1Masaa 18 - BII BILASálàá o pembei Karmɛl coo 1 Telen vilɛi hiovɔɔ o kon kɔɔli, mí sɔɛi Mɛlɛka-e dimulun Elii o vɔsi yàándɔɔ nin aa: «Kɔ, mà kɔ cɔmnun masaa Akab, kani i co hunɔɔ piɔɔ tuisi o lɛŋnden coo.» 2 Mí Elii kɔa, mó kɔ cɔmnun Akab. Telen kon, yiaan ma va Samari taw-taw. 3 Mí Akab veelu Obadia va simlacinɔ cɛi lemasaa-o. Obadia kon yɛ, ndóò nɔ siòòŋii Mɛlɛka-e taw-taw. 4 Telen kon kpeekpei Yesabɛl va vanaa-tɛɛngaa-diom Hala-a diwvo ni. Mí Obadia cua vanaa-tɛɛngaa-diom Hala-a n'van kɛmɛ, mó kɔ vian nda kundalan tan tiɔn o buululan nin, ba pilɛ n'van beleŋuɛɛnu, baa pilɔɔ vɛlɛ n'van beleŋuɛɛnu. Mó va nda mɛnndan a baloo yɔngoo. 5 Mí Akab dimul Obadia aa: «N kɔ, mì n kɔ balu o lɛŋnde naalen coo, mì n kei nɛɛ-nɛɛ soonnda mamɛnndan a peelan la co, bɔɔle mì n saalun bil puiyaa, mì n dɔw soa a milɛɛa balo, o kon n dii lɛnin cɔlu le.» 6 Má piɔvan nɛilan le nuwviaa, mí Akab kɔa kpengei pilɛ, mí Obadia ndu kɔa kpengei pilɛi. 7 Obadia lo kɔlan o nɛi, mó bɔŋan nda Elii, mó sina ndu, mó del o kuumbuan ndu o labɛngunin, mó ɲuna aa: «Vɛ̀ɛ̀ nɔm lekɛ́ndɛi ni, fallo Elii?» 8 Mí Elii mulul ndu aa: «Oi, ya ni. Kɔ, ma kɔ dimul Akab vana nɔm bɛndu aa Elii co hunɔɔ.» 9 Kɛ mí Obadia ɲuna ndu aa: «Haki yɛɛ nɛ ya tosa yɛ ma va ya malɔɔ Akab o ba, ya buɛi nɔmndo? Le ya diyɔɔ le n co ya yɔɔ lon nuaa le? 10 Nduyɛ, le Mɛlɛka Hala nɔm co hoo yoomu-o ya co nɔm toɲaa dimullo nuaa ni: Nɛɛ-nɛɛ masaa Akab ndóò vem pɛ vannda nɔm kɔɔli o vanaa-mangalaa-isɔɔa tɛɛn a o masaa lo, mì vanaa kan ndáà dimi maa nɔm co nda tɛɛn ndon te, mɛɛ mì ndáà mɛnan po maa a ci nɔm te few-few. 11 A kon kpow nɔm co ya vomɔɔ o vana ni bɛndoo lo ni le kɔlan ndu dimullo aa ‹Tofa vɔ Elii!› 12 Nduyɛ, te i faŋan pɛ dɔ́ɔ́ nɔm ikɛi, kɔl Mɛlɛka-o co nɔm koma cua, mò yɛɛ nɔm nɛɛ ya sina le-a. Akab hin pɛ mò ci nɔm te, vɛ̀ɛ̀ diyɔɔ le o diinin ya le? Nduyɛ, kabi i va vɔ felengi, mí ke Mɛlɛka bɛɛlen. 13 Vɛ̀ɛ̀ kabi bɛɛ a tui ɲɛ ya tosa lɔ́ɔ́ Yesabɛl va vanaa-tɛɛngaa-diom Hala-a diwvo-o le? Yáà ven nda lende o buululan nin kundalan tan tiɔn ni, mí vian nda baa n'van beleŋuɛɛnu, baa pilɔɔ vɛlɛ n'van beleŋuɛɛnu. Mí va nda mɛnndan a baloo keo. 14 Te nɔm vem pɛ ya sisa le kɔlan vana ni bɛndoo dimullo aa: ‹Tofa vɔ Elii!› O co ya diyɔɔ.» 15 Kɛ mí Elii dimul ndu aa: «Te Mɛlɛka co yoomu, Mɛlɛka-Nɔ-Kpaayaa-Kpow-vo, o ya co baalaa tosallo-o, fɔ mì kɔ cɔmnun hau Akab!» Elii kɔ cɔmnun Akab 16 O kon mí Obadia komal Akab, mó kɔ downun ndu kona. Mí Akab can kɔlan Elii bɔŋaa. 17 Ndóò cɔu dɔ́ɔ́ Elii, mó dimul ndu aa: «Má cè nɔm! Nɔm co hoo dɛnɛ palaa tuisio Israɛlla coo-o!» 18 Mí Elii mulul ndu aa: «O co ya le co dɛnɛ palaa tuisio Israɛlla coo le, kɛ nɔm pila kpeekpei a yungu fuɲa nɔm-ndo, niaa co dɛnɛ palaa tuisio Israɛlla coo ni. Kani la kɛɛ le tɔŋnda Mɛlɛka lan biyɔɔ, mí la mulin Baalla sooloo. 19 Viom-ndɔ hau vannda, mà kɔ veelu Israɛlla kpow, mà hun cuungian ya ikɛi o peembei Karmɛl coo nanu, mà veelu vɛlɛ vanaa-tɛɛngaa-diom Baal-la n'van kɛmɛ lehiɔɔlu a beleŋuɛɛnu, a co sɔɔn Baal-lon tɛɛnguuo-a, a n'van kɛmɛ lehiɔɔlua co vanaa-tɛɛngaa-diom piɔmndo Asera-a, a dia ɲɛdiaa latulu nda Yesabɛl-aa-a kpow.» Elii nda vanaa-tɛɛngaa-diom Baal-la o peembei Karmɛl coo 20 O kon mí Akab veelu Israɛlla nda vanaa-tɛɛngaa-diom Baal-laa kan kpow, má bɔɔŋian o pembei Karmɛl tullo. 21 Mí Elii sɔɔnguu vannda kpow o hɔl, mó ɲuna aa: «Lɔ́ɔ́ kuɛɛ nɛ niaa sanga yɛnin a dɛnndan ndan kpɔɔndiaa? Te Mɛlɛka Hala co Hala kpeekpeiyo ni, mɛɛ la mulin ndu kɔɔli. Te piɔmndo Baal co yɛ hala ni, mɛɛ la lo ndu kɔɔli.» Kɛ a mulul ndu mɛ̀ɛ́-mɛ̀ɛ́ le. 22 Mí Elii soaa vɛlɛ, mó dimul vannda aa: «Ya ya, ya pilɛ kpé lo o vanaa-tɛɛngaa-diom Mɛlɛka-a tɛɛn ni. Vanaa-tɛɛngaa-diom Baal-la yɛ nda co n'van kɛmɛ lehiɔɔlu a beleŋuɛɛnu. 23 La yɔngu naa navaa tovaa nda ŋiɔn. Nda hɛlí o pilɛ, mà sɛŋ ndu, mà kɛsi visin ndɔn o yɔmnde coo, kɛ a mɛndul leyin te. Mì ya bɛɛ sɛŋ tovaa pilɔɔ, mì kɛsi ndu o yɔmnde coo, kɛ i mɛndulnin leyin te. 24 Mà piɛi hala ndaa, mì ya bɛɛ piɛi Mɛlɛka. Hala mulinin piɛilen, mò tuisi yinnden-ndo, mɛɛ ndu co Hala kpeekpeiyo ni.» Mí vannda kpow a cɛl aa: «Ava, o naŋ lende.» 25 Mí Elii dimul vanaa-tɛɛngaa-diom Baal-laa kan aa: «La hɛli fɔlɔn tovaa o pilɛ o a ŋiɔnda ha tɛɛn, mí la kandu, kani niaa co sɛ́lɛ́ ni. La piɛí hala niaa, kɛ la mɛndul leyin te.» 26 Má bii naw tova ndáà cɔm nda-o, má toosiaa ndu. Kandɔɔ idiiyo háá a paale kálàlen, a va huuloo a yolan balɔɔ o fonda-loamaa-lasálà ndaa cɔwvo, má va Baal piɛiyo a dimio aa: «Baal mulul naa!» Kɛ kpɛkɛlɛ bɛɛ a tui le, a sɔla muli le. 27 Paalen tiiyaa o pol, mí Elii va nda mamɔɔ aa: «La cɔɔlu deŋi kpélén, kani hala o co ni, o nɔ kpekulan taw. Bɔɔle o dɛnɛ pum coo o co vɔ yiyanndo ni, bɔɔle o bahavɛiyo pum nin o co vɔ ni, bɔɔle kelanndo o kɔɛnnun yɛ ni, ko o lɔan o connun yɛ ndo-u. O co tiondɔɔ.» 28 O kon, má cɔɔlu deŋi coocoo kpélén. Mɛɛ naamu ndaa va yɛ, mí nda pila va boolɔnndo a mɔɔn cɔwvon a á báltan háá mí koovan ma va nda tolɔɔ lekɔɔ. 29 Paalen léè hiovɔɔ o pol, má kandu vɛlɛ Baal piɛiyo coocoo háá mí telen solia lasálàá tiiya. Kɛ kpɛkɛlɛ bɛɛ a tui le, a sɔla muli le, a ci vɛlɛ tɔɔmasele kɛ́-kɛ̀ le. 30 O kon kɔɔli, mí Elii dimul vannda kpow aa: «La sɔɔnguu nanu.» Má sɔɔnguu ndu ikɛi, fonda-loamaa-lasálàá va o puusiaa, mí Elii mingi ndu toosiaa. 31 Mó cua powtan tɔ́ a latiɔn mɛɛ polama poaa Yakɔb-a ma va yɛ. Yakɔb, o Mɛlɛka ndóò dimul maa a veelunin ndu aa Israɛl-lo pɛɛn. 32 Mó cɔaw fonda-loamaa-lasálà Mɛlɛka-o a powta lan. Mó toaw soondo o fonda kalaa balɔɔ sɔ́, vanáà vow mɛnndan litililan beleyaa o soon kon nin. 33 Mó toosiaa yɔmnde o fonda-loamaa-lasálàá coo, mó siaŋ naw tovaa, mó kɛsi ndu o yɔmii ken coo. 34 O kon kɔɔli, mó dimul vanaa va lon-nda aa: «La pei mɛnndan o kpɛɛnɔn mún hiɔɔlu nin, mì la hulu man o sálàá coo a o yɔmnde coo.» Má hulu man. Mó dimul vɛlɛ nda aa: «La cɔɔlu vɛlɛ tosa lende!» Má cɔɔlu. Mó dimul nda le cɔɔloo lende háá bɛmbɛ leyáá, má cɔɔlu lende. 35 Mí mɛnndan ma lo tolɔɔ o fonda-loamaa-lasálàá balɔɔ háá mí soondo pia cá. 36 Telen solia lasálàá tiiyaa, mí Elii vana-tɛɛngaa-diom Hala-o sɔɔnguu, mó piɛi aa: «Mɛlɛka, Hala Abraham-ndo, Hala Isaak-o a Hala Yakɔb-o! I yeema mì vannda sina hau maa nɔm kpeekpei co Hala o lɛŋnde Israɛl-ten nin ni, maa vana nɔm baalaa ya co ni, maa nɔm cɛl vɛlɛ ni mí tosa dɛnndan ndan kpow. 37 Yandi Mɛlɛka, mulul-la! Mulul-la haliko mi vannda ha sina maa nɔm co Mɛlɛka ni, Hala kpeekpeiyo pɛɛn, mà sina maa nɔm co vana mangalà kɔlta ndalan-ndo ni.» 38 O kon mí Mɛlɛka tuisi yinnden, mí le loam sálàá, yɔmnde, powtan a puuloo, mí le veesiaa vɛlɛ mɛmma va o soondo nin-ndan. 39 Telen vannda kpow ce kon-ndo, má deli a kuumbuannda lɛŋ, má dimi aa: «Mɛlɛka co Hala kpeekpeiyo ni! Mɛlɛka co Hala kpeekpeiyo ni!» 40 Mí Elii dimul nda aa: «La biw vanaa-tɛɛngaa-diom Baal-la kpow, o kɛ́-kɛ̀ hialun niaa le dɛ!» Má biw nda. Mí Elii toal a nda o pee pɔmbɔɔ Kison kɔngɔ, mó kɔ kili nda bololan. Valo kàlà-kálàá cuu mí piɔɔ kandu siaa 41 Mí Elii dimul Akab aa: «Kɔ ma kɔ dio ɲɛdiaa, ma kol, kani i co tueyɔɔ piɔɔ kuŋndo.» 42 Tuma Akab va kɔlan ɲɛdiaa dioo a kolɔɔ-o, mí Elii hel o pembei Karmɛl tullo, mó tundun háá lɛŋ, mó luei hɔlaa ndɔa o vulan tɛɛn, 43 mó dimul buɛi ndɔɔ aa: «Hel ma kɔ mɛɛndan kpengii mɛmma ihɛlle.» Mí buɛi kon hel, mó tofa, mó muungu, mó dimi aa: «Ɲɛ-ɲɛ co lon te.» Mí Elii lo ndu vomɔɔ lende háá bɛmbɛ leŋɔmmɛw. 44 O bɛmbɛ ŋɔmmɛwndɔɔ, mí buɛi kon dimul Elii aa: «Tofa vɔ, yumbuyumboo co cɔnɔnndo o mɛmma ihɛllan coo, ɲɛ-pɔmbɔ nuaa o co ni maa ba niŋ vanaciee.» Mí Elii dimi aa: «Mɛɛ hel cɔ́-cɔ́ ma kɔ dimul Akab maa o toosiaa sofɛlɛa ndɔa mò tol, yɔŋii piɔɔ bii ndu.» 45 Fɔ́ɔ́fɔ̀, mí halataalaa piimiaa kpilo, mí hoeyii fùkù-fùkùei can, mí piɔɔ bɛndu-bɛndoo kandu siaa. 46 Mí Mɛlɛka luei Elii yoomuan, mó yiinun yáwlen o caŋ, mó va Akab ɲaanɔnndo laci háá Yisreɛl ciee-lekɔɔ. |
© Alliance Biblique en Guinée
Bible Society in Guinea-Conakry