2Masaa 17 - BII BILAOsee, masa mɛɛlaa Israɛl 1 Vɔsi Ahas suili vɔsilan tɔ́ a latiɔn o masalen coo Yuda-o, mí Osee po Ela-o siŋnun masaa Israɛl. Samari o va icali ni. Mó tosa masalen vɔsilan laŋɔmahiɔɔlu. 2 Mó tosa ɲɛ hɛnan Mɛlɛka loo, kɛ o ve maa masaa tasea Israɛlaa tosa masalen ndu laci-a le. 3 Mí Salmanasar, masaa Asiri hun del ndu coo a cɔwvo, mí Osee luɛi ndu o ba bɛngu, mó va muloo malɔɔ ndu o ba. 4 Kɛ telen pum, mí masaa Asiri ciiku maa Osee yii ndu dúmbú, kani mí Osee yaa kiilaa o So lo, masaa Esipte pɛɛn, mó kɛɛ le muloo malɔɔ Salmanasar, masaa Asiri o ba mɛɛ ndóò dema ndu malɔɔ ndu o ba yɛ. Le hee, mí masaa Asiri bii Osee, mó mal ndu o kaasoo. 5 O kon, mí ndu masaa Asiri kon hun del lɛŋnde Israɛl-ten coo a cɔwvo, mó kɔ tiila Samari háá le vɔsilan tan yáá. 6 O vɔsi ŋɔmahiɔɔlundɔɔ nin o masale Osee len bɛngu, mí masaa Asiri bii Samari, mó kɔa a Israɛlaa va lon-nda o biyɔɔ nin o lɛŋnde ndɔlen nin. Mó kɔ kɛsi nda o tàndá nɔ diolan aa Halah-o nin, o peo Habɔr kɔngɔ, o lɛŋnde Kosan-nden nin a o kobila Mɛdea nin. Ɲɛ yɔŋ mí masalen Israɛl le tambu-o 7 Dɛnnda lan la tosan fúú le, kani hakio Israɛlla ndáà cua a Mɛlɛka Hala ndaa ni, Hala soli nda o lɛŋnde Esipte len nin Faraɔnnɔɔ, o co masaa Esipte-o o ba-o pɛɛn. Kani halaa celen ndáà mulin sooloo ni. 8 Má luei balan o naamula vanaa Mɛlɛka ndóò hɛlu lɛŋnden o ba mó ke Israɛlla len-nda nin. Lende masaa Israɛlla ndáà tosá ni. 9 Mí Israɛlla tosa dɛnnda bɛnda a Mɛlɛka Hala ndaa le lan o vionnɔnndo nin. Má cɔaw tombon o kobila ndalan kpow nin, kandɔɔ o cɛila kpalilla, kɔlan tiiyaa háá o kobila mayoomulan kpow. 10 Má tɔal powta soolaalan a sungbuma soolan o pembon kpow coo a o yɔmii puiyɛi kpow bɛngu. 11 Lon nda va cuɛima cun kɛndɛan lomɔɔ o tombon ni, mɛɛ vanaa-mangalaa-isɔaa Mɛlɛka ndóò tow nda laci-a va tosaa yɛ. Má tɛɛmbuu Mɛlɛka kɔllo a dɛnnda vɔɔnnda lan. 12 Má sooluu piɔmaa Mɛlɛka ndóò kuuna nda sooloo-a. 13 Mí Mɛlɛka yondal Israɛlla a Yudaa a sondola vanaa-tɛɛngaa-diom Hala-a ndɔa a vanaa ca sɔɔn lacion-nda, mó dimul nda aa: «La mangalan a dɛnnda niaala vɔɔnndan, mì la bii tɔŋnda nilan a silala nilan, mì la kela o tɔŋ ya sɛval fuɲaa nia mamaa-o coo, tɔŋ ya yɔngu niaa fulaa vanaa nia baalaa o ba-o, vanaa-tɛɛngaa-diom Hala-a pɛɛn.» 14 Kɛ a yeŋ lani le, má kindi nilan, mɛɛ fuɲaa ndaa mamaa ndáà tosa má kɛɛ le Mɛlɛka Hala ndaa laalanndo yɛ. 15 A yondal Mɛlɛka ndóò yondal nda kon-ndo kpede, má kɛɛ silala ndɔlan a kpema ndóò yiilu fuɲaa ndaa mamaa-o. Má mulin halaa fondoa sooloo. Lelan mí nda pila siŋnun vanaa fondoa, má del vanaa-mangalaa-isɔaa va icali nda ikɛi-ya kɔɔli o kelala ndalan nin, vanaa Mɛlɛka ndóò kuuna nda le delɔɔ kɔɔli-a pɛɛn. 16 Má mulul silala Mɛlɛka Hala ndaa kɔɔ, má cɔaw navaa téndéa a ciliŋun teengian, má cɔaw yɔm soolaa. Má baŋ vulan ɲɛm pangelen co o halataala-on o labɛngunin, má sooluu vɛlɛ Baal. 17 Má loam poaa ndaa a cuavaa ndaa laandua o yin le nda sálàlan solio. Má luɛi dɛnnda mangalaalan a dɛnnda lekueilan tosaa, má vɔngulun o dɛnnda vɔw Mɛlɛka o hɔl-tan tosaa nin, má tɛɛmbuu ndu kɔllo. 18 O kon, mí Mɛlɛka tuulu kɔl taw-taw a Israɛlla, mó faŋa nda ndu pila o hɔl few. Fɔ polale Yuda len daama mí le lo. 19 Kɛ hali vanaa fula kan o polale Yuda len nin-nda, a bii tɔŋnda Mɛlɛka lan te, Hala ndaa pɛɛn. Maa Israɛlla koni nda bɛɛ kela ni. 20 Mí Mɛlɛka kɛɛ cuavaa Israɛlla kpow, mó tuisi nda siɛmbulan, mó mal nda vanaa del vannda coo-a o ba. O mɛɛlulan mó toaw nda, má faŋan ndu o hɔl few-few. 21 Kani mí Israɛlla soli bollen o masale cuavaa-imamaa David-a bɛngu, má siinguu Yeroboam po Nebat-o masaa, mí ndu masa nda kon faŋa nda o nɛi Mɛlɛka-o coo, mó luei nda pelon o haki vɔɔn-vɔɔndo nin. 22 Má luɛi niko hakila Yeroboam ndóò tosa lan kpow tosaa, a kpakpala o kɛ́-kɛ̀ le, 23 háá mí Mɛlɛka toaw nda, má faŋan ndu o hɔl, mɛɛ ndóò dimi ndi a sondo vanaa ndɔa baalaa yɛ, vanaa-tɛɛngaa-diom Hala-a pɛɛn. Má kɔa a Israɛlla levil polon o cɛlen nin, o lɛŋnde Asiri len nin. Má kɔ va lon háá paalen nden. Nɛɛ Samaria cɛn tum-nda 24 Mí masaa Asiri hun a vannda pum fulaa Babilɔn, Kuta, Ava, Hamat a Sefarvaim, mó kɛsi nda o fonda Israɛlla o kobila va o tàndá Samari-o nin-ndan nin. Mí vanaa kan hialu tàndá Samari-o, má cal o kobila va lon-ndan nin. 25 Ndáà kandɔɔ calle lon, a ve Mɛlɛka vo le, mí Mɛlɛka solul nda yàlàá, mí yàlàá kan kɔ diw nda. 26 Má dimul masaa Asiri aa: «Vanaa-mangalaa-isɔaa n hin haa má kɛsi nda o kobila co o tàndá Samari-o nin-ndan-nda, a sínà mɛɛ vana biilu hala co o lɛŋnden nden nin-ndo le. O solul nda yàlàá, yàlà kon co nda diwvo pila. Kani a sina tanala hala naa n nɔ o lɛŋnden nden nin-ndo lan te.» 27 O kon, mí masaa Asiri dimi aa: «La mingi vana-solia-lasálàá pilɛ o a niaa hin fulaa lon-nda tɛɛn, mó kɔ va lon le nda dina hala co o lɛŋnde len nin-ndo pɛɛkoo.» 28 Mí vana-solia-lasálàá pilɛ o vanaa-solia-lasálàá ndáà bii Samari má kɔa a nda-a tɛɛn kɔa, mó kɔ va icali Betɛl le nda cɔmndo mɛɛ ndáà bɛnda le siòòŋii Mɛlɛka-e nɔu yɛ. 29 Kɛ mí vanaa-mangalaa-isɔaa kan a cɔaw piɔmaa ndaa o kobila yɛ́-yɛ́la nda va icali nin-ndan nin, má kɛsi nda o tongola máánndan nin o tombun Samaria ndáà soli-on. 30 Mí vannda Babilɔn toosiaa piɔmndo Sukɔt-Benɔt, mí vannda Kut toosiaa piɔmndo Nɛrkal, mí vannda Hamat bɛɛ nda toosiaa piɔmndo Asima. 31 Mí vannda Ava toosiaa piɔmnda Nibhas a Tartak, mí vannda Sefarvaim a soli poaa ndaa sálàá o Adramelɛk a Anamelɛk lo, halaa Sefarvaim pɛɛn, má loam poaa ndaa kan o yin. 32 Mɛɛ ndáà va vɛlɛ Mɛlɛka biiloo yɛ, má hɛli vanaa-solia-lasálàá nɛɛ-nɛɛ ka le sálàlan solio o tombon. Mí vanaa-solia-lasálàà kan va baala kon tosaa le nda o máánnda va o tombun ndan-ndan nin. 33 A va Mɛlɛka biiloo, ma va vɛlɛ halaa ndaa sooloo maa mɛɛ naamula vanaa-mangalaa-isɔɔa nda fula tɛɛn-nda lan la va yɛ. 34 Háá paalen nden, a connun-ndɔ o naamula ndala paandulan nin tuŋ. A nɔ siòòŋii Mɛlɛka le, a co kela o silala ndalan coo kpeekpei le, a co vɛlɛ kela o tɔŋndan a o silala Mɛlɛka yɔngu cuavaa Yakɔb-a lan coo le, Yakɔb ndóò ke diolan aa Israɛl-lo pɛɛn. 35 Nduyɛ, mí Mɛlɛka ndóò yii kpemaa a poaa Yakɔb-a, mí ndóò dimul nda aa: «La sóólùù halaa celennda le, la baŋ vulan nda o labɛngunin te, la biilu nda le, la solul vɛlɛ nda sálà le. 36 Kɛ la ke ya Mɛlɛka bɛɛlen, ya soli niaa o lɛŋnde Esipte len nin a kpaaya bɛndoo-o pɛɛn. Ya o labɛngunin niaa bɛnda le vulan baŋɔɔ ni, ya niaa bɛnda le sálàlan solullo ni. 37 La bii silalan, tɔŋndan a pɛɛkula ya sɛval niaa lan, mí la kela lecoo, la bɛnda mì la sooluu halaa celennda le. 38 La pɔɛ́ɛ́nùn kpema ya yii a niaa-o le, la sóólùù halaa celennda le few. 39 Ya Mɛlɛka Hala niaa daama niaa bɛnda le biiloo ni. O kon i baŋanin niaa yaamɔaa niaa kpow o ba.» 40 Kɛ mí vanaa kan a kɛɛ le sɔɛi ken biyɔɔ, má va hiovɔɔ laci a kelaa o naamula ndala paandulan coo. 41 Mí vanaa-mangalaa-isɔaa kan a va Mɛlɛka biiloo a piɔmaa ndaa sooloo. Háá paalen nden, ɲɛ pilɛ fuɲaa ndaa va tosaa-o koni poaa ndaa a poaa ndaa imamaa co vɔ tosaa ni. |
© Alliance Biblique en Guinée
Bible Society in Guinea-Conakry