Bi Bujiaba 9 - U TIENU MAAMA TILI 2013

Abimeleki tua bado

¹ Yerubaali bijua Abimeleki den gedi Sikemi dogu nni, o yaatieba po, ki juogi leni ba leni o naa buolu kuli, ki yedi:

² «N mia yi, yin buali Sikemi yudanba kuli, bi yaa bua Yerubaali bijapiileleedibe n diedi yi, ki cie niyendo n diedi yi? Yin tiadi mo ke n kpi leni yi.»

³ O yaatieba den waani Sikemi yudanba wan yedi yaala. Bi den jagi ke bi baa ŋoadi wani Abimeleki yaa puoli, kelima bi den yedi bi pala nni: «O tie ti kpiilo.»

⁴ Bi den taa bi bulo Baali-Beliti dieli nni kujapiena piilele, ki puni o. O den taa laa kujapiena, ki yini ti niyuogidi leni a puapuagida, ke bi ŋoadi o.

⁵ O den gedi Ofiri, ki kua o baadiegu nni, ki kpa o kpeliba Yerubaali bijaba, jaba piilele yeni, tanyengu po. Yerubaali bijuogu Yotam bebe n den cia, kelima o den wuoni.

⁶ Lani, Sikemi yudanba leni Beti-Milo yaaba kuli den taani. Bi den gedi seni tibu kani, Sikemi dogu nni ki kuu ku tangu kani, ki dini Abimeleki li bali.

Yotam kpanjama

⁷ Yotam n den gbadi yaala n tieni, o den gedi ki sedi Garisimi juali yuli po, ki tiani ki yedi Sikemi yaaba: «Yinba Sikemi yudanba, cengi mani nni, ke o Diedo mo n cengi yi.

⁸ Dayenli i tiidi den fii ke bi baa dini o bado wan yaa tugi bi yuli. Bi den yedi olivie tibu: ‹Tugi ti yuli.›

⁹ Ama olivie yeni den guani ki yedi ba: ‹Naani yi tama ke n baa ŋaa n kpama, ban kpiagidi o Diedo leni bi nisaaliba leni yaama, ki gedi ki ban yaa laani i tiidi yula po?›

¹⁰ Lani, i tiidi den yedi bu kankanbu: ‹Fini, cua ki tugi ti yuli.›

¹¹ Ama bu kankanbu den guani ki yedi ba: ‹Naani yi tama ke n baa ŋaa n manu leni n bonluonkamanla, ki gedi ki ban yaa laani i tiidi yula po?›

¹² Lani, i tiidi den yedi duven tibu: ‹Fini, cua ki tugi ti yuli.›

¹³ Ama duven tibu den guani ki yedi ba: ‹Naani yi tama ke n baa ŋaa n duven, yua n mangidi o Diedo leni bi nisaaliba pala, ki gedi ki ban yaa laani i tiidi yula po?›

¹⁴ Lanwani, i tiidi kuli den yedi ku konkongu: ‹Fini, cua ki tugi ti yuli.›

¹⁵ Ku konkongu den guani ki yedi: ‹Li yaa tie leni yantiaŋanle ke yi bua min tua yi bado, yin cua mani n soangu nni. Yeni yàá ka, u mu baa ña mini ku konkongu nni, ki buoni Liban sediri tiidi.›

¹⁶ Lanwani, yin dini Abimeleki li bali yeni, naani yi tieni yaala n tiegi? Naani yi tieni Yerubaali leni o deni yaaba po yaala n ŋani? Naani yi guani o mi ŋanma, wan tieni yi po yaa ŋanbili kuli po?

¹⁷ Wani, n baamado den tuogi yi po bu toabu leni yi yibalinba, ki luni o miali ki faabi yi Madiani yaaba nuu nni.

¹⁸ Ama yimo fii dinla, ki sedi o diegu po ki kpa o bijaba, jaba piilele tanyengu po. Yi dini o puotuado bijua Abimeleki li bali, ke o tua yinba Sikemi yaaba bado, kelima o tie yi kpiilo po.

¹⁹ Lanwani, yin tieni Yerubaali leni o diegu yaaba yaala dinla, yi yaa tieni o po leni yantiaŋanle, Abimeleki n mangi yi pala, yimo n mangi o yaali.

²⁰ Ama li yàá tie yeni, u mu n ña Abimeleki kani, ki buoni yinba Sikemi yudanba leni Beti-Milo yaaba, ki go ña Sikemi yudanba leni Beti-Milo yaaba mo yaa kani, ki buoni Abimeleki.»

²¹ Li yaa puoli, Yotam den fii ki sani ki gedi Beedi, ki ban ye lankani ki foagidi leni o kpelo Abimeleki, kelima o den jie o.

Sikemi yaaba fiini Abimeleki po mi yiema

²² Abimeleki den diedi Isidayeli yaaba binataa.

²³ Li yaa puoli, o Diedo den soani mi paadima yantiali Abimeleki leni Sikemi yudanba siiga, ke bani Sikemi yudanba fiini mi yiema Abimeleki po.

²⁴ Yeni, bikuli den baa gaa ban tieni Yerubaali bijapiileleediba yaa biadima panpaani. Bi soama baa guani ki jiidi bi naataanu Abimeleki yua n den kpa ba yuli po, ki go jiidi Sikemi yudanba yaaba n den todi o ke o kpa ba mo yaa yula po.

²⁵ Sikemi yudanba n den bua ki tieni Abimeleki yaala n bia, bi den wuoni bi niba a juana yula po, ke bi fenli yaaba n tagi u sanu ki pendi bi kani. Bi niba den waani Abimeleki laa bonla.

²⁶ Dayenli, Ebedi bijua Gaali den cua Sikemi, wani leni o naataani. Sikemi yudanba den taa bi dugidi, ki bili o po.

²⁷ Bi den kua bi kuani nni, ki cie bi duventiidi bonluonkaala, ki ŋmiani ki ñani mi ñima, ki tieni u badu. Bi den kua bi bulo dieli nni ki dini, ki ñuni, ki soli Abimeleki.

²⁸ Ebedi bijua Gaali den yedi: «Ti tie be yaa nibuolu yo Sikemi ne, ki baa cedi Abimeleki n yaa die ti? Wani Abimeleki tie ŋme yo? Waa tie Yerubaali bijua ka? Waa teni ke Sebuli ka gobidi u dogu? Tin yaa ŋua mani Hamori, wani yua n cilini Sikemi dogu. Ti nan baa gaa lede ki yaa ŋua Abimeleki mo?

²⁹ N yaa bi tugi Sikemi yaaba yuli, n bi baa jiini Abimeleki.» O den kpaani ki yedi: «Abimeleki, pugini bi toatieba, ki cua ki tuogi leni nni.»

³⁰ U dogu guveneeri Sebuli n den gbadi Ebedi bijua Gaali n maadi yaala, o pali den beni.

³¹ O den soani a tonda ŋasiili nni, ban ban le Abimeleki, ki yedi o: «Ebedi bijua Gaali leni o naataani cua Sikemi, ki tudi u dogu yaaba ke ban fiini a po mi yiema.

³² Lanwani, ŋan fii ku ñiagu, fini leni yaaba n ye leni a, ki wuoni i kuani nni.

³³ Ŋan faa ki cua ku tiŋaapanpangu, u yienu yaa pudi yaa yogunu, ki baa u dogu. Gaali leni yaaba n ye leni o yaa ñani ki baa tuogi leni a, ŋan soani o ŋan fidi maama.»

³⁴ Abimeleki leni yaaba n den ye leni o kuli den fii ku ñiagu, ki boagidi caganaa, ki ban wuoni ki kuu Sikemi.

³⁵ Ebedi bijua Gaali den ñani ki sedi u dogu bilinciami buliñoabu kani. Abimeleki leni yaaba n den ye leni o kuli den ñani bi wuonkaani nni.

³⁶ Gaali den laa ba, ki yedi Sebuli: «Diidi, bi niba n ban ña a juana yuli po ki ji yeni.» Sebuli den guani ki yedi o: «A juana jinjinde ke a nua ki tua niba.»

³⁷ Gaali den yedi: «Laa pia kuli tama, niba n li ña u dogu siiga juali po ki ji, bine mo tagi a baabuula tibu seni yaa sanu ki kpendi ne.»

³⁸ Sebuli den guani ki yedi o: «A macianma yeni kuli ye le? Fini ka den yedi ke Abimeleki yaa tie ŋme, ke yi baa yaa ŋua o? Ŋan den fali yaaba naani n yeni. Ji gedi ki ban tuogi leni ba.»

³⁹ Lanwani Gaali den gaa Sikemi yudanba liiga, ke bi tuogi leni Abimeleki bu toabu.

⁴⁰ Abimeleki den ŋoadi ki deli o ke o sani. Bi den poagili bi niba boncianla, ke bi baali ki ku ki ban tuoni hali u dogu bilinciamu buliñoabu kani.

⁴¹ Abimeleki den ban sedi Aluma dogu. Sebuli mo den deli Gaali leni o naataani ki ñani ba Sikemi, ki kuani ba, ban da go ŋmaa likani.

⁴² Li dalieli, Abimeleki den gbadi ke Sikemi yaaba baandi ke bi baa gedi i kuani.

⁴³ O den taa o toatieba, ki boagidi ba cagataa ke bi wuoni wuoni i kuani nni. Wan den laa ke Sikemi yaaba ña u dogu nni, o den fii ki tuogi ki pua ki paadi ba.

⁴⁴ A cagilieda n den baa yaa niba n ye i kuani nni ki kpaani ba yaa yogunu, Abimeleki leni o yaa cagili den jaligi ki ban jia ki sedi u dogu bilinciamu buliñoabu po.

⁴⁵ Abimeleki den tundi ki moa leni u dogu. O den paadi u, ki kpa u niba. O den bolini u cain, ki taa mi yaama ki pagi likani.

⁴⁶ Yaaba n den ye Sikemi diefoagili nni n den gbadi laa laabaalo, bi den kua yaa dieli n ye o bulo Beleti dieli tiipo.

⁴⁷ Bi niba den waani Abimeleki ke bikuli kua ki wuoni lienni.

⁴⁸ Lanwani, Abimeleki den doni Tisalimoni juali po, wani leni yaa niba n den ye leni o kuli. O den taa li yali, ki pedi u tibenu ki bugi. O den yedi yaaba n ye leni o: «Yi laa min tieni yaala. Yimo n jaligi tonma ki tieni yeni.»

⁴⁹ Yuakuli den pedi u tibenu, ki ŋoadi Abimeleki. Bi den taa i tibeni yeni, ki tabini tabini tiipo dieli yeni, ki juu li leni yaaba n den ye lienni. Sikemi diefoagili niba kuli den bodi yene. Bi jaba leni bi puoba yaaba n den ye lienni coali den bua ki pundi tudili.

Abimeleki kuuma

⁵⁰ Abimeleki den ñani Sikemi, ki gedi ki baa Tebetisi dogu. O den lindi ki cebini u, ki paadi u.

⁵¹ U dogu siiga den pia li diefoagili. U dogu yaaba kuli, bi jaba leni bi puoba, den kua ki wuoni lienni. Bi den kua ki luoni ki doni li dieli tanpoli.

⁵² Abimeleki den pundi li diefoagili yeni kani, ki baa li. O den nagini bu buliñoabu kani, ke o baa juu li.

⁵³ O pua den taa u bindu, ki mabi ki mudi o yuyiega.

⁵⁴ Abimeleki den jaligi ki yini yaa jawaalo n tugi o toatiadi, ki yedi o: «Noadi a jugisiega ki dudi nni, ban da ti yedi ke pua n kpa nni.» O jawaalo den muu o ke o kpe.

⁵⁵ Isidayeli yaaba n den laa ke Abimeleki kpe, yuakuli den lebidi ki kuni o denpo.

⁵⁶ Lane, o Diedo den guani Abimeleki o panpaani, kelima wan den kpa o naataani jaba piilele, ki tieni o baa yaa biadima yeni po.

⁵⁷ O Diedo go den guani Sikemi yaaba moko bi biadima. Yeni, Yerubaali bijua Yotam solindi den cuo ba.