Gɛlaɠaa 21 - Yálá laawoo hɛɓɛ (dc)Polə ə Ɉerusalɛmə 1 Yii kɛa kwa diɛni ku ku ɓɛlaɓo, ku tɛ gələn ɉu kwə li Kɔsə daai, mąą yələ laa ɓoɔ, kwəli Rodɛsə daai, ku həɠə laa kwəli Patara daai. 2 Nąą ɓə ku gələn ɉəɠə laa kuɔ li Fenisi lɔi hu. 3 Ku lɛɠɛɛ Siprə tənən ma, ku dinɉui tii mąą laa ku kɛɓɛyee hu pələ, kuɔ li Siri lɔi hu. Tirə daai ɓə ku tɔɔ laa diɛ diɲɛ̨ kulɔ gələn ɉu. 4 Ku laa na nuą kaa laa daai, kwa diɛni ku lɔwɔ tɔ̨nɔ̨ kɛ ku kee ɓa. Yálá ə nuą tii kili ɲa pono, di mo Polə ɓa diɛ mą: 'Hvó kɛ ə́ kaa lii Ɉerusalɛmə. 5 Nɔwɔ tɔ̨nɔ̨i ti tɛɛ pulu, ku kuɔ hiɛi kɔ́wɔ tɔɔ, galan nɛai ti da di nɛ̨ąni ə lɛɛ da di lonnii, di pa di ku tɔɔ pələi daa kpala. Kwa diɛni ku pu ku kpəlin na laa ɲá kwɛlɛ, ku Yálá hvɛli. 6 Yii kɛa kwa diɛni ku ɲələ wala too ku kee ɓa, ku tɛ gələn ɉu, diɛn di pənə diɛ li. 7 Ku wɔ yá ɲá hiɛi, ku həɠɛɛ Tirə, ku naa kulɔ Ptolemaisə daai. Nąą ɓə ku hvóló tɔ̨nɔ̨ woo pili mąą kɛ laa ku nąn nonnii diɛ. 8 Mąą yələ laa ɓoɔ, ku həɠə kuɔ li Sesare daai, Filipəi ŋɛ̨i kɛ a Jesus mąą mɛ̨nį laa həli mun, ɲəi bɛlɛ́n mə ku lɔ laa. Nu mɛ̨ihveelɛi ŋɛ̨i di ɉəɠə ɉu Ɉerusalɛmə, dɔ̨nɔ̨ li kɛ. 9 Filipə lonnii nɛ̨ąą nąąn di kɛ laa, di hvo kɛ hulɛnu mɛ̨nį hukɔlɔn, diɛ Yálá kwəi mɛ̨nį hukulɔ. 10 Ku hvóló tamąą kɛ laa, nąąlɔwai, Yálá kwəi mɛ̨nį hukulɔ mun da ə həɠə Ɉude lɔi hu ə pa, diɛ kɛ mą: Agabusə. 11 Ə lɛɠɛ kuɔ, ə Polə nwɔ yalai kulɔ ɉąą, ə gɔwɔ da ɲee pɛlɛ gee ɓa, ə ɲili la, yɛ mą: «Mɛ̨nįi Kili-Mąąhəɠɛɛ kaa moi ya ka; yɛ diɛ: Nui bɔɔ ɓaa ɲalai ŋɛ̨i, bələ ɓə Ɉuifəɠaa kaa li ɲili la Ɉerusalɛmə, di dɛɛ nwɛ̨ąą pɔ.» 12 Nwoo ti mɛ̨n ku mo, ku ɓɛlaanii kɛ daai, ku nɛ̨ɛ̨mąą hvə Polə ɓa kuɔ ma, hvo kɛ gaa lii Ɉerusalɛmə. 13 Kɛlaa, ə ku woo ŋąapənə yɛ kuɔ: «Lə mɛ̨nį ɓa ka káá wɔlɔi, káá níi yali gwə́i? Ɉɛ̨́ą yiliɛi, di ɲíli, ə mą kɛ di báá Ɉerusalɛmə gu Ną́mu Jesus laa mąą mɛ̨nį ba.» 14 Yii kɛa ku laa hvo lɔ ma, ku hvo kɛa nɛ̨ɛ̨mąą hvə mą yili pulu ku kɛ lɔ kɛa mą: «Ną́mu liiɓa ə kɛ.» 15 Ku yíi kuu tawolo kɛ gɛɛ nąą ti, ku ku kpɔwɔ pɛli, kuɔ kɛa li Ɉerusalɛmə. 16 Gwa Sesare kalan nɛa taɠaa ɓə bələ kpɔn, di kɛli li laa diɛ kpɛlimąn, də li a kuɔ Mnasɔn yəi bɛlɛ́n, galan nɛa tɔlɔɔ tɔlɔɔ ta, a Siprə mun, nąą ɓə kɛ a ku nwɛ̨ą pɛlɛ́. Polə ə li nwoo pili Ɉakə ɓa Ɉerusalɛmə 17 Ɓɛlɔwai ku həli la Ɉerusalɛmə, ku nąn nonnii di di yee hee ku mu a kwəinɛ̨ɛ̨. 18 Mąą yələ laa ɓoɔ, kwa Polə ni kwəli Ɉakə yəi bɛlɛ́n, nąą ɓə gbɔn ɉu kalanɉonŋaa di di ɲąąkpɔn naa. 19 Polə ə nwoo pili diɛ, pələi kpɔ Yálá ə kólo kɛ la yaa ti ɲee hu hį́i takpɛliɠaa lɔwai, ə gəlee hukulɔ kpɔ diɛ tɛ̨ɛ̨tɛ̨ɛ̨. 20 Yii kɛa di nwooɠaai ti mɛ̨n, di Yálá hɛɠɛɛɓo yili pulu diɛ Polə ɓa: «Yáá gaa, Ɉuifə kpulu tamąą daa kɛ a laa na nuą, ə mą kɛ ti, di kanąnŋąa ni Moisə nwɔ́ tɔ́n ɓa. 21 Kɛlaa, daa mɛ̨n diɛ, Ɉuifəɠaai ŋɛ̨i huwu takpɛliɠaa lɔwai, ə́ kaa di kalan ɉii, yɛ kɛ diɛ: Di hvo Moisə nwɔ tɔ́n pɔ yíiɓo, ɛlɛɛ di hvo di lonnii hee kɛ́nɛ̨ ɓa, yɛ bələi Ɉuifəɠaa di wɔ huwu la mɛ̨nį kaa la. 22 A kɛ ŋɛ̨i, gwa pɛli gɛi ləi? Gɛ pələ takpɛli hvo mą, di kaa pai bələ mɛ̨n Ɉii diɛ yaa pa ɓɛ. 23 Yili ɓa, mɛ̨nį ŋɛ̨i ku kaa pai nɛi yɛ, hvilɛn yili pulu. Nu nąąn gaa ɓɛ, yiiɠaai daa di woo kwɛlɛ Yálá ɓa. 24 Di həɠə ə́ li a diɛ, di di waa yɛ bələi gu huwu la mɛ̨nį kaa la. Hɛn mąąnɛ̨ɛ̨ di gulɔ, ə́ yili kulɔ, ɛlɛɛ di di nwun galaan yili ɓə a gɛ, nuą kəlee di laa na diɛ, mɛ̨nį ŋɛ̨i di mo a ə́ laa, tɛ̨ą hvəli. Ɛlɛɛ, di kɛ a gɔlɔnŋąą diɛ, yɛ́ kpɛli yá Moisə nwɔ́ tɔ́n pɔ yíiɓo. 25 Yii ɓaa nuąi di hvo a Ɉuifəɠaa di wɛi, diɛi daa kɛ a Kristalɛa, mɛ̨nįi ku gbən dee, ku bɛ̨ɛ̨ hɛɓɛ́ hu, ku dɛɛ diɛ kuɔ diɛ: Huwɔ yii daa gulɔ hali ɓa a haláá, mąą hvo nɛ̨ɛ̨li di hvo mįi, ə mą kɛ a ɲąmą, da huwɔi di hvo nwun dee li. Mąą hvo nɛ̨ɛ̨li di kɛ a wɛli hon nuą.» 26 Mąą yələ laa ɓoɔ, Polə ə nu nąąn ti həɠə, ə li a diɛ, di di waa kɔwɔ tɔɔ da diɛni yɛ bələi di huwu la mɛ̨nį kaa la. Polə ə li Yálá hee pɛlɛ́ mu, volói mąąnɛ̨ɛ̨ di paa la a nu tɛitɛi nwɔ Yálá kɔ́ hɛn, di mąąhəɠə haláá kulaa pulu, ə guu hee. Di Polə hon 27 Voló mɛ̨ihveelɛ laa kɛɛ pai kulɔi, Ɉuifəɠaai ŋɛ̨i kɛ Asi lɔi hu, di Polə kaa Yálá hee pɛlɛ́ mu. Di nu kpulu kɛnɛ̨ɛ̨ ɲąątɔɔ mą, di ɉon. 28 Di kɛi tomą diɛ kɛ mą: «Israɛlə nuą, ka lɛɠɛ kuɔ! Nui ŋɛ̨i aa kɔ́ pɛlɛ gu huwu ɓa, aa bɛlɛ dɔn ɉɛɓɛ́ ɓa, da Gɛɛnąą mąąhəɠɛɛ ŋɛ̨i, a nwɔ kalan a kɛ lia gɛ nu kəlee ɓa, kɛɛnąą kəlee. Aa tɔɔ kpɔ hɔlɔɔmun Grɛkəɠaa tɔwɔ, yɛ lɔ a diɛ Yálá hee pɛlɛ́ mu, ɛlɛɛ, yɛ gɛɛnąą ŋɛ̨i kɔ́hɔɓo la.» 29 Di kɛi mo ti, mąąhɔlɔɓo, Trofiməi ŋɛ̨i kɛ a Efɛsə daa mun, di gaa Polə pulu, diɛ tɛ daa kwəi. Ə kɛ di kwəi da Polə ɓə lɔ Yálá hee pɛlɛ́ mu. 30 Daai nąą kəlee ə kɛ lɔ ɉuwu-ɉuwu, nuą diɛ həɠə kɛɛnąą tamąą diɛ pa. Di Polə hon di kulɔ la Yálá hee pɛlɛ́ mu, di bɛlɛ́ɠaa laa kpulu. 31 Di kɛ bɔ di Polə paa. Nu ta ə li ə nwoo hukulɔ Romə holahi nwun nąmu ɓa yɛ mą: Ɉerusalɛmə taa kəlee kaa gɛi ɉuwu-ɉuwu. 32 Ə holahi taɠaa həɠə da di ɲɛ̨i tɔwɔ nuą, di gilɛ həɠə di pa nu kpulu hu. Ɓɛlɔwai kɛa Ɉuifəɠaa di gɔ́laɠaɠaa ti kaa la da di nwun nąmu ni diɛ pa, di kpəla kɛa Polə kɛlɛɛ ɓa. 33 Nąąlɔwai, gɔ́laɠa nwun nąmu ə lɛɠɛ Polə ɓa, ə Ɉon, yɛ diɛ: Ka ɲili a yɔwɔn veelɛ. Yili pulu ə di mąąni kɛ yɛ diɛ: Gbɛɛ ɓɛi, ɛlɛɛ, lə ɓə ə gɛ? 34 Kɛlaa, nu kpului ti hu di woo hvo kɛ tanɔ̨n. Ɉolahi nwun nąmu hvo pɛli mɛ̨nį lɔpee ta kpaɠala kaai di hvúlúún nwoo hu. Ə mo yɛ diɛ di li a Polə ɉolahiɠaa yəi gwəlii, ka mɛ̨i kaa. 35 Ɓɛlɔwai di həli la a Polə gbə́lin gbala, hvo kɛli ɉolahiɠaɠaa di Polə kpəŋə mąąhɔlɔɓo, nu kpului hvaŋą kɛnɛ̨i kɛ. 36 Nu kpului ti kəlee hvilɛnŋąą kɛ bulu diɛ kɛ mą: «Ku kaa bɔ ku baa.» Polə ə gbɔwɔ mąąkɔ̨nwɔ̨ 37 Ɓɛlɔwai di kɛi pa Polə lɔi la bɛlɛ́n, ə mo ɉolahi nwun nąmu ɓa yɛ mą: «Ŋą́ pɛli ŋį́ mɛ̨nį ta ɓo yɛ́?» Ɉolahi nwun nąmu ə mąąni kɛ yɛ mą: «Ya pɛli Grɛkə woo ɓoi? 38 Akɛti Eziptə mun ŋɛ̨i hiɛ kwɛitee laa lɔ nuą hu, yɛ toomɛ̨i kɛ nuą nu waa-nąąn ɉəɠə da diɛni diɛ li nɔi pun ɉu, ya hvaa a yɛ́?» 39 Polə ə nwoo ɲąąpənə yɛ mą: «Ɲáá, Ɉuifə mun maa a ɲą́ą́, ŋį́ həɠə Tarsə, Silisi lɔi hu, gáá a kaalon, a taai kɔlɔn gaa mą, ɉu lon, nɛ̨ɛ̨mąą yɛ́, nɛɛ laa ŋį́ pələɓo nuą diɛ.» 40 Ɓɛlɔwai ɉolahi nwun nąmu ə hvaa la Polə woo ɓa, Polə ə tɛ ə tɔɔ gbəlin ŋą, ə ɲee lɛ nuą diɛ, nąą mɛ̨i ə haa kpɔ ɓu, ə mɛ̨nį ɓo diɛ a Ɉuifə woo yɛ diɛ: |