Matiyò 27 - Mokpwe: Bakwery (New Testament)Pìlatò à mà kàyìrzɛ̀ Yerzù ( Mak 15.1 ; Luk 23.1-2 ; Yòw 18.28-32 ) 1 O ekpa arzɛ ya wùnyà, Ipìlìrzì ndɛ̀nɛ̀ ja arzɛ nà hwàmbaki hwà mbòwà hwà mà gbeyà hwètɛ̀yìrzèlì lì teŋgɛ̀nɛ̀ nɛ hwa hwɛni lì òŋwa Yerzù. 2 Hwà mà mò kaka, rzi hwà tìmbà lì mò akɛlɛlɛ Pìlatò ema mɔ̀ ndi e kiŋgɛ ya èkòmè ya Ròmànì à mà ika ò lì kànèyà hwatò hwa erzòòkà yà Jùdeyà. È kpelì ya ama Jùdàrzì ( Hwè 1.18-19 ) 3 Nà òma Jùdàrzì ema à mà àhwirzɛ̀ Yerzù à mà ɛnɛ nanù ema e kòti e ma akɛlɛ e mbakò nanù ema Yerzù a òŋwàhwà, à mà kpa ŋmèma ò lìtòna ema à mà gbèèye. Èŋge eyà e ma mò gbeyà nanù ema a timbirzɛlɛlɛ ipìlìrzì ndɛnɛ na hwàmbaki hwa mbòwa e rzàyiyàwò ya hwɛ̀ɛkɛ̀ hwe rzilìhwa ema hwa mà mò ŋgbe. 4 Jùdàrzì rzìi à òhwà nanù ema, “Nà gbèyi wòhwe, nà àhwirzɛ̀ mòtò ema a rzà gbèèyɛ̀ tɔ̀ eyà ya wòhwe. Mɔ̀ ònò naŋgɛ ema hwa hwɛni lì òŋwa ò ŋgundu.” Hwà mò àlahwɛ̀ hwà nanù emà, “Mamɛ e hwèlì e njɔ̀mì ya arzu aŋga e? Èŋge e hwèlì ndi è ya aŋgɔ̀!” 5 Nà òma Jùdàrzì à mà hweye nanù rzìi a hwa rzɔnjɛ̀lɛ̀lɛ wòŋgò wòlì aŋga ò rze ya e Ndawò yà Lohwà rzìi à ɛ̀ndɛ, a àhvanɛ. 6 Ipìlìrzì ndɛnɛ rzìi i rzàŋga wòŋgò wòlì rzìi jò òhwà nanù ema, “È hwèlì mbendà ò lì ikà wònò wòlì wò màyija ò lùùtà la e Ndawò ya Lohwà.” 7 O èŋgànɛ̀lɛ̀ hwà mà kàka nanù ema wòŋgò wòlì hwa wò gbeyàna ndi ò lì andà etò ema è mà hwɛ è yà ama e mòtò ema a gbeyàna mɔ̀nyɛ̀ ò lì wèka hwètɛ̀ŋgɛ̀ na màànyà. Hwà mà anda ndi mòŋgò mɔ̀nyɛ̀ ò lì mò gbeyà mòndà mò rzɔ̀ŋgɔ̀ mò hwàyɛ̀nì hwa hwatò. 8 Èŋge ŋgàna ɔ̀ndeŋgàtɛ̀ eŋge èkì e hwɛ̀lɛ̀hwɛ̀ ndi “Etò ya Màyìjà” nàtɛ̀ɛ nà yàwònò. 9 O èŋgànɛ̀lɛ̀ rzɔ̀ ene eyà e ma gbèyɛ̀nɛ ndi ò lì òndìrzɛ̀ e mbɔrzi ya ama è mòòhwèlì wà èlìŋgɛ̀ Jèrìmayà à mà òhwe nanù ema, “Hwà ò wòwa wòŋgò wòlì wò rzayiyàwò ja hwɛ̀ɛkɛ̀ hwe rzilìwa, Mɔ̀rzɔ̀ŋgi ema mò ma rzèkahwɛlɛ na lòŋgò la hwatò hwa wònyà Irzàyɛ̀lì ò lì rzàawà ò mòhvò mò eni, 10 rzìi hwa ò mò gbeyàna ò lì anda etò ya mòtò ema a gbeyàna mɔ̀nyɛ̀ ò lì wèka hwètɛ̀ŋgɛ̀ na màànyà. Ène eyà ndi Lohwɛ̀ à mà nò òhweyà ema na gbèèye.” Pìlatò a kàyìrzɛ̀ Yerzù ( Mak 15.2-5 ; Luk 23.3-5 ; Yòw 18.33-38 ) 11 Ò ene hvònda Yerzù à mà tɛ̀mɛ̀ ò wòrzò wò amà Pìlatò ema à mà hwɛ lì kànèyà erzòòkà yà Yudà. Pìlatò rzìi à mò ijòwa nanù ema, “Ò wà ndì ò hwèlì è kiŋgɛ̀ yà wònyà Yudà è?” Yerzù rzìi à mò alàhwɛ̀ nanù ema, “È hwèlì ndì nà òma ò òhwì” 12 Ndi è hvònda ema Ipìlìrzì ndɛnɛ nà hwàmbaki hwà mbòwà hwà mà hwɛ lì mò rzàmbà à rzì òhwè tɔ̀ eyà. 13 Aŋga ndì Pìlatò a à mò ijòwa nanù ema, “Ò rzà hwèyì menè mèrzàmbèlì me arzɛ ema hwanu hwatò hwà ò rzàmba è?” 14 Ndì Yerzù a rzì òhwe tɔ̀ eyà, ene eyà e ma tàmìrzɛ̀ Pìlatò rzayi-rzayi. Yerzù a òmahwi ò lì òŋwahwa ( Mak 15.6-15 ; Luk 23.13-25 ; Yòw 18.39–19.16 ) 15 È mà hwɛ ndì ɛ̀ɛ̀mɛ̀ yà amà Pìlatò nanù ema, ŋma tɛ ò è hvònda yà è Ndèma yà lì Akà Ɔ̀nɛyi, à rzòlohwà mòtò mɔ̀kɔ wà hwèwòwà ema è ŋgindi è hvɔ̀rzɔ̀. 16 Ò eŋge hvònda ò mà hwɛ mòtò mɔ̀kɔ ò hwèwòwà ema à mà hwɛ̀lɛ̀hwɛ̀ Bàlabàrzi. Oŋgò mòtò à mà hwiyahwa rzayi-rzayi ò hweyà hwe eni hwe wòhwe ema à mà hwɛ lì gbeyà. 17 È hvònda è ŋgìndì è mà arzàŋganɛ Pìlatò rzìi à hwà ijòwa nanù ema, “Imà mɔ̀ rzɔ̀ ema è arzà nanù ema nà è rzòlòhweyà è? Bàlabàrzi ŋgà Yerzù ema à hwɛ̀lɛ̀hwɛ̀ è Mɔ̀ ema à Ɔ̀kirzɛ̀hwɛ̀yi è?” 18 À mà gbeyà ndi nanù èhwanja mɔ̀ à mà hwiya kɔ̀yi-kɔ̀yi nanù ema Ipilìrzi ndɛnɛ nà hwàmbaki hwa mbòwa hwa mà mò akɛlɛlɛ Yerzù èhwanja hwa mà mò nòneyà. 19 Nà òma Pìlatò à mà lìya ò kònda yà hwèkayirzelì, jòjìyɛ̀ wà eni à mà mò òmeya ŋmɛ̀ndì nanù ema, “Ò rzì kèka lì hwɛnɛ tɔ̀ eyà yà lì gbeyàna nà è mbakò yà ama òŋgò mòtò ema à rzi gbèyi tɔ̀ eyà yà wòhwe, èhwanja nà mò ɔ̀tɔ̀ ndɔ̀tɔ̀ wònò wuu eŋge ndɔ̀tɔ̀ è nò tàkìrzɛ̀ rzayì-rzayì.” 20 Ipìlìrzì ndɛnɛ nà hwàmbaki hwà mbòwà hwà ma kɔ̀mɛlɛ̀ è ŋgìndì ò lì òhweyà Pìlatò nanù ema a hwɛmɛ Bàlabàrzi a ɛndɛ e ya eni ndi hwa òŋwe Yerzù. 21 Pìlatò rzìi à hwà ijòwa nanù emà, “Imà mɔ̀ wà hwànu hwatò hwàahwàkɛ è arzà nanù ema nà è rzòlòhweyà è?” Rzìi wɔ̀ hwa arzɛ hwà àlahwɛ nanù ema, “Bàrabàrzì.” 22 Pìlatò rzìi à hwà ijòwa nanù emà, “Mamɛ nà gbeyànà rzɔ̀ Yerzù ema à hwɛ̀lɛ̀hwɛ̀ è Mɔ̀ ema à Ɔ̀kirzɛ̀hwɛ̀yi è?” Wɔ̀ hwà arzɛ hwa mà alàhwɛ̀ nanù ema, “Ò mò wòmeya ò mbarza.” 23 Pìlatò rzìi à hwà ijòwa nanù ema, “O mamɛ ndeŋgàtɛ̀ e? Imà lìtumbà la wòhwe ema a gbèyi e?” Ndi wɔ̀ hwà mà tɛɛ ndi nanù ema, “Ò mò wòmeya ò mbarza.” 24 Nà òmà Pìlatò a mà ɛnɛ nanù ema mɔ̀ à rzi tànɛyi ò lì gbeyà tɔ̀ eyà, ndèŋgànà ema ò tànɛyi lì hwɛ lùwànje, rzìi à wòwa màlìhwà à rzòrza màa me eni ò wòrzò wò e ŋgindi rzìi a òhwà nanù emà, “Maà mà ami ma rza enje ò e kpelì yà amà ònò mòtò. Ène eyà e ɔŋgɔ̀ ndi inyɔ.” 25 È ŋgìndì è arzɛ è àlahwɛ nanù ema, “Inyɛ̀ màyija mà enì mà hwɛ ò mèyòhvò mè àrzu nà hwàanà hwa arzu.” 26 Aŋga ndì Pìlatò à a hwà rzòlòhweyà Bàrabàrzì. O mburza hvònda ema à mà akɛlɛ lìlò nanù ema hwa gbiyɛ Yerzù, rzìi a mò akɛlɛ nanù ema hwà mò wòmeya ò mbarza. Hwaànèlì hwa njùma hwa kùwa Yerzù ( Mak 15.16-20 ; Yòw 19.2-3 ) 27 Hwaànelì hwa njùma hwà mà Pìlatò rzìi hwa wòwa Yerzù hwa mò ɛ̀ndɛnɛ ò ewòka ya e mòkànèlì. Rzìi e ŋgindi ya arzɛ ya hwaànèlì hwa njùma e tòŋga Yerzù. 28 Hwa mà mò rzòlòwà lìwɔti rzìi hwa mò wɔ̀tìrzɛ̀ mòŋgòmbè mò teyàa ema mò gbèyi ndi nàa mòŋgòmbe mò ama è kiŋgɛ. 29 Aŋga ndì hwa à wòwa ekɔ̀kɔ̀ yà gbee wò njenje rzìi hwa è òŋga nàa ekòòtò yà kìŋgɛ rzi hwa mò wɔ̀tìrzɛ̀ è yɔ̀ ò mòòhvò mò eni. Hwa mò tɛ̀tìrzɛ̀ mòtìmbò ò lìya là eni là mòme rzìi hwa rzùma màwɔ̀ŋgɔ̀ŋgɔ̀ ò rze lì mò kuwa. Hwa mà hwɛ lì òhwa nanù ema, “Èluhwe è hwɛ nà ò wà è kìŋgɛ yà wònyà Yudà!” 30 Hwa mà wòteyà lì mò rzɔ̀yèya hwèyɔ̀lì rzìi hwa wòwa mòŋgò mòtìmbò è ma hwà mà mò tɛ̀tìrzɛ̀ hwa mò hvahva è mɔ̀ mòòhvò. 31 Nà òma hwa mà kulɛ lì mò kuwa, rzìi hwa ulɛ mòŋgò mòŋgòmbè mò teeya ema hwa mà mò wɔ̀tìrzɛ̀. Rzìi hwa mò wɔ̀tìrzɛ̀ è là eni lìwɔti. Ò mburza nanù rzìi hwa mò ɛ̀ndɛ̀nɛ̀ ò lì mò wòmeyà ò mbarza. Yerzù à wòmàwɛ̀lɛ̀hwɛ̀ ò mbarza ( Mak 15.21-32 ; Luk 23.26-43 ; Yòw 19.17-27 ) 32 Nà òma hwà mà wurze lì ɛ̀ndɛ rzìi hwa taneya mòtò mɔ̀kɔ ema à mà uhwɛlɛlɛ ò mbòwa ya Rzilenì ema à ma hwɛ̀lɛ̀hwɛ̀ Rzìmɔ̀nì. Hwà mà mò tìnɛlɛ ò lì hwanɛ̀ è mbarza ya ama Yerzù na lì mò nɔ̀ŋgɔ ò mburza. 33 Hwà mà uke ò èki ema e hwɛ̀lɛ̀hwɛ̀ Gòlgotà, ema jànda i hwèlì ndi ema, “Èki ya Hwekeke hwe Mèyòhvò.” 34 Aŋga ndì hwa mà ŋgbè Yerzù hwènyɔ̀ɔ̀nì ema hwe ma hvuŋguwahwa na yòma ema e mà ɔkɔ̀ hviyayi ò wàna, ndi na òma à mà mò òkànèyà, a rzɔ̀rzɔ̀ ò lì ma nyɔ. 35 Hwa wòmeyà Yerzù ò mbarza. Rzìi hwà òka mèrzɔ̀ɔ̀nì ò lì hwàa è mbɔ̀ti ya eni. 36 O mburza nanù, hwà mà lìya aŋga ò lì mò ɔ̀ŋgeyà. 37 Hwa mà tìla jànda jà è kpelì yà eni ò tahvelì nanù ema, “Yerzù ònò, è Kiŋgɛ yà wònyà Yudà.” Rzìi hwa wòwa eŋge tahvelì hwa è wòmeyà ò ŋmanyu tènyi lì aka mòòhvò mò eni. 38 Hwa mà wòmeyà hwàyihwɛ hwahwàkɛ ò mbarza nà Yerzù, mɔ̀kɔ ò lìya là eni là mòmɛ̀ ɔ̀nɛyi hvɛ ò lìya là eni là ŋmalì. 39 Hwatò ema hwa mà akeyà ò tòŋgòŋgò yà eŋge èki, hwa mà hwɛ lì hvòkòmɛlɛ mèyòhvò mè awu rzìi hwa à mò kikòwa 40 nanù ema, “Ò mà òhwa òma ò wùùlɛ̀ è Ndawò yà Lohwà rzìi ò è òŋga ò ìtììtènì ja mèenyà meyawò. À arzùŋgɛ̀ ò wà hwiti, ò hwèlì tɛ è Ŋmanà wà munyanà wà ama Lohwɛ̀! Rzihwa ò ŋmanyu yà eŋge mbarza!” 41 Nànù mɛnɛ hvɛ ndi, Ipìlìrzì ndɛnɛ̀ nà hwà-òkòlèlì hwa mbenda na hwàmbàkì hwa mà hwɛ lì mò kùwa nanù ema, 42 “À ma hwɛ lì rzùŋgà hwatò ndi nàŋgɛ à rza tànɛyi lì àwòŋgòwànɛ̀ tɔ̀ mɔ̀ ŋmìti. È hwèlì tɛ e jɔ̀kɛ̀ nanù ema mɔ̀ ndi à hwèlì e kiŋgɛ ya èkòmè ya Irzàyɛ̀lì, inyɛ a rzihwe rzɔ ò eŋge mbarza naŋgɛ. Aŋga ndi irzɔ i lòkɛ̀ nanù ema mɔ̀ ndi à hwèlì è Mɔ̀ ema à Ɔ̀kirzɛ̀hwɛ̀yi. 43 À lòkɛ̀yì nanù ema Lohwɛ̀ a hwèlì na mɔ̀ ndèŋgànɛ̀lɛ̀ hvɛ a hwèlì ndi è Ŋmanà wà amà Lohwɛ̀. Òole! Inyɛ̀ Lohwɛ̀ a mò òŋgòwane rzɔ naŋgɛ inyɛ jɛ̀ɛ̀ ɛnɛ.” 44 Hwaŋga hwayihwɛ hvɛ ema hwà mà wòmahwɛlɛ ò mbarza na Yerzù wɔ̀ ɔhvɛ hwà mà hwɛ lì kikòwa Yerzù. È kpelì ya ama Yerzù ( Mak 15.33-41 ; Luk 23.44-49 ; Yòw 19.28-30 ) 45 O lìrzàkò la kɔ̀rzì ya ŋmèrze rzìi jììtìtì i lìŋga èki ya arzɛ natɛ̀ɛ lì uka ŋgɛ̀ŋgi iyàwò. 46 Ò eyà yà ŋgɛŋgi iyàwò jà mòŋgò ŋmerze, Yerzù rzìi à tɛ̀ɛ nà lìlò lì karzami ama, “Èlòyi, Èlòyi làma Rzàbatani!” Jànda ja ene eyà i hwèlì ndì nanù ema, “Ìi Lohwà là ami, ìi Lohwà là ami, mamɛ ndeŋgatɛ ò nò kìnyɛ̀lɛ̀ e?” 47 Lòŋgò la hwatò ema hwa mà tɛ̀mɛ̀ aŋga, na òma hwa mà hwèya na òma a òhwa nanù rzìi hwa a òhwa nanù ema, “A hwɛlɛ ndi Èlàyijà nanù ema a jèe a mò òŋgòwanè.” 48 O lìwòkimɛnɛ, munyanà mɔ̀kɔ à mà hwaŋga, à ɛndɛ, a wòwà e kùcha, à è kaka ò lìrzùkù la èèyè, à è tɔ̀tɔ̀ ò tenì ya hwènyɔ̀ɔ̀nì hwe kpanyi, rzìi a agbɛ̀lɛ̀lɛ̀ Yerzù ò wàna ema a nyɔ. 49 Hwanɛ̀yi hvɛ rzìi hwà mò òhwàna nanù ema, “Ò mò hwɛmɛ ɔ̀nɛyi inyɛ jò ɔ̀ŋgɔ ŋga Èlàyijà a ja lì mò òŋgòwànà.” 50 Yerzù rzìi a tɛ̀ɛ̀ hvɛ na lìlò lì karzami rzìi a rziyòwa mùùlù mò eni mò lìrzùkù. 51 O eŋge hvònda mɛnɛ, lìhwàtù ema lì ma kɛ̀ɛ̀hwɛ̀ ò lì kahwa e Ndawò yà Lohwà rzìi lì nyàhweyà hwèhvàrzù hwèhwàkɛ̀ lì wòteyà ò ŋmanyu natɛ̀ɛ nà ò rze. Mònyìŋgìrzɛ̀nɛ̀ mò ma hwɛ hwèwòmà hwe màŋyàyi hwe ma kandeyà. 52 Irzɔ̀ŋgɔ̀ ima lìhvòweya rzayi-rzayi ja hwatò hwa Lohwà ema hwà mà lòmɛ lì ŋwa, hwà mà hvùmùwà. 53 Hwà mà hwɛmɛ irzɔ̀ŋgɔ̀ ja awu, ò mburzà hwèhvùmùwèlì hwe ama Yerzù, hwa mà ɛ̀ndɛ ò Jèrurzalɛ̀mù ema rzayì-rzayì ja hwatò hwà mà hwa ɛnɛ. 54 Ndì è mòkànèlì hwa hwàànà njùma na hwanɛ̀yi hwàànà njuma ema hwà mà hwɛ lì ɔŋgeya Yerzù, hwà mà ɛnɛ mònyìŋgìrzɛ̀nɛ̀ na mamɛ ya arzɛ ema e ma gbèyɛ̀nɛ hwa mà lɛ̀mbeya mòkambiya rzìi hwa òhwa nanù ema, “Nà e jɔ̀kɛ̀ ònò mòtò à mà hwɛ ndi è Ŋmanà wà munyanà wà ama Lohwɛ̀.” 55 Rzayi-rzayi ja hwalanà ema hwa mà wòteyà lì nɔ̀ŋgɔ nà ì òŋgòwànà Yerzù lì wòteyà ò Galìlì, hwa mà tɛ̀mɛ̀ hvòka, ò lì ɔ̀ŋgɔ mamɛ yà arzɛ ema è mà hwɛ lì gbèyɛ̀nɛ̀. 56 Màlìyɛ̀ Màdàlènì, Màlìyɛ̀ è nyàŋgò yà ama Jèmìrzì nà Jòrzɛ̀hvù, nà è jòjìyɛ̀ yà ama Rzɛ̀bɛ̀dì hwa mà hwɛ ò ìtììtènì jà hwaŋga hwalanà. Lì làmìrzɛ là ama Yerzù ( Mak 15.42-47 ; Luk 23.50-56 ; Yòw 19.38-42 ) 57 Nà òma ehwàna mòkò è mà uke rzìi èwàŋgì yà mòtò yɔ̀kɔ ema è mà uhwɛlɛlɛ ò mbòwa ndɛnɛ yà Àrìmàtìyà rzìi è jà. Lìinà là eni lì mà hwɛ ndi Jòrzɛ̀hvù, mɔ̀ hvɛ à mà hwɛ ndi mɔ̀kɔ ema à mà nɔ̀ŋgɔ Yerzù. 58 À ma ɛ̀ndɛ ò ma Pìlatò ema a mò ŋgbe e wònja ò lì wòwa ŋmìimbà mò ama Yerzù. Pìlatò rzìi a ŋgba e wònja nanù ema hwa mò ŋgbe ŋmìimbà mò ama Yerzù. 59 Jòrzɛ̀hvù à mà wòwà ŋmììmbà mò ama Yerzù, rzìi à mò lìŋgɛ̀lɛ̀ nà mbɔ̀mi hvènya. 60 Rzìi à naŋgɛ̀lɛ mòŋgò ŋmììmbà ò rzɔ̀ŋgɔ̀ yà eni ema è mà hvòmàhwà ò tenì yà ekɔ̀kɔ̀ yà lìŋyàyi. Èŋge rzɔ̀ŋgɔ̀ è mà hwɛ ndi rzɔ̀ŋgɔ̀ hvènya yà ama Jòrzɛ̀hvù. Ò mburza nanù, rzìi à iŋgòlɛ lìŋyàyi lì ndɛ̀ɛ̀nɛ̀ ò lì umba hwèkpèèlì hwe eŋge rzɔ̀ŋgɔ̀ rzìi à ɛndɛ è yà eni. 61 Màlìyɛ̀ Màdàlènì na Màlìyɛ̀ ema me ma ŋya Jèmìrzì nà Jòrzɛ̀hvù hwà mà lìya aŋga, ò tòŋgòŋgò ya wàna ya eŋge rzɔ̀ŋgɔ̀. Pìlatò a òmi hwàànèlì hwa njuma ò lì ɔ̀ŋgeya è rzɔ̀ŋgɔ̀ yà ama Yerzù 62 O wɔ̀nɛyi wùnyà ema wò ma hwɛ ndi wùnyà wò lì àrzìyòlɛ̀, Ipìlìrzì ndɛnɛ nà Ihvàlìrzàyì i ma arzàŋganɛ rzìi i ɛ̀ndɛ lì ùŋmànɛ̀lɛ̀ Pìlatò. 63 Rzìi hwa mò òhweyà nanù ema, “Rzàŋgò, jò ɔ̀ŋgɛ̀lɛ̀ nanù ema, e hvònda òŋgò mòtò ema à mà hwɛ lì kɔ hweyà à mà hwɛ lòŋgɛ à mà hwɛ lì òhwà nanù ema, ‘Lohwɛ̀ a nò hvùmùlɛ̀ ò mburzà mèenyà meyawò.’ 64 O èŋgànɛ̀lɛ̀ akɛlɛ lìlò nanù ema eŋge rzɔ̀ŋgɔ̀ e ɔ̀ŋgɔ̀hwɛlɛ natɛ̀ɛ na wùùnya ema wò ùkirzɛ̀ menya meyawò, aŋga nanù Hwà-òkòwèlì hwa eni hwa rza ihwa èembè ye eni, rzìi hwa ja lì òhweyà hwatò nanù ema, à mà hvùmùlɛhwɛ ò kpelì. Ène eyà ya lì kɔ yò ò lòkɛ̀hwɛ lì aka hweyà wa eni hwe lì kɔ hwe wòrzò.” 65 Pìlatò rzìi a hwa alàhwɛ̀ nanù ema, “È ɛndɛ e wòwe hwàanèlì hwa njuma hwa e ɔ̀ŋgeya eŋge rzɔ̀ŋgɔ̀ gbàamù, aŋga nanù tɔ̀ eyà e rza gbèyɛ̀nɛ.” 66 O èŋgànɛ̀lɛ̀ rzɔ, wɔ̀ hwà mà ɛ̀ndɛ rzìi hwa ika embànèlì ò lìŋgi lìŋyàyi ema lì ma ikawa ò lì keka e wàna ya eŋge rzɔ̀ŋgɔ̀, aŋga nanù hwa hwiya ŋga mòtò a lìhvò eŋge rzɔ̀ŋgɔ̀. Hwà mà lìya hwaànelì wa njuma aŋga ò lì ɔŋgeya eŋge rzɔ̀ŋgɔ̀. |
© 2022, CABTAL