2 Fànʔafɔbèle 23 - Cebaara Bible 2010

Zyozyasi n níì joogaanni séli ní Kolocɔlɔɔ ní

¹ A fànʔafɔw tun, a be sáà Zyuda wólɛɛbèle, ní Zyerusalɛmi wólɛɛbèle myɛ yeri n kpóʔoro woro ma yaà.

² A fànʔafɔw kári Yawe kpáagi ma ní Zyuda nǎnbèle myɛ, ní Zyerusalɛmi nǎnbèle myɛ, ní sáriga-wòlobèle, ní kanyaajoobèle ní n fàra syɛ́ɛnbèle myɛ na, n woyilibèle pínɛ wogbolobèle ni. Joogaanni sɛ́bɛ pe da nyaa Yawe kpáagi ni lè, a wi wi syɛ́ɛnri myɛ wéle n joo n le be líiweegèle ni.

³ Fànʔafɔw maa pye wolúgu-yéreo ní yafaangi na Yawe yɛ́ʔɛ ma níì joogaanni naa kpéʔele n jo woro a taʔa Yawe na bàā wi kajoodɛɛngèle, ní wi làlwaw kèlē, ní wi tundunri kpéʔele, ní woro zɔ̌nw myɛ, ní woro fúngi myɛ ní, jàngó bi joogaanni naa syɛ́ɛnrɛ cò, dee di sɛ́bɛ sɛ́bɛw naa ni lè. A syɛ́ɛnbèle myɛ wɔ́ɔ̀ pínɛ ní wi ní joogaanni na.

Zyuda ye n níì peyɛɛ gaan Kolocɔlɔɔ ma

⁴ A fànʔafɔw gi joo n gbàn sáriga-wòlobèle kàfɔlɔ Hilikiya ma n fàra sáriga-wòlobèle kabisiin wóʔo wòolo ní kpàánweeli kɔ̀rɔsiifɔɔlɔ na níì jo yáriree myɛ ti da sámaga lè Baali ní Asyera, ní nyɛ̀ʔɛni ŋɔripiigéle myɛ kpɔ̀ʔɔrɔlɔ kéele na, ki n yɛlɛ pe di yirige naa Yawe kpɔ̀ʔɔrɔli kpaʔa ni. A wi sáà di sórigo Zyerusalɛmi kàdoʔo ma, Sedurɔn séyi ni, níì cɔ́ɔngi koli n kári Betɛli ma.

⁵ Sáriga-wòlobèle bele Zyuda fànʔafɔbèle da télege lè, a be i nùndaanni yárira sórogi sáriga-wòlo-tɛ́ɛyi ni, Zyuda kěyi ni, ní tɛ́ɛyi ni yi Zyerusalɛmi màʔa lè, a wi poro kwɔ́ɔ n láʔa yaà n fàra bele na pe da ni nùndaanni yárira sórogi Baali, ní cángi, ní yégi, ní ŋɔripiigèle gele na mɛ́ɛyɛ le lè, n fàra nyɛ̀ʔɛni ŋɔripiigéle myɛ na.

⁶ A wi Asyera tiikórigi yirige Yawe kpáagi ni n yiri Zyerusalɛmi kàdoʔo ma, n kári Sedurɔn jǐnlɔgi ma n sáà gi sórigo Sedurɔn jǐnlɔgi ni níì gi tuugo n kàriga míige, níì míigi bee láa n sáà wo sekpɔɔgi nyangbaa ni.

⁷ Kanɔnʔɔbyenǎnbèle kpaaya yi pye lè Yawe kpáagi ni, a wi yoro cáan, beè cébèle da ni Asyera tiikórigi yatɔnyɔ tíin.

⁸ A wi sáriga-wòlobèle myɛ yirige Zyuda kěyi ni n pan nlaa yaà Geba na fwɔɔ n sáà nan Bɛɛri-Syeba na. Sáriga-wòlo-tɛ́ɛyi ni sáriga-wòlobèle da ni nùndaanni yárira sórogi lè, a wi yoro nɔ́nʔɔ. Sáriga-wòlo-tɛ́ɛyi yi pye kpàánweegèle na lè, a wi yoro nɔ́nʔɔ, ki kàa n pye kěgi fɔ́lɔ Zyozuwe kpàánweeli na, kàmɔnɔ ma, gee si i nyɛ kěgi tɛɛ̀jeele ni.

⁹ Koro ní ki myɛ ní sáriga-wòlo-tɛ́ɛyi sáriga-wòlobèle da ni báara Yawe sáriga-wòlo-yafaangi na Zyerusalɛmi ni í. Kàjáa pe maa ni líi levé fun búruw na ní be senyɛnbèle ní.

¹⁰ Fànʔafɔw maa Tofɛti yasorigo-tɛ́ɛgi nɔ́nʔɔ gi pye lè Hinɔmi jáaw jǐnlɔgɔ ni, koro ga pye syɔɔn faala a ní kɔ́ wi pyà kaan be sórigo yaà Mɔlɔki ma í, nànbile yoo, calipile yoo.

¹¹ Syɔ́ɔnyee Zyuda fànʔafɔbèle da yaʔa kɔlɔ̀ na cángi kpɔ̀ʔɔrɔlɔ mɛ́ʔɛ na lè, a wi yoro kwɔ́ɔ n láʔa yaà. Yi maa pye Yawe kpáagi kpaaweele nyɔ́ɔ na syɛɛnkpɔɔw Netan-Melɛki kpaasyɔɔngi taana, gi pye lè kpaataaniyi nínge ni. A wi wɔ́ɔ̀ cángi kpɔ̀ʔɔrɔlɔ wòtorobéle sórigo ní naà ní.

¹² Sáriga-wòlo-yafaanyee Zyuda fànʔafɔbèle da faan Akazi kpaataʔagi ǹjoʔo ni lè n fàra sáriga-wòlo-yafaanyee na Manase da faan Yawe kpáagi kadàagēle siin na lè, a fànʔafɔw yee bee kpúmɔn n cáan. A wi ga yi tɔ́nʔɔnɔ, a wi yi poomiigi koli n núngo yaà, n sáà wáa Sedurɔn jǐnlɔgi ni.

¹³ Sáriga-wòlo-tɛ́ɛyee yi pye lè Zyerusalɛmi zǐnmi na kálagili nyanbelege worogulo kàbangi na, a fànʔafɔw yoro nɔ́nʔɔ. Yoro yee Isirayɛli fànʔafɔw Salomɔn da faan lè. Kàa maa pye Asitarite wóʔo gi lè Siidɔn ye yanɔnʔɔgi. Kàa si i nyɛ Kemɔsyi wóʔo, gi lè Mowabi ye yanɔnʔɔgi. Kàa si i nyɛ Milikɔmi wóʔo gi lè Amɔn ye yanɔnʔɔgi.

¹⁴ A wi yasungaangèle tɔ́nʔɔnɔ, níì Asyera tiikóriyi cɛnɛ. Níì kúbèle kacere tɛ́ʔɛ n tɛ́ɛyi bee nyìn.

Isirayɛli ye n níì peyɛɛ gaan Kolocɔlɔɔ ma

¹⁵ Sáriga-wòlo-yafaangee ki da pye Betɛli ni lè, a Zyozyasi wɔ́ɔ̀ gee bee jaa n fàra sáriga-wòlo-tɛ́ɛgi na Nɛbati jáaw Zyerobowami da sámaga lè, woro wee wi da Isirayɛli ye kɔ́ri n wáa kapeebyeri na lè, a wi sáriga-wòlo-tɛ́ɛgi bee sórigo níì gi tuugo n pye míige, ní wɔ́ɔ̀ Asyera tiikórigi sórigo.

¹⁶ Kɔ̀ɔ́ngèle ge pye yaà lè nyanbelegi na, a Zyozyasi kàri n wéle n koro nyaa, a wi tun a be sáà kaceri wòlo kɔ̀ɔ́ngèle ni n baa sórigo sáriga-wòlo-yafaangi na n gi nɔ́nʔɔ. A gi kpéʔele n yɛlɛ ní Yawe syɛ́ɛnri ní dee Kolocɔlɔɔ syɔ́ɔnw da joo lè. Toro wi da tɔ̀nɔ n joo.

¹⁷ A Zyozyasi níì jo: «Gàánnìí félege mii nyaagi yaà lee?» A kěgi bee syɛ̀ɛnnɛ wi yari: «Kolocɔlɔɔ syɔ́ɔnw kɔ̀ɔnnɔ lii, woro wi da yìri Zyuda ma n pan ní baa kérigèle naa joo Betɛli sáriga-wòlo-yafaangi kánma na koro gele mɔ foro lè.»

¹⁸ A wi fala n jo: «Ye wi yaʔa yaà. Syɔɔn faala ga yɛlɛ wi tánga wi kaceri na í.» A be wi kaceri yaʔa yaà n fàra kanyaajoowee wóro na wi da yìri Samarii ma lè.

¹⁹ Sáriga-wòlo-tɛ́ɛyi kpaaya Isirayɛli fànʔafɔbèle da faan n màʔa lè Samarii kěyi ni n Yawe fúngi tanʔa gbanʔama a Zyozyasi wɔ́ɔ̀ yee bee myɛ kwɔ́ɔ n láʔa yaà. Gee wi kpéʔele Betɛli sáriga-wòlo-tɛ́ɛgi na lè, a wi wɔ́ɔ̀ koro wonijangi kpéʔele sáriga-wòlo-tɛ́ɛyi bee na.

²⁰ Sáriga-wòlo-tɛ́ɛyi sáriga-wòlobēle be pye yaà lè a wi poro myɛ kɔnɔgi n sórigo sáriga-wòlo-yafaanyi na. Koro kàdoʔo ma a wi lúru n kári Zyerusalɛmi ma.

Zyuda syɛ́ɛnbèle n Sɔ̀lɔ-mí-yaʔali séri kpéʔele

²¹ A fànʔafɔw syɛ́ɛnri naa joo n gbàn syɛ́ɛnbèle myɛ ma níì jo: «Ye Sɔ̀lɔ-mí-yaʔali séri kpéʔele Yawe kpɔ̀ʔɔrɔli kéele na, wi lè yele Kolocɔlɔw, bi yɛlɛ ní gi ní àmɛɛ gi sɛ́bɛ lè joogaanni naa sɛ́bɛ ni.»

²² Nlaa yaà lǎlee ni kútiijoobèle da ni Isirayɛli ye kàragí lè, n taa n baa nan Isirayɛli fànʔafɔbèle ní Zyuda fànʔafɔbèle làla na, sɔ̀lɔ-mí-yaʔala sériw bee wàa félege da kɔ́ɔ̀ kpéʔele í.

²³ Kàjáa fànʔafɔw Zyozyasi fǎngi yɛ̀ʔɛlɛ kɛɛ ní kɔrɔtaanri wólo na be Sɔ̀lɔ-mí-yaʔali bee séri kpéʔele yagana Yawe kpɔ̀ʔɔrɔli kéele na Zyerusalɛmi ni.

Zyozyasi fǎngi kapyezangèlē kéele

²⁴ A Zyozyasi wɔ́ɔ̀ syɛ́ɛnbèle pɛ́ɛ n yirige Zyerusalɛmi ni, poro bele pe da ni kúbèle yíbe lè, n fàra bele na pe da ni nyɛ̀ʔɛna kérigèle nyaagi ni nyuu lè, ní màdebiigèle, ní yasunyi ní, n fàra yanɔnʔɔyi féleye myɛ na, yi da ni nyaagi Zyuda, ní Zyerusalɛmi ni lè jàngó bi làlwaw syɛ́ɛnrɛ sámaga cò, dee di sɛ́bɛ lè sɛ́bɛw ni, wee sáriga-wòlow Hilikiya nyaa lè Yawe kpáagi ni.

²⁵ Fànʔafɔbèle bele myɛ be pye Zyozyasi yɛ́ʔɛ ma lè, pe wàa faala da kàri Yawe ma ní wi zɔ̌nw myɛ, ní wi fúngi myɛ, ní wi bárigaw myɛ ní n yɛlɛ ní Mowizi làlwaw syɛ́ɛnrɛ ní àmɛɛ Zyozyasi pye lè í. Wàa si ga wɔ́ɔ níì yìri wi kàdoʔo ma, wee wi pye wi felege lè í.

²⁶ Koro ní ki myɛ ní, koro ga sèʔê Yawe fundanʔagbɔɔri sàa í, dee wi da jo woro a cáan Zyuda ye na lè, gee myɛ kéele na Manase da kpéʔele lè n Yawe fúngi tanʔa.

²⁷ A Yawe jo: «Mii a wɔ́ɔ Zyuda yirige yaà niyɛɛ yɛ́ʔɛ ma, àmɛɛ mii Isirayɛli yirige lè niyɛɛ yɛ́ʔɛ ma. Kěgee mii nyɛ́nɛ n wòlo lè gee, ki lè Zyerusalɛmi, ní kpáagee kéele na mii da gi joo lè níì jo: ‹Beè mii mɛ́ɛgi a pye,› mii a kěgi bee ní kpáagi bee wáa.»

²⁸ Zyozyasi kasangèle ní gee myɛ wi kpéʔele lè, gee bee n sɛ́bɛ Cányi kèlē sɛ́bɛ ni wi lè Zyuda fànʔafɔbèle sɛ́bɛ.

²⁹ Woro fǎngi làla ni Faraɔnw Neko, Ezyipiti fànʔafɔw da ni syée Asirii fànʔafɔw ma Ufurati cábigi ma. A fànʔafɔw Zyozyasi si yiri ni wi fàrá. Lǎli ni Faraɔnw tɛ́nɛ̀ wi nyaa lè, a wi wi kpóo Megido ni.

³⁰ A wi falipyebèle wi kútɔw láa wòtoro ni n yìri Megido ma n kári ní wi ní Zyerusalɛmi ma n sáà tɔ́n wi nyángi ni. A tári syɛ̀ɛnnɛ Zyowasi jáaw Yowakazi láa n kàlifaali sìnmɛ wo wi na n wi kpéʔele fànʔafɔw wi tóow sìndɛʔɛ ni.

Yowakazi n pye Zyuda fànʔafɔw

³¹ Yɛ̀ʔɛlɛ toko ní taanri Yowakazi da taa lǎli ni wi baa pye lè fànʔafɔlɔ. Yeye taanri wi kwɔ́ɔ fǎngi na Zyerusalɛmi ni. Wi nɔ́ɔw mɛ́ʔɛ ki da pye Hamutali wi pye lè Libina ye Zyeremii jáaw.

³² A wi i gi kpéʔele gee gi pee Yawe nyɛ́nɛ na lè. Gee wi toolɛɛbèle da ni kpéʔele lè a wi i koro wonijangi kpéʔele.

³³ A Faraɔnw Neko wi le nyɔ̀ʔɔmɔ na Iribila ni, Hamati tári ni, jàngó wi a ní kɔ́ pye fànʔafɔlɔ Zyerusalɛmi ni í. A wi wálifiio cúlobéle selebinnɛ ní saala kagunɔ wáa tári na n fàra tɛɛ̀ cúlobéle toko ní kpɔrigɔ na.

³⁴ A Faraɔn Neko Zyozyasi jáaw Eliyakimi télege fànʔafɔlɔ wi tóow Zyozyasi sìndɛɛgi ni níì wi mɛ́ɛgi kàriga, a be i wi yiri Yehoyakimi. Wi si maa Yowakazi cò n pye kàsoleo n kári Ezyipiti ma, a wi sáà kùu yaà beè.

³⁵ A Yehoyakimi wálifiiw ní tɛ́ɛw kaan Faraɔnw ma. Kàjáa sáni wi gbǎn wáliw bee taa bi yɛlɛ ní gee ní Faraɔnw joo n gbàn lè, a wi tári syɛ̀ɛnnɛ kɔ́ri be wálifiiw ní tɛ́ɛw kaan Faraɔn Neko ma n yɛlɛ ní gee ní woro tímana syɔɔn o syɔɔn í kaan lè.

Yehoyakimi n pye Zyuda fànʔafɔw

³⁶ Yɛ̀ʔɛlɛ toko ní kagunɔ Yehoyakimi da taa lǎli ni wi baa pye lè fànʔafɔlɔ. Yɛ̀ʔɛlɛ kɛɛ ní nibin wi kwɔ́ɔ fǎngi na Zyerusalɛmi ni. Wi nɔ́ɔw mɛ́ʔɛ ki da pye Zebuda. Wi pye lè Wuruma ye Pedaya jáaw.

³⁷ A wi i gi kpéʔele gee gi pee Yawe nyɛ́nɛ na lè. Gee wi toolɛɛbèle da ni kpéʔele lè a wi i koro wonijangi kpéʔele.