Daniɛl 2 - BII BILALɔma tasema Nebukanɛsar sɔl-lan 1 O vɔsi diinndɔɔ nin, o masale Nebukanɛsar len bɛngu, mí ndu Nebukanɛsar pila sɔl lɔan. Mí yiyan ndɔɔ laasian háá mó kpennda lahɔl. 2 Mó viam vannda le vanaa viamaa yavaa, vanaa soaa a loeon o kɔɔ-a, mandea a vanaa mangalaa súúlan kpow veeloo, haliko mi ndáà hun cɔm ndu lɔma o sɔl-lan. Mɛɛ nda hin, má cɔmnun ndu. 3 Mó dimul nda aa: «I sɔl lɔan mí yiyan nuu laasian. I yeema mì la cɔm ya lɔma ya sɔl man-ndan.» 4 Mí vanaa viamaa yavaa kan mulul masaa o aramei nin aa: «Masaa, màá viow yoomu fɔ́! Dimul buɛyaa nɔmnda lɔma n sɔl-lan. O kon, mì n cɔm nɔm kɔlɔ ndɔɔ.» 5 Mí Nebukanɛsar muli aa: «I cii kiolɔɔ o kɔl nuu nin maa te la cɔm ya lɔma ya sɔl-lan a kɔlɔ ndɔɔ le, i co niaa sɛɛsiaa mì pesipesi cɛila niaalan vɔ́-vɔ́. 6 Kɛ, te la cɔm ya pɛ man a kɔlɔ ndɔɔ, la sɔlanin ɲɛm sɔvɛɔn a bɛɛlen ya o ba. Lelan, la cɔm ya lɔma sɔlaa ma man a kɔlɔ ndɔɔ.» 7 Mí vanaa viamaa yavaa mulul vɛlɛ masaa aa: «Masaa, dimul buɛyaa nɔmnda lɔma n sɔl-lan, mì n cɔm nɔm kɔlɔ ndɔɔ.» 8 Mí masaa muli aa: «I ce maa la yeema mi ke niaa lɔ́ɔ́, kani la ce maa i cii sɔɛi kiolɔɔ o kɔl nuu nin. 9 Kɛ te la cɔm ya man te, sɔɛi ya kelun o kɔl-le peelunnin. La cɛlan le ya còòlan dimullo a le ya palaa, háá mí telenndo va cuvɔɔ. Lelan, la cɔm ya lɔma ya sɔl-lan. O kon, i sinanin te la nɔla pɛ le ya man kɔlɔ cɔmndo.» 10 Mí vanaa viamaa yavaa mulul Nebukanɛsar aa: «Masaa, o ceendo coo, vana-vana nɔla ɲɛ n co ɲunaa-o tosa le. Nduyɛ, masa oo masa, o va bɛɛ o bɛndu, mò nɔ kpaayaa taw, o ɲuna vɔ vanaa viamaa yavaa, vanaa soaa a loeon o kɔɔ-a a vanaa mangalaa súú-súù le dɛnɛ vaa nuaa tosaa le. 11 Ɲɛ n co ɲunaa-o kendu taw. Vanaciee oo vanaciee nɔla nɔm mulio yɔngu le, fɔ halaa, a fonda nda calaa co vanndacieea tɛɛn te-a.» 12 O kon, mí masaa tuulu kɔl taw-taw. Mó yii tɔŋndo le vanaa kɔlkalua Babilɔn kpow diwvo. 13 Mí sɔɛi ken tiw nɛɛ-nɛɛ ka maa vanaa kɔlkalua ndaa bɛnda le piɔ́mndo sɔlaa. Má nuwviaa vɛlɛ Daniɛl nda caaŋaa ndɔa le nda diwvo. Hala cɔm Daniɛl lɔma masaa sɔl-lan 14 Mí Daniɛl soaa a taasio o Ariɔk lo, Ariɔk bolle vanaa baalaa masaa pɛɛn, ó va kɔlan vanaa kɔlkalua Babilɔn diwvo-o. 15 Mí Daniɛl ɲuna ndu le kɔlɔ masaa ndóò kelu yamɛi kala-kalɛi vaa lende-o. Mí Ariɔk cɔm ndu sɔɛi lenin kpede. 16 O kon, mí Daniɛl kɔa o masaa lo, mó tɛɛlun ndu le ndu lɔ́ɔ́ yɔngoo, haliko mi ndóò cɔm ndu kɔlɔ lɔma o sɔl-lan. 17 Mɛɛ Daniɛl muungu o ndu lo, mó kɔ cɔm caaŋaa ndɔa Hanania, Mikaɛl a Asaria sɔɛi ken. 18 Má cɛlan le Hala co o halataala-o ɲunaa o piɛilen nin, haliko mi ndóò tuinun nda iɲíí a dɛnɛ kaamaa kon o kɔɔ, yɔŋii ndáà diw nda a vanaa kɔlkalua tɔ̀a Babilɔn latulu. 19 Mí dɛnɛ kaamaa kon cɔmnun Daniɛl o vundulen nin icɔllo. O kon, mó lisa Hala co o halataala-o aa: 20 «Màá diola Hala lan la sɔla biiloo le fɛɛn a fɛɛn! Kani ndu nɔ kɔlkaloo a kpaayaa ni. 21 Ndu yɛlɛmiaa telenndan a tumalan ni, ndu faŋa masaa o masalen coo ni, ndu suili masaa ni. Ndu yɔngu vanaa kɔlkalua kɔlkaloo ni, mò yɔngu vanaa dɛnɛ sinaa sinapɛngoo. 22 Ndu soli sɔɔn yingilɛiyon a sɔɔn viannanndon ceen ni, ndu sina ɲɛ co o ɲumndan nin-ndo ni, kani ɲɛ-ɲɛ co o viannan ndu o hɔl te. 23 Nɔm Hala fuɲaa nia mamaa, i co nɔm sangalaa a nɔm balikaa mello le yɔngu n yɔngu ya kɔlkaloo a kpaayaa-o. Tofa vɔ! A cɔm naa ɲɛ naa n ɲuna nɔm-ndo, a cɔm naa sɔɔn dɔw masaa kɔndɔfili-on.» 24 O kon kɔɔli, mí Daniɛl kɔa o Ariɔk lo, o masaa ndóò vem le kɔlan vanaa kɔlkalua Babilɔn diwvo-o. Mó dimul ndu aa: «Diw vanaa kɔlkalua Babilɔn te. Yɔɔ ya o masaa lo. I cɔmnin ndu kɔlɔ lɔma o sɔl-lan.» 25 Mí Ariɔk keleŋa Daniɛl yɔɔ o masaa lo cɔ́-cɔ́. Mó dimul ndu aa: «Masaa, i saalun langbanɔ pilɛ o vanaa kaasoa fula Yuda-a tɛɛn, o tiwba mò cɔm nɔm kɔlɔ lɔma n sɔl-lan.» Lɔma sɔlaan a piɔmndo o kɔɔ 26 Mí Masaa ɲuna Daniɛl, o ndáà ke diolan aa Bɛlsasar-o aa: «A tiwba ma cɔm ya lɔma ya sɔl-lan a kɔlɔ ndɔɔ?» 27 Mí Daniɛl muli aa: «Masaa, dɛnɛ n yeema le sinaa-o, vanaa kɔlkalua, vanaa soaa a loeon o kɔɔ-a, mandea a vanaa mangalaa súúlan kpow a nɔla nɔm ndu tɛɛsial te. 28 Kɛ Hala pilɛ co o halataala, o cɔɔmuu sɔɔn kɔndɔfillon-ndo. Ndu cɔmnin nɔm masaa Nebukanɛsar ɲɛ yɔŋnunnin siɔdii laci-o ni. Lɔma n sɔl-lan a vunduma n ce o kpele nɔmndo coo-an ma yɔŋnun man ni: 29 «Òó masaa! A va ihini o kpele nɔmndo coo, a va yiyanndo o ɲɛ yɔŋnunnin-ndo coo. O kon, mí Vana-Cɔɔmuu-Dɛnnda-Kɔndɔfiltan-ndo cɔm nɔm ɲɛ yɔŋnunnin-ndo. 30 Ya yɛ, dɛnɛ kaamaa ho cɔmnun ya, kon co dimi le maa ya hiow vannda kpow kɔlkaloo ni. Kɛ o cɔmnun ya haliko mi kɔlɔ ndɔɔ cɔmnun nɔm, ma sina yiyannda co nɔm o kɔl-tan. 31 Òó masaa! Lɔma n sɔl-lan ma yɔŋnun man ni: A va tofaa, má ca piɔm bɛndu-bɛndoo. O va o bɔɔ dɛ! O va tengaa ŋɛlɛngi-ŋɛlɛngi. O va isisi nɔm laci, ndóò vueinun taw o tofaa. 32 Bolle piɔm kon le va le toosiaa a sianin diandan. Takpa ndɔɔ a congúla ndɔlan la va latoosiaa a volin humbon. Dembe ndɔɔ a lɔlula ndɔlan la va a daɲan. 33 Bɛngula ndɔlan la va a cilinnde, pelun ndɔn kpengei pilɛi a cilinnde, kpengei pilɛi a puulu loamaa. 34 A va tofaa, má ca dɔ́ɔ́ mí powvo sɛmba a ba ndɔ o pembei, mó hun soaŋ pelun piɔm kon, pelun toosian mun a cilinnde a á puulu loamaa-on, mó cui mun mululu. 35 O kon, mí cilinnde, puulu loamaa, daɲan, volin humbon a sianion cuinun kpow o lepilɔɔ, mí n siŋnun mɛɛ foeende va o kpele lɔaa n'mallo coo a vɔɔlen nuaa yɛ. Mí hoeiye kɔandu mun selemenden, hali foofoo lo le. Mí pow soŋ kon piɔmndo-o siŋnun pembii bɛnduei, mí i pia lɛŋnden ca. 36 Lɔma n sɔl-lan ma va man ni. Kɔlɔ ndɔɔ co hoo ni: 37 Òó masaa! Nɔm co masa hiow masaa-o ni, kani Hala co o halataala-o yɔngu nɔm masalen, yoomuan, kpaayaa a tɔ́ɔ́. 38 Vanndacieea, visia yondoo nin a yowva coocoo, nɛɛ-nɛɛ nda co, mó luei nda nɔm o ba bɛngu. Mó siinguu nɔm vana bɛndoo nda kpow coo. Nɔm co bolle n'sianile piɔm kon ni. 39 O nɔm kɔɔli, masale celen le cannin vɛlɛ, len le hiawnin dɔɔnanndo a masale nɔmnden ni. O len kɔɔli, masale yàándɔlen le cannin. Masale len le vanin maa idaɲa, le pɛngɛlannin o lɛŋnden kpow coo. 40 Masale hiɔɔlundɔlen cannin vɛlɛ. Len le vanin lekala maa icilin. Mɛɛ cilinnde pesipesi ɲɔɔ mì i cui ndu maa cundu yɛ, lende masale len le pesipesinin masɛi tɔ̀ɛi, mì le cui ndi ni. 41 Pelun ndɔn a suon labɛngun ndɔn n ce mun kpengei ipilɛ cilinnde, kpengei pilɛi puulu loamaa-on yɛ, kon cɔm maa masalen le piɔwnunnin, kɛ kpengei pilɛi vanin ikala maa icilin, maa mɛɛ n ce cilinnde i bingulannde a puulu loamaa yɛ. 42 Mɛɛ n ce suon a pelon kpengei pilɛi cilinnde, a kpengei pilɛi puulu loamaa yɛ, kon cɔm maa masale len le nɔnin yoomuan kpengei pilɛi, kɛ kpengei pilɛi nɔnin mayoomu le. 43 Ma ca cilinnde i bingulannde a puulu loamaa. Kon cɔm maa masaa kan a bɔŋannin o kpemala ivanacieeyalan nin, kɛ a biinannin ladiom te, maa mɛɛ cilinnde i nɔla biilanndo kpáŋ a puulu loamaa le yɛ. 44 O paale masaa kan, Hala co o halataala-o kɛsinin masale tembunin le fɛɛn a fɛɛn te len. Masale len le hiwnin vanaa súú celen o ba le. Le pesipesinin masɛi tɔ̀ɛi mí le tɛɛmbuu ndi, mí len pila le lo lecoo le fɛɛn a fɛɛn. 45 Le dɛnɛ kon cɔmndo n ce powvo sɛmbaa a ba ndɔ o pembei ni, mó cui cilinnde, daɲɛi, puulu loamaa, volin humbon a sianion. Hala bɛndoo cɔm masaa ɲɛ yɔŋnunnin-ndo. Lɔma n sɔl-lan ma co man ni. Kɔlɔ ndɔɔ kpeekpei co vɛlɛ hoo ni.» 46 Mí masaa Nebukanɛsar del o kuumbuan o kɔl coo Daniɛl o labɛngunin. Mó dimi aa a solul Daniɛl sálàá, mà lum ndu ansan. 47 Mó dimul Daniɛl aa: «A toɲa, Hala niaa co Hala hiow halaa kpow-vo ni. Ndu co masa hiow masaa kpow-vo ni. Ndu co vana cɔɔmuu sɔɔn kɔndɔfillon-ndo ni, kani a cɔm ya dɛnɛ kɔndɔfillo ho.» 48 O kon, mí masaa yɔngu Daniɛl fonda bɛndoo. Mó yɔngu ndu ɲɛm sɔvɛɔn taw-taw. Mó kɛsi ndu bollen o tàndá Babilɔn-ndo kpow coo, mó handu ndu bolle vanaa kɔlkalua Babilɔn kpow. 49 Mí Daniɛl ɲuna masaa le Sadrak, Mesak a Abɛd-Neko siinguuo simlacia le Babilɔn. Daniɛl pila va o masaa lo bɛɛ. |
© Alliance Biblique en Guinée
Bible Society in Guinea-Conakry