1 Fànʔafɔbèle 2 - Cebaara Bible 2010

Davidi syɛɛnsanri

¹ A Davidi sìíw làrigwɔɔlɔ ga ba ni nùuní, a wi syɛ́ɛnri naa joo n gbàn wi jáaw Salomɔn ma níì jo:

² «Mii wi syée wee tári syɛ̀ɛnnɛ myɛ tɛɛ̀káriga ni. Ki si n yɛlɛ mi nìrimɛ le mi pye nànbile.

³ Gee Yawe mɔ Kolocɔlɔw joo n gbàn mɔ ma lè, ki sámaga mi cò, máā táanri maa yɛlɛgi ní wi kólogi kèlē ní, mí wi làlwaw kèlē, ní wi kajoodɛ̀ɛ́ngèle, ní wi tundunri, ní wi kajoogèle cò bi yɛlɛ ní gi ní àmɛɛ gi sɛ́bɛ lè Mowizi làlwaw sɛ́bɛ ni, koro ga pye mɔ ga fíige kàbanga o kàbanga na, mɔ kérigèle myɛ í da nyɔɔgi.

⁴ Koro ga pye syɛ́ɛnree Yawe joo mii kéeli na lè, wi di foro. Wi n jo: ‹Mɔ piibèle ga ni be tánʔaganmi kɔ̀rɔsíi, ní i táanri kányɛɛgi na mii yɛ́ʔɛ ma ní be zɔ̌nbèle myɛ, ní be fúnyi myɛ ní, mɔ a tée fɔ̀n syɔɔn ni wee wi a tɛ́ɛn Isirayɛli fàngoli na mɔ sindɛɛgi ni lè í.›

⁵ Gee si Seruya jáaw Zyowabi kpéʔele mii na lè, mɔ n gi sámaga n cán, gee wi kpéʔele Isirayɛli kapɛɛnkpumɔnbèle kàfɔɔlɔ siin na lè, pe lè Nɛɛri jáaw Abinɛɛri, ní Yetɛɛri jáaw Amasa. Wi n be kpóo wi n kapɛɛnnɛ sìsyaan wo yɛɛ̀nyingi làla ni, níì kapɛɛnni sìsyaan pɔ̀li wi sɛntiiriw na wi pye wi sárigèle ni lè, ní taʔalayi na yi pye wi tɔ́lɔyi na lè.

⁶ Ki kpéʔele mi yɛlɛ ní mɔ sícilimi ní, mɔ a kɔ́ wi ǹjoofiiretɔw yaʔa wi kári kúseʔe ma yɛɛ̀nyinge na í.

⁷ Galaadi ye Barizilayi jáabèle si na, poro cò ní funjànga ní. Bele be líi ní mɔ ní lè pe n yɛlɛ be pye bele bee pèle. Níì cán lǎli ni mii da ni fé mɔ senyɛnw Abisalɔmi na lè, kánmi bee na pe da mii dɛ̀ɛmɛ.

⁸ Gera jáaw Syimeyii si wi wee mɔ taana, wi lè Bɛnzyamɛ ye wóo, ní i nyɛ Bahurimi kěgi wówaa, cángee na mii da ni syée Mahanayimi ma lè, wi maa dánga syɛ́ɛnri joo n wáa mii na n baa sɔ̀lɔ. Kàjáa wi n tìgi n baa mii fàra Zyuridɛnw nyɔ́ɔ na, a mii kàli wi ma Yawe na níì jo: ‹Mii a mɔ kpóo ní ŋɔsée ní í.›

⁹ Tɔ́ɔliw ni, mɔ a kɔ́ wi yaʔa sìnwɔʔɔ ni í, níì cán mɔ i nyɛ nàn-sícilio, gee mɔ yɛlɛ bi kpéʔele wi na lè, mɔ a koro cán. Ki yaʔa wi ǹjoofiiretɔw í kári kúseʔe ma sìsyaan ni.»

Davidi n kùu, Salomɔn n tɛ́ɛn wi sìndɛɛgi ni

¹⁰ A Davidi ŋúnɔ n fàra wi toolɛɛbèle na, a be wi tɔ́n Davidi kěgi ni.

¹¹ Lǎlee Davidi kwɔ́ɔ fǎngi na Isirayɛli ye nyúngi na lè, li n pye yɛ̀ʔɛlɛ togoye siin. Wi n tɛ́ɛn fǎngi na Heburɔn ni yɛ̀ʔɛlɛ kɔrɔsiin, ní baa tɛ́ɛn fǎngi na Zyerusalɛmi ni yɛ̀ʔɛlɛ toko ní kpɔrigɔ ní taanri.

¹² A Salomɔn tɛ́ɛn wi tóow Davidi fàngoli na, a wi fǎngi tɔ̀nɔ n báriga.

Salomɔn n Adoniya láʔa wiyɛɛ na

¹³ A Hagiti pìíw Adoniya kɔ́ɔ̀ kári Salomɔn nɔ́ɔw Bati-Syeba ma. A woro sáà wi pye: «Wodaanna na lé mɔ pan?» A wi wi yari: «Li n tɛ́nɛ.»

¹⁴ A wi níì jo: «Yarigaa mii caa bi joo mɔ ma.» A wi jo: «Da nyuu.»

¹⁵ A wi jo: «Mɔ n gi cán fǎngi maa pye mii wóʔo, a Isirayɛli ye myɛw i wéle mii ma jàngó bi mii télege fǎngi na. Kàjáa fǎngi n baa kàri n pye mii senyɛnw wóʔo, níì cán Yawe wi gi kaan wi ma.

¹⁶ Tɔ́ɔliw ni yariga nibin mii a nyɛ́ɛri mɔ ma, mɔ a kɔ́ cée mii ma gi na í.» A wi wi yari: «Da nyuu.»

¹⁷ A wi jo: «Mii i mɔ nyɛ́ɛri, sa joo ní fànʔafɔw Salomɔn ní wi Sunɛmi ye Abisyagi kaan mii ma wi pye mii cɔ́ɔ, níì cán wi a mɔ wóri cée í.»

¹⁸ A Bati-Syeba jo: «Ki n yɛlɛ! Mii tiimaa a sa joo ní fànʔafɔw ní mɔ kéeli na.»

¹⁹ A Bati-Syeba kári fànʔafɔw Salomɔn ma bi sa joo ní wi ní Adoniya kéeli na. A fànʔafɔw yìri n sáà wi fàra níì tìgi n too wi yɛʔɛ̀ ma, ní baa tɛ́ɛn wi fàngoli na. A wi fàngolaa tɛ́ʔɛ fànʔafɔw nɔ́ɔ ma, a wi tɛ́ɛn wi kàliige ma.

²⁰ A wi jo: «Yapiipiile i nyɛ mii ma bi nyɛ́ɛri mɔ ma, mɔ a kɔ́ cée mii ma li na í.» A fànʔafɔw wi pye: «Nàá, li nyɛ́ɛri níì cán mii a cée li na mɔ ma í.»

²¹ A wi jo: «Abisyagi wi lè Sunɛmi ye wów, wi n yɛlɛ wi kaan mɔ senyɛnw Adoniya ma wi pye wi cɔɔ̀.»

²² A fànʔafɔw Salomɔn wi nɔ́ɔw yari: «Nyàʔá na mɔ Sunɛmi ye Abisyagi nyɛ́ɛri bi kaan Adoniya ma? Fǎngi mɔ yɛlɛ bi nyɛ́ɛri kaan wi ma, níì cán wi i nyɛ mii yɛʔɛfɔlɔ. Ki nyɛ́ɛri mi kaan woro ní sáriga-wòlow Abyatari, ní Seruya jáaw Zyowabi ma.»

²³ Lǎli bee ni a fànʔafɔw Salomɔn kàli Yawe na níì jo: «Syɛ́ɛnri naa Adoniya joo lè wi ga tɔ̀nɔ n pye wi ga kùu í, wɔʔɔgi gi pee lè ki n yɛlɛ Kolocɔlɔɔ í koro taʔa mii na bi ní kàa fàra gi na.

²⁴ Tɔ́ɔliw ni àmɛɛ Yawe nyɛ lè sìi na, woro wee wi mii sámaga n télege lè mii tóow Davidi fàngoli na, níì kpaʔa kaan mii ma n yɛlɛ ní gi ní àmɛɛ wi da gi joo lè, Adoniya a tɔ̀nɔ́ kpóo wii níjanʔa.»

²⁵ A fànʔafɔw Salomɔn Yehoyada jáaw Benayahu tun a wi sáà Adoniya kpúmɔn n kpóo.

Salomɔn n Abyatari nɛnɛ n yirige Zyerusalɛmi ni

²⁶ Koro kàdoʔo ma a fànʔafɔw sáriga-wòlow Abyatari pye: «Sɔ̀lɔ maa syée Anatɔti ma, mɔ tálɛɛgèle ma. Níì cán mɔ n yɛlɛ ní kùu ní. Kàjáa mii a mɔ kpóo níjanʔa í. Níì cán mɔ maa ni Kàfɔw Yawe kásuw tugu mii tóow Davidi yɛ́ɛgi na, ní àmɛɛ mɔ pye ní mii tóow ní lè wi wɔʔɔyi myɛ ni.»

²⁷ Kánmi bee na Salomɔn Abyatari nɛnɛ n láʔa Yawe sáriga-wòlori fáli na jàngó syɛ́ɛnri í foro, dee Yawe da joo lè Helii kpáagi wòolo kéele na Silo ni.

Salomɔn n Zyowabi láʔa wiyɛɛ na

²⁸ A syɛ́ɛnri bee baa nan Zyowabi na. Zyowabi si maa pye ní Adoniya ní bi gi taa wi da pye ní Abisalɔmi ní í. A wi fàn n kári Yawe fànikpaagi ma n sáà sáriga-wòlo-yafaangi nyɛ́ngéle cò.

²⁹ A pe baa gi joo fànʔafɔw Salomɔn ma níì wi pye: Zyowabi n fàn n kári Yawe fànikpaagi ma, wi i yaà sáriga-wòlo-yafaangi taana.» A Salomɔn fala n Yehoyada jáaw Benayahu tun níì jo: «Da syée mi sa wi kpúmɔn mi kpóo.»

³⁰ A Benayahu sáà nan Yawe fànikpaagi na níì Zyowabi pye: «Fànʔafɔw n jo: ‹Yiri naa.› » A wi wi yari: «Eʔe, nɛɛ naa mii a kùu.» A Benayahu sáà kéeli bee joo n tɛ̀ɛn fànʔafɔw na níì jo: «Syɛ́ɛnri naa Zyowabi sáà joo mii ma, ànbée wi mii yari.»

³¹ A fànʔafɔw wi pye: «Ki kpéʔele àmɛɛ wi jo lè. Sa wi kpúmɔn mi kpóo, mí wi tɔ́n. Kánmi bee na sìsyaanw woro Zyowabi wo lè nyùngo fun, mɔ a wi woli kapeele láʔa mii ní mii kpáagi wòolo na.

³² Yawe a wi sìsyaanw wolo kapeele yaʔa li lúru kòro wi nyúngi ni, níì cán wi n nànbēle siin kpúmɔn n kpóo, bele be sín níì nyɔɔ n sɔ̀lɔ woro na lè. Wi n be kpóo ní ŋɔséew ní n gi yaʔa mii tóow Davidi da gi cán í. Poro be nyɛ Nɛɛri jáaw Abinɛɛri wi pye lè Isirayɛli ye kapɛɛnkpumɔnbèle kàfɔlɔ, ní Yetɛɛri jáaw Amasa wi pye lè Zyuda ye kapɛɛnkpumɔnbèle kàfɔlɔ.

³³ Pe sìsyaanw wolo kapeele a lúru kòro Zyowabi ní wi yòdaʔayi nyúnyo ni làla o làla Yawe si a yɛɛ̀nyinge kaan Davidi ní wi yòdaʔayi ma, ní wi kpáagi, ní wi fàngoli ma làla o làla.»

³⁴ A Yehoyada jáaw Benayahu kári n sáà Zyowabi kpúmɔn n kpóo. A be sáà wi tɔ́n wi kpáagi ni fìími tára ni.

³⁵ A fànʔafɔw Yehoyada jáaw Benayahu télege kapɛɛnkpumɔnbèle nyúngo na wi sìndɛɛgi ni, níì sáriga-wòlow Sadɔki télege Abyatari sìndɛɛgi ni.

Salomɔn n Syimeyii láʔa wiyɛɛ na

³⁶ A fànʔafɔw tun a be sáà Syimeyii yeri, ní baa wi pye: «Kpaʔa faan naa miyɛɛ ma Zyerusalɛmi ni mi tɛ́ɛn naa. Mɔ a kɔ́ yiri nɛɛ naa bi kári tɛɛgaa faala ni í.

³⁷ Ki n yɛlɛ mi gi sámaga mi cán mɔ ga yiri nɛɛ naa n Sedurɔn jǐnlɔgi foro cángee na lè, mɔ a tɔ̀nɔ́ kùu wii, mɔ sisyaanw wolo kapeele si lúru kòro mɔ nyúngi ni.»

³⁸ A Syimeyii fànʔafɔw yari: «Ki n yɛlɛ! Ni kàfɔlɔ mɔ wi lè fànʔafɔw, àmɛɛ mɔ gi joo lè, mɔ falipyew a gi kpéʔele kánmi bee na.» A Syimeyii tɛ́ɛn Zyerusalɛmi ni n mɔn.

³⁹ A yɛ̀ʔɛlɛ taanri ga kwɔ́ɔ, a Syimeyii púlobèle pèle siin fàn n kári Maaka jáaw Akisyi ma wi lè Gati fànʔafɔw. A pe baa gi joo Syimeyii ma níì wi pye: «Mɔ púlobèle i yaà bele Gati ma.»

⁴⁰ A Syimeyii yìri n yatɛ́ɛnni taʔa wi jòfaniw na n kári Gati ma Akisyi tɛ́ʔɛ ma sa wi púlobèle caa. A Syimeyii kári n sáà wi púlobèle kɔ́ri Gati ma n lúru n pan.

⁴¹ A pe baa gi joo Salomɔn ma níì jo Syimeyii maa yiri Zyerusalɛmi ni n kári Gati ma, wi si n lúru n pan.

⁴² A fànʔafɔw tun a be sáà Syimeyii yeri, ní baa wi pye: «Mii da mɔ kɔ́ri a mɔ kàli Yawe na ì, níì gee naa joo n gbàn mɔ ma níì mɔ pye: ‹Ki n yɛlɛ mi gi sámaga mi cán mɔ ga yiri nɛɛ naa n kári tɛɛgaa faala ni cángee na lè, mɔ a kùu wii ì?› Mɔ da mii pye: ‹Ki n yɛlɛ! Mii n gi lóʔo› ì?

⁴³ Mɛ̀ɛ́ si gi nyɛ kàligee mɔ kàli Yawe na lè ní gee mii joo n gbàn mɔ ma lè mɔ si ga yére gi ni í?»

⁴⁴ A fànʔafɔw Syimeyii pye: «Mɔ n kapeeyi myɛ fílige n cán mɔ fúngi ni yee mɔ kpéʔele mii tóow Davidi na lè, koro na Yawe a mɔ péemi lúrugo cáan mɔ nyúngi ni.

⁴⁵ Kàjáa dùbaw i nyɛ fànʔafɔw Salomɔn na. Davidi fàngoli si a báriga bi kòro beè làla o làla.»

⁴⁶ A fànʔafɔw wi syɛ́ɛnri joo n gbàn Yehoyada jáaw Benayahu ma a wi yiri ní Syimeyii ní n sáà wi kpúmɔn n kpóo. A fǎngi tɔ̀nɔ n báriga Salomɔn kɔ́gi ni.