Matye 13 - Cebaara Bible 2010

Yaliiwáaw kàseele

¹ A Zyezu yiri yaà kpáagi ni cángi bee n sáà tɛ́ɛn lòkpɔɔgi nyɔ́ɔ na.

² A syɛɛnnɛʔɛmɛ piyɛɛ gbóʔoro wi na, koro na wi jée n tɛ́ɛn kɔ́rɔwaa ni. A syɛ́ɛnmi myɛ yére lǒgi nyɔ́ɔ na.

³ A wi kèlē saʔa joo be ma kàseegéle ni níì jo: «Ye wéle, yaliiwáaɔ maa kári sa yaliire wáa.

⁴ Amɛɛ wi di wáa lè, a tàa too kólogi nyɔ́ɔ na, a féjɛɛngèle pan n baa di jɔ́ɔ.

⁵ A tàa too fálaya tɛ́ʔɛ ni, tári si da nɛʔɛ yaà í, a di wárì fìin, níì cán tári da cùru í.

⁶ A cángi ga yiri ni wáa, a di pábari, níì cán ti da nìnre taa í, a di waʔa.

⁷ A tàa níì too wúuro tɛ́ʔɛ ni, a wúuri yìri n di cò.

⁸ A dee too tácànra tɛ́ʔɛ ni, a toro baa san, tàa dabata, tàa togoye taanri, tàa toko ní kpɔrigɔ.

⁹ Líiweele ga pye wee na lè, wi líiyi cáan waa lúro.»

Zyezu n kàseegèle nyúngo tɛ̀ɛn

¹⁰ A pìitamabèle nùuni Zyezu na n baa wi yíbe níì jo: «Nyàʔá na mɔ nyuu ní be ní kàseegéle ni?»

¹¹ A wi be yari: «Ki n kaan yele ma yele í nyɛ̀ʔɛni fànʔa kalaragēle cán, kàjáa ki ga kaan poro ma í.

¹² Níì cán wee wi taa lè, pe a ní wi kaan taʔa, jàngó wi taa saʔa. Wee si wi fɔ̀n lè, àlí cɛɛriwee wi nyɛ wi ma lè, pe a wee bee syɔɔ wi ma.

¹³ Koro na mii nyuu be ma kàseegèle ni, níì cán pe i nyaagi pe si o nyaagi cama í, pe i lúro pe si o lúro cama í, pe si wɔ́ɔ o gi kɔ́rɔw cángi í.

¹⁴ Ezayi kanyaajoori n foro be na, dee wi da joo lè níì jo: ‹Yele a kɔ́ ba ra gi lúro, yele si a ra gi kɔ́rɔw cángi í. Yele a kɔ́ ba ra wéle, yele si a ra nyaagi í.

¹⁵ Níì cán syɛ́ɛnbèle naa fúnyo n tɔ́n, a be líiweegèle wɔ́ɔ̀ pɛɛn. A be wɔ́ɔ̀ be nyapiigèle tɔ́n, koro ga pye poro a kɔ́ ra nyaagi ge ni í, si wɔ́ɔ ra lúro be líiweegèle ni í, si wɔ́ɔ kérigèle cán be fúnyi ni í, si kɔ́ kàri, mii si be syɔɔ í.›

¹⁶ Kàjáa dùbaw i nyɛ yele nyapiigèle na ncan ke i nyaagi, ní wɔ́ɔ i nyɛ yele líiweegèle na ncan ke i lúro.

¹⁷ Mii a gi joo yele ma kányɛʔɛ ni, ncan gee yele nyaagi lè, kanyaajoobèle ní syɛɛnsinbèle pèle saʔa maa ni caa bi gi nyaa, kàjáa pe ga gi nyaa í, ní wɔ́ɔ i caa bi gi lóʔo, gee yele lúro lè, kàjáa pe ga gi lóʔo í.

Zyezu n yaliiwáaw kàseele kɔ́rɔ joo

¹⁸ «Yele si na, ki n yɛlɛ ye yaliiwáaw kàseele kɔ́rɔ lóʔo.

¹⁹ Dee di too lè kólogi nyɔ́ɔ na, toro di nyɛ syɔɔn o syɔɔn wi Kolocɔlɔɔ fǎngi syɛ́ɛnrɛ lóʔo lè, wi si ga di kɔ́rɔw cán í, Wobeew n pan n baa di yirige wi fúngi ni.

²⁰ Dee si di too lè fálayi tɛ́ʔɛ ni, koro gi nyɛ wee wi Kolocɔlɔɔ syɛ́ɛnri lóʔo lè ní wárì yére di ni ní fundaanra ní.

²¹ Kàjáa di si ga nìnre wáa wi fúngi ni í, a di kòro wi ni n làla cɛɛri kwɔ́ɔ, a funjurugori ní wɔʔɔli ga too wi na Kolocɔlɔɔ syɛ́ɛnri kéele na, a gee bee wi kaan a wi lúru kàdoʔo ma terire.

²² Dee si di too lè wúuri tɛ́ʔɛ ni, koro gi nyɛ wee wi syɛ́ɛnri lóʔo lè, á dulunyanw naa kasɔngugēle ní lɔ́ri fáanaga baa yìri wi ma n syɛ́ɛnri tɔ́n, a di kòro wi ma tɔ̀nɔ fun.

²³ Kàjáa dee di too lè tácǎnri tɛ́ʔɛ ni, toro di nyɛ wee wi syɛ́ɛnri sámagi ni lúro lè, ní i di kɔ́rɔw cángi, ní i sangi, tàa dabata, tàa togoye taanri, tàa toko ní kpɔrigɔ.»

Nyàápeegi kàseele

²⁴ A Zyezu níì kàseelaa nikwɔɔ wáa be ma níì jo: «Nyɛ̀ʔɛni fànʔa i nyɛ àmɛɛ nànwaa nyɛ lè, wee wi yaliicànra wáa wi ségi ni lè.

²⁵ Kàjáa lǎli ni syɛ́ɛnbèle ŋúnɔ lè, a wi nigoow pan n baa nyàápeʔe piifalida wáa yaliiri nínge ni níì lúru n kári.

²⁶ Lǎli ni yaliiri fìin lè ní baa puru, a be náà nyàápeegi wéle n cán lǎli bee ni.

²⁷ A kàcooli fɔ́lɔ falipyebèlē pan n baa wi pye: ‹Kàfɔw, yaliicànra ban mɔ da wáa mɔ ségi ni ì? Sán si nyàápeegi yìri?›

²⁸ A wi be yari: ‹Mii nigoowaa wi gee bee kpéʔele.› A wi falipyebèle wi pye: ‹A mɔ si i caa lé wolo í sa gi kɔ́nɔgi wáa?›

²⁹ A wi be yari: ‹Eʔe, yele ga ni nyàápeegi kɔ́nɔgi, yele a kɔ́ ra fòʔó yaliicǎnri na.

³⁰ Ye ti myɛ siinw yaʔa di pínɛ taa leegi yaà bi taa yaliiri làrilaala í ba nan. Yaliiri làrilaala ga baa nan, mii a gi joo yaliilaabèle ma si be pye: Ye nyàápeegi kpóʔoro gbɛnʔɛnɛ, yé gi pwɔɔ nyàápwɔɔgéle, yé gi sórigo, yé náa yaliiri láa ye ba le mii gbòdunni ni.› »

Mutaridi tíigi pìifalila kaseele

³¹ A wi níì kàseelaa nikwɔɔ wáa be ma níì jo: «Nyɛ̀ʔɛni fànʔa i nyɛ àmɛɛ mutaridi tíige piifalila nyɛ lè, lee syɔɔn láa n sáà lùgu wi ségi ni lè.

³² Li si n tɔ̀nɔ n cɛ́rɛ yaliiri pìifalida myɛ na. Kàjáa li ga fìin, li n ni tɔnɔgi fwɔɔ n baa kpɔ́ʔɔ n sɔ̀lɔ yaliiri fíinye myɛ na n baa pye tiige, féjɛɛngèle n ba ni kòró ki káganyi na.»

Levéw kàseele

³³ A wi níì kàseelaa nikwɔɔ wáa be ma níì jo: «Nyɛ̀ʔɛni fànʔa i nyɛ àmɛɛ cɔlɔɔ búru míimɛ kíri lè yalenyɛnnɛ taanri, níì levé le bi ni, a wi cariga n pi myɛ foro.»

Kánmee na Zyezu da ni báara ní kaseegèle ní lè

³⁴ Zyezu maa kérigèle naa myɛ joo syɛ́ɛnmi ma kàseegéle ni. Wi da ni yafyɛn nyuu be ma kàseele fun ni í,

³⁵ jàngó kanyaajoow syɛ́ɛnrɛ í foro, dee wi da joo lè níì jo: «Mii a mii nyɔ́ɔgi múgu bàā nyuu be ma kàseegéle ni. Mii a kalaragèle joo tɛ̀ɛn gele ge làra lè nlaa yaà dulunyanw sélimɛ na.»

Zyezu n nyàápeegi kàseele kɔ́rɔ joo

³⁶ Lǎli bee ni a Zyezu syɛ́ɛnmi yaʔa níì jée kpáagi ni. A wi pìitamabèle nùuni wi na n baa wi pye: «Mi ségi nyàápeʔe kaseele kɔ́rɔ tɛ̀ɛn wolo na.»

³⁷ A wi be pye: «Wee wi yaliicǎnri wáa lè, woro wi nyɛ Syɔɔn-pya.

³⁸ Ségi si i nyɛ dulunyanw, yaliicǎnri si i nyɛ nyɛ̀ʔɛni fànʔa pìibēle. Nyàápeegi si i nyɛ Wobeew pìibēle.

³⁹ Nigoow wi nyàápeegi wáa lè, woro wi nyɛ Dàzɔɔnw. Yaliilaari si i nyɛ dulunyanw kwɔ́ɔmɔ. A yaliilaabèle si i nyɛ nyɛ̀ʔɛni tundunbéle.

⁴⁰ Amɛɛ pe nyàápeegi kpóʔoro ni sórogi kánmee na lè, kánmi bee na dulunyanw kwɔ́ɔganma a wɔ́ɔ ba pye.

⁴¹ Syɔɔn-pya a ba wi tundunbèle tórigo koro ga pye yariga o yariga gi syɔɔn pùuní lè be sa gee bee ní kakolobyebèle myɛ kpóʔoro bi yirige woro fǎngi ni,

⁴² bi wáa fúruw naakpɔʔɔ ni. Pe a ra sùpiigèle wáa sáā gǎngèle kúru nɛɛ bee.

⁴³ Lǎli bee ni syɛɛnsinbèle a ra daragi pe Tóow fànʔa ni àmɛɛ cángi daragi lè. Líiweele ga pye wee na lè, wi líiyi cáan waa lúro.

Lɔlarigari nyáana kaseele

⁴⁴ «Nyɛ̀ʔɛni fànʔa i nyɛ àmɛɛ lɔrɔ nyɛ lè, dee be làriga lè seʔe ni. A nànwaa ga sáà di nyaa, a wi níì di làriga yaà, ní sáà wi kɔlɔ̀ yáriri myɛ pára fundaanra na n baa ségi bee syɔɔ.

Lúlucǎnw kàseele

⁴⁵ «Nyɛ̀ʔɛni fànʔa ní i nyɛ àmɛɛ jàgiwáaɔ nyɛ lè wee wi lúlucàɔn caa lè.

⁴⁶ A wi ga sáà wojanwaa nibin nyaa wee lɔ́rɔ di gbàn lè, a wi kári n sáà wi kɔlɔ̀ yáriri myɛ pára n baa wi syɔɔ.

Fácɔ̀ɔ́w kàseele

⁴⁷ «Nyɛ̀ʔɛni fànʔa ní wɔ́ɔ i nyɛ àmɛɛ fácɔ̀ɔ nyɛ lè, wee be wáa lè lòkpɔɔgi ni n fábèle féleye myɛ cò.

⁴⁸ Wi ga nyìn, pe n wi kíle n yirige lǒgi ni n baa tɛ́ɛn lǒgi kàgomɔ na ni fábèle cɔɔnri. Bele be nyɔɔ lè, pe n poro le yaleyi ni níì wobeebèle wáa.

⁴⁹ Anbée si dulunyanw kwɔ́ɔganma a wɔ́ɔ ba pye. Nyɛ̀ʔɛni tundunbéle a ba syɛɛnpeebèle cɔɔnri yirige syɛɛnsinbèle nínge ni

⁵⁰ bi wáa fúruw naakpɔʔɔ ni. Pe a ra sùpiigèle wáa sáā gǎngèle kúru nɛɛ bee.

Lɔgbanra yárira, di lè wovɔnrɔ ní wolɛɛrɛ

⁵¹ «Kérigèle naa myɛ yele lóʔo lè, a yele ge kɔ́rɔw cán lé?» A be wi pye: «Ɛɛn.»

⁵² A wi be pye: «Koro na Mowizi làlwaw tamafɔlɔ o tamafɔlɔ wi nyɛ lè nyɛ̀ʔɛni fànʔa pìitamawaa, wi i nyɛ àmɛɛ nànwaa nyɛ lè, wee wi nyɛ lè kpaʔafɔlɔ ní i yalɛɛri ní yafɔnri yirigi wi lɔgbanri yárira ni ni tèé.»

Nazarɛti syɛ́ɛnbèle ga tága Zyezu na í

⁵³ A Zyezu ga kwɔ́ɔ kàseegèle bee myɛ na, a wi núngo nɛɛ bee n kári

⁵⁴ n sáà jée wi tiimaa kěgi ni ni be tama pe sérikpaagi ni. A be i káama wi na níì jo: «Sán nǎnw naa sícilimi ní séekpɔɔw naa taa n gbàn ni kérigèle naa kpéʔele?

⁵⁵ Minizye-nǎnw jáa ban wi nyɛ nǎnw naa ì? Wi nɔ́ɔw ban be yiri Marii ì? Ní i wi cɔnɔbèle yiri Zyaki, ní Zyozɛfu, ní Siimɔn, ní Zyudi, bele be lè nǎnbèle ì?

⁵⁶ Ba wi cɔnɔbèle myɛ be nyɛ lè cébèle, poro o naa ní wolo ní ì? Sán si wi fǎngi naa myɛ taa?»

⁵⁷ A wi kéeli fala n be bɛɛn. A Zyezu be pye: «Pe i kanyaajooo kpɔ́ʔɔgi tɛ́ɛyi myɛ ni, kapye wi kàʔa wóbèle ní wi kpaʔa wóbèle ban í.»

⁵⁸ A be sìndagali gi kaan wi ga kakpoloyo saʔa kpéʔele yaà í.