1 Reis 18 - Kaxinawá Bíblia (BR)

Shanẽ ibuhaira Acabe anu Eliasĩ uĩ ana haki nukui kanikiaki, na hãtxarã

¹ Aĩbũ hiwe anu hiwea 3 ano binukainaya Senhor Deusũ Elias yunukĩ yuikĩ: “Nenua kashũ Acabe hãtxa wakĩ uĩ ana karitãwẽ. Mĩ hanu kakẽ mai anu ui ẽ ana hatu yunushanaii”, aka

² haska wa nĩkatã Acabe uinũ ika Elias kaya habiatiãri Acabẽ mai pakea inũ hawẽ maewã Samaria anu dasibibu buni paepa tenehairaibũ,

³ Obadiasĩ hawẽ shanẽ ibũ tsumabu yunukĩ hawẽ hiwe anu dasibi mekeshũmis Senhor Deuski mesehairakĩ hawẽ hãtxa txibãkĩ kẽwãkubaĩmis Acabẽ ha hawẽ dayanika shanẽ ibu habe hãtxakatsi kena hunikiaki.

⁴ Senhor Deusũ hãtxa yuishunikabu hau hatu tenanũbũ Acabẽ aĩ Jezabelĩ hatu yunukĩ taewaitiã 100 Senhor Deusũ hãtxa yuishunikabu Obadiasĩ hune hatu itxawashũ pashkakĩ 50 tibi shuku dabe watã mai kini shui ewapa dabe anu hatu hunekĩ aruimashũ ushe itxapa misi inũ ũpash besti hatu pimakĩ inãkubainaya

⁵ Obadias Acabe anu hua yuikĩ: —Nukũ maewã Samaria txai kesukauna anu txatxa tibi inũ pashku debu tibi uĩkubaunãwẽ. Nukũ cavalo inũ nukũ mula hau hiwekubaĩyunũbũ nũ basi hatu betxishũtirumẽkaĩ. Nũ hatu betxishunamakẽ nukũ inabu mawai keyuaibũ nũ hawa inabu ana hayama ishanaii— aka

⁶ hawẽ maewã Samaria kesukauna anu kai pashka dabetã uĩbaunũ ika shanẽ ibuhaira Acabe bai betsawẽ kaya Obadias bai betsawẽri kaya

⁷ ma bai betsawẽ pashkabaini buaibũ Eliasri tashniriakirani Obadiaski nukuai Elias unãtã ha bebũ di itã beti ishũ yuikĩ: —Mĩ ẽ shanẽ ibu Eliasrã, habia mĩ miamẽ?— aka

⁸ kemakĩ Obadias yuikĩ: —Haa, habia ẽ eaki, Eliasrã. Kashũ mĩ tsuma yuiritãwẽ, ẽ nenu niakirã— aka

⁹ kemakĩ Obadiasĩ yuikĩ: —Hawa txakabu ẽ waimawẽ taeshũ Acabe anu mĩ ea yunui ikai, ẽ mikiri banabima hau ea tenanunã?

¹⁰ mĩ mekenika Senhor Deusũ ea nĩkatã ea kupitiruwẽ taeshũ ẽ mia parãmaki. Haska Acabẽ hatu amaimakiri mia yuinũ ea nĩkawe. Nawabu betsa betsapabu anu inũ shanẽ ibubu mirima hiwebaunabu dasibi anu mia benakĩ hau hatu yukakubaunũbũ huni mirima ẽ tsumapã hatu yunuyamaki. Hania mia betxitiruma habũ Acabe yuikĩ: “Nukũ mekenika yushibubũ nuku kupitiruwẽ taeshũ txanima ẽ mia yuiaii: ‘Eliaski hania nukukĩ nũ betxitirumahairaki’, akabu hatu yuikĩ hatu yubakubaũyamaki.

¹¹ Mikiri hatu haska wabiayamakẽ kashũ: ‘Elias ua nia’, akĩ ẽ tsuma mĩ ea yunukĩ yuimai ikaii.

¹² Mĩ ea haska wamatiru mia yuinũ nĩkawe. Ẽ mia henebainaya hanu ẽ unãma anu Senhor Deusũ Yushinẽ mia iyuaya Acabe anu kashũ mikiri ẽ banabima nenu hua Acabe miki nukukĩ mia betxiama yuikĩ: ‘Mĩ txanitxakaii’, ishũ ea tenãshanikiki. Ẽ mĩ dayarurã, hamẽ berunãtũ Senhor Deus kẽwãkĩ taewanishũ hawa heneama ẽ kẽwãriakubainaii.

¹³ Hamẽ betsarã, Senhor Deusũ hãtxa yuishunikabu hau hatu tenanũbũ hawẽ aĩ Jezabelĩ hatu yunukĩ taewaya 100 Senhor Deusũ hãtxa yuishunikabu hatu itxawashũ shuku dabe 50 tibi washũ hatu hunekĩ mai shui ewapa dabe anu hatu mistuimashũ misi inũ ũpash ẽ hatu pimakubaĩmis mĩ ekiri nĩkariamamẽ?

¹⁴ Ea kashũ: ‘Eliasrã, ua ma hua nia’, akĩ ẽ tsuma ẽ yuia ea tenãshanikiki”— aka

¹⁵ daewakĩ kemakĩ Eliasĩ yuikĩ: —Senhor Deus kushipatũ dasibi binua ẽ dayashũmiswẽ taeshũ ẽ mia yubaii. Na habiatiã txanima Acabe bebũ ẽ nia ea uĩkiki— aka

¹⁶ Obadiasĩ Elias uĩshu hawẽ shanẽ ibuki hau dateyamanũ daewa benai kai haki nukui kashũ yuia: “Hani uinũ kawe”, ikaĩ Eliaski nukui kashũ

¹⁷ betxi tushitã Acabẽ yuikĩ: —Israelĩ enabu hatũ shinã mĩ hatu itimaska wamisrã, mĩ miamẽ?— aka

¹⁸ Eliasĩ kemakĩ yuikĩ: —Haskamaki. Israelĩ enabu eã ẽ hatũ shinã itimaska waismaki. Hakia Senhor Deusũ yunuti hãtxa danãkĩ henenishũ mia inũ minabũ yushibu Baal dami betsa betsapa duawakĩ mã kẽwãkubaĩmiswẽ taeshũ Senhor Deusũ matu kupikubainikiki, ui matu inãmarã.

¹⁹ Nukunabu Israelĩ enabu hunibu dasibi inũ ha habu 450 Baalĩ hãtxa yuishunikabu inũ 400 Aserá hãtxa yuishunikabu habu mĩ aĩ Jezabelĩ mekekĩ pimakubaĩmis Mati Carmelo anu hau hatu itxawanũbũ hatu yunuritãwẽ, ikisrã— aka

Baalĩ hãtxa yuishunikabube Elias unãtinãrabenibukiaki, na hãtxarã

²⁰ Acabẽ Eliasĩ hãtxa nĩkatã Israelĩ enabu hunibu dasibi inũ Baal inũ Aserá hãtxa yuishunikabu Mati Carmelo anu hau itxashanũbũ hau hatu yuibaũtanũbũ Acabẽ hatu yunua bushũ hatu yuiabu bebirã bebirani Mati Carmelo anu ma itxai keyuabũ

²¹ Israelĩ enabu dasibibu ma itxabu anu Elias hatu dapi kashũ yuikĩ: —Na shinã daberã, hatiã kaya mã ana taewabaĩshanai? Senhor Deusrã, hawẽ mekenika Yushĩ Kayabikenã, ha besti txibãkubaĩkãwẽ. Hakia Baalrã, hawẽ mekenika Yushĩ Kayabikenã, ha bestiri mã txibãkubaĩtirubuki. Haratura katukãwẽ, ha dabe txibãmarã— hatu wa ha yurabu hawa hãtxa betsa taska yuimabumakẽ

²² Eliasĩ ana hatu yuikĩ: —Senhor Deusũ hãtxa yuishunika ea besti bashikuima ẽ hiweaki. Hakia 450 Baalĩ hãtxa yuishunikabu hiweabu ha mapukana.

²³ Ha mã txibanũbũ nũ matu ashũkĩ uĩmaii. Haskawẽ taeshũ ina awa bake bene dabe nuku inãkãwẽ. Habũ bestitxai katushũ tesẽshũ hawẽ bitxiyabi meshte meshte ashũ karu itxapa mania anu nami mãtxĩtirubuki, txi keti wamarã. Eãri ina awa bake bene tesẽshũ bitxiyabi meshte meshte ashũ tari karu itxapa mania anuri ẽ mãtxĩriaii, txi keti wamarirã.

²⁴ Matũ yushibubu merabewati yukakãwẽ, hakia eanã, Senhor Deusũ merabewati ẽ yukariairã. Haratutũra nuku kemakĩ nami inũ karu anu txi yunuaya harã, mekenika Deus Txanima Kayabiki— hatu wa dasibibũ kemakĩ yuikĩ: —Mĩ shinã peki. Haska wanãkãwẽ— iki keyutã karu itxapa inũ ina awa bake bene dabe ma hatu beshuãbu

²⁵ hanushũ Baalĩ hãtxa yuishunikabu Eliasĩ hatu yunukĩ: —Maturã, mã itxapaki. Matũ dukũ ina awa bake bene katukãwẽ. Katutã kuakĩ keyunũ, iwanã, dasibi pewatã matũ mekenika yushibubu yukabaũkãwẽ, hakia txi ketiwamarã— hatu wa

²⁶ ina awa bake bene ma beshũ ma hatu inãbu tesẽshũ bitxiyabi meshte meshte akĩ pewaibũ habiatiãri hatiritũ mishki mãtxĩkĩ txi tapu washũ karu ma beabu ha mamaki mãtxĩkĩ keyushũ menunũ, iwanã, nami karu mamaki mãtxĩriashũ penama hawẽ mekenika yushibu Baal yukakĩ taewakĩ: —Baalĩ, Baalĩ, nuku kemawe, txi yunukinã!— aki penama atiabu kauani 4 hora habias hãtxa yuikubaini txi tapu dũkebauni ishtxu ishtxu iki heneabumabiakẽ hakia hui inũ txiwẽ hawa hatu kemamahairakẽ

²⁷ ma bari mananãbikẽ Eliasĩ hatu kashewakĩ hui kushipawẽ hatu yuikĩ: —Matũ mekenika yushiburã, ana hui kushipawẽ nĩkamakãwẽ, daya betsa akĩ matu nĩkamamẽkainã. Haska inũ, pui kamẽkaĩ. Haskamarã, bai kamẽkaĩ. Haskamarã, ma ushamẽkaĩ. Datekĩ bestẽwãkãwẽ!— akĩ hatu kashewakĩ heneama yuikubainaya

²⁸ sinatai hatũ beya txibaĩ sai sai iki ishtxu ishtxu ibauni nupewẽ hatumebi siku siku iki ibubis txatxi txatxi ikabu himĩ iruma nashia keska ikaibũ

²⁹ ma bari mananãbi binukainaya hawa heneama nishi pae aka paeã keska unãyamasi sai sai iki ishtxu ishtxu ibiakubainaibũ tsuã nĩkatã hawa tsuã huiwẽ hatu kemamakẽ ma hanu bari kaitiã Jerusalém anushũ Senhor Deusũ kẽwãti hiwe anushũ inabu hirabi hanu hatu kuashũmisbu kemaya Baalĩ hãtxa yuishunika dasibibũ yukakĩ heneaibũ tsuã hawa kemama inũ tsuã hawa hatu nĩkamawẽ taeshũ

³⁰ Israelĩ enabu dasibi Eliasĩ hatu yuikĩ: —Ma matuna ẽ uĩshuki. Enari ea dapi beshũ uĩ bekãwẽ— hatu wa ha dapi dasibi bea hirabi mapuabũ Senhor Deus kẽwãti txi tapu wanibu ma di iyama Eliasĩ bena wakĩ

³¹ Jacó, Senhor Deusũ kena betsa wakĩ Israel wani, Jacó huni bakebũ enabu shukuati 12 keska mishki ewapabu katutã pewanikiaki.

³² Ha mishki biai Senhor Deusũ yunua hawẽ kẽwãti txi tapu Eliasĩ bena wakĩ keyutã ha mishki mania anu dũkemabaũkĩ hanu hene matati wakĩ mai pukĩbaũkĩ watã hanu 20 litro heshe manebaũti nati akĩ keyushũ

³³ karu itxapa mãtxĩ pewabaũkĩ keyutã ina awa bake bene tesẽtã hawẽ bitxiyabi meshte meshte atã karu mamaki mãtxĩkĩ keyutã

³⁴ hatu yuikĩ: —Ẽ matu parãyamanũ Ianẽwã anua 4 shumuwãki ũpash matawatã beshũ na nami inũ karu anu ũpash maukakĩ txa akĩ keyukãwẽ, pãtu tsaũkinã— hatu wa nĩkatã bushũ ũpash bitãshũ hukakĩ ha nami inũ karu txa akaibũ Eliasĩ hatu ana habiaskari yunua ana ũpash bitãshũ nami inũ karu ana txa akabu Eliasĩ hatu ana habiaskari yunua hawẽ hãtxa ikũwãkĩ ana ũpash bitãshũ ana nami inũ karu txa akĩ keyuaibũ

³⁵ hanushũ kẽwãti txi tapu mishkiri metxa wakĩ mai pukĩbauna anuri ũpash matai keyua

³⁶ Jerusalém anushũ Senhor Deus kẽwãti hiwe anushũ inabu hirabi kuaibu habiatiãri Deusũ hãtxa yuishunika Eliasĩ txi tapu dapi nishũ hui kushipawẽ yuikĩ: —Abraão inũ, Isaque inũ, Israel mekenika Senhor Deusuũ, Israelĩ enabu dasibi mekenika Deus mĩ mia inũ ẽ mĩ tsuma mĩ ea yunushinawẽ taeshũ natiã dasibi ẽ abaũshu uĩkĩ hau unãhairanũbũ ikis hatu uĩmawe!

³⁷ Mĩ hatũ mekenika Deus Kayabi anu hau mia ana txibãkatsi txĩtunũbũ hatu kenawe. Na yurabu mapubaunabũ hau unanũbũ Senhor Deusuũ, ea kemawe! Txiwẽ ea kemawe!— atã

³⁸ benãta ka nikẽ samama Senhor Deusũ txi yunua manaũria txi shawakakirã txi tapu anu tĩ ikĩ ina awa nami inũ, karu inũ, 12 mishki ewapabu inũ, mai pukĩbauna anu ũpash matari netsu keyuai

³⁹ haskai uĩtã datehairai dasibibu beni keyutã maĩ beti ishũ kẽwãkĩ: “Nukũ mekenika Senhor Deus Kayabiki! Nukũ mekenika Senhor Deus Kayabiki!” ikeakebaunaibũ

⁴⁰ hanushũ Eliasĩ hatu yuikĩ: —Baalĩ hãtxa yuishunikabu dasibi hatu atxikãwẽ, hau betsa pashayamanũbunã— hatu wa hawaira hatu atxiabu pashku netsu Quisom anu hatu matxi butemabaĩ Eliasĩ harishũ hatu yunua dasibi hatu tesẽ keyuabũ,

Hau ui yununũ Eliasĩ Senhor Deus ea anikiaki, na hãtxarã

⁴¹ hatu haska wamatã Eliasĩ Acabe yuikĩ: —Ui itxapa ma kuru iki dãka ikai ẽ nĩkaiwẽ taea kashũ pikĩ hawara neshutã inũ kariwe— aka

⁴² Eliasĩ hãtxa nĩkabaini kashũ pikĩ neshutã Acabe kaya hakia Elias Mati Carmelo keyatapahaira anu ana mapekekaini ka nishũ, Senhor Deus ea anũ ika dãti itã hawẽ betũku xui iki beti itã

⁴³ Eliasĩ hawẽ dayaru yuikĩ: —Ianẽwãkiri kashũ uĩtãwẽ— aka kashũ uĩbaũtani Elias anu txĩtũkirã yuikĩ: —Naiuri hawa hayamaki— aka hakia Eliasĩ ana yunukĩ: —7ki katã katãkĩ uĩtãtãwẽ— aka

⁴⁴ haskabiatãtãkĩ hawa uiãma atimas hawara uĩtã txĩtũkirã yuikĩ: —Unu txaikea nai kuĩ mekẽ tiu tsami pishta dama hukĩ ẽ uĩbiranaii— aka benitã Eliasĩ yuikĩ: —Kashũ Acabe yuiritãwẽ: “Hanũ hau ui bekĩ mia nemanũ mĩ cavalõ tarãbaĩti pewatã mĩ hiwe anu kariwe, akĩ mia yuikiki”, akĩ yuitãwẽ— abiatã habia dabe butukirani

⁴⁵ hawẽ dayarũ Acabe yuia meshu meshutxakayamai niwe kushipa shũku ikaya ui mirima ikaya hawẽ cavalowẽ Acabe inakaini mae Jezreelkiri kaya

⁴⁶ habiatiãri Senhor Deusũ Elias kushipa inãyã hawẽ tari txaipa binibirã hawẽ txinesheketiki usũtã kushikaĩkĩ Acabe binũbaini Elias dukũ Jezreel anu hikikẽ,