1 Fànʔafɔbèle 22 - Cebaara Bible 2010

Akabi i caa bi ní Aramɔti kěgi syɔɔ taa

¹ A gi kòro nya n baa nan yɛ̀ʔɛlɛ taanri na kapɛɛnnɛ ga jée Sirii ye ní Isirayɛli ye níngi ni í.

² Yɛɛdaanri wóli na, a Zyuda fànʔafɔw Zyozafati kári Isirayɛli fànʔafɔw ma.

³ A Isirayɛli fànʔafɔw wi falipyebèle pye: «A yele gi cán lé ncan Aramɔti wi lè Galaadi ni ki i nyɛ wolo wóʔo? Wolo si n yére ni wéle, wolo ga kári sa gi yirige Sirii fànʔafɔw kɔ́yɔ ni í.»

⁴ A wi Zyozafati pye: «Mɔ a kári ní mii ní kapɛɛnni ma Aramɔti kánmi na ki lè Galaadi ni ì?» A Zyozafati Isirayɛli fànʔafɔw yari: «Mii i nyɛ mɔ wóo, mii syɛ́ɛnbèle i nyɛ mɔ woolo, a mii syɔ́ɔnyi i nyɛ mɔ wóyo.»

⁵ A Zyozafati níì Isirayɛli fànʔafɔw pye: «Mii i mɔ nyɛ́ɛri, ki n yɛlɛ mɔ í Yawe yíbe bi wi syɛ́ɛnri cán gbɛnʔɛnɛ.»

⁶ A Isirayɛli fànʔafɔw kanyaajoobèle kpóʔoro, pe maa pye saala siin félege, ní baa be pye: «A gi yɛlɛ lé mii í sa kapɛɛnni kpúmɔn ní Aramɔti ní ki lè Galaadi ni láà ba fwɔɔ mii a kɔ́ kári í?» A be wi yari: «Da syée, Kàfɔw a gi le fànʔafɔw kɔ́yɔ ni.»

⁷ A Zyozafati si jo: «Yawe kanyaajoowaa ní o nyɛ nɛɛ naa wee báriga ni wolo a gbǎn wi yíbe lè ì?»

⁸ A Isirayɛli fànʔafɔw Zyozafati yari: «Nànwaa nibin yagana wi kòro, wee báriga ni syɔɔn a gbǎn Yawe yíbe lè kàjáa wi kéeli n mii bɛɛn, níì cán wi kanyaajooraa faala o nyɛ wojanra mii kàbangi na í, fwɔɔ kapeʔe yagana. Woro wi nyɛ Misye wi lè Yimila jáaw.» A Zyozafati jo: «Fànʔafɔw ga yɛlɛ wi jo nya í.»

⁹ Lǎli bee ni nǎnbèle be wòlo lè a Isirayɛli fànʔafɔw poro wàa yeri ní baa jo: «Da syée kelekele mi sa Misye yeri maa maa wi lè Yimila jáaw.»

¹⁰ Isirayɛli fànʔafɔw, ní Zyuda fànʔafɔw Zyozafati maa pye wodɛ́ɛnbéle ní pe myɛ nibin nibin pe fàngorigèle na kàsyɔɔgi na Samarii kpàánweeli yɛ́ʔɛ ma, pe fànʔafɔ-búroyi si i nyɛ be na, kanyaajoobèle myɛ si i kérigèle nyaagi ni nyuu pe yɛʔɛ̀ ma.

¹¹ Kenaana jáaw Sedesyasi si maa tunmɔrɔ nyɛ́nyɛ sámaga wiyɛɛ ma ní i gi nyuu níì jo: «Yawe n jo: ‹Yee naa ní mɔ a Sirii ye myɛ círi bi be kwɔ́ɔ yirige yaà.› »

¹² A kanyaajoobèle bele myɛ i kanyaajoori wonijanra nyuu níì jo: «Da syée Aramɔti ma, ki lè Galaadi ni, mɔ a sa fànʔa taa, Yawe a sa be le fànʔafɔw kɔ́yɔ ni.»

¹³ Tundunwee wi da kári sa Misye yeri lè, a woro sáà joo ní wi ní kánmi naa na níì jo: «Wéle, kanyaajoobèle myɛ i yaà n bɛ̀ɛ nibin na ní i kacànga nyuu fànʔafɔw ma ki n yɛlɛ mɔ syɛ́ɛnri í sa pínɛ ní be wóri ní, mɔ í kacànga joo.»

¹⁴ A Misye wi yari: «Amɛɛ Yawe nyɛ lè sìi na, gee Yawe ga joo mii ma lè koro mii a joo tɛ̀ɛn.»

¹⁵ Lǎli ni wi baa nan fànʔafɔw na lè, a fànʔafɔw wi pye: «Misye, wolo í da syée lé bi sa kapɛɛnni kpúmɔn ní Aramɔti ní ki lè Galaadi ni láà ba fwɔɔ wolo a kɔ́ kári í?» A wi wi yari: «Da syée kɛ̀ɛ, mɔ a sa fànʔa taa Yawe a gi le fànʔafɔw kɔ́yɔ ni.»

¹⁶ A fànʔafɔw si wi pye: «Tɔlɔyɔ jòorí gi yɛlɛ mii í mɔ kɔ́ri mɔ í kàli bi jo mɔ a yafyɛn joo mii ma Yawe mɛ́ɛgi na kányɛɛgi kàdoʔo na í?»

¹⁷ A Misye wi yari: «Mii n Isirayɛli ye myɛw nyaa a be cariga nyanbeleyi na àmɛɛ bànaʔaɔ fun bàala nyɛ lè. A Yawe jo: ‹Kàfɔlɔ o nyɛ syɛ́ɛnbèle naa na í, ki n yɛlɛ pe myɛ nibin nibin í lúru da syée be kpaaya ma yɛɛ̀nyinge na.› »

¹⁸ A Isirayɛli fànʔafɔw Zyozafati pye: «Mii da gi joo mɔ ma ì? Wi kanyaajoori o kacànga nyuu ni taari mii na í fwɔɔ kapeʔe yagana.»

¹⁹ A Misye si níì jo: «Awá, ki n yɛlɛ mi Yawe syɛ́ɛnri lóʔo! Mii n Yawe nyaa wodɛ́ɛɔn ní wi fàngoli na, á nyɛ̀ʔɛni kapɛɛnkpumɔnbéle yére wi taana wi kàliige ní wi kàmɔnɔ ma.

²⁰ A Yawe jo: ‹Wìí wi a Akabi kárima jàngó wi kári Aramɔti ma ki lè Galaadi ni, koro ga pye wi sa too yaà? A be i nyuu, wee n dee joo, wee n si dee joo.›

²¹ Lǎli bee ni a pìlaa yiri n yére Yawe yɛ́ʔɛ ma níì jo: ‹Mii wii, mii a sa wi kárima.› A Yawe li pye: ‹Kanmìí na?›

²² A li wi yari: ‹Mii a yiri bi sa pye jànvaa pìle wi kanyaajoobèle myɛ nyɔ́ɔyɔ ni.› A Yawe jo: ‹Mɔ a wi kárima, mɔ a tɔ̀nɔ́ gbǎn wi kárima. Yiri mi sa gi kpéʔele nya.›

²³ Tɔ́ɔliw ni wéle, Yawe n jànvaa pìle le mɔ kanyaajoobèle myɛ nyɔ́ɔyɔ ni, pe nyɛ lè bele. Kapeʔe si Yawe tímana mɔ kánmi na.»

²⁴ Lǎli bee ni Sedesyasi wi lè Kenaana jáaw, a woro nùuni Misye na n wi kpúmɔn ní kadaala ní bɛ̀ɛ́ngi na níì jo: «Tɛɛgìí ni Yawe pǐli sɔ̀lɔ n yiri mii ni n sáà joo mɔ ma?»

²⁵ A Misye wi yari: «Cángee na mɔ ga ni jǐn ni máari kpaafunyi ni bi làra lè, mɔ a gi sámaga nyaa.»

²⁶ A Isirayɛli fànʔafɔw jo: «Misye cò maa syée Amɔn ma wi lè kěgi fɔ́lɔ, ní fànʔafɔw jáa Zyowasi ma.

²⁷ Mɔ a sa gi joo si jo: ‹Fànʔafɔw n jo: Ye nǎnw naa le kàsow ni, yáā yaliipipiire yagana kaangi wi ma n fàra lòpipiire na bi taa mii í lúru pan yɛɛ̀nyinge na.› »

²⁸ A Misye jo: «Mɔ ga tɔ̀nɔ n lúru n pan yɛɛ̀nyinge na, Yawe ban wi joo mii ni í.» A wi níì jo: «Yele syɛɛnfeleyi myɛ, ye lóʔo.»

Fànʔafɔw Akabi n kùu kapɛɛnni séʔe ni

²⁹ A Isirayɛli fànʔafɔw, ní Zyuda fànʔafɔw Zyozafati kári Aramɔti ma ki lè Galaadi ni.

³⁰ A Isirayɛli fànʔafɔw Zyozafati pye: «Mii a mii kánmi kàriga bi jée kapɛɛnni ni, mɔ si na, ki n yɛlɛ mi mɔ fànʔafɔ-búroyi le.» Kánmi bee na Isirayɛli fànʔafɔw wiyɛɛ kánmi kàriga n jée kapɛɛnni ni.

³¹ Sirii fànʔafɔw si maa gee naa joo n gbàn wi kapɛɛnkpumɔn-wòtorobèle kùndigibéle toko ní kpɔrigɔ ní siin ma níì jo: «Yele a kɔ́ too wobile wàlá wogbɔɔɔ na í, fwɔɔ Isirayɛli fànʔafɔw nibin.»

³² Lǎli ni kapɛɛnkpumɔn-wòtorobèle kùndigibéle Zyozafati wéle n nyaa lè, a be jo: «Isirayɛli fànʔafɔw tɔ̀nɔ́ wii.» A be sín wi na bi sa too wi na. A Zyozafati yákpogi wáa.

³³ A kapɛɛnkpumɔn-wòtorobèle kùndigibéle ga gi nyaa Isirayɛli fànʔafɔw ban í, a be lúru wi kurugo.

³⁴ A nànwaa si wɔ́ɔ kɔ́ɔ̀ ŋaʔa ŋɔɔn n wáa fáala na, a gi kári n sáà Isirayɛli fànʔafɔw kpúmɔn n taa kapɛɛnkpumɔn-búroyi tɛɛsɔʔɔlɔyɔ ni. A fànʔafɔw wi kapɛɛnkpumɔn-wòtorofanw pye: «Lúru mi yiri ní mii ní kapɛɛnni séʔe ni, níì cán mii n kpàli.»

³⁵ A kapɛɛnni tɔ̀nɔ n gbàn cángi bee na. A fànʔafɔw kòro nya wozigi-yéreo ní wi kapɛɛnkpumɔn-wòtorow ni, Sirii ye zǐnmi na, a ki ga pye cângwɔɔgi nyɔ́ɔ na, a wi kùu. A sìsyaanw yiri tɛɛkpàligi ni n wo kapɛɛnkpumɔn-wòtorow fúngo ni.

³⁶ Lǎli ni cángi baa too lè, a be yákpoli naa wáa n gi jáari tɛɛkòrogi ni n gi joo níì jo: «Syɔɔn o syɔɔn n yɛlɛ waa syée kàʔa ma. Syɔɔn o syɔɔn n yɛlɛ waa syée wi tarà ma.»

³⁷ Kánmi bee na fànʔafɔw kùu, a be lúru n kári ní wi ní Samarii ma n sáà tɔ́n Samarii ni.

³⁸ Lǎli ni pe sa ni kapɛɛnkpumɔn-wòtorow jée Samarii pìndɛɛgi ma lè, a pɔ́nbèle sa ni Akabi sìsyaanw laala, beè nànjaacebèle da ni wíri lè n yɛlɛ ní syɛ́ɛnri ní Yawe da joo lè.

³⁹ Akabi kasangèle, ní gee myɛ wi kpéʔele lè, ní sogǎngèle kpaʔa wi sámaga lè n fàra kěyi myɛ na wi faan lè, gee bee n sɛ́bɛ Cányi kèlē sɛ́bɛ ni wi lè Isirayɛli fànʔafɔbèle sɛ́bɛ.

⁴⁰ A Akabi kùu n fàra wi toolɛɛbèle na, á wi jáaw Akazya tɛ́ɛn fǎngi na wi sìndɛɛgi ni.

Zyozafati n pye Zyuda fànʔafɔw

⁴¹ Aza jáaw Zyozafati maa tɛ́ɛn fǎngi na Zyuda nyúngi na Isirayɛli fànʔafɔw Akabi fǎngi yɛ̀ʔɛlɛ sicɛrɛ wólo na.

⁴² Lǎli ni Zyozafati baa pye lè fànʔafɔlɔ, yɛ̀ʔɛlɛ toko ní kpɔrigɔ ní kagunɔ wi da taa. Yɛ̀ʔɛlɛ toko ní kagunɔ si wi kwɔ́ɔ fǎngi na Zyerusalɛmi ni. Wi nɔ́ɔw mɛ́ʔɛ gi pye Azuba, wi pye lè Syilihii jáaw.

⁴³ Wi maa ni táanri wi tóow Aza kôdanʔagi ni n foro. Wi ga téè wàli n yiri gi ni í, ní i gi kpéʔele gee gi sín Yawe nyɛ́nɛ na lè.

⁴⁴ Koro ní gi myɛ ní sáriga-wòlo-tɛ́ɛyi da kwɔ́ɔ n yirige yaà í. Syɛ́ɛnbèle maa kòro ni sárigaw wóo, ní i nùndaanni yárira sórogi yaà sáriga-wòlo-tɛ́ɛyi ni.

⁴⁵ A Zyozafati bɛ̀ɛlɛ kpéʔele ní Isirayɛli fànʔafɔw ní.

⁴⁶ Zyozafati kasangèle ní sànbalimi wi kpéʔele lè, ní kapɛɛngèle wi kpúmɔn lè, gee bee n sɛ́bɛ Cányi kèlē sɛ́bɛ ni wi lè Zyuda fànʔafɔbèle sɛ́bɛ.

⁴⁷ Kanɔnʔɔbyenǎnbèle pe da kòro lè wi tóow Aza sìíw làla ni, a wi poro pɛ́ɛ n yirige yaà tári ni.

⁴⁸ Fànʔafɔlɔ da pye Edɔmi ni í, fwɔɔ fànʔafɔw pirefe.

⁴⁹ A Zyozafati Tarisiisi bàtobéle sámaga jàngó paa syée Ofiiri ma bi sa ra tɛ́ɛw caa, kàjáa pe ga kári yaà í, níì cán bàtobèle maa kálagi yaà Esyɔn-Gebɛɛri ni.

⁵⁰ Lǎli bee ni a Akabi jáaw Akazya Zyozafati pye: «Ki n yɛlɛ mii falipyebèle í da syée, ní mɔ wóbèle ní bàtobèle ni.» Kàjáa Zyozafati ga fɔ̀lɔ í.

⁵¹ A Zyozafati baa kùu n fàra wi toolɛɛbèle na, a be wi tɔ́n wi toolɛɛbèle taana, wi tóow Davidi kěgi ni. A wi jáaw Yorami tɛ́ɛn fǎngi na wi sìndɛɛgi ni.

Akazya n pye Isirayɛli fànʔafɔw

⁵² Akabi jáaw Akazya n tɛ́ɛn fǎngi na Samarii ni, Isirayɛli ye nyúngi na Zyuda fànʔafɔw Zyozafati fǎngi yɛ̀ʔɛlɛ kɛɛ ní kɔrɔsiin wóli na. Yɛ̀ʔɛlɛ siin wi kwɔ́ɔ fǎngi na Isirayɛli ye nyúngi na.

⁵³ Wi maa ni gi kpéʔele gee gi pee Yawe nyɛ́nɛ na lè, ní i táanri wi tóow kôdanʔaga ni ní wi nɔ́ɔw kôdanʔaga ni, ní Nɛbati jáaw Zyerobowami kôdanʔagi ni, woro wee wi da Isirayɛli ye kɔ́ri n wáa kapeebyeri na lè.

⁵⁴ Wi maa ni Baali kpɔ̀ʔɔrɔ́ ní i tíri ni tuun wi yɛʔɛ̀ ma n Yawe Isirayɛli ye Kolocɔlɔw fúngo tanʔa gbanʔama. Wi maa ki myɛ kpéʔele n yɛlɛ ní gee ní wi tóow da kpéʔele lè.