Башланмыш 31 - Башкирский ВЗ (неполный)

Яҡуптың Лавандан ҡасып китеүе

¹ Яҡуп Лаван улдарының үҙе хаҡында: – Яҡуп атайыбыҙҙың бөтә булған нәмәһен алып бөттө, бар байлығын атайыбыҙ мөлкәтенән йыйҙы! – тип һөйләгәнен ишетеп ҡалды.

² Яҡуп үҙе лә Лавандың уға элеккесә ҡарамауын һиҙә ине.

³ Раббы Яҡупҡа: – Ата-бабаларың йәшәгән ергә, туғандарың янына ҡайт, – тине. – Мин һине ташламам.

⁴ Яҡуп, көтөүебеҙ йөрөгән яланға килһендәр тип, Рәхилә менән Лиә артынан кеше ебәрҙе

⁵ һәм уларға былай тине: – Күреп торам: атайығыҙҙың миңә мөнәсәбәте элекке кеүек түгел. Әммә атайымдың Аллаһы минең менән.

⁶ Үҙегеҙ ҙә беләһегеҙ: атайығыҙға арымай-талмай хеҙмәт иттем,

⁷ ә ул мине алдап, билдәләгән хаҡты гел үҙгәртеп торҙо. Тик Алла уға миңә ҡарата яуызлыҡ эшләргә юл ҡуйманы.

⁸ Әгәр атайығыҙ миңә: «Һиңә ала малдар менән түләйем», – тиһә, бөтә мал ала булып тыуҙы. «Һиңә буйлы мал менән түләйем», – тиһә, барлыҡ бәрәстәр буйлы булып тыуҙы.

⁹ Шулай итеп, Алла атайығыҙҙың малдарын алды, миңә бирҙе.

¹⁰ Бер ваҡыт мал ҡасҡан ваҡытта кәзәләрҙе ҡасырған тәкәләр гел буйлы, ала йәки сыбар, имеш, тип төш күргәйнем.

¹¹ Алланың фәрештәһе миңә төшөмдә: «Яҡуп», – тип өндәште. «Эйе», – тинем мин.

¹² Ул миңә былай тине: «Ҡара, кәзәләрҙе ҡасырған бөтә тәкәләр – йә буйлы, йә ала, йә сыбар. Лавандың һиңә ни ҡылғанын Мин күреп торам.

¹³ Мин – Бейт-Илдәге Алла бит, таш бағанаға зәйтүн майы ҡойоп, һин унда Миңә нәҙер әйткәйнең. Хәҙер инде тор ҙа был ерҙән кит, тыуған тупрағыңа ҡайт».

¹⁴ Рәхилә менән Лиә Яҡупҡа былай тип яуап ҡайтарҙы: – Атайыбыҙҙың мөлкәтендә беҙҙең өлөшөбөҙ йәки мираҫыбыҙ ҡалдымы ни әле?

¹⁵ Беҙҙе ул сит кешеләргә һанай; сөнки беҙҙе һатты, ә беҙҙең өсөн алған көмөштө ашап бөттө.

¹⁶ Шулай булғас, Алла атайыбыҙҙан тартып алған бөтә байлыҡ беҙҙеке һәм балаларыбыҙҙыҡы. Әйҙә, Алла һиңә ни бойорһа, шуны эшлә.

¹⁷ Яҡуп бала-сағалары менән ҡатындарын дөйәләргә мендерҙе,

¹⁸ йыйған бөтә байлығын, Паддан-Арамда үрсеткән малдарын алды ла Ҡәнғәнгә, үҙ атаһы Исхаҡ янына ҡайтыу яғына ыңғайланы.

¹⁹ Лавандың һарыҡ йөнө ҡырҡырға киткән сағы ине. Рәхилә, атаһының юҡлығы менән файҙаланып, йортондағы илаһ һындарын үҙе менән алды.

²⁰ Шулай итеп, Яҡуп уға бер ни ҙә әйтмәйенсә ҡайтып китеүе менән арами Лаванды алданы.

²¹ Ул бөтә мал-мөлкәтен алып, Евфрат йылғаһын аша сыҡты ла Ғилғәд тауҙарына табан йүнәлде.

Лавандың Яҡупты ҡыуа төшөүе

²² Өсөнсө көндө Лаванға Яҡуптың ҡасып киткәнен әйттеләр.

²³ Лаван туған-тыумасаһын йыйҙы ла Яҡуп артынан баҫтыра төштө. Ете көндән һуң ул уны Ғилғәд тауҙарында ҡыуып етте.

²⁴ Шул төндә Алла арами Лавандың төшөнә кереп, уға былай тине: – Ҡара уны, Яҡупҡа яҡшынан да, ямандан да бер һүҙ ҙә әйтәһе булма!

²⁵ Лаван Яҡуптың янында ғына ине инде. Яҡуп, Ғилғәд тауында туҡталып, сатырҙарын ҡороп ебәргәйне. Лаван да туғандары менән бергә шунда сатырҙарын ҡорҙо.

²⁶ Лаван Яҡупҡа былай тине: – Ни эшләнең һин? Ниңә һин мине алдап, ҡыҙҙарымды ҡорал аҫтындағы әсирҙәй итеп алып киттең!

²⁷ Нишләп миңә бер ни ҙә әйтмәйенсә ҡасып сығып киттең? Мин бит һине йырлап-бейеп, дөңгөр ҡағып, арфа ҡылдары сиртеп оҙатыр инем.

²⁸ Ә һин миңә хатта ҡыҙҙарым, ейәндәрем менән хушлашып, уларҙы үбеп ҡалырға ла форсат бирмәнең! Алйотлоҡ ҡылдың һин!

²⁹ Бының ҡонон ҡайтарырға ла ҡулымдан килә минең, әммә бөгөн төндә атайың Аллаһы: «Ҡара уны, Яҡупҡа яҡшынан да, ямандан да бер һүҙ ҙә әйтәһе булма!» – тине.

³⁰ – Ярай, – тип дауам итте Лаван, – һин минең яндан тыуған ереңде тәҡәтһеҙ һағынған өсөн дә киткәнһең, ти. Ә ниңә минең илаһтарымды урланың?

³¹ Яҡуп Лаванға былай тип яуап ҡайтарҙы: – Мин ҡыҙҙарыңды тартып алырһың, тип ҡурҡтым.

³² Әммә илаһтарың берәйһендә табылһа, ул бәндә тере ҡалмаясаҡ. Туған-ырыуыбыҙҙың күҙ алдында бөтә нәмәмде лә тикшер ҙә үҙеңдеке булған әйберҙе ал. Яҡуп илаһ һындарын Рәхилә урлағанын белмәй ине.

³³ Лаван Яҡуптың да, Лиәнең дә, ике хеҙмәтсе ҡатындың да сатырҙарын ҡарап сыҡты, әммә бер нәмә лә тапманы. Лиәнең сатырынан сыҡҡас, ул Рәхиләнең сатырына инде.

³⁴ Ул арала Рәхилә илаһ һындарын алып, дөйә эйәре аҫтына тыҡты ла үҙе өҫтөнә менеп ултырҙы. Атаһы сатырҙа ни тиклем аҡтарынһа ла, илаһтарҙы тапманы.

³⁵ Рәхилә уға: – Асыуланма, атай, мин ҡатын-ҡыҙ ауырыуы менән ауырығанлыҡтан, тора алмайым, – тине. Лаван бөтә ерҙә эҙләһә лә, бер ни ҙә тапманы.

³⁶ Яҡуп бик ныҡ асыуланып Лаванды ғәйепләй башланы. – Шул саҡлы артымдан ҡыуырлыҡ ни ғәйебем, ни гонаһым бар минең?

³⁷ Бөтә әйберемде аҡтарып ҡарап сыҡтың – нимәңде таптың? Күрһәт, әйҙә, үҙеңдең дә, минең дә туғандарым алдында – хөкөм итһендәр беҙҙе.

³⁸ Һиңә егерме йыл эшләнем, мин барҙа бер кәзәң дә, бер һарығың да бәрәс һалманы. Хатта көтөүеңдәге бер һарыҡ тәкәһен дә һуйып ашаманым.

³⁹ Малыңды йыртҡыс тамаҡлаған саҡтарҙа ла уны һиңә килтереп торманым, зыянды үҙем ҡапланым. Көндөҙ юғаламы малың, төндәме – һин минән талап иттең.

⁴⁰ Көндөҙ эҫенән, төндә һыуыҡтан йонсоном, күҙ ҙә йомманым.

⁴¹ Һиндәге егерме йылым шулай үтте минең. Ун дүрт йыл ҡыҙҙарың өсөн, алты йыл мал алыу өсөн эшләнем, ә һин билдәләгән түләү хаҡын гел үҙгәртеп торҙоң.

⁴² Әгәр ҙә мәгәр ата-бабам Аллаһы – Ибраһим Аллаһы һәм Исхаҡ ҡурҡып-тетрәнеп торған Алла минең менән булмаһа, һин мине буш ҡул ебәрә инең. Ләкин Алла минең хәлемде, түккән хеҙмәтемде күрҙе: бөгөн төндә Ул мине Үҙе яҡлаған.

⁴³ Лаван Яҡупҡа былай тип яуап бирҙе: – Был ҡатындар – минең ҡыҙҙарым, балалар – минең ейәндәрем, мал – минең малым. Бында һинең күҙ алдыңдағы бөтә нәмә – минеке. Ҡыҙҙарымды, ейәндәремде ҡыйырһыта буламмы ни?

⁴⁴ Әйҙә, үҙ-ара килешеү төҙөйөк, ул беҙҙең арала шаһит булһын.

⁴⁵ Яҡуп бер ҙур ташты алды ла уны бағана итеп баҫтырып ҡуйҙы.

⁴⁶ Шунан туғандарына: – Таш йыйығыҙ, – тине. Улар таштан бер өйөм яһаны. Һуңынан шуның янында ашап-эстеләр.

⁴⁷ Лаван был өйөмдө Егар-Саһадута, ә Яҡуп Галғед тип атаны.

⁴⁸ Шунан Лаван: – Был таш өйөмө килешеүебеҙҙең шаһиты булыр, – тине. Шуға күрә был урынды Галғед тип атайҙар.

⁴⁹ Уны тағы Миспа тип тә йөрөтәләр, сөнки Лаван былай тип тә өҫтәне: – Бер-беребеҙҙән айырылышҡас, икебеҙҙе лә Раббы күҙәтеп торһон.

⁵⁰ Әгәр ҙә мәгәр ҡыҙҙарымды ҡыйырһытһаң йәки улар өҫтөнән ҡатын алһаң, хәтереңдә тот: кеше түгел, ә Алла шаһит беҙгә.

⁵¹ – Ҡара уны, – тине Лаван тағы Яҡупҡа, – был таш өйөмө һәм арабыҙға мин ҡуйған был таш бағана –

⁵² беҙҙең шаһиттарыбыҙ. Был өйөм янынан һинең яғыңа яман уй менән мин дә сығыр булмам, өйөм менән таш бағанының биръяғына һин дә яман уй менән сығаһы булма.

⁵³ Ибраһимдың, Нахорҙың һәм уларҙың ата-бабаларының Аллаһы арабыҙҙа хөкөм ҡылһын. Яҡуп атаһы Исхаҡ тетрәнеп торған Алла менән ант итте.

⁵⁴ Шунан Яҡуп тауҙа ҡорбан килтереп, туғандарын мәжлескә саҡырҙы. Ашап-эскәндән һуң, улар шул тауҙа йоҡларға ҡалды.

⁵⁵ Иртәгәһен Лаван, ейәндәре менән ҡыҙҙарын үбеп, фатихаһын бирҙе лә өйөнә ҡайтып китте.