Biblia Todo Logo
Bìoball air-loidhne

- Sanasan -

Tɔŋ miingua 28 - BII BILA


Kpemaa le duaa sɔlaa

1 «Te la yaŋ pɛ nilan ɲɛkɛndɛi o diom Mɛlɛka Hala niaa, te la bii pɛ tɔŋnda ya co niaa hau yɔngoo lan kpow mì la kela lecoo, Mɛlɛka Hala niaa siinguunin niaa vanaa bɛndua o vanaa-mangalaa-isɔaa co o lɛŋnden coo-a kpow tɛɛn.

2 Te la bii pɛ diom Mɛlɛka Hala niaa, mì la kela lecoo, duaalan ndan o dɔawnin niaa ni, mò saŋ ndan niaa coo:

3 O dɔawnin niaa duaa ciee, mò dɔw vɛlɛ niaa duaa yondo.

4 O dɔawnin niaa duaa, mò ke niaa cuawva taw, mò nɛŋi tɔlɔɔla niaalan, mì la luɛi kúlú, mò vangala cɔlua niaa taw: nawva, saa a cuinnda.

5 O dɔawnin niaa duaa, mò pei kambɛila niaalan a tɔlɔɔla koamaalan, mò pei hɛngɛila yɔmnda niaa linda dɛɔ nin-ndan a dɛɔ.

6 O dɔawnin niaa duaa o kɔlan, mò dɔw niaa duaa o muungoo.

7 Tuma yaamɔaa niaa cannin le niaa cɔlɔbaa-o, o yɔngunin niaa kpaayaa mì la tiw nda ba. Taa kei pɛ o nɛiyo ndu pilɛ coo le hunɔɔ niaa cɔlɔbaa, a ɲaanunnin niaa, mà sɔɔndian o nɛilan tan ŋɔmmɛw.

8 Mɛlɛka Hala niaa tuisinin duaa o ɲɛm niaa heelunin o lakonda-on coo, o dɔawnin valta niaalan kpow duaa. A toɲa, o dɔawnin niaa duaa taw o lɛŋnde o yɔngu niaa len nin.

9 Te la bii pɛ tɔŋnda Mɛlɛka Hala niaa, mì la kela o nɛila o cɔm niaa lan coo, la vanin yungu co teengen le ndu Mɛlɛka-o maa mɛɛ ndu pila mɛnalan niaa yɛ.

10 O kon, vanaa-mangalaa-isɔaa co o lɛŋnden coo-a kpow a canin maa diola Mɛlɛka lan la co niaa coo, mà yɔŋ siòònde a niaa lelan.

11 Mɛlɛka yɔngunin niaa ɲɛm kɛndɔn taw o lɛŋnde ndu Mɛlɛka Hala niaa yiilu fuɲaa niaa mamaa kpemaa, mó mɛnalan nda le niaa len yɔngoo len coo. O kenin niaa cuawva taw, o kuinin cɔlua niaa, mò nɛŋi ciɛɔn niaan a tɔlɔɔla niaalan taw-taw.

12 Mɛlɛka kumbilnin niaa bolofaa ndɔ kɛndɔɔ o halataala, mò tuisi piɔɔ o telen ndɔɔ o lɛŋnde niaalen coo, le valta niaa vanin tosaa lan duaa dɔvɔɔ. La dɔndanin vanaa-mangalaa-isɔaa bɔɔ-bɔɔ ɲɔɔn, kɛ niaa cuenin dɔndɔ le.

13 Mɛlɛka siinguunin niaa vanaa tasea, la venin vanaa mɛɛlaa le few. O kenin niaa vanabɛnduyɛi, la venin icali vana o ba bɛngu le. Kɛ fɔ mì la bii fɔlɔn tɔŋnda Mɛlɛka Hala niaa, la ya co hau niaa yɔngoo lan, mì la kela lecoo.

14 La mal tɔŋnda ya co niaa hau yɔngoo lan mì la sei o ba kɛndɛ coo, te kon o ba mɛl coo le. La holnun halaa celen le nda sooloo le.»


Dangala Mɛlɛka tùú lan

15 «Kɛ te la bii diom Mɛlɛka Hala niaa le, te la kindin le kelaa o silala ndɔlan a o tɔŋnda ndɔla ya co niaa hau yɔngoo lan coo le, dangala toalnin niaa coo lan la vanin ndan ni:

16 O dɔawnin niaa danga ciee, mò dɔw vɛlɛ niaa danga yondo.

17 Dangaa vanin o kambɛila niaalan a o hɛngɛila niaa lindà dɛɔ nin-ndan coo.

18 O dɔawnin hɔ́aa niaa, tɔlɔɔla niaalan, kɔmnde navaa niaa a kɔmnde saa niaa danga.

19 O dɔawnin niaa danga o kɔlan, mo dɔw niaa danga o muungoo.

20 Mɛlɛka tuisinin dangaa, kɔl yulan-yulanndo a dɛnɛ laasiɛiyo niaa coo o valta niaa vanin tosaa lan nin. La lonin lende háá mì la cuu vu, mì la keleŋa ɲum cɔ́-cɔ́, le faŋan niaa faŋannin ya o ibuŋ mì la luɛi dɛnnda kɔlvesɛilan tosaa-o.

21 Mɛlɛka tuisinin niaa nàà halima vɔɔndo coo, mì la cuu vu kpede o lɛŋnde niaa co kɔlan luɛyɔɔ nin le len hiɔlɔɔ len nin.

22 Mɛlɛka soaŋnin niaa a nààlan, mì la ɲaw ɲawvo pila, o tuisinin niaa dialun tuwvon a kpasamaa súúlan kpow coo, o tuisulnin niaa valoo a nààla latɔlɔɔlan. Nààla lan la lonin niaa yɛɛvɔɔ dɔvɔɔ háá mì la cuu vu kpow.

23 Halataalaa niaa coo kiandunin kpoke maa idaɲa, mì lɛŋnden niaa o pelon bɛngu le kengela kekew maa icilin.

24 Ɲɛ Mɛlɛka vanin tuisio o lɛŋnde niaalen coo o fonda piɔɔ-o vanin cundoo a sióónndon ni. Cundu kon lonin fulaa o halataala mo sia niaa coo maa piɔɔ háá mi la cuu vu kpede.

25 Mɛlɛka malnin niaa yaamɔaa niaa o ba, mà nɔla niaa. Te la kei pɛ o nɛiyo ndu pilɛ coo le kɔlan nda cɔlɔbaa, la ɲaanunnin nda, mì la sɔɔndian o nɛilan tan ŋɔmmɛw. Dɛnɛ niaa kon lueinin masɛi co o lɛŋnden coo-e kpow siòònde.

26 Vanaa vunin o niaa tɛɛn-nda siŋnunnin balo yowva coocoo kpow a balo visia o lɛŋnden coo kpow. Kani vana venin le nda tovɔɔ lecoo le.

27 Mɛlɛka tuisinin piɔŋndan niaa coo mɛɛ o tuisi Esiptea lan coo yɛ. O soaŋnin niaa a nààla bondokpalan, huinndon a tɛɛnndan, la nɔlanin siongɔɔ a nààla lan te.

28 Mɛlɛka tuisinin nààla seemɛilan, sumaa a nààla bolle hiŋnanndan niaa coo.

29 La vanin kɔlan a nɛiyo nuwviaa a paale kalalen mɛ̀ɛ́-mɛ̀ɛ́ vanaa sumɛiya kɔa a nɛiyo nuwviaa o ɲumndan nin nuaa yɛ. Ɲɛ-ɲɛ niaa vanin tosaa, o biinunnin bila niaa o ba le. Lepalaa-lepala, à vanin niaa delɔɔ coo a niaa ɲɔɔn poondiaa o laba, vana-vana venin le niaa baŋaa le.

30 Vanndo fulanin vanalanɔɔ kɔɔli le ndu cuaa o nɔ̀u nin, mì vanapɔnɔ celen kpuva vanalanɔ kon mò hini a ndu. Vanndo tangulnin cɛiyo, o lueinin lenin te. Vanndo tɔalnin nakɔ n'rɛsɛnndo, o dinin ndu tɔnɔ le.

31 Vannda diwnin navaa niaa niaa pila o hɔl, kɛ la dinin visin ndan te. A ciimbuunin sofɛlɛa niaa niaa pila o hɔl, kɛ a mingulnin niaa nda le. Yaamɔaa niaa poondiaanin niaa saa niaa o laba, vana-vana sɔɔnguunin le niaa mala le.

32 Vanaa-mangalaa-isɔaa pum biinin poaa niaa a cuavaa niaa laandua o cɛlen nin, la lonin tofaa o nɛi le hɔ́aa kan muungoo niaa o ibuŋ háá mi la sanga, la nɔlanin ɲɛ-ɲɛ tosa le muungu ndaa le.

33 Vanaa-mangalaa-isɔaa niaa sina le-a dianin tɔlɔɔla niaalan a valta niaalan tɔnɔ. A vanin niaa delɔɔ coo a niaa mɔnɛi lueiyo tuŋ.

34 La lonin mɔnɛ vanin solinndo niaa o hɔl-lo tofaa háá mì la hiŋnun bolle.

35 Mɛlɛka tuisinin piɔŋnda cɛ̀wnun te lan niaa coo, mì la fula niaa o vulan a o lɔlulan, la siŋnunnin a piɔŋnda lan te. La tìwnin niaa lekɔɔ kpow: kandɔɔ o bɛngu ninndo háá o lebol.

36 Mɛlɛka yaanin niaa a masa niaa pila suilinin mò va niaa coo-o latulu o vanaa-mangalaa-isɔaa niaa pila a fuɲaa niaa mamaa sina kabi le-a lo. Lon niaa kɔ sooluunin halaa celen ni, halaa iyɔmnda a halaa lapowva.

37 Vanaa-mangalaa-isɔaa Mɛlɛka yaanin niaa tɛɛn-nda kpow a dɔawnunnin kɔndɔfili a dɛnnda vanin niaa yɔŋnɔnndo lan. A mamnin niaa ma cii niaa labɛɛ kpede.

38 La saŋnin kullon taw o ciɛɔn nin, kɛ la kuwnin ɲɛ bɔɔ le. Kani sóónɔa ciinin mun dio.

39 La tɔalnin nakɔla n'rɛsɛnndan mì la tosa vallo lenin taw, kɛ la kolnin mɔima rɛsɛŋun mun te, la kendunin ɲɛ-ɲɛ lecoo le. Kani dɛlua ciinin mun dio kpede.

40 La nɔnin nakɔla olivieelan o lɛŋnde niaalen kpow coo, kɛ la sɔlanin macuɛi le suunɔnndo le. Kani olivien niaan koaman diwnin te mi n cɛɛlun.

41 La vialunin poaa a cuavaa laandua, kɛ a venin sumialii niaa mì la de nda tɔnɔ le. Kani vannda biinin nda ma kɔɛ a nda o cɛlen nin.

42 Kamballa dianin tɔlɔɔla niaalan kpow, mà de vɛlɛ ɲɛm niaa vaanin o ciɛɔn niaan nin-ndon.

43 Mialaa vanin icali niaa o bɛngu coo-a pialnunnin diolan ma hiow niaa. Niaa pila yɛ, tɔ́ɔ́ niaa lonin kɔlan a dɔɔnanndo háá mo cuu.

44 Mialaa kan vánin niaa ɲɔɔn dɔɔndiaa ni, niaa pila nɔ lɛnin ɲɛ-ɲɛ o ba le nda dɔndaa le. Nda vanin bollen ni, mì niaa va tumndo.

45 Dangalan ndan kpow la toalnin niaa coo, mì la kɔɛ niaa kɔɔli, mì la luei niaa mɔnɛi, háá mì la cuu vu kpede. Kani la biinin diom Mɛlɛka Hala niaa mì la kela o tɔŋnda ndɔlan a o silala ndɔla o yɔngu niaalan coo le.

46 Lan la vanin kanalanndo le niaa a le cuavaa niaa imamaa le fɛɛn a fɛɛn ni.

47 Kani te la tósàl Mɛlɛka Hala niaa vallo a kɔlkɛndɔɔ a ɲaaloo telen niaa nɔ ɲɔɔn o ba taw-vo le,

48 la tosalnin yaamɔaa Mɛlɛka viamnin mà bii niaa-a vallo a yiaan, a bolole vesɛilen, a fɛ́lio, a pɛŋnden. La nɔnin ɲɛ-ɲɛ o ba le. Yaamɔaa kan lonin niaa yɔlɔn n'cilinndon baa o labolo háá ma cii niaa diw kpede.

49 Mɛlɛka cuanin vanaa-mangalaa-isɔɔa pum nɛɛ levil, nɛɛ lɛŋnden le mɛɛlu-a le hunɔɔ niaa biyɔɔ o cɛlen nin, la tuinin sɔɛi ndɛi mangalɛi le. A coŋnin niaa coo mɛ̀ɛ́-mɛ̀ɛ́ kovɔ́ɔ̀ toal ɲɛ o va mɛngɛlaa-o coo nuaa yɛ.

50 Vanaa hɔlta vesɛiya vanaa-mangalaa-isɔaa kan vanin ni. A nɔnin lebɛɛ a kaasonɔ yuuvɛi le, a nɔnin iɲíí a cuaambɔ le.

51 A lonin cɔlua niaa a ɲɛm niaa vanin kovɔɔ a kiɔndɔɔ-on dioo háá mì la cuu vu faw. Kani a melnin niaa ɲɛ-ɲɛ le, a melnin niaa balo le, a melnin niaa mayɛngi le kolɔɔ le, a melnin niaa macuɛi le, a melnin niaa navaa téndé, saa téndé, te kon te cuinaa téndé le, háá mà cii niaa diw kpow.

52 A tiilanin kobila niaalan, mà lo lon háá ma koombiaa kpakila bɛndula niaa va tiindanndo lan o lɛŋnde niaalen kpow nin. Lende nda tiilanin kobilan kpow o lɛŋnde Mɛlɛka Hala niaa yɔngu niaa len nin ni.

53 Tuma yaamɔaa niaa tiilanin kon niaa-o, sangaa a dɛnɛ palaa toalnin niaa coo háá mi la somi hɔ́aa niaa. A toɲa, la sanganin háá mi la de visin poaa niaa a visin cuavaa niaa laandua Mɛlɛka Hala niaa yɔngunin niaa-a.

54 Vana-vana nɔ yiyan kɛndɔɔ a kɔl icanyaa niaa tɛɛn, vana kon tofanin puapilɛ ndɔɔ, laa ndɔ co ndu lɔan kɔɔli-o, a hɔ́aa ndɔa o mɛi yɔnin yoomu-a tofa vɔɔndo ŋɛlɛn,

55 yɔŋii o yɔngu nda visin hɔ́aa ndɔa o siinguu balo ndɔɔ-a-on. Kani ɲɛ-ɲɛ lo lɛnin ndu o ba o sanga yaamɔaa niaa tuisinin kon niaa coo o kobila niaalan kpede nin-ndan-ndo nin te.

56 O niaa tɛɛn, vanalanɔ nɔ yiyan kɛndɔɔ a kɔl icanyaa-o, o ndóò hiow vanlaandua tɔ̀a bɛɛlen-ndo, ndu bɛɛ tofanin pɔnɔ ndɔ o kaola-o, po ndɔɔ a cua ndɔɔ tofa vɔɔndo.

57 Kani le sanga yaamɔɔa tuisinin niaa coo o kobila niaala nda tiilanin-ndan nin-ndo, vanalanɔ kon yeemanin le cɛlɛkpɛ lende o velu sɛnɛi-yo a yala vialaa fulanin ndu-o dioo o vionnɔnndo nin.

58 Te la bìí sɔɔn tɔŋndo ho kpow, mì la kela lecoo le, sɔɔn sɛvan mun o sɛbɔɔ nin-ndon pɛɛn, te la yɔ́ŋ siòònde a diola lebɛɛla kpúlúnkùmala Mɛlɛka Hala niaa le,

59 mɛɛ Mɛlɛka tuisinin niaa a cuavaa niaa imamaa dɛnnda palaala kaamaalan coo. O solinin niaa pavii koloŋii yala siongɔɔ lei a nààla vɔɔnnda cɛ̀wnun te lan.

60 O tuisinin kpundɛla tosan Esipte lan niaa coo mì la holin niaa, kpundɛla niaa va siòònde yɔŋndo lan pɛɛn.

61 Handɔɔ o lan coo, Mɛlɛka tuisinin nààla súú-súù a kpundɛla pelnún ladio o sɛbɛ tɔŋndo ho nin te lan niaa co. O lonin tosaa a niaa lende háá mì la cuu vu.

62 Niaa vanin haa sɛ́lɛ́ bɛndu-bɛndoo maa loeon o halataala-a, la dɔɔnannin mì la lo doolɛ. Kani la biinin diom Mɛlɛka Hala niaa le.

63 Mɛɛ Mɛlɛka ndóò naŋ kɔl le niaa dɛnɛ kɛndɔɔ tosallo a le niaa vangalaa yɛ, o naŋnin vɛlɛ kɔl lende le niaa yɛɛvɔɔ dɔvɔɔ a le niaa ciiyo diwvo. O kon, o faŋanin niaa o lɛŋnde niaa co kɔlan hiɔlɔɔ len coo.

64 Mɛlɛka saŋnin niaa o vanaa-mangalaa-isɔaa celen tɛɛn, kandɔɔ nɛɛ lɛŋnden le mɛɛlu-a kɔ bii háá nɛɛ le mɛɛlu kpengei pilɛi-ya. Lon niaa sooluunin halaa celen ni, a fuɲaa niaa mamaa a niaa pila sina le-a: halaa lapowva a halaa iyɔmnda.

65 La venin a nila ɲulu vanaa-mangalaa-isɔaa kan tɛɛn te. Hali fonda pɛngiaa la nɔnin le bɛngula niaalan kɛsio le. Mɛlɛka lueinin kɔl yulan-yulanndo niaa nin, mì hɔlta niaalan la yɔŋnun yifidii, mì niaa pila fula yoomuan po.

66 Ceen niaa vanin o laasianndo niaa o hɔl, siòònde vanin niaa biyɔɔ icɔl a ipala. La nɔnin tiindan oo tiindan le yoomu niaa siɔdii laci le.

67 Le siòòŋii vanin niaa biyɔɔ-e a le yaamɔaa niaa niaa vanin cɔu-va, idii oo idii la vanin dimio aa: ‹Àá! Màá paalen le del nihau fɔ́!› Icɔl vɛlɛ la vanin dimio aa: ‹Àá! Màá paalen le siɔ nihau fɔ́!›

68 Mɛlɛka minginin niaa Esipte o dɛ̀ndɛ̀lan nin. La muungunin o nɛi yáà dimul niaa aa la muungu lɛ o nɛi kon too coo. Lon niaa pila yeemanin le pisinndo yaamɔaa niaa o ba le siŋnɔnndo cɛa ndaa a buɛyaa ndaa ni. Kɛ vana-vana venin le niaa piondɔɔ le.»


SƆƆN MƐƐLAN MOISE SOO-ON (28—30)

69 Sɔɔn kpema Mɛlɛka vem Moise le yiiyo a Israɛlla o lɛŋnde Moab len nin-ndon co mun ni, handɔɔ o kpema ndóò yii a nda o pembei Horɛb coo-o coo.

© Alliance Biblique en Guinée

Bible Society in Guinea-Conakry
Lean sinn:



Sanasan