Luke 22 - BII BILAA yii Yeesu dúmbú ( Matie 26.1-5 , Marke 14.1-2 , Nsaŋ 11.45-53 ) 1 Kafo bulu toosian a lɛvɛn too va nin le tiiyaa, kafo-hiavaa-coo pɛɛn, 2 mí bolii vanaa-solia-lasálàá a vanaa pɛɛkaa latɔŋnda va nɛilan nuwviaa le Yeesu diyɔɔ, kani siòònde va nda a vannda. Yuda toosian le Yeesu malɔɔ simlacia o ba ( Matie 26.14-16 , Marke 14.10-11 ) 3 O kon, mí Setana luɛi Yuda nin, o ndáà veelu vɛlɛ aa Iskariɔt-o pɛɛn, ó va vana pilɛ o kaandeŋaa tɔ́ a à ŋiɔnda tɛɛn-ndo. 4 Mó kɔ cɛlan nda bolii vanaa-solia-lasálàá a simlacia kpalilaa cumulaa Cɛi-Hala-a le nɛilan nuwviaa le Yeesu malɔɔ nda o ba. 5 Mí ɲɔɔ hɛnan nda taw, má cɛlan le ndu volion keo. 6 Mí Yuda cɛl, mó can nɛilan nuwviaa le Yeesu malɔɔ nda o ba tuma sɛ́lɔ́ɔ́ ndóò venin o sina nin too. Yeesu vem kaandeŋaa ndɔa le ɲɛdiaa kafo-hiavaa-coo toosiaa ( Matie 26.17-25 , Marke 14.12-21 , Nsaŋ 13.21-30 ) 7 O paale kafo bulu toosian a lɛvɛn too len coo, paale ndáà diw saa téndéa le kafo-hiavaa-coo tosaa len, 8 mí Yeesu viam Piɛr nda Nsaŋ, mó dimul nda aa: «La kɔ bɛɛndial naa ɲɛdiaa kafo-hiavaa-coo.» 9 Má ɲuna ndu aa: «Kuɛɛ nɛ n yeema yɛ mì n bɛɛndiaa ndu?» 10 Mó mulul nda aa: «La tiiya pɛ o kobio nin, la bɔŋannin a langbanɔɔ pum, ó vanin hunɔɔ a bonyii mamɛnnde-o. La kɔ ndu kɔɔli o cɛi o kɔ luɛinin nin-ndo nin, 11 mì la dimul vana cɛi kon aa: ‹Kɔɔfa dimi aa kuɛɛ nɛ o dia yɛnin ɲɛdiaa kafo-hiavaa-coo nda kaandeŋaa ndɔa?› 12 O cɔmnin niaa cɛi lenin bɛndu o cii nin toosiaa o cɛi coocoo-o nin-ndo. Lon niaa toosiaanin ɲɛdiaa ni.» 13 Mí kaandennda kɔa, má komal dɛnndan mɛɛ Yeesu ndóò dimul nda yɛ. O kon, má toosiaa ɲɛdiaa kafo-hiavaa-coo. Le sɔɔnguuo o tabali Maalii-o ( Matie 26.26-30 , Marke 14.22-26 , 1Korɛntea 11.23-25 ) 14 Tumaa tiiyaa, mí Yeesu cal ɲɛdiaa dioo nda kiilaa, 15 mó dimul nda aa: «Yeemɛi va ya bɔɔ le ɲɛdiaa kafo-hiavaa-coo ho dioo naa niaa latulu lɔ́ɔ́ pá mì yáà sanga. 16 Kani mì dimul niaa, i di lɛnin ndu le, fɔ mì sɔɛi ndɔɛi hun peelun o masale Hala len nin.» 17 O kon, mó cua taala kólaa, mó mel Hala balika, mó dimi aa: «La bii taala kólaa ho, mì la kol, 18 kani i co niaa toɲaa dimul, háá mì masale Hala len le hin, i kol-lɛnin mɔima n'rɛsɛnndan te.» 19 O kon kɔɔli, mí Yeesu cua buloo. Mɛɛ o cii balikaa malɔɔ, mó yimiyimi ndu, mó yɔngu nda ndu a dimio aa: «Dialun nun co mun ni, n yɔngun le niaa-on. La va hoo tosaa le loonɔnndo a ya o kɔɔ.» 20 Ɲɛdiaa icɔllo cuvɔɔ dioo, mó tosa vɛlɛ lende a taala kólaa, mó dimul nda aa: «Taala kólaa ho co kpema sɛnɛi yiinun a kooma nian-ndo ni, ma saŋnun le niaa-an pɛɛn. 21 Kɛ la tofa vɔ, vana co ya malɔɔ vannda o ba-o, naa ndu n co ɲɛdiaa dioo latulu ni. 22 Po vanacieo co hunɔɔ piɔ́mndo sɔla mɛɛ o kelun yɛ. Kɛ dɛnɛ palaa co le vana malnin ndu vannda o ba-o.» 23 O kon má kandu ɲuunianndo vellaa-velle aa: «Ɔ́ɔ̀ vana tosanin dɛnɔɔ ho naa tɛɛn-ndo?» Nɛ̀ɛ́ co yɛ vana bɛndoo o kaandeŋaa Yeesu-a tɛɛn? 24 O kon kɔɔli, mí sɛɛngianndo can kaandennda tɛɛn. Má va ɲuunianndo aa: «Nɛ̀ɛ́ co yɛ vana bɛndoo naa tɛɛn?» 25 Mí Yeesu dimul nda aa: «Masaa vanaa-mangalaa-isɔɔa co vanaa-mangalaa-isɔaa kan masalen tosaa coo a paa-kala, vanaa ndaa bɛndua co nda kindilaa-a co veelɔnndo aa: ‹Vanaa tosaa dɛnɛ kɛndɛa.› 26 Kɛ niaa niaa, o va lende le niaa le. Vana co vana bɛndoo niaa tɛɛn-ndo bɛnda mò siŋnun maa o hiow niaa dɔɔnanndo-o, mì o co niaa simndan lacio siŋnun buɛi niaa. 27 Kani ɔ́ɔ̀ vana co vana bɛndoo-o: vana co ɲɛdiaa dioo-o baa vana co ndu ɲɛdiaa keo-vo? Vɛ̀ɛ̀ o co vana co dioo-o le? Nduyɛ, ya i co niaa tɛɛn maa vana niaa baala. 28 Vanaa kan niaa co ni, a co ya lou ikɛi o sangalan nin-nda. 29 Lelan i co niaa masalen yɔngu, maa mɛɛ Fuɲa nuu yɔngu ya yɛ, 30 haliko mi la de, mi la kol naa niaa latulu o masale nilen nin. La calnin vɛlɛ o kpɛŋɛla lemasalan nin le yamɛi polama tɔ́ a mamiɔmma Israɛlla kiolɔɔ.» Yeesu dimi maa Piɛr co hunɔɔ vuunɔn ( Matie 26.31-35 , Marke 14.27-31 , Nsaŋ 13.36-38 ) 31 Mí Yeesu dimul Simɔn-Piɛr aa: «Simɔn, Simɔn, yaŋnun! Setana ɲuna Mɛlɛka mì ndu Setana hɛi niaa maa mɛɛ vana hɛi maalon nuaa yɛ. 32 Kɛ i cii Hala piɛi le nɔm, yɔŋii laalan nɔmndo cuu. Nɔm yɛ, a muungu pɛ ya o ibuŋ, a luei puapilɛa nɔmnda yoomuan.» 33 Kɛ mí Piɛr muli aa: «Maalii, i co o bɛɛndianndo mì n kɔɛ naa nɔm o kaasoo, mì n vi vɛlɛ naa nɔm latulu.» 34 Mí Yeesu mulul ndu aa: «Piɛr, mì dimul nɔm, kongillo koovanin hau le mà viinun leyáá maa a sina ya le.» Yeesu sila kaandeŋaa ndɔa 35 O kon kɔɔli, mí Yeesu ɲuna nda aa: «Lɔ́ɔ́ yáà vem niaa niáà nɔ n'voli loo, láà nɔ bɔlɔ congú a lasamta loo, vɛ̀ɛ̀ ɲɛ va pá niaa lepɛŋ?» Má muli aa: «Ɛ-ɛ, ɲɛ ve naa lepɛŋ te.» 36 Mó dimul nda aa: «Nihau ndu, vana nɔ pɛ bɔlɔ n'volio, mɛɛ o cua ndu maa vana nɔ bɔlɔ congóó-o. Vana nɔ mɔɛi cɔw le, mɛɛ ndu pisi doma ndɔ bɛndoo, mò pendu ipilɛ. 37 Kani i co niaa toɲaa dimul, o co o sɛvaa o Sɛbɛ Hala-o nin aa: ‹A cɔm ndu vanaa tosaa yɔŋ vɔɔnda coo›. Mɛɛ mì sɔɛi ken i peelun a ya o kɔɔ. Kani ɲɛ sɛvan a ya o kɔɔ-o co nin le peelɔnndo.» 38 Mí kaandennda dimi aa: «Maalii, má cè mɔɔn cɔwvon mún miun.» Mí Yeesu dimul nda aa: «O va lende.» Yeesu piɛi Hala Sɛtsemanee ( Matie 26.36-46 , Marke 14.32-42 ) 39 Mí Yeesu fula, mó kɔa o pembii yɔmii oliviee mɛɛ o dema tosa yɛ. Mí kaandeŋaa ndɔa kɔa ndu kɔɔli. 40 Telen o tiiya o fonda kon-ndo, mó dimul kaandeŋaa ndɔa aa: «La piɛi, yɔŋii niaa del o dɛɛniaa nin.» 41 O kon kɔɔli, mó faŋan nda ikɛi, mó kɔa ɲɛ-pɔmbɔ, mó baŋ vulan, mó piɛi Hala aa: 42 «Pua, taa cɛl pɛ, i kòl o taala kólaa sangaa ho nin te. Kɛ o va bɛɛ lende, hɛnan ni tosan te, kɛ o nɔm ndo tosan.» 43 O kon, mí mɛlɛkanɔɔ fula o halataala le ndu yoomuan lueiyo. 44 Mí Yeesu buulan taw, mó piɛi a kpaayaa taw-taw, mí lalle muungu ndu maa makòó, mí i va delio lɛŋ maa matoŋtoŋ. 45 Ndóò ciiyo piɛilen, mó muungu nɛɛ kaandennda va-a, mó komal nda o lɔan a mɔnɛi. 46 Mó ɲuna nda aa: «Le yɛɛ niaa co yɛ lɔan? La tiondu mì la piɛi, yɔŋii niaa del o tɔɔndanndo nin.» A kɔɛ Yeesu biyɔɔ ( Matie 26.47-56 , Marke 14.43-50 , Nsaŋ 18.3-11 ) 47 Yeesu lo sɔɛi, mí vannda hun sɛ́lɛ́ bɛndoo. Yuda, vana pilɛ o kaandeŋaa tɔ́ a à ŋiɔnda tɛɛn va nda laci, mó sɔɔnguu Yeesu ikɛi le ndu yilɔɔ, mó kɔman ndu. 48 Kɛ mí Yeesu dimul ndu aa: «Yuda! Vɛ̀ɛ̀ a kɔmanndo n mal Po vanacieo vannda o ba ni?» 49 Kaandeŋaa va Yeesu kɔɔli-a cɔu ɲɛ va hunɔɔ yɔŋnɔnndo-o, má ɲuna ndu aa: «Maalii, vɛ̀ɛ̀ n lɔwviaa nda a mɔɔn nan cɔwvon?» 50 O kon mí vana pilɛ o nda tɛɛn lɔva buɛi bolle vanaa-solia-lasálàá, mó kialu ndu nile ba kɛndɛlen. 51 Kɛ mí Yeesu kpaa nda aa: «La pɛngi, o va lende!» O kon kɔɔli, mó pilan langbanɔ kon nilen, mí le siangu. 52 Mí Yeesu ɲuna bolii vanaa-solia-lasálàá, simlacia kpalilaa cumulaa Cɛi-Hala-a a simlacia lelɛŋaa ndáà hinul ndu-a aa: «La vɛ hunɔɔ le ya biyɔɔ a mɔɔn cɔwvon a á yɔmii bingiei maa vui? 53 Lepalaa-lepala, i va icali o Cɛi-Hala-o nin niaa tɛɛn, la bii ya le. Kɛ telen niaa a telen maɲumndo tiiya hoo ni.» Piɛr viinun ( Matie 26.57-58 , 69-75 , Marke 14.53-54 , 66-72 , Nsaŋ 18.12-18 , 25-27 ) 54 Má bii Yeesu, má kɔa a ndu o bolle vanaa-solia-lasálàá lo bɛɛ. Piɛr va nda kɔlan kɔɔli lándán. 55 Má mɛndul yinnden o bɛɔ tɛɛn, má balu len sɔ́, Piɛr va nda icali tɛɛn. 56 Buɛi laandoo pum cɔw Piɛr icali o yinndekɔɔ, mó tofa ndu ciŋ, mó dimi aa: «Langbanɔɔ ho bɛɛ va ndu kɔɔli.» 57 Kɛ mí Piɛr vuunun aa: «I sina ndu le vuɛɛndo.» 58 Telen bingi o kon kɔɔli, mí vana celen ca ndu, mó dimul ndu aa: «Nɔm bɛɛ, niaa ndaa va ni.» Kɛ mí Piɛr vuunun aa: «Ɛ-ɛ, o co ya le.» 59 Telen pum hiovɔɔ vɛlɛ o kon kɔɔli, mí vana pum baŋ sɔɛi ken kangalan aa: «A toɲa, langbanɔɔ ho bɛɛ va ndu kɔɔli, kani Kalile o fula ni.» 60 Mí Piɛr muli aa: «I sina bɛɛ sɔɛi n co hee dimio-e le.» Piɛr lo sɔɛi ken dimio, mí kongillo koova. 61 Mí Maalii mulin, mó tofa Piɛr. O kon mí Piɛr yiyan dɔ́ɔ́ sɔɛi Yeesu ndóò dimul ndu-e aa: «Lɔ́ɔ́ pá mì kongillo koova hau, a vuununnin leyáá maa a sina ya le.» 62 Mó fula o bɛ́ɛ̀, mó kɔ caŋ taw. A yeow Yeesu má lɔaa ndu ( Matie 26.67-68 , Marke 14.65 ) 63 Mí vanaa va Yeesu hɔlten-nda kandu ndu mamɔɔ a ndu lɔɔ. 64 Má yii ndu hɔlla, má va ndu ɲunaa aa: «Cɔm naa vana lɔɔ nɔm-ndo.» 65 Má dimul ndu vɛlɛ diomnda vɔɔnda celen taw. A kɔɛ a Yeesu o vanaa kialaa n'yamaa lelɛŋnda lo ( Matie 26.59-66 , Marke 14.55-64 , Nsaŋ 18.19-24 ) 66 Paalen siɔu, mí simlacia lelɛŋnda, bolii vanaa-solia-lasálàá a vanaa pɛɛkaa latɔŋnda bɔɔŋian, má kɔa a Yeesu o vanaa kialaa n'yamaa lelɛŋnda lo, 67 má ɲuna ndu aa: «Dimul naa te nɔm co Krista ni!» Mí Yeesu mulul nda aa: «I dimul niaa bɛɛ, la laalannin te.» 68 I ɲuna vɛlɛ bɛɛ niaa, la mululnin ya le. 69 O hau kɔɔli, Po vanacieo vanin icali Hala Kpaayaa kpow o ba kɛndɔɔ coo. 70 O kon mí nda kpow a ɲuna ndu aa: «Mɛɛ nɔm co Po Hala-o ni?» Mó mulul nda aa: «Niaa pila cii dimi. Ndu ya co ni.» 71 O kon má dimi aa: «Seyaa yɛɛ naa n co yɛ vɛlɛ cum? Naa pila n tuei ɲɛ fula ndu o sondo-o.» |
© Alliance Biblique en Guinée
Bible Society in Guinea-Conakry