Shwèʼ 10 - The New Testament in the Babanki language

Bità shə̀ʼtə̀ Ntɨm Jùŋ à Kòneliyòs

¹ Wutsen ndìʼ a ntə̀ʼ ghoʼo yì a və ndzàŋə̀ nə̀ Sisalìyà a zhiʼ wen ndìʼ Kòneliyòs. Ghə̀ ndìʼ kətʉ kə nòyn ə vəsugyèʼ a və mvì fa Italì.

² Ghə̀ ndìʼ wu jùŋ, gumlə̀ Nyìngòŋ wenə̀ ngwàʼa ngə̀ŋ wen no tsèm nə̀ viʼi a və nshwèʼè à wen. Kòneliyòs nku gyàmtə̀ à viʼi kəmfem, be jɨ̀mə̀ à Nyìngòŋ no məzhʉ tsèm.

³ A sə ndiʼ kətsi kətsenkə, a təzhʉ tə taʼ a mbwaʼà kəbə̀ŋ, ntsɨ̀ŋ ngə̀ŋ Nyìngòŋ fʉ̀ à wen a kə̀ʼ sə à tsi jòm tsi wen, ghə̀ yen ando ghə̀ kwenə mvi ntoŋtə wen la, “Kòneliyòs.”

⁴ Ghə̀ ki dyʉ̀sə̀ nə̀ ntsɨ̀ŋ ngə̀ŋ Nyìngòŋ ayì nə̀ faynə ə̀ bèm la, “A dìʼ gho a Bobo?” Ntsɨ̀ŋ ngə̀ŋ Nyìngòŋ ayì bwènsə̀ la, “Nyìngòŋ zhʉ li jɨ̀m wu be yen gyàmtə̀ yi a wu ku à viʼi kəmfem.

⁵ Tɨm viʼi vətsenvə luwèn, vəwenə dyʉ̀ a ntə̀ʼ Joba ə dzàŋ wìʼ yì a zhiʼ wen diʼ Simon Bità.

⁶ Ghə̀ tsi wenə̀ wìʼ tsen a ghə̀ tùʼmə̀ nə̀ gwʉsə nyamsə, zhiʼ wen diʼ Simon, ghə̀ tsi boʼsə a mbyɨ̀ à mù mə ghoʼomə.”

⁷ Ntsɨ̀ŋ ngə̀ŋ Nyìngòŋ ayì nè gàʼ mwètə̀ ə̀ lù. Kòneliyòs dzàŋtə̀ viʼi shwèʼ wen vəbò, ə boʼsə nə̀ sugyèʼ tsen, mùʼ a ghə̀ mbe fànə̀ Nyìngòŋ,

⁸ ə shə̀ʼtə̀ nyʉ̀ vyi no tsèm a ntsɨ̀ŋ ngə̀ŋ Nyìngòŋ yì gàʼ à vəwenə mù tɨ̀m vəwenə la vəwenə dyʉ̀ a Joba.

⁹ Tʉʼ layn, vəwenə jèʼ nè sə mboʼsə̀ dyʉ̀ a ntə̀ʼ ayì mu chwìchwì bayn li nto, Bità nkuʼ a kətʉ kə ngə̀ŋ əjɨ̀m,

¹⁰ Ghə̀ sə njɨ̀mə̀, jɨ̀ŋ sə zafə wen, alì və bo shɨ̀tə̀ fozhɨvə shɨtə. Kənyʉ̀ kə fʉ̀ à wen a kə̀ʼ sə à tsi jòm tsi wen,

¹¹ ghə̀ yen ando kàŋ boʼmə̀, və sə shiʼsə̀ vì nə̀ kəfo a nse to nə̀ kəbàs kə ndisə kə ghoʼokə, mu və ghaŋsə fa yì təsoŋ.

¹² Andìʼ a tì ndisə ayì, nyamsə diʼ tsu tò tənkì tətsèm,nə̀ fo ŋaŋləvə bènə̀ mənyinə

¹³ Gɨ̀ tsen vì a wen gàʼà la, “Bità, lù zhwilə fo venə ə̀ pfiʼ.”

¹⁴ Bità bwènsə̀ gàʼ la, “Mà zì ko ma lə mwòm a Bobo, byìʼàndo ma ko təmə̀ zhɨ kəfo a soʼ loʼ yès ko byɨmə.”

¹⁵ Gɨ̀ ayì bè gìsə̀ gàʼ à wen la, “Ma sətsèn ghʉ̀ la kəfo kə laynə wù ko diʼi gàʼ la soʼ loʼ ghə̀ŋ ko byɨmə.”

¹⁶ Gɨ̀ ayì gàʼ tò a lì aghayn a taʼ, və bwènsə̀ lyɨ̀ kəbàs kə kəfo akì ə̀ kùʼsə a kàŋ.

¹⁷ Bità sə kayntə̀ la, Nyìngòŋ ə kəŋə əziʼi la ghò à yì byìʼì kənyʉ̀ kènkə a kə fʉ̀ à yì a kə̀ʼ lə lo. Ando ghə̀ mbu kantə̀ mu viʼi vi a Kòneliyòs yì tɨmə lì bèmtə̀ li ə̀ nkɨ ngə̀ŋ Simon ə̀ vì tɨ̀mə à yì a chʉ mbàyn,

¹⁸ ə̀ dzàŋ ə̀ bèm la, “Wìʼ bè tsi a shə̀ a zhiʼ wen diʼ Simon Bità lo?”

¹⁹ Ando Bità mbu kwòʼò tò kwoʼ la kənyʉ̀ kikə a kə yì fʉ̀ à yì a kə̀ʼ lì ə dìʼì la ghò lo, Kəzhwì kə ŋwòʼəkə gàʼ à wen la, “zhʉtə a Bità, viʼi diʼ a kəbə̀ŋ vətaʼ, kəŋə əyen wù.

²⁰ Lù shìʼi, wenə̀ vəwenə lu. Kə a kə̀ʼtə̀ byìʼàndo à tɨ̀m mo ə̀ ntɨm vəwenə a shèn.”

²¹ No a zhʉ kò, Bità shiʼi dyʉ̀ gàʼ à vəwenə la, “Mà dìʼ wìʼ yì a ghə̀ŋ kəŋə lì. Ghə̀ŋ vì ənè gho?”

²² Viʼi vi gàʼ la, “Yès diʼ a shèn mù à tɨ̀m Kòneliyòs, kətʉ kə vəsugyèʼ ntɨmə yes. Ghə̀ dìʼ wù kənyʉ̀ kə tɨməkə, fànə̀ Nyìngòŋ, no Vəjew no vətsèm be gumlə̀ wen. Ntsɨ̀ŋ ngə̀ŋ Nyìngòŋ ŋwoʼo tsen tə gàʼ à wen la, ghə̀ tɨm ntɨm ə̀ dzàŋ wù wu vi à wen a ngə̀ŋ ə̀ shə̀ʼtə̀ kənyʉ̀ à wen.”

²³ Bità zhʉ a lì, ə̀ gàʼ à vəwenə la, vəwenə kwen ə̀ vì wenə̀ vəwenə tsi. Tʉʼ layn, Bità lù wenə̀ vəwenə bènə̀ viʼi vəbyɨməvə vətsenvə fa Joba,

²⁴ ə̀ jèʼ dyʉ̀ kwèn a Sisalìyà a kənkùmtə̀ kə kətsi. Andìʼ a lì Kòneliyòs kə̀ʼtə̀ wenə̀ viʼi ngwàʼa ngə̀ŋ wen bènə̀ ndoŋsə wen a ghə̀ nlaʼà və vì.

²⁵ Bità sə nkwenə vì tò kwenə a kəbəŋ ayì, Kòneliyòs dyʉ̀ tòŋtə wen ə̀ shìʼi à wen alwi ə̀ ghoʼsə wen.

²⁶ Bità ghaʼ kwoŋ wen gàʼà la, “Lù tɨmə. Nkàntə̀ mò diʼ tò wìʼ.”

²⁷ Ando Bità ngàʼà kwenə dyʉ̀ a ngə̀ŋ wenə̀ Kòneliyòs, ə̀ sə kwen ə dyʉ̀ ə̀ yen mu viʼi zhùŋtə̀ li tsu, no vəghoʼo.

²⁸ Ghə̀ gàʼ à vəwenə la, “Ghə̀ŋ ə kɨ no a nkàyn la soʼ Vəjew ko byɨmə la yès nghayntə viʼi tɨm à vəwenə aloʼ, kò ghə̀ lu mbyɨmə la yès ə njèʼè yo tɨmə a vyi; alì luwèn Nyìngòŋ diʼì li à mò la kə ma dzàŋ wìʼ la ghə̀ ko diʼ wu laynə a jì a ntsìnə̀ lòʼ kəŋ.

²⁹ A lè kənyʉ̀ kì a Kòneliyòs yì tɨm ə̀ ndzàŋ mò, ko a ndiʼ la ma bèmə li kənyʉ̀ no mpfen, alì mvi tò vi. Shə̀ʼtə lì a mò a Kòneliyòs la, wù yì tɨm ə̀ ndzàŋ mò a gho lo?”

³⁰ Kòneliyòs bwènsə̀ gàʼ la, “A sə diʼ mətsi nkàʼ luwèn ndo mà tə njɨ̀mə̀ a mò a ngə̀ŋ a shèn a təzhʉ tə taʼ a mbwaʼa kəbə̀ŋ, à sə laʼtə mà yen ando wìʼ ə ti a mò a shɨ mu ghə̀ moʼ ndisə, sə fəfə fəfə be ŋwàŋtə̀,

³¹ ə̀ gàʼ à mò la, ‘Kòneliyòs, Nyìngòŋ zhʉ li jɨ̀mə̀ wu be nyen gyàmtə̀ yi a wù ku à viʼi kəmfem lì.

³² Tɨm viʼi a Joba, vəwenə dyʉ̀ dzàŋ wìʼ yì a zhiʼ wen diʼ Simon Bità. Ghə̀ tsi a ngə̀ŋ Simon, adiʼ wìʼ, a ghə̀ tùʼmə̀ nə̀ gwʉsə nyamsə, tsi boʼsə a mbyɨ̀ à mù mə ghoʼomə.’

³³ Mà mù tɨm ntɨm tò a zhʉ ayì, wù be sə kiʼ tyɨm jùŋghə be mvi tò vi. Luwèn lə̀, vəghəŋ sə tsèntə diʼ a shɨ Nyìngòŋ, kə̀ʼtə̀ əzhʉ nyʉ̀ tsèm a Bobo gaʼà la wù shə̀ʼtə̀ à yès.”

³⁴ Bità gàʼ la, “Ma kɨ li nəmwèʼè luwèn la Nyìngòŋ ə lyɨ̀ viʼi vətsèm tò ndə̀ŋndəŋ;

³⁵ mu wù yì fʉ̀ tè fa loʼ kò, ə̀ ngumlə̀ wen be nè nyʉ̀ vyi a ghə̀ kəŋə ghə̀ ne nkòŋə̀ wù.

³⁶ Ghə̀ŋ kɨ li kənyʉ̀ byìʼì ntɨm yi a Nyìngòŋ tɨmə̀ à viʼi Islel, adiʼ ntɨm jùŋ yì a ghə̀ vì nə̀ mbwaʼmə̀ əchò fà Yesò Klistò. Yesò aghèn dìʼ Bobo viʼi vətsèm.

³⁷ Ghə̀ŋ ə̀ kɨ kənyʉ̀ kə kaynəkə kì a kə nchò a tì loʼ Islel no tsèm zìtə̀ fa Galìlì, fà tʉʼ ando Joyn nziʼì la viʼi diʼi shi mu.

³⁸ Ghə̀ŋ ə be kɨ ando Nyìngòŋ nlù tsuʼ ə̀ ghʉ̀ Yesò ə wù Nazalèt ə̀ kù Kəzhwì kə ŋwòʼəkə à wen nə̀ kədyòʼ kə, be kɨ ando ghə̀ njèʼè kaʼa fa shì tsèm, nè nyʉ̀ jùŋvə be chʉʼʉ viʼi vi a zhwì byɨvə nku ngəʼ à vəwenə byìʼàndo Nyìngòŋ ndìʼ wenə̀ wen.

³⁹ Yès dìʼ viʼi vəyenəvə a nyʉ̀ tsèm a ghə̀ ə̀ nè a Jelusalèm bènə̀ shì tsenəvə a loʼ Islel. Və bantə wen a kəntò ghə̀ pfʉ;

⁴⁰ à sə ndiʼ a mətsi ntaʼ, Nyìngòŋ nè ghə̀ lù fa pfʉ ə̀ dìʼ wen ə wen à viʼi.

⁴¹ Ghə̀ nko dìʼi wen ə wen à viʼi vətsèm, ghə̀ ndìʼi tò à yès vi a Nyìngòŋ ntsuʼ li ə̀ ghʉ la yès dìʼ viʼi vəyenəvə a nyʉ̀ avenə. Yo vəwenə nzhɨ li be nyʉ ando ghə̀ mbwènsə̀ lù fà pfʉ.

⁴² Ghə̀ ku a soʼ la yès shə̀ʼtə̀ ntɨm jùŋ ə̀ dìʼ nəmwèʼè la ghə̀ dìʼ wìʼ yì a Nyìngòŋ ntsuʼ li ə̀ ghʉ la ghə̀ nsoʼo viʼi a və diʼì və to nə̀ vi a və pfʉkə li.

⁴³ A dìʼ byìʼì wen a nshə̀ʼtə̀sə ghoʼkəsə no sətsèm nlù gàʼ la, à byɨmə tè ndò à wen, Nyìngòŋ a lyesə nyʉ̀ byɨvə wen byìʼì Yesò.”

Kəzhwì kə ŋwòʼəkə vì à viʼi tɨm

⁴⁴ Ando Bità mbu gàʼà, Kəzhwì kə ŋwòʼəkə vì à no ndò a ghə̀ nzhʉtə gaʼa wen.

⁴⁵ Vəjew vəbyɨməvə vi a wenə̀ və Bità mvi fa Joba a muʼu lì ndìʼ nə̀ kaynə ando Nyìngòŋ nku Kəzhwì kə ŋwòʼəkə à viʼi tɨm,

⁴⁶ byìʼàndo Vəjew avenə nzhʉ li ando viʼi tɨm a vyi ngàʼà təgàʼ tə loʼ kədyàŋ, ghoʼsə̀ Nyìngòŋ byìʼì nyʉ̀ kanəvə vi a ghə̀ nè. Bità mù gàʼ la,

⁴⁷ “Viʼi venə diʼ mu Kəzhwì kə ŋwòʼəkə vì li à vəwenə ando kə mvi à yès. A lè zì à be tàʼsə̀ ghò la kə vəwenə shi mu a?”

⁴⁸ Ghə̀ gàʼ a lì mù gàʼ la və ku mu à vəwenə à zhiʼ Yesò Klistò. Vəwenə gàʼ à Bità la ghə̀ tsìtə wenə vəwenə a mətsi nshəʼ alə̀.