1 Samyɛli 17 - Cebaara Bible 2010

Davidi ní Goliyati kéeli

¹ Filisitini ye maa be kapɛɛnkpumɔnbèle kpóʔoro bi kapɛɛnni kpúmɔn. A be sáà kpóʔoro Soko ni, ki lè Zyuda tári ni. A be sáà tɛ́ɛn Soko ní Azeka níngi ni, Efɛsi-Damiimi ni.

² A Sawuli ní Isirayɛli nǎnbèle wɔ́ɔ̀ peyɛɛ gbóʔoro n sáà tɛ́ɛn Terebɛnti jǐnlɔgi ni, níì peyɛɛ zámaga bi kapɛɛnni kpúmɔn ní Filisitini ye ní.

³ A Filisitini ye lúgu n yére nyanbelegi kàbangee na, á Isirayɛli ye lúgu n yére nyanbelegi kàbangee na, á jǐnlɔgi kòro be níngi ni.

⁴ A sànbaliwaa kɔ́ɔ̀ yiri yaà Filisitini kapɛɛnkpumɔnbèle ni ni maa, pe maa ni wi yiri Goliyati. Wi maa pye Gati ye wóo. Wi tɔnɔganmi maa pye mɛ́tiribéle taanri félege.

⁵ Kanyɛɛnrɛ nyùndɔngɔ maa pye wi nyúngi ni, kanyɛɛnrɛ búrozɔʔɔlɔgɔ si i nyɛ wi na, ki líbeganmi maa pye kanyɛɛnrɛ cúlobéle togoye taanri félege.

⁶ Kanyɛɛnrɛ tɔdɔ́nyɔ maa pye wi tɔ́lɔyi na n fàra kanyɛɛnrɛ tàbapiige na, gee wi le n cáan lè kàdogi ni.

⁷ Wi tàbaaw tíige maa pye àmɛɛ kpɛ̀ɛratiinbēle tíige nyɛ, gee na fànikologi míri lè. Wi tàbaaw túnmɔrɔ líbeganma maa sɔ̀lɔ cúlobéle kɔrɔsiin na. Tunmɔzige-yárigi còvɔlɔ maa ni syée wi yɛʔɛ̀ ma.

⁸ A wi yére níì yákpoli wáa Isirayɛli kapɛɛnkpumɔnbèle ma n gi joo níì jo: «Nyàʔá na yele yiri n yeyɛɛ zámaga kapɛɛnnɛ kánma na? Mii o nyɛ Filisitini ye wóo, yele si i nyɛ Sawuli púlobéle ì? Ye nànwaa nyɛ́nɛ ye wòlo waa tíri naa mii ma.

⁹ Wi ga gbàn n tún ní mii ní, níì mii kpóo, wolo a pye yele púlobéle. Mii si ga fànʔa taa wi na, níì wi kpóo, yele a pye wolo púlobéle bàā báara wolo ma.»

¹⁰ A Filisitini ye wów níì jo: «Mii n Isirayɛli ye kapɛɛnkpumɔnbèle faʔa níjanʔa. Ye nànwaa kaan mii ma jàngó wo ba tún.»

¹¹ A Sawuli ní Isirayɛli ye myɛ syɛ́ɛnri bee lóʔo, dee Filisitini ye wów joo lè, a fyáari be cò, a be i fɛ̀ɛgí gbanʔama.

¹² Davidi si maa pye Efirata ye wów bee Izayi jáa, Bɛtilehɛmi ni, wi lè Zyuda tári ni. Jaafɔɔlɔ kɔrɔtaanri maa pye wi ma. Wi si maa pye nànlɛɛɔ Sawuli lǎli ni, syɛ́ɛnbèle nínge ni.

¹³ Izayi jáalɛɛbèle taanri si maa taʔa Sawuli na n kári kapɛɛnni ma. Wi jáabèle taanri pe da kári kapɛɛnni ma lè, pe mɛ́ɛyi yi nyɛ yee naa: Wolɛɛw pe da ni yiri Eliyabi, siin wów si i nyɛ Abinadabi, á taanri wów si i nyɛ Syama.

¹⁴ Davidi si wi da pye kàdotɔnw. Lǎli ni jaafɔlɛɛbèle taanri taʔa Sawuli na n kári lè,

¹⁵ Davidi maa ni yirigi Sawuli tɛ́ɛgi ni n ba ni wi tóow yaweeyiligēle nàʔá Bɛtilehɛmi ma.

¹⁶ Filisitini ye wów maa ni yirigi nyɛ̀ʔɛ nyɔ́ɔ ní cângwɔʔɔ nyɔ́ɔ n ba ni wiyɛɛ dèé n baa taa canya togoye siin.

¹⁷ A Izayi wi jáaw Davidi pye: «Efaw naa yaliipyá-kálaɔ láa n fàra búrubèle naa kɛɛ na maa syée kelekele mɔ senyɛnbèle ma kapɛɛnkpumɔnbèle tɛ́ʔɛ ma.

¹⁸ Furomazyi nyíngèle naa kɛɛ si na, sa koro kaan pe saala kagunɔw kùndigi ma. Mí gi wéle kapye mɔ senyɛnbèle n cólogo yaà, mí yarigaa syɔɔ be ma maa maa koro í ba pye fɛ̀ɛ.

¹⁹ Pe i yaà ní Sawuli ní n fàra Isirayɛli nǎnbèle myɛ na Terebɛnti jǐnlɔgi ni ni kapɛɛnni kpúmɔn ní Filisitini ye ní.»

²⁰ A Davidi sɔ̀li n yìri, níì yaweeyiligèle yaʔa kɔ̀rɔsiifɔwaa kɔ́lɔ ni yaà, níì wi túgori láa n kári àmɛɛ Izayi da gi joo n gbàn wi ma lè. Lǎli ni wi sáà nan kapɛɛnkpumɔnbèle tɛ́ʔɛ na lè, a koro bɛ̀ɛ a kapɛɛnkpumɔnbèle i yirigi ni peyɛɛ zámagi kapɛɛnni kánma na, ní i kapɛɛnni sùpile wáa.

²¹ Isirayɛli ní Filisitini ye maa peyɛɛ zámaga kapɛɛnni kánma na. A kabiyi siin wáa yiyɛɛ na.

²² A Davidi wi túgori kàriga n yaʔa túgori kɔ̀rɔsiifɔlɔ ma, níì fàn n kári kapɛɛnni kabiga ma n sáà nan níì wi senyɛnbèle syáanri.

²³ N wi yaʔa jooli na ní be ní, wéle, a sànbaliw yiri yaà Filisitini ye taanigi ni ni maa pe maa ni wi yiri Goliyati. Filisitini ye wóo wi pye, níì yìri Gati ma. A wi i syɛɛnnijanri nyuu, a Davidi di lóʔo.

²⁴ A Isirayɛli nǎnbèle ga nǎnw bee nyaa, a be myɛ fàn wi na ní i fɛ̀ɛgí gbanʔama.

²⁵ A be myɛ nibin nibin i gi nyuu níì jo: «Nǎnw wi maa lè wee, a yele wi nyaa lé? Faʔara wi maa ba wáa Isirayɛli na. Wee ga wi kpóo lè, fànʔafɔw a lɔrɔ saʔa kaan wee bee ma, si wi calipili kaan wi ma, si wi tóow kpaʔa wòolo ŋɔ́ndaa Isirayɛli ni.»

²⁶ A Davidi gi joo nǎnbèle ma be pye wi taana lè níì jo: «Wàa ga Filisitini ye wów naa kpóo, níì faʔari láʔa dee di wáa Isirayɛli na lè, nyàʔá pe a pye wi ma? Filisitini ye sìngɛ́nɛw naa wi nyɛ wìí, ní si i Kolocɔlɔɔ woweew kapɛɛnkpumɔnbéle kabiya faari?»

²⁷ A syɛ́ɛnbèle níì syɛɛnnijanri joo níì wi pye: «Wee wi ga wi kpóo lè, gee ní gee pe a pye wi ma.»

²⁸ A Davidi yɛʔɛfɔlɛɛw Eliyabi wi syɛ́ɛnri lóʔo, dee wi da ni nyuu ní nǎnbèle bee ní lè, a wi fúngi tɔ̀nɔ n tanʔa wi kurugo. A wi jo: «Nyàʔá ma mɔ pan? Ba wìí má mɔ yaweeyiligèle bee cɛɛri yaʔa yaà fìími tára ni? Mii n mɔ sámaga n cán, mɔ i nyɛ nɛɛ̀gbɔʔɔgɔ syɔ́ɔn ní nifaʔaga. Kapɛɛnni mɔ pan ba wéle.»

²⁹ A Davidi wi yari: «Nyàʔá mii pye? A gi nyaa lé syɔɔn a ní kɔ́ joo í?»

³⁰ A wi kàdoʔo wáa wi ma níì joo ní wàa nikwɔɔ ní, níì yíbegi wonijanga kpéʔele. A syɛ́ɛnbèle syɛɛnlurugori kaan wi ma tɔzeligi wóro kaanganma na.

³¹ Lǎli ni be syɛ́ɛnri lóʔo, dee Davidi joo lè, a be sáà di joo Sawuli ma, a wi tun, a be sáà wi yeri.

³² A Davidi baa gi joo Sawuli ma níì jo: «Syɔɔn faala báriga a kɔ́ kwɔ́ɔ Filisitini ye nǎnw naa kéele na í. Mɔ falipyew a kári sa tún ní wi ní.»

³³ A Sawuli Davidi pye: «Mɔ a gbǎn kári sa tún ní Filisitini ye wów bee ní í, níì cán mɔ i nyɛ nìgɔcaripiige, woro si i nyɛ kapɛɛnkpumɔɔn nlaa yaà wi cárimi làla ni.»

³⁴ A Davidi Sawuli pye: «Mɔ falipyew wi lè mii, mii maa ni mii tóow yaweeyiligēle nàʔá. Càarawaa, wàlá ursiwaa ga pan n baa yaweelaa cò yaweeri gboolo ni,

³⁵ mii n fàn n kári wi kurugo n sáà wi kpúmɔn níì yaweeli yirige wi nyɔ́ɔgi ni. Wi ga yìri mii kurugo, mii n wi cò gbǎdan-zíiri na, níì wi kpúmɔn n kpóo.

³⁶ Kánmi bee na mɔ falipyew càaraw ní ursiw kpúmɔn n kpóo, ànbée ki a kpéʔele Filisitini ye sìngɛ́nɛw bee na. Níì cán wi n Kolocɔlɔɔ woweew kapɛɛnkpumɔnbéle kabiya faʔa.»

³⁷ A Davidi níì jo: «Yawe wi mii syɔɔ càaraw kajinre ní ursiw kɔ́lɔ ma lè, wi a wɔ́ɔ mii syɔɔ Filisitini ye wów bee ma.» Lǎli bee ni a Sawuli Davidi pye: «Da syée, ki n yɛlɛ Yawe í pye ní mɔ ní.»

³⁸ A Sawuli wi tiimaa yaleri le Davidi na. Wi maa kanyɛɛnrɛ nyùndɔngɔ tɔ́n wi na, níì kanyɛɛnrɛ búrogo le wi na.

³⁹ A Davidi Sawuli ŋɔséew pwɔɔ wi sɛntiiriw na n taʔa wi yaleri na, si tánʔa wéle ní di ní, níì cán wi da kɔ́ɔ̀ di tàa pye n wéle í. A wi Sawuli pye: «Mii a gbǎn tánʔa ní dee naa myɛ ní í, mii ga kɔ́ɔ̀ di tàa pye n wéle nyáana í.» A Davidi di wòlo.

⁴⁰ Níì wi kagbeeli láa n cò kɔ́gi ni, níì kàdɛnɛ-wɔ́lɔwɔlɔgéle kagunɔ nyɛ́nɛ n wòlo lòcoologi nyɔ́ɔ na n le wi bànaʔa-kpàbiw cófaà ni. Wi kàvɔrɔgi si i nyɛ kɔ́gi ni, a wi i syée Filisitini ye wów kánma na.

⁴¹ A Filisitini ye wów i sɛ̀ʔɛrɛ́ ni maa Davidi ma. Wi tunmɔzige-yárigi còvɔlɔ si i nyɛ wi yɛʔɛ̀ ma.

⁴² A Filisitini ye wów wéle n màʔa, lǎli ni wi Davidi nyaa lè, wi ga wi córo yarigaa í. Wi maa wi nyaa nìgɔcaripii-nyɛ̀ɛnnɛ yagana, á li nyɔɔ céri na.

⁴³ A Filisitini ye wów Davidi pye: «Pɔɔ̀n lé mii nyɛ mɔ si i maa mii ma ní kàgbeegēle ní?» A wi wi yasunyi súguru n wáa Davidi na.

⁴⁴ A wi níì jo: «Da maa naa mii ma, mii a ba mɔ céri kaan nyɛ̀ʔɛni féjɛɛnrɛ ní sìnbirigi yaweere ma.»

⁴⁵ A Davidi Filisitini ye wów pye: «Mɔ i maa mii ma ní ŋɔsée, ní tàbaa, ní tàbaapiige ní. Mii si na, mii i syée mɔ ma Yawe mɛ́ɛgi na wi lè Nyɛ̀ʔɛni Sùlasiibéle Kafɔlɔ, wi lè Isirayɛli ye kapɛɛnkpumɔnbèle kabiya Kolocɔlɔɔ, woro wee mɔ faʔa lè.

⁴⁶ Yawe a mɔ le mii kɔ́yi ni níjanʔa. Mii a mɔ kpóo si nyǔngi ceri láʔa mɔ na. Mii a Filisitini ye kapɛɛnkpumɔnbèle kúcere kaan nyɛ̀ʔɛni féjɛɛnrɛ ní sìnbirigi yaweere ma níjanʔa, koro ga pye tári syɛ̀ɛnnɛ myɛ a gi cán bi cán Kolocɔlɔɔ i nyɛ Isirayɛli ye ma.

⁴⁷ Syɛɛnkpoʔolomi naa myɛ a gi cán bi cán ŋɔsée wàlá tàbaa ní ban Yawe syɔɔn syoo í. Níì cán Yawe wólo li nyɛ kapɛɛnni, wi a yele le wolo kɔ́yi ni.»

⁴⁸ Lǎli ni Filisitini ye wów kɔ́n yaà ni Davidi fàrá lè, a Davidi tɔlɔyɔ wári ni fé kapɛɛnni séʔe ni ni Filisitini ye wów fàrá.

⁴⁹ A Davidi kɔ́gi le wi kpàbiw ni n kàdɛɛnnaa wòlo n wáa ní wi kàvɔrɔgi ní. A wi Filisitini ye wów kpúmɔn n taa gbáali na, a kàdɛɛnni jée wi gbáali ni, a wi too n yɛ́ɛgi cíbele tári na.

⁵⁰ Kánmi bee na Davidi fànʔa taa Filisitini ye wów na, ní kàvɔrɔgɔ, ní kàdɛɛnnɛ ní n wi kpúmɔn n kpóo ŋɔsée fun ní kɔ́gi ní.

⁵¹ A Davidi fàn n sáà yére Filisitini ye wów nyúngo ni níì wi ŋɔséew cò n kíle n yirige kpàfogi ni n wi kpóo, níì ŋɔséew tɛ́ʔɛ n nyǔngi ceri wi na. A Filisitini ye ga gi nyaa poro nànniriw n kùu, a be fàn.

⁵² A Isirayɛli ní Zyuda nǎnbèle kɔ́n yaà ni maa, ní i kapɛɛnni sùpile wáa, níì taʔa Filisitini ye na ni nɛnɛ fwɔɔ n sáà nan jǐnlɔgi nyɔ́ɔ na, ní i syée fwɔɔ n sáà nan Ekurɔn kpàánweegèle na. Filisitini wóbèle be kpàli lè kùumɔ, a poro yálagi Syaarayimi kólogi na n kári fwɔɔ n sáà nan Gati ní Ekurɔn na.

⁵³ A Isirayɛli ye ga Filisitini ye nɛnɛ fundanʔagbɔɔrɔ nɛnɛni na n kwɔ́ɔ, a be lúru be kurugo n pan n baa be tɛɛ̀tɛ́ɛngi fuguri.

⁵⁴ A Davidi Filisitini ye wów nyúngo láa n kári ní gi ní Zyerusalɛmi ma, níì wi kapɛɛnkpumɔn-yáriri tɛ́ʔɛ woro fànikpaagi ni.

Zyonatan n kàrira nyɔɔfaliga kpéʔele ní Davidi ní

⁵⁵ Lǎli ni Sawuli da Davidi nyaa wi i Filisitini ye wów fàrá lè, a wi wi kapɛɛnkpumɔnbèle kàfɔlɔ Abinɛɛri pye: «Abinɛɛri, wìí jáa wi nyɛ nànbili bee?» A Abinɛɛri wi yari: «Aa fànʔafɔw! Mɔ woweew mɛ́ʔɛ na, mii ga tɔ̀nɔ n wi cán í.»

⁵⁶ A fànʔafɔw jo: «Yíbe mi màʔa jàngó bi gi cán wee jáa wi nyɛ lè nìgɔcariw bee.»

⁵⁷ Lǎli ni Davidi lúru n pan lè Filisitini ye wów kpóolo kadoʔo ma, a Abinɛɛri wi kɔ́ri n pan Sawuli yɛ́ʔɛ ma, Filisitini ye wów nyúngo si i nyɛ Davidi kɔ́gi ni.

⁵⁸ A Sawuli baa wi pye: «Nìgɔcariɔ, wìí jáa wi nyɛ mɔ?» A Davidi wi yari: «Mii i nyɛ mɔ falipyew Izayi jáa, wi lè Bɛtilehɛmi ye wów.»