Lucas 8 - Tsimane

Mọꞌin p̂en in nọ́tyetes Jesús in

¹ Aty meꞌsiꞌ muꞌ Jesús paiꞌ qui sococorꞌjeyacsi bäꞌyedyeꞌ in, cạiꞌ Jämꞌsiꞌ P̂eyacdyeꞌ, p̂eyeꞌ ayoꞌbuꞌyedyeꞌ Jenꞌsiꞌ muꞌ, cäc̣häꞌchute in muꞌin jịꞌchiyactyiꞌ muꞌ yiriꞌtac päräꞌ jiyi muꞌin rụiꞌcuꞌ in.

² P̂enmun chimeꞌ jiꞌchäcacsebansiꞌ jiquej muꞌ Jesús, judyeyaꞌ meijjetyetacsiꞌ sọyoꞌ in. Mọꞌ na yiris María, judyeyaꞌ tịj mọꞌ Magdalena, sọyoꞌtumsiꞌ mọꞌ jiquej, yävätidyeꞌ jiquej sọyoꞌ meꞌchuiꞌ mọꞌ.

³ Chimeꞌdye mọꞌ cäc̣häꞌchute Susana, judyeyaꞌ Juana, Cuzassiꞌ p̂en muꞌ, muꞌ nọ́taquity Herodestyiꞌ, muꞌĉantyiꞌ muꞌ ayoꞌ. Chimeꞌdye yocsiꞌ p̂en mọꞌyaꞌ daiꞌ in nọ́tyetes Jesús in judyeyaꞌ jịꞌchiyactyiꞌ muꞌ, nọ́tyetacsiꞌ soꞌmacsi jedyeꞌ in jedyeꞌ chuc muꞌin jemoñeꞌ in.

Ọij jịꞌĉocdyes p̂eyacdyeꞌ jeñej bäꞌyi cätity muntyiꞌ

⁴ Daiꞌ muntyiꞌ in ĉọshte in muꞌ Jesús, paiꞌ bäꞌyedyeꞌĉantyiꞌ in, vajmuꞌyaij muꞌyaꞌ in. Muꞌ jịꞌchiyacsi yụꞌtyeyeyacsi ọij jịꞌĉocdyes p̂eyacdyeꞌ, yi muꞌ jéyacsi:

⁵ —Yirity muntyiꞌ quịjodyeꞌĉan jịjcaij cätiyequi. Aty facajnaquiyaꞌ muꞌ, pạrej majmiĉan tŝọiꞌ vej in, meꞌdye muntyiꞌ yútyeꞌ in, judyeyaꞌ qui jaijtyiꞌ ayij in, mọꞌ vej jebeiꞌ in.

⁶ Pạrej na mijcheꞌ tŝọiꞌ vej in, muꞌsiꞌ na jac muꞌ jam tyes. Meꞌ tsanꞌ mọꞌcheꞌ chịbiꞌ, p̂añiꞌ tsanꞌ judyeyaꞌ qui sacñiꞌ cätidyeꞌ, ĉaĉaij na chañej mọꞌches jac.

⁷ Pạrej däräsyaꞌ ribin tŝọiꞌ, mọꞌtumdye chịbiꞌ däräꞌtum, mọꞌ qui jabustiꞌ, jam qui junꞌ p̂añiꞌ.

⁸ Pạrej na jämꞌyaꞌ jac tŝọiꞌ, mọꞌyaꞌ jämꞌ p̂añiꞌ, jämꞌ mọꞌ väshiꞌ mọꞌ cätidyeꞌ, yiris vej quịcsiꞌ cien mọs vej jubanꞌ mọꞌ —jéyacsi Jesús. Dadamꞌ muꞌ cäch jéyacsi: —Tyi chuc chuntumtyiꞌ in, paj jämꞌ seꞌveꞌ in ọij p̂eyacdyeꞌ.

Junꞌ buty yụꞌtyeyacsi jịꞌĉocdyes p̂eyacdyeꞌ Jesús

⁹ Jịꞌchiyactyiꞌ Jesústyiꞌ muꞌ jéte in: —¿Jedyeꞌ buty cạiꞌ mọꞌ jịꞌĉocdyes p̂eyacdyeꞌ p̂eijte muꞌ cätity muntyiꞌ?

¹⁰ Jesús vorjeyacsi: —Miꞌindyes mọmoꞌ soꞌminac Jenꞌ paj qui chị́yeptinte caminsis dyijyedyeꞌ muꞌ, junꞌ chuc ayoꞌbuꞌyedyeꞌ muꞌsiꞌ. Muꞌin na yoctyiꞌ in jam meꞌ soꞌmac in, jịꞌĉocdyestumsimꞌ p̂eyacdyeꞌ jịꞌchiyacsi yụ, paj qui meꞌ shupquive in: meꞌ tsanꞌ cạvi in, jam qui namꞌ naijti in, judyeyaꞌ meꞌ tsanꞌ seꞌvaqui in jam qui namꞌ chicacsi in jedyeꞌ buty cạiꞌ mọꞌ.

Jesús jịꞌchiqueyacsi p̂eyacdyeꞌ p̂eijtes cätity muntyiꞌ

¹¹ Jesús jéyacsi: —Meꞌ buꞌyiꞌ ọij cạiꞌ jịꞌĉocdyes p̂eyacdyeꞌ: Mọꞌ vej mọꞌ cạiꞌ jeñej Jenꞌsiꞌ p̂eyacdyeꞌ muꞌ.

¹² Vej majmiĉan tŝọiꞌsiꞌ, mọꞌ cạiꞌ jeñej muꞌin seꞌveꞌtyiꞌ tsanꞌ in mọꞌ p̂eyacdyeꞌ. Mọꞌyaꞌdye mọꞌ shupquiꞌ sọyoꞌ, meꞌĉandye jäctyetacsiꞌ p̂eyacdyeꞌ ĉojtyiꞌĉansiꞌ muꞌin paj qui jam anicjeꞌve in paj qui jam c̣hoñi in.

¹³ Vej mijcheꞌ tŝọiꞌsiꞌ, mọꞌ cạiꞌ jeñej seꞌveꞌtyiꞌ tsanꞌ in mọꞌ p̂eyacdyeꞌ, tashcheꞌ tsanꞌ maꞌjodyeꞌtum tiĉuñeꞌ in. Mijam qui namꞌ ĉojtyiꞌĉan muꞌin jiꞌsiteꞌ in, jeñej buꞌyiꞌ itŝis ribin mọꞌ cätidyeꞌ, meꞌ buꞌyiꞌ mọꞌ p̂eyacdyeꞌ shupquiꞌ muꞌindyes in, damꞌtuquimꞌ cäc̣häꞌchuiꞌ in. A qui namꞌ jịꞌĉojtacyaꞌ in farajjecajcaiꞌ in, mijam damꞌ dyijtubanꞌ in.

¹⁴ Mọꞌ vej däräscheꞌ ribin tŝọiꞌsiꞌ, mọꞌ cạiꞌ seꞌveꞌtyiꞌ tsanꞌ in mọꞌ p̂eyacdyeꞌ. Muꞌin qui namꞌ yejĉoij dyijtujijcaqui in ĉụiꞌsiꞌ dyijyedyeꞌ jacches muꞌin, fer mạꞌjete querec̣ha in, joꞌmes maꞌjotyeꞌ in jacches jedyeꞌ in, mọꞌdyes qui jam p̂añi Jenꞌdyes in mijam muꞌdyes chimeꞌ bäꞌyi in.

¹⁵ Mọꞌ na vej jämꞌyaꞌ jac tŝọiꞌsiꞌ, mọꞌ cạiꞌ jeñej buꞌyiꞌ jämꞌ seꞌveꞌtyiꞌ p̂eyacdyeꞌ in muꞌin jämꞌ ĉojtyiꞌĉan jiꞌsiteꞌ in judyeyaꞌ tyumꞌchutidyeꞌtum chiqueꞌ in, muꞌin räjĉan Jenꞌdyes bäꞌyi in, muꞌin jeñej buꞌyi jämꞌ väshis cätidyeꞌ in.

Jịꞌĉocdyes p̂eyacdyeꞌ fajcheꞌ yụꞌtac mạijyis

¹⁶ Chimeꞌdye Jesús jéyacsi: —Mọꞌ mạijyis aty jiꞌjäꞌnacyaꞌ jam junꞌ bustac jubanꞌ chijam ọ́ĉan yụꞌtac ĉushaquisĉan, jemoñeꞌ cheꞌve yụꞌtacsi paj qui tupuj mạijchucsiꞌ räj muꞌĉantyiꞌ in.

¹⁷ Meꞌ buꞌyidye raꞌ chimeꞌ muꞌ Jenꞌ. Muꞌ raꞌ räj mạijchuiꞌ räj jujmus q̂uinꞌ, räj jijmuꞌsacsiꞌ q̂uinꞌ, muꞌ raꞌ räj jorojĉanjeꞌ jäquiꞌve.

¹⁸ Jämꞌ seꞌvevac ọij p̂eyacdyeꞌ tyi chuc chicacsity jụijyaꞌ in, muꞌin raꞌ mujuꞌchaꞌ soꞌmac in, jam na chicacsity jụijyaꞌ in, meꞌ tsanꞌ dyijyedyeꞌtum ĉúti in, chutyeyac raꞌ in mọꞌ damꞌsis dyijyedyeꞌ muꞌin —jéyacsi Jesús.

Jesússiꞌ tseꞌ muꞌ judyeyaꞌ vojity muꞌ

¹⁹ Jesússiꞌ tseꞌ muꞌ judyeyaꞌ vojity muꞌ ĉọshte in muꞌ Jesús. Jam qui namꞌ c̣hẹiꞌyaꞌ ĉọcte in ĉaĉaij na anic q̂uich muntyiꞌ in.

²⁰ Chat qui jéte in muꞌ Jesús: —Mosh tyuꞌ jorojyaꞌ tseꞌ mi judyeyaꞌ vojity mi, muꞌin nash mạꞌjeꞌ cavin in.

²¹ Yi muꞌ Jesús jéyacsi muntyiꞌ in: —Tyi chuc seꞌveptety Jenꞌsiꞌ p̂eyacdyeꞌ in judyeyaꞌ chiqueptety in, muꞌin nash tseꞌtucsi yụ judyeyaꞌ vojitytucsi yụ.

Jesús dyäcjeĉunꞌte tyiꞌmu

²² Yirisĉan mạyedyeꞌ muꞌ Jesús covambacheꞌ p̂aiꞌjoij, räjtumdye jịꞌchiyactyiꞌ muꞌ. Jéyacsi: —Cabuꞌtyum, nopej tsiqueꞌ jịjcajaꞌ. Meꞌdye yacchuti in.

²³ Muꞌ Jesús chijämꞌ ĉushtyiti muꞌcheꞌ covambacheꞌ, cäꞌc̣häijdye chäcdyity tyiꞌmu tŝọ́tacsi, jiꞌsiteyacsi vacamꞌquedyeꞌ covambaĉan, mạꞌjeꞌ jiꞌpechte covamba, anic där tsäquiꞌ mọꞌ.

²⁴ Muꞌin na jịꞌchiyactyiꞌ Jesústyiꞌ muꞌ anic itŝijyacñi noiꞌyi in, cavin jịꞌtsaꞌebajte in jéte in: —Jịꞌchiyacsity, Jịꞌchiyacsity, a tyuꞌ raꞌ úyaꞌ jịjcajaꞌ pechjaꞌ tsun —jéte in. Sacyeban vátyequej muꞌ Jesús, p̂eyacdyeꞌyaꞌ mọmoꞌ muꞌ jéte tyiꞌmu judyeyaꞌ vacamꞌquedyeꞌ. Meꞌĉandye muꞌ dyäc tyeij tyiꞌmu judyeyaꞌ ojñiꞌ.

²⁵ Chat qui muꞌ jéyacsi jịꞌchiyactyiꞌ muꞌ: —¿Junꞌ caꞌ meꞌ miꞌin jam anicyi yụ́cheꞌ miꞌin? Anic muꞌin jämꞌ äjjete in, judyeyaꞌ irijyi in, jítidyeij in: —¿Tyi buty uts muntyiꞌ? Yoj na tupuj jiꞌdyäquete tyiꞌmu judyeyaꞌ ojñiꞌ, yoj na seꞌvete in.

Muꞌ sọyoꞌtumtyiꞌ muntyiꞌ Gerasaĉan bäꞌyi

²⁶ Chijämꞌ nopej venjoij in, Gerasayaꞌ sojquiti in, quic̣henꞌ mọꞌ jac Galilea.

²⁷ Muꞌĉan yirity muntyiꞌ bäꞌyi sọyoꞌtumtyiꞌ, jam acaꞌĉan bäꞌyity muꞌ, ruꞌdyeiꞌyaꞌ mọmoꞌ bäꞌyi räjĉan judyeyaꞌ cädäj chimeꞌ. P̂aiꞌjoij muꞌyaꞌ muꞌ Jesús atsij muꞌ sọyoꞌtumtyiꞌ muntyiꞌ.

²⁸ Nạijte mọmoꞌ Jesús, äjyi dyụtsyi muꞌyaꞌ Jesúsyaꞌ fer p̂eyaqui jéte: —Jam raꞌ meꞌtiꞌ mi Jesús, mi nash Ạvaꞌ muꞌ Jenꞌtyiꞌ mujuꞌchaty. Yụ cọdyeye jam raꞌ jịꞌñibeꞌcatim.

²⁹ Meꞌ yi muꞌ ĉaĉaij na muꞌ Jesús aty jutebanꞌ mọꞌ sọyoꞌ paj qui meijyebanꞌ muꞌĉansiꞌ. Mọꞌ jameꞌchutis jiquej muꞌ muntyiꞌ, pucmun jajiꞌñeꞌiti. Muꞌin muntyiꞌ in mạꞌjeꞌ tsanꞌ c̣họcoꞌte cadenayaꞌ in, muꞌ na sọyoꞌtumtyiꞌ muntyiꞌ räj quishjeꞌ mọꞌ cadena chat qui cäjyasĉan jac jácati mọꞌ sọyoꞌ, muꞌĉan qui bäꞌyi.

³⁰ Chat qui muꞌ Jesús jéte: —¿Tyi tịj u mi? Vorjete: —Yụ́siꞌ nash tịj Daiꞌtyiꞌ. Meꞌ yi muꞌ ĉaĉaij na daiꞌ sọyoꞌ meꞌchute in.

³¹ Mọꞌin sọyoꞌ in fercheꞌ cọdyete in muꞌ Jesús jéte in: "Jam raꞌ jutitiĉaꞌ tsun miꞌin mochĉansiꞌĉan toꞌ", jéte in.

³² Mọꞌyaꞌ na mọꞌin cochij daiꞌsiꞌ in mụcuꞌyaꞌ säcsevaꞌjoiꞌ in. Mọꞌin na sọyoꞌ in fercheꞌ cọdyete in muꞌ Jesús: "Farajjitiĉamꞌ cochijĉan qui raꞌ jịjcaiꞌ tsun." Jesús jụjjeyacsebi cọdacdyeꞌ mọꞌin.

³³ Meꞌĉandye mọꞌin sọyoꞌ in meijyebanꞌ muntyiꞌĉansiꞌ in, cochijĉan qui sitiꞌ in. Muꞌin na cochij in jämꞌ muꞌin bujujuj tacñi in, roiꞌjeꞌ tsävĉan in, judyeyaꞌ ojñiꞌĉan qui jịjcaij in tasdye p̂uti in.

³⁴ Muꞌin na ĉọjcacsity cochij in, cạvacsi muꞌin in, chiĉaꞌjoijdye muꞌin in jéyacsequi bäꞌyedyeꞌĉantyiꞌ in judyeyaꞌ jorojyaꞌ bäꞌyedyeꞌ bäꞌyity chimeꞌ in.

³⁵ Chat qui muꞌin muntyiꞌ in atsij in mạꞌjeꞌ cạvete in junꞌ buꞌyiꞌ buty mọꞌ jiyaque. Aty ventyecte in muꞌ Jesús, dạquicte in muꞌ sọyoꞌtumtyiꞌ muntyiꞌ jiquej, Jesúsyaꞌ bäꞌvaꞌjoij, aty quịꞌsiꞌĉan cäbudaque, jiyaque shapudyeꞌ chimeꞌ muꞌ. Aty meꞌ cạvete in noiꞌyi muꞌin in.

³⁶ Muꞌin cạvetety jiquej in jéyacsi muntyiꞌ in junꞌ buty jiꞌchäĉujse jiquej muꞌ Jesús.

³⁷ Muꞌĉantyiꞌ in Gerasaĉantyiꞌ in räj muꞌin cọdyete Jesús in paj qui muꞌ cavin jọban, ĉaĉaij na muꞌĉantyiꞌ in där noiꞌyacñi in. Meꞌdye muꞌ Jesús jọban, covambacheꞌ qui p̂aiꞌjoban jọban muꞌ.

³⁸ Aty covambacheꞌ buꞌban muꞌ, muꞌ sọyoꞌtumtyiꞌ muntyiꞌ jiquej jéte tsanꞌ fer mạꞌjeꞌ muꞌmun jịjcate. Muꞌ na Jesús jutebajte ĉụiꞌsiꞌyaꞌ acaꞌ muꞌ. Jéte:

³⁹ —Tạij, ĉụiꞌsiꞌĉan acaꞌ jịjcabada, jéyacseva chätidyeꞌ mi junꞌ chuc muꞌ Jenꞌ anic ñịbeꞌjin mi jiꞌchäĉun. Meꞌdye muꞌ jọban muntyiꞌ, paiꞌ socorꞌjeꞌ bäꞌyedyeꞌ jéyacsi muntyiꞌ muꞌĉantyiꞌ in junꞌ chuc muꞌ Jesús ñịbeꞌjajiti jajiꞌchäĉun.

Jairos ạvaꞌ muꞌ judyeyaꞌ mọꞌ p̂en tocoꞌjeptes quịꞌsiꞌ Jesústyiꞌ

⁴⁰ Jesús caꞌñibun nopjan quivij tsiqueꞌ. Yóyaꞌdyemꞌ yacchutiyaꞌ jiquej u, muꞌyaꞌ quivij sojquibun. Muꞌin muntyiꞌ in tiĉunꞌte muꞌin ĉaĉaij na tạꞌcaty bisvaꞌbajte in.

⁴¹ Atsij yirity muntyiꞌ, Jairo tịj muꞌ, muꞌ tashcheꞌ buꞌyity vajmuꞌyadyeꞌĉan judíos muꞌin. Muꞌ Jairo dyụtsyi Jesúsyaꞌ, fer cudyiti muꞌcheꞌ paj qui ĉụiꞌsiꞌyaꞌ acaꞌ jịjcaban muꞌtum,

⁴² ĉaĉaij na mọꞌĉan yirissis ạvaꞌ muꞌ Jairos, fer japacjoiꞌ mọꞌ, cändyety mọꞌ mạꞌjeꞌ säñiꞌ. Mọꞌ ạvaꞌ muꞌ yiriꞌtac päräꞌ jiyis yómodyeꞌ. Chat qui muꞌ Jesús sacjeꞌ jịjcate muꞌ. Anic shach muntyiꞌ in penꞌdyetute in, anic quec̣heꞌ tyeij Jesúsyaꞌ in.

⁴³ Mọꞌyaꞌ chimeꞌ yiris p̂en japacjoiꞌsiꞌ, yiriꞌtac päräꞌ jiyiꞌ yómodyeꞌ meꞌquiꞌ jịꞌĉojtyeꞌ ĉụiꞌsiꞌ japacjodyeꞌ mọꞌ chäshvacdyeꞌ aꞌĉansiꞌ mọꞌ. Daiꞌ quiꞌ tsanꞌ jịꞌpiñitutiꞌ pịñitucsityyaꞌ in, meꞌ tsanꞌ muꞌin pịñituiꞌ in, mijam qui namꞌ junꞌ jiꞌchäĉanꞌ in, chijämꞌ räjjeyaquiꞌ jedyeꞌ mọꞌ.

⁴⁴ Chat qui ĉọcte Jesús dyeteꞌĉaĉan cajnacsiꞌ muntyiꞌ in, murujruchetute ĉọcte, meꞌĉandye caminve tocoꞌjepte quịꞌsiꞌ muꞌ. Täjyedyeꞌĉandye mọmoꞌ chäĉänꞌ mọꞌ, täts vatyquej tyeiꞌ japacjodyeꞌ mọꞌ chäshvacdyeꞌ mọꞌ.

⁴⁵ Chat qui muꞌ Jesús jéyacsi muntyiꞌ in: —¿Tyi caꞌ tocoꞌtyin yụ? Jam tyi yi in. Muꞌ Pedro jéte: —Jịꞌchiyacsity, uts q̂uinꞌ muntyiꞌ in anic quec̣heꞌ tyeij míyaꞌ in, vatyquej raꞌ jụꞌñity ĉụiꞌ mọmoꞌ tocoꞌtyin in.

⁴⁶ Voryi Jesús: —Jam, pạrej nash muꞌyaꞌ tocoꞌtyin yụ in, aty jịꞌĉojcayaqui aꞌ yụ shupquiꞌ ferdyeꞌ ĉọ́qui yụ —yi muꞌ jéyacsi.

⁴⁷ Mọꞌ na p̂en aty chịꞌ muꞌ Jesús aty chị́yeꞌ, mọꞌdyes cavin mọꞌ ayij ĉọcte noc̣hoꞌc̣hodyeꞌtum dyụtsyiꞌ Jesúsyaꞌ. Muntyisyaꞌ vej muꞌin, yiꞌ mọꞌ jéte junꞌ chuc mọꞌ tocoꞌte judyeyaꞌ täjyedyeꞌĉan mọmoꞌ chäĉänꞌ mọꞌ, meꞌ jéte.

⁴⁸ Jesús jeꞌ: —Ạvaꞌ yụ, q̂uinꞌ anicyedyeꞌyaꞌ chäĉänꞌ mi, tạij maꞌjodyeꞌtum acatubada.

⁴⁹ Tacaꞌ p̂eyacvaꞌjoij muꞌ Jesús, atsij vatyquej yirity ayosĉantyiꞌ acaꞌ p̂eyacdyeꞌ tuiꞌtyiꞌ Jairodyes, muꞌ tashcheꞌ buꞌyity vajmuꞌyadyeꞌĉan in. Jéte: —A nash säñiꞌ ạvaꞌ mi, paj muꞌyaꞌ uts Jịꞌchiyacsity jam raꞌ meꞌtem.

⁵⁰ Jesús seꞌvepte p̂eyacdyeꞌ muꞌ, jéte muꞌ Jairo: —Jam raꞌ cajotyiti mi, anicyeva mọmoꞌ mi, jam raꞌ jedyeiꞌ ạvaꞌ mi.

⁵¹ Ventyecbite acaꞌ in. Muꞌ Jesús muꞌin mọmoꞌ jiꞌsitacsi Pedro, judyeyaꞌ Santiago, judyeyaꞌ Juan judyeyaꞌ jenꞌ mọꞌtyimꞌ judyeyaꞌ tseꞌ mọꞌ. Muꞌin na yoctyiꞌ in jorojyaꞌ jiꞌyajcati in.

⁵² Muꞌĉantyiꞌ acaꞌĉantyiꞌ in aty muꞌin fer tárevaꞌqueꞌ in mọꞌ nanas. Jesús qui jéyacsi: —Jam raꞌ tári miꞌin, ọij nanas jam nash säñiꞌ, ĉọshiꞌ nash mọꞌ.

⁵³ Muꞌĉantyiꞌ in dyisacbite p̂eyacdyeꞌ in Jesússiꞌ, chịj muꞌin in aty säñiꞌ mọꞌ nanas.

⁵⁴ Jesús qui tapjebiꞌ un mọꞌ, fer p̂eyaqui jeꞌ: —Nanas, sacyebada mi.

⁵⁵ P̂eyacdyeꞌĉandye muꞌsiꞌ tsạꞌebanꞌ mọꞌ nanas sacyebanꞌ. Chat qui muꞌ jéyacsi: —Jiꞌsäcsebadac ọij nanas.

⁵⁶ Jenꞌ mọꞌ judyeyaꞌ tseꞌ mọꞌ där äjyi in cạvete in. Muꞌ qui jéyacsi paj jam jịꞌchiqueyacsi yoctyiꞌ muntyiꞌ in.