shanẽ ibuhaira Faraó-Neco Hene Eufrateskiri hawẽ detenamenikabube kai shanẽ ibuhaira Josiasĩ hawẽ detenamenikabubetã nemanũ ika kai Megido anu hatuki nukua hatube detenameaibũ Faraó-Necõ Josias betxitã detekĩ tenãbainaya, hanushũ Josiasĩ shanẽ ibu beshmasbũ hawẽ yura cavalõ tarãbaĩtiki nanetã Megidokiria Jerusalém anu bushũ hanushũ maiwakĩ mishki shui anu hawẽ yura datanibukiaki. Hanushũ Josiasĩ huni bake Joacaz yurabũ katushũ hawẽ epã shãtukũ shanẽ ibuhaira wakĩ Joacaz katunibukiaki. Judá enabu shanẽ ibuhairabu ikaibukiri una betsa merã hatuki kenemisbu hawẽ daya betsa betsapa Josias hiweshũ akubainikiri hakiri kenenibu hayaki.

Joacaz Judá enabu shanẽ ibuhaira inikiaki, na hãtxarã

³¹ Joacaz 23 ano haya Jerusalém anu shanẽ ibuima 3 ushe besti hatũ shanẽ ibuhaira inikiaki. Hawẽ ewa Hamutal inikiaki, Jeremiasĩ bake aĩbu Libna anua kainirã.

³² Hakia hawẽ shenipabũ apaunibu keska txibãkĩ Joacazĩ yunutxakakĩ txakabuwarianikiaki, haska Senhor Deusũ betxipaiamahaira akinã.

³³ Egito shanẽ ibuhaira Faraó-Neco txĩtũkirãkĩ Jerusalém anu hau Joacaz ana hanu shanẽ ibuyamanũ atxitã mai pakea Hamate anu mae betsa Ribla anu Joacaz hatu bitximatã hatu mekematã hanushũ hau hawenabũ hatũ mae anushũ hatũ imposto hau pakakubainũbũ hatu yunutxakayamakĩ 100 talento prata mane, 3,300 quilo pratarã, inũ 1 talento ouro mane tashipa, 33 quilo ourorã, hau pakanũbũ Judá enabu dasibibu kushipawẽ Faraó-Necõ hatu yunuhairatã

³⁴ hanushũ Josiasĩ huni bake betsa Eliaquim katushũ hawẽ epã shãtukũ Judá enabũ shanẽ ibu watã hawẽ kena betsa wakĩ: “Jeoaquim” watã henebaĩkĩ Egito anu Joacaz iyuima txipu haria Joacaz mawanikiaki.

³⁵ Faraó-Necõ hatu yuka txakayamaimawẽ taeshũ hawara huni tibi hayabu shanẽ ibu beshmasbũ tanashũ habu itxapa hayabu itxapa hatu yukakĩ habu eskarabes hayabu eskarabes hatu yukabu mane prata inũ mane ouro bishunũ, iwanã, hawenabu hati yuka inãbaũkĩ prata inũ ouro bishũ shanẽ ibu beshmasbu hatu inãkubaunaibũ shanẽ ibuhaira Jeoaquim anu beabu Egito anu Faraó-Neco hau bushũtanũbũ Jeoaquimnẽ hatu yunua prata inũ ouro imposto pakati bushũ inãkubainibukiaki.

Jeoaquim Judá enabũ shanẽ ibuhaira ikũkainikiaki, na hãtxarã

³⁶ Jeoaquim 25 ano haya Jerusalém anu shanẽ ibuhairanishũ 11 ano hatu yunukubainikiaki. Hawẽ ewã kena Zebida inikiaki, Pedaíasĩ bake aĩburã, Ruma anua kainirã.

³⁷ Hakia hawẽ shenipabũ apaunibu keska txibãkĩ Jeoaquimnẽ yunutxakakĩ txakabuwarianikiaki, haska Senhor Deusũ betxipaiamahaira akinã.