ZEREMI 51 - Bible en langue guiziga

¹ Bumbulvuŋ a ɓi na: «I wuɗ i go burkataŋ mihirya gwat ng'ar Babiloŋ, waɗ ng'ar mizli naŋhay mucufa ngi raˀahaya.»

² I wuɗ i slino mulakay ng'ar taŋ, ɓa a zliɗaka taŋ hirngaŋ, tapas hin ngi bonoy nah na, mizli a sa boko ng'ar taŋ tika tika gar.

³ Mulak misi gulumoy a duba, ki pulaka taŋ ta, mbur mahuhum vu asi libiti naŋ na, ko ki pulaka ta. Ko ki pulaka gawla migi vurumoyo ta: ngizlaka soje naŋhaya pay wãˀ da ya.

⁴ Misi waˀa madiɗahaya, a roko ɓaˀ ɓaˀ angi hirwuy Babiloŋ, mungumahay le nginjiɓiɓ ginjiɓiɓ, a roko a jiviɗ madiɗahaya.

⁵ Asi hirwuy taŋ a gi malambaˀ le da mipal ngi Israyele. Amma Israyel ati Zuda, Buymisemuŋ taŋ, Bumbulvuŋ misi gidaŋ wãˀa, a pula taŋ ta.

⁶ Kilam baɗ ti Babiloŋ, bam ng'avra, mbur malih gu na, a lihi! Da hana ta na, tapas naŋ masa wurkaŋ migir ngi mungra naŋ na, kisa zizam. I hin ɓa Bumbulvuŋ a pul cuwal: a wurkaŋ di i gwat naŋ miga.

⁷ Babiloŋ i sikiɗ ngi ɓiri tapasl tapasl, mikaw ti mbaazla a haŋ Bumbulvuŋ! A wa mizli duwlak duwlak ar duniya keɗeɗe. Sukwi ngi mizli gar a sam mbaazla naŋ na le, a zliɗa taŋ lesl le.

⁸ Amma gurjik si na, Babiloŋ a diɗ, a wuh meɗ meɗ. «Tuwam kaɗam kaɗam araŋ, puyakaŋ urdi mihindirik hindirik ng'ar waˀa naŋhay na, asinta, a sa mbul kwani!

⁹ I titilaka le ngi mbulo Babiloŋ, amma naŋ anta mbul ta. Pulakaŋ mbak fuku, mbur gar a cuh ng'asi ruwuy naŋ. Kiita nga naŋ a ndil le a muŋ, a ndil le ngbasl ar gazlavay.

¹⁰ Bumbulvuŋ a biga naŋ milaha ndra na le, gwat Bumbulvuŋ Buymisemuŋ ndra miga na, soko, slufukum ɓi nah a Siyoŋ.

¹¹ Bumbulvuŋ a juw ɓi le ngi ngizla Babiloŋ, a puɗuka wuluk ngi buy Mediheye le, a ɓi: Mbisaka mi ngi luvutoyo, hilaka mbarayaya. Bumbulvuŋ a pul di i cuwal, cuwal ngi hay naŋ.

¹² Gwat mabiga kiɗa vu na, ng'aka kaˀ a ciki mohol ngi Babiloŋ, hilam mizli mijigina hayay ava. pam mijigina lihey sek seke, pam mizli a wam vu. Haˀaw, gwat Bumbulvuŋ miɓa vur mizli Babiloŋhoy na, a juwa le kuy kuy a mevele, a gaŋ.

¹³ Babiloŋ, ka misi ti hay ɗik a mi yam madiɗa, ka misi ti zlili haɗi na, hin ngi kiɗa mi ɗik a ndilo le, ki luuma migir ɗikeye le gar.

¹⁴ Bumbulvuŋ misi gidaŋ wãˀa, a hudum le ti slimiɗ naŋ tehhe a muŋ, a ɓi: «I sa ga ɓa mizli haɗa a nahaka walahay ɗike heɓeheɓe kaɓa jaray, a sa wudam widi ngi pula cuwal ng'ar ka.»

¹⁵ I Bumbulvuŋ miga hirwuyo ti gidaŋ naŋ, muɗuva duniya ti sin naŋ mijileŋ, yo mapuska muŋ mbilir ti lesl naŋ na.

¹⁶ Mbak naŋ miɓi le ɗaˀ si na, yamay a cikilam hirnga a muŋ, a slikiɗo gazlavay mihindiˀille asi diˀise, a ga ɓa vuŋ a wucuɗ, a gi, a muɗo himiɗ baɗ ar li himiɗ misi ara.

¹⁷ Mizli a ndiram i gilaway ti sin taŋ na, a slaka wala ngi ɓi ta. Mbur mipi kuli ɓiri ti pi gar na, dar kuli naŋ vuna a gaŋ mesem: asi kuli dum naŋhay i gwat lambaˀhay, t'anta musuwunam ta.

¹⁸ I gwat ngi gilaway, gwat ngi singirey tewle, tapas gi kiita taŋ na, a sa zizam.

¹⁹ Amma naŋ lum ngi Israyele, yo naŋ migi gwat gara, naŋ ka taŋ na ta. Israyele kwana, i sukwi ngi si ruwuy naŋ, Bumbulvuŋ misi gidaŋ wãˀa, i slimiɗ naŋ!

Buymisemuŋ mikiɗa mi ngi Babiloŋ

²⁰ Ka Babiloŋ, ka zleˀe avu ya, ki zinga ngi jijiŋ, gwat ɗu ngi vurum. I ɗug ti ka sukwi ngi mizli le. Yo i ngizl ti ka buyoy le.

²¹ I ɗug ti ka pilisey le, jom ati mizli ngir taŋhaya. I ɗug ti ka mota ngi vurumoy le, jom ati mizli ngir taŋhaya.

²² I ɗug ti ka mizli ziley le, jom ati ngwasaya. I ɗug ti ka midigilahay le, jom ti gawla ati diilihey. I ɗug ti ka ziri mizile ati mongosohoy le.

²³ I ɗug ti ka ginewey le, jom ati mijigin taŋhaya. I ɗug ti ka muhuvoy le, jom ati gwat ngi huv taŋhaya. I ɗug ti ka mijingaˀ ngi buy miwi lihey le, jom ati buy miwi liheye.

²⁴ Babiloŋ ati mizli mucufa ngi raˀahaya gar, malambaˀ taŋ migaka da Siyoŋ gar na, i wurkaŋ migir naŋ le a mihiri kumo. I ya Bumbulvuŋ ma ɓi.

²⁵ Ka Babiloŋ, muwã mingizla mizli, ka mingizla hirwuy gar na, i ra zuɓa haŋ ɗu ng'ar ka, i rapuw haŋ ti muwã nga ruwuy, yo i tiri ti ka zayvu zikitiŋ ka muwã. I ya Bumbulvuŋ maɓi.

²⁶ ɗugur ngi ji mivay malla ɗugur ngi ɗuva virzi ngi hay, anta sa lumam ar ka mata. Ki sa tiri li midaŋ daŋ ngi sete. I ya Bumbulvuŋ maɓi.

²⁷ Ngaka drapo kaˀ asi ruwuyo, fam tulum a wuzla sukwi ngi mizli. Ɓaka sukwi ngi mizli a juwam vu ngi gi vurum mipal ati naŋ, zilaka buy mazumam buyoy na, ɓa ara lumakaŋ: buy Ararat, buy Mini waɗ buy Askenas. Ɓaka madiɗa ngi sojeheye ɓa a hilam mizli nga lumaŋ. Slinam ti misi pilisey urnok urnok, kaɓa jaray mazuɓ hindiˀille ka gazlavay, ɓa ara lumakaŋ.

²⁸ Ɓaka sukwi ngi mizli a juwam vu ngi gi vurum mipal ati naŋ: buy Medihey ati mijingaˀ ngi buy miwi li taŋhay, buy miwi li taŋhay cek waɗ hirwuy taŋ miwaka miwaka gar.

²⁹ Gwat Bumbulvuŋ mujuwa vur Babiloŋ tuwa mira gi muduba, naŋ mitiri ti Babiloŋ li cay daŋ daŋ, mizli anta ara ta tuwa na! joˀ hirwuy ara wus hiɓik hiɓik, a jijik ngbir ngbir.

³⁰ Bugawla ngi Babiloŋhoyo, a pulaka kiɗa vu, a roko ɗum ɗum ar baburumoy. Gidaŋ taŋ ngi zil a tiki le wãˀ, a tiram hĩhĩyahay le! A ɗuvaka vu le div div da hay taŋhaya, a ngilaka gwat ngi kilika mizlingre taŋhaya le.

³¹ Mbur makil ti labara, ara ji hirnga ti mbur mekelem makil ti labara, mislin, ara ji hirnga ti mislin numuŋ, nga ɓa labara da buy madiɗa ngi Babiloŋ, a ɓakaŋ: walahay Babiloŋ i mitiɓahay le rek reke.

³² Li ngi cuhoy i mitiɓahay le, lavaɗay i muwurahay le yo soje ngi ɓuhoyo, didak a muɗa taŋ le.

³³ Bumbulvuŋ misi gidaŋ wãˀ, Buymisemuŋ ngi Israyel a ɓi na: «Aw Babiloŋ ɗu! Ki bam vu ati məlaŋ maɗiyaka ti hin ngi ɗugo daw, neˀ na, ara soko ti gwat ngi sifi ng'araŋ.»

Buymisemuŋ a sa pula cuwal ngi mizli naŋhaya Zeruzalemey matuwam:

³⁴ Nabukodonozor, buy madiɗa ngi Babiloŋ, a humbuɗiy le nguɓoc nguɓoc, a siɗiy le seɗ seɗ kaɓa sikiɗ misiɗa le. A ndiy le suɗuk kaɓa ngoŋngoŋ, a mbi le kwacay ndeŋ ndeŋ ti muzuzur ɗu, waɗ a vunoho ya pirslik avra.

³⁵ Mizli Siyoŋhoy a ɓam: Anja gir ndra ati mendere ndra na gar, a mbiɗi nga hirnga Babiloŋ. Mizli Zeruzalemey a ɓam: Anja pumbus ndra a mbiɗi nga hirnga mizli ngi si ruwuy Babiloŋhoy.»

³⁶ Bumbulvuŋ a ɓi, yo mbak ɗagay so: I wuɗ i cik vu asi ka, yo i pula cuwal ɗike. I wuɗ i ga ɓa mubuliy Babiloŋ a si kããk, yo i hisika miviɗiviɗi ngi yam naŋ ngbasl.

³⁷ Babiloŋ a sa tiri ɗugur zikitiŋ, hay ngi biigaɗay, li midaŋ daŋ magi zluwun da mizli, a wudam, mizli anta sa ndiram ara ta wãˀ.

³⁸ Wurenna mizli Babiloŋhoy gar, ara tuwam kaɓa moboroy, ara bucam kaɓa ziri moboroy.

³⁹ May gwat ara ja taŋ, i da taŋ ɗaf ngi muguzlumo: i sa wa taŋ duwlak duwlak, a sa hinjam, hinje muɗokɗok wãˀ. Ko anta sa puɗukam mata. I ya Bumbulvuŋ maɓi.

⁴⁰ I sa ɗiɗa taŋ ng'ar li kiɗa ginewey kaɓa zlengerekey, kaɓa tumuŋhoy ati bazuwayay.

Tuwa Babiloŋ

⁴¹ A tiɓaka Sesaka mbri mbri! Sesak walahay hirnga ngi si ruwuy gar, a tiɓaka le! Babiloŋ a tiri hirwuy midaŋ daŋ a wuzla sukwi gar mbri mbri!

⁴² Mubuliy ara zuma Babiloŋ, mubuliy a ndaŋ le ti diɓel naŋ maslikiɗ jirif jirif ti gidaŋ na.

⁴³ Walahay naŋhay a tiram li le daŋ daŋ, hirwuy ngi kwalay misi giziŋ hiykom, walahay misi mbur a cifi anga mata, yo ko mbur macuh ti raˀa anta.

⁴⁴ I wuɗ i ga bonoy da kuli Bel ngi Babiloŋ, gwat ngi zum naŋ mahumbuɗa na, i tiɓa avu mi naŋ. Sukwi ngi mizli anta sa ram urnok urnok ng'avaŋ mata, mohol ngi Babiloŋ vuna, ara mbizli.

⁴⁵ Kum mizli ɗuwoy na, bam tir walahay avra, mbur malaha hirnga naŋ gu na, a laha, avu himaˀ mufõh fõh ngi Bumbulvuŋ na.

⁴⁶ Ɓa ki hĩhĩyam ta, yo ɓa zluwun a gukum ti mi memeɗe magi asi ruwuy na ta. Tumbulumna i mi memeɗe, didirba ma na i mi memeɗe mekelem ma, moˀore ara zuma li, buy a ɓula buy mekeleme.

⁴⁷ Yo mbak ɗagay so! Hin ara ndilawa, tapasa, i sa ga bonoy da kuli ngi Babiloŋhoyo. Hirwuy Babiloŋ kuzluˀ anta sa jijih ta. Mizli mulumam kiɗ ti waˀa ngi raˀahay gar na, a sa ndiram ɓaˀ ɓaˀ a ruwuy.

⁴⁸ Akẽh na, muŋ ati hirwuy waɗ gwat ngir taŋhay gar na, a sa zlam dimis ngi bugawla a hirnga Babiloŋ. Asi mike na, mihirya gwatay masa soko ng'ar Babiloŋ na kini tir vay muŋ. I ya Bumbulvuŋ maɓi.

Mijiviɗ a ɓi:

⁴⁹ Mizli mikiɗahay asi ruwuyo, a gi le saɓaɓa haɗi ti kiɗ ngi Babiloŋ, naŋ kanah, sey Babiloŋ a diɗ a ruwuy ti kiɗ ngi Israyele ya.

⁵⁰ Kum mizli mulohoko avu kiɗ ti maslalam na, zuɓam jiviɗ! Ki cicam ta. Wulkoko Bumbulvuŋ tir kum mikileŋ vuna, yo anja Zeruzalem a ndir keŋŋe a hirnga kumo.

Mizli ngi Buymisemuŋhoy a ɓam:

⁵¹ Ndra macinaka mizli mazam ndra na, anta ga ndra kuy ta, mesem ara kiɗa ndra: asi mizli mulakay a cam le ng'ar li mipal misi ar hay ngi Bumbulvuŋ na.

Bumbulvuŋ a ɓi:

⁵² Yo mbak ɗagay so! Hin ara ndilawa, tapasa, i sa ga bonoy da kuli ngi Babiloŋhoyo. Mizli mulumam waˀa ngi muc ngi mucoy asi ruwuy keɗeɗe a sa niˀicam. i ya Bumbulvuŋ maɓi.

⁵³ Da ko Babiloŋ a jiɗ le sesẽŋ a muŋ, a ɗiyi li naŋ le ngi ndil ng'ara ti tuwaˀ tekeɗe kwana, i sa ɓa mihirya gwataya ɗaˀ si na, a ndilam si. I ya Bumbulvuŋ maɓi.»

Mijiviɗ a ɓi:

⁵⁴ Zila vu ‹gawla kilawa› ara cino baɗ a Babiloŋ: gwat ngi mendere madiɗa a gi le asi ruwuyo!

⁵⁵ I Bumbulvuŋ mangizla Babiloŋ, widi taŋ mihaɗa haɗa na, a taˀa taŋ di siriw. Da ko widi taŋ na a cin zleˀe ka hurum ngi yam madiɗa ar mubuliy kwana, a sa taˀa taŋ di siriw na si.

⁵⁶ Haˀaw, mingizla gwat ara so ng'ar naŋ, ng'ar Babiloŋ: bugawla ngi raˀahay i mijahay le, lek taŋ i mingila le. Asi Bumbulvuŋ, i Buymisemuŋ mapul bol, a si na wurka mburo le, weˀe avu gir naŋ.

⁵⁷ Mizli madiɗa ngi slra naŋhay ati misi sinmijileŋ jileŋ naŋhaya, mijingaˀ ngi buy miwi li naŋhay ati buy miwi li naŋhay, waɗ bugawla naŋhaya, i sa wa taŋ duwlak duwlak ti mbaazla. A sa hinjam hinje muɗokɗok wãˀ, t'anta sa puɗukam puɗuk le mata a zilikiy: I ya Buy madiɗa mazilikiy. Bumbulvuŋ misi gidaŋ wãˀ.

⁵⁸ Bumbulvuŋ misi gidaŋ wãˀ a ɓi ma: «Mohol miɓiɓir ɓiɓir ngi Babiloŋ, a wahaka le leɗeɗ, yo mizlingre naŋhay migila subur suburoyo, vu a zuma taŋ le leɗeɗ. Mizli ara giram vu ngataraŋ, sukwi ngi mizli ara giram vu taŋ ngatara vur vu!

Mingiɓi mihiziga nga mizaw Efrat

⁵⁹ Mingiɓi misi ani na, i Zeremi miɓa ɗaˀ le da Seraya, mangal ngi Neriya, dideˀ ngi Maˀaseya, ti di Seraya vuna ma ram nga Babiloŋ ati Sedekiyas buy Zuda, vi mumufaɗ naŋ angi zuma buyo, Seraya i madiɗa mudumbuŋ ngi hay buyo.

⁶⁰ Bonoy masa gi a Babiloŋ gar na, Zeremi a toho taŋ gar jom ng'ar ɗerewol purla: i mingiɓi mubo taŋ dumbuŋ a hirnga Babiloŋ na.

⁶¹ Zeremi a ɓa Seraya na: «Ti ka misa ndil le a Babiloŋ, ka misa slufa mingiɓi hana le ti jiviɗ naŋ ɗalla na,

⁶² kisa ɓi: ‹Bumbulvuŋ ɗu, i ka vuna ɓi micica ɓi hana vur li misenna, ki ɓi na: ‹kisa ngizla kup, ko ki pul gwat loŋ le ti siifa ta, ko mbur titira, ko gwat misãmi, li hana a sa ndir daŋ daŋ ngi sete!›

⁶³ Daka misa kiɗa mi ngi slufa ɗerewol hana le na, kisa juw ɗugur tiriɗ tiriɗ ava, ki hiziga ng'ar yam ngi mizaw Efrat,

⁶⁴ kisa ɓi na: ‹Babiloŋ a sa kiɗ kahana, ko naŋ anta sa slikiɗ mata, asi bonoy ya mupulo di nga hirnga naŋ na.›» «Sukwi ngi mizli ara giram vu ngataraŋ.» Mingiɓi ngi Zeremi a kiɗ mi aka.