1 Samyɛli 14 - Cebaara Bible 2010

Zyonatan n sáà too Filisitini ye kabigaa na

¹ Cangaa a Sawuli jáaw Zyonatan gi joo nìgɔcariwee ma wi da ni wi kapɛɛnkpumɔn-yáriri tugu lè, níì jo: «Filisitini ye kabigi gi yaà lè gee jeligi na da maa wo jeli yaà.» Kàjáa wi da yafyɛn jo wi tóow ma í.

² Sawuli maa pye wodɛ́ɛɔn ní Gibeya láʔali na girenadi tíigi láara ni, ki nyɛ lè Migurɔn ni. Syɛ́ɛnbèle pe da pye ní wi ní lè, pe maa pye nànbēle saala taanri félege.

³ Ahitubi jáaw Ahiya na efɔdi búrogo da pye, Ahitubi wi pye lè Ikabɔdi senyɛnw, pe pye lè Fineyasi jáabèle, Fineyasi wi pye lè Helii jáaw, Helii wi pye lè Yawe sáriga-wòlow Silo ni. Syɛ́ɛnbèle si da gi cán Zyonatan n kári yaà í.

⁴ Tɛ́ɛgee ni Zyonatan da ni caa bi sɔ̀lɔ lè bi taa nan Filisitini ye kabigi na, fálatɔnɔyɔ n pye yaà, kàa i nyɛ kàbangee na, gee si i nyɛ kàbangee na. Pe maa ni kàa yiri Bosɛsi, ní i gee yiri Sene.

⁵ Fálatɔnɔgi bee kàa maa pye solomɔkulo kàbangi na, Mikimasyi zǐnmi na, gee si i nyɛ wòrogulo kàbangi na, Geba zǐnmi na.

⁶ A Zyonatan gi joo nìgɔcariw ma, wee wi wi kapɛɛnkpumɔn-yáriri tugu lè, níì jo: «Da maa wo jeli wo kári sìngɛ́nɛbèle yaa kabiga ma. Dɔ̀ʔɔ́ Yawe a sa báara ní wolo ní. Níì cán bi syɔɔlɔ kpéʔele syɛɛnnɛʔɛmɛ báriga ni, wàlá syɛ̀ɛnnɛ cɛɛri báriga ni, ki kàa faala a gbǎn Yawe jáa í.»

⁷ A wi kapɛɛnkpumɔn-yáriri tugofɔlɔ wi yari: «Gee myɛ gi nyɛ mɔ fúngi ni lè, koro kpéʔele, mɔ a kɔ́ ra miyɛɛ gábala í, mii i nyɛ ní mɔ ní, ní mii fúngi myɛ ní.»

⁸ A Zyonatan jo: «Awá, wo jeli wo sa woyɛɛ dɛ̀ɛn nǎnbèle bee na.

⁹ Pe ga sáà wolo pye: ‹Ye yére bi taa wolo í nan yaà yele na,› wolo a yére tɛɛnijangi ni, wolo a lúgu kári yaà be ma í.

¹⁰ Pe si ga jo: ‹Ye lúgu naa wolo ma,› wolo a lúgu. Níì cán Yawe a be le wolo kɔ́yi ni. Gee bee a pye wolo ma fɛ̀ɛ.»

¹¹ A pe myɛ siinw sáà peyɛɛ dɛ̀ɛn Filisitini ye kabigi na. A Filisitini ye jo: «Heburubèle be kɔ́ ni yirigi bele wéeyi ni, yee ni pe da làra lè.»

¹² A kabigi nànbēle Zyonatan ní wi kapɛɛnkpumɔn-yáriri tugofɔlɔ pye: «Yaa lúru naa wolo ma, wolo a ba yarigaa tɛ̀ɛn yele na.» A Zyonatan wi kapɛɛnkpumɔn-yáriri tugofɔlɔ pye: «Da lúru mii kurugo, níì cán Yawe n be le Isirayɛli ye kɔ́yi ni.»

¹³ A Zyonatan kadaayi ní tɔ́lɔyi tɛ́ʔɛ n wiyɛɛ dɛ̀ɛmɛ n lúgu, a wi kapɛɛnkpumɔn-yáriri tugofɔlɔ taʔa wi na. A Filisitini ye i tuun Zyonatan yɛ́ʔɛ ma, a wi kapɛɛnkpumɔn-yáriri tugofɔlɔ i be kúu ni forogi wi kàdoʔo ma.

¹⁴ Jáazelili bee na Zyonatan ní wi kapɛɛnkpumɔn-yáriri tugofɔlɔ be jáa lè, pe maa nànbēle toko félege kpóo sɔ̀nwaliga tíla nínge ni.

¹⁵ A gi pye fyáakpɔɔrɔ tɛɛ̀tɛ́ɛngi wòolo, ní tɛ́nɛmi myɛ na, n fàra syɛ́ɛnbèle myɛ na. A fyáakpɔɔri wɔ́ɔ̀ kabigi wòolo cò n fàra bele na pe da ni gàlagíw kpéʔele lè. A tári cɛ̀lɛ. Fyáakpɔɔri bee maa yìri Kolocɔlɔɔ ma.

¹⁶ Kɔ̀rɔsiifɔbèle be pye Sawuli ma Gibeya ni lè, ki lè Bɛnzyamɛ wógi, a poro gi nyaa a syɛɛnnɛʔɛmi cariga ni fé ni máari.

¹⁷ A Sawuli gi joo syɛ́ɛnbèle ma be pye ní wi ní lè níì jo: «Ki n yɛlɛ ye córomi kpéʔele jàngó ye gi cán wee wi yiri wolo níngi ni n kári lè,» A be córomi kpéʔele n gi nyaa Zyonatan ní wi kapɛɛnkpumɔn-yáriri tugofɔlɔ n fɔ̀n yaà.

¹⁸ A Sawuli Ahiya pye: «Kolocɔlɔɔ kásuw láa mi nùuni naa.» Níì cán Kolocɔlɔɔ kásuw maa pye Isirayɛli ye ma lǎli bee ni.

¹⁹ N Sawuli yaʔa jooli na ní sáriga-wòlow ní, a kàa i fàrá kàfulogi na Filisitini ye tɛɛ̀tɛ́ɛngi ni ni syée. A Sawuli sáriga-wòlow pye: «Ki yaʔa nya.»

²⁰ Sawuli ní syɛ́ɛnbèle myɛ be pye ní wi ní lè, a be peyɛɛ gbóʔoro n kári n sáà nan kapɛɛnni tɛ́ʔɛ na. A be gi nyaa a Filisitini ye lúru n too peyɛɛ na ní be ŋɔséebèle ní. A gi tɔ̀nɔ n pye nyáʔamigbɔɔlɔ.

²¹ Heburubèle pèle maa pye Filisitini ye níngi ni yaà booma ni, níì lúgu n kári ní be ní tɛɛ̀tɛ́ɛngi ma, a poro lúru n fàra Isirayɛli wóbèle bele na be pye ní Sawuli ní Zyonatan ní lè.

²² Isirayɛli nǎnbèle bele myɛ pe da sáà làra lè Efirayimi nyanbeleyi kúlo ni, a poro ga gi lóʔo Filisitini ye i yaà ni fé, a poro wɔ́ɔ̀ yiri n be lèʔele n láa kapɛɛnni séʔe ni.

²³ A Yawe Isirayɛli ye syɔɔ cángi bee, á kapɛɛnni si i syée fwɔɔ n sáà nan Bɛti-Avɛn màʔami na.

Isirayɛli sùlasiibèle n Zyonatan syɔɔ

²⁴ Isirayɛli nǎnbèle maa tɔ̀nɔ n cɔ̀ɔnri cángi bee. Ncan Sawuli maa syɛ́ɛnbèle kɔ́ri a be kàligi naa kàli níì jo: «Syɔ́ɔnwee wi ga lìi lè nɛɛ ní cángi tɛɛ̀kwɔɔlɔ ma fwɔɔ bi taa mii í mii gɔ̀lɔw wòlo mii nigoobèle na, ki n yɛlɛ syɔ́ɔnw bee í dánga.» Syɔɔn faala ga wɔ́ɔ̀ yaliile laala n wéle syɛ́ɛnbèle ni í.

²⁵ Tári wòolo myɛ maa jée kɔligi ni, sárigi si i nyɛ n màʔa tári na.

²⁶ Lǎli ni syɛ́ɛnbèle jée kɔligi ni lè, a be sárigi nyaa ki i foo ni máari, kàjáa wàa faala ga kɔlɔ̀ tórigo nyɔɔ ma í. Níì cán syɛ́ɛnbèle maa fyáa kàligi kéele na.

²⁷ Zyonatan si da wi tóow kàliga kéele taa n lóʔo, gee wi da syɛ́ɛnbèle kɔ́ri a be kàli lè í. Kàgbeeli li da pye wi kɔ́gi ni lè, a wi loro fínaani le ségbabigaa ni n kɔlɔ̀ tórigo nyɔɔ ma. A wi nyapiigèle fala n cèlege.

²⁸ Lǎli bee ni a wàa syɛ́ɛnri naa joo wi ma syɛ́ɛnbèle ni níì jo: «Mɔ tóow n syɛ́ɛnbèle kɔ́ri a be kàli níì jo: ‹Nǎnwee wi ga yaliile lìi lè níjanʔa, ki n yɛlɛ wi dánga.› A syɛ́ɛnbèle fànʔa si kwɔ́ɔ.»

²⁹ A Zyonatan jo: «Mii tóow n wɔʔɔgɔ cáan tári na. Wéle, àmɛɛ mii nyapiigèle cèlege lè sárigi naa cɛɛri laalala báriga ni.

³⁰ Kányɛʔɛ na, syɛ́ɛnbèle ga maa kapɛɛnni yataaraa lìi níjanʔa, dee be taa pe nigoobèle ni lè Filisitini ye jáali a dée kpɔ́ʔɔ bi sèʔé sɔ̀lɔ ì?»

³¹ A be Filisitini ye kpóo cángi bee n séli Mikimasyi na fwɔɔ n sáà nan Ayalɔn na. Syɛ́ɛnbèle fànʔa si maa tɔ̀nɔ n kwɔ́ɔ.

³² A be too kapɛɛnni yataara na n yaweeyiligèle kèle, ní nìyaa, ní náapiiyaa cò n kɔnɔgi n wo tári na, a syɛ́ɛnbèle i di káa ní sìsyaanw ní.

³³ A pe baa gi joo Sawuli ma níì jo: «Wéle, syɛ́ɛnbèle i yaà ni kapeele kpéʔele Yawe na, àmɛɛ be káari pínɛ n káa ní sìsyaanw ní lè.» A Sawuli jo: «Yele o nyɛ tágala syɛɛnnɛ í. Ye kàdɛnɛgbɔʔɔ kòlogo yaa maa naa mii ma tɔ́ɔliw ni.»

³⁴ A wi níì jo: «Ye càri syɛ́ɛnbèle nínge ni ye gi joo pe myɛ nibin nibin ma paa maa ní be nǐyi wàlá ní be bǎbèle ní, pe ba ra di kɔnɔgi nɛɛ naa paa káa. Yele a kɔ́ ra di káa ní sìsyaanw ní í, sáā kapeele kpéʔele kánmi bee na Yawe na í. A ki ga pye cángi bee yébilige ni a syɛ́ɛnbèle myɛ nibin nibin i maa ní be nǐyi ní n ba ni kɔnɔgi tɛ́ɛgi bee ni.

³⁵ A Sawuli sáriga-wòlo-yafanʔa faan Yawe ma. Koro gi pye wi sáriga-wòlo-yafaanzeligi, gee wi faan lè Yawe ma.»

³⁶ A Sawuli jo: «Ye tíi wo tìgi Filisitini ye kurugo yébiligi naa ni wo sa ra be kɔlɔ̀ yáriri koo sáni nyǐngi í tali lè. Wo a kɔ́ pe wàa yaʔa wi kòro í.» A be jo: «Gee myɛ mɔ ga nyaa a gi nyɔɔ lè, koro kpéʔele.» A sáriga-wòlow jo: «Yaa maa nɛɛ naa wo nùuni Kolocɔlɔɔ na.»

³⁷ A Sawuli Kolocɔlɔɔ yíbe níì jo: «Mii í tìgi lé Filisitini ye kurugo? A mɔ a be le lé Isirayɛli ye kɔ́yi ni?» Kàjáa wi ga syɛɛnlurugoro kaan wi ma cángi bee í.

³⁸ A Sawuli jo: «Ye nùuni naa, yele bele myɛ ye nyɛ lè syɛ́ɛnbèle kùndigibéle, koro ga pye ye ba gi wéle, bi gi cán kapeelìí li kpéʔele níjanʔa.

³⁹ Yawe woweew mɛ́ʔɛ na tɔ̀nɔ́gēle wi lè Isirayɛli syɔɔfɔw, àlí ki ga pye mii jáaw Zyonatan wi nyɛ kéeli pyefɔlɔ, wi a tɔ̀nɔ kùu wii.» Kàjáa syɛ́ɛnbèle myɛ nínge ni, wàa ga syɛɛnlurugoro kaan wi ma í.

⁴⁰ A wi Isirayɛli ye myɛw pye: «Ye yére kàbangaa na, mii ní mii jáaw Zyonatan si yére gee na.» A syɛ́ɛnbèle Sawuli pye: «Gee mɔ ga nyaa a gi nyɔɔ lè, koro kpéʔele.»

⁴¹ A Sawuli Yawe pye: «Isirayɛli Kolocɔlɔw, kányɛɛgi tɛ̀ɛn.» A Zyonatan ní Sawuli tɛ̀ɛn, á syɛ́ɛnbèle syɔɔ.

⁴² A Sawuli jo: «Ye gɔ̌nw wáa mii ní mii jáaw Zyonatan kéeli na.» A Zyonatan tɛ̀ɛn.

⁴³ A Sawuli Zyonatan pye: «Gee mɔ kpéʔele lè, ki tɛ̀ɛn mii na.» A Zyonatan wi yari: «Kàgbeeli li pye mii kɔ́gi ni lè loro fínaani mii tɛ́ʔɛ n sárigaa cɛɛri tàmi n laala. Mii si wi a kùu wee.»

⁴⁴ A Sawuli jo: «Mɔ a tɔ̀nɔ́ kùu wii, Zyonatan. Kapye koro ban í, wɔʔɔgi gi pee lè ki n yɛlɛ Kolocɔlɔɔ í koro taʔa mii na bi ní kàa fàra gi na.»

⁴⁵ A syɛ́ɛnbèle Sawuli pye: «Nyàʔá! Zyonatan si kùu lé, woro wee wi syɔɔgbɔɔli naa kpéʔele Isirayɛli ni lè? Koro a pye í. Yawe woweew mɛ́ʔɛ na, wi ǹjookannaa a too tári na í. Níì cán ní Kolocɔlɔɔ ní wi báara cángi naa ni.» Kánmi bee na syɛ́ɛnbèle Zyonatan syɔɔ, wi ga kùu í.

⁴⁶ A Sawuli lúru Filisitini ye kurugo n lúgu n kári, á Filisitini ye fala be tári ma.

Sawuli fàndaari ní wi narigbaagi kéele

⁴⁷ Sawuli pye lè fǎngi na Isirayɛli ye nyúngi na, a wi kapɛɛnni kpúmɔn ní wi nigoobèle myɛ ní kàbanyi myɛ na. Wi n li kpúmɔn ní Mowabi ye, ní Amɔn ye, ní Edɔmi, ní Soba fànʔafɔbèle ní, n fàra Filisitini ye na. Tɛʔɛ o tɛʔɛ ni wi ga kári lè, wi n sáà fànʔa taa.

⁴⁸ Wi séew maa tɔ̀nɔ n baa kpɔ́ʔɔ àmɛɛ wi Amalɛki ye jáa lè, níì Isirayɛli ye syɔɔ bele má pe da ni be kɔlɔ̀ yáriri koo lè.

⁴⁹ Sawuli jáabèle be pye lè nǎnbèle, poro be nyɛ Zyonatan, ní Yisyivii, ní Malikisyuwa. Wi calipiigèle siin mɛ́ɛyɛ si yi da pye yee naa: Pe maa ni calipiilɛɛli yiri Merabi, ní i cɔnɔvɔw yiri Mikali.

⁵⁰ Sawuli céw mɛ́ʔɛ pe da ni yiri Ahinowami, Ahimaasi pyà wi pye. Sawuli kapɛɛnkpumɔnbèle kàfɔlɔ mɛ́ʔɛ ki da pye Abinɛɛri. Nɛɛri wi pye lè Sawuli tóow senyɛnnɛ, woro jáa wi pye.

⁵¹ Kisyi wi lè Sawuli tóow, ní Nɛɛri wi lè Abinɛɛri tóow, poro maa pye Abyɛli jàala.

⁵² Sawuli maa ni kapɛɛnni kpúmɔn gbanʔama ní Filisitini ye ní wi sìíw canya myɛ ni. A gi pye Sawuli ga nànniriwaa nyaa, wàlá sànbaliwaa, wi n wi kɔ́ri n pínɛ ní wiyɛɛ ní.