Ŋwàʼlə̀ Luk 7 - The New Testament in the Babanki language

Yesò chʉʼ wù shyèʼ kətʉ kə vəsugyèʼ

¹ Andiʼ ando Yesò ngàʼ alì myètə nyʉ̀ vyi a ghə̀ kəŋ la viʼi zhʉ, ghə̀ bwènə̀ shìʼi a ntə̀ʼ Kàbanùm.

² Kətʉ kə ve sugyèʼ viʼi Lum vətsenvə ndiʼ tsu, kiʼ wù shyèʼ wen, a ghə̀ nkòŋ wen no nə̀ nànto. Wù shyèʼ a ghèn nkwaʼa no nànto, sə diʼ tò mə pfʉ.

³ Kətʉ kə və sugyèʼ akyì zhʉ soʼgho byìʼì Yesò ə tɨm vəchəʼ və Jus vətsenvə la və dyʉ̀ ə sènsə wen la ghə̀ vì ə chʉʼ wù shyèʼ wen ayì.

⁴ Vəwenə dyʉ̀ à Yesò ə sènsə wen no ŋàŋ gàʼà la, “Gyàmtə̀ wìʼ ghèn, ghə̀ diʼ no tò wìʼ a wù yì ndiʼ gyàmtə̀.

⁵ Kətʉ kə və sugyèʼ a kènkə kòŋ viʼi vəghəŋ, mu ghə̀ tə gyàmtə̀ bwom ngə̀ŋ tsèntə à yès.”

⁶ Alì, Yesò lù wenə vəwenə. A sə ndiʼ ando ghə̀ njèʼè sə boʼsə dyʉ̀ a ngə̀ŋ kətʉ kə vəsugyèʼ a kì, ghə̀ tɨm viʼi ndoŋsə wen la və dyʉ̀ gàʼ a Yesò la, “Bobo, kə wù be a yèn ngəʼ əvì byìʼàndo ma ko kwʉ̀ʼ la wu kwen à mò a ngə̀ŋ,

⁷ bè diʼ alə̀ kènla ma kwʉʼli ətɨmə ə gàʼ à wù fa mò a ngə̀ŋ. Alì, gàʼa tò gàʼa la wù shyèʼ mò to, a ghə̀ a to.

⁸ Ma gàʼ alə̀ byìʼàndo nkàntə̀ mò shyèʼè a ti viʼi, kiʼ vəsugyèʼ à mò ati. Mà gàʼ à ghèn la, ‘Dyʉ̀!’ ghə̀ dyʉ̀ tò dyʉ̀, ə gàʼà à wutsen la, ‘Vi!’ ghə̀ vi tò vi. Mà gàʼ à wù shyèʼ mò la, ‘Ne alə̀!’ ghə̀ nè tò alì.”

⁹ Yesò zhʉ kənyʉ̀ a kì a ghə̀ ngàʼa lì sə diʼ nə̀ kaynə, ghə̀ gàʼ à tənòyn tə viʼi tì a tə ndzɨ̀mtə̀ wen la, “Ma ko təmə yen wìʼ, a ghə̀ kiʼi nki byɨmə ghenə a tyì loʼ Islel.”

¹⁰ Viʼi ndoŋsə kətʉ kə vəsugyèʼ a shì sə bwènə̀ pfwo a wen a ngə̀ŋ yen tò mu wù shyèʼ ayì toli.

Yesò lùsə wàyn wùwì pfʉ fa pfʉ

¹¹ Fa bàm a tsu, Yesò lù ə dyʉ̀ a ntə̀ʼ tsen, a və ndzàŋ nə̀ Nayn, wenə ndzɨ̀mtə̀sə bàm wen nə̀ tənòyn tə viʼi, və ghoʼo və no alə̀.

¹² A sə ndiʼ ando ghə̀ mboʼsə dyʉ̀ a chʉ ntə̀ʼ ayì, ə̀ yen viʼi mu və byèʼè li wù pfʉ sə fʉ̀ vì nə̀ wen. Wàyn wulɨm pfʉ ayì ndiʼ tò wen nyɨŋ a kəvu lì wen, lì wen ayì ndiʼ wùwì mpfʉ. Wùwì mpfʉ ayì ndiʼ wenə tənòyn tə viʼi no ghoʼo a və nlù fa ntə̀ʼ ayì.

¹³ Bobo n-yen wùwì a ghèn sə kusə nshinsə à wen no ŋàŋ ə gàʼ à wen la, “Chɨmə, kə wu be dì.”

¹⁴ Yesò gàʼ alì ə kwentə dyʉ̀ ə kùmsə̀ kəmbùŋ kə wu pfʉ akì, viʼi vyì a və mbyèʼè wen lì tɨmə, ghə̀ gàʼ la, “Wàyndyə nkuŋ, lu.”

¹⁵ Wu pfʉ ayì lù ŋwʉʼʉ ə zìtə̀ sə gàʼà. Yesò lyɨ̀ wen ə bwènsə̀ ku wen à lì wen.

¹⁶ Fàyn ghaʼ no viʼi vətsèm tsu. Vəwenə sə kuʼsə Nyìngòŋ gàʼà la, “Nshə̀ʼtə̀ ghoʼo vì li a vəghəŋ a ntìntìn. Nyìngòŋ vì li ə lye viʼi wen!”

¹⁷ Soʼgho a ghèn byìʼì Yesò saykə̀ dyʉ̀ a loʼ Judiyà no tsèm bè nə̀ no a təloʼ tə tsèm a mbyì ayì.

Viʼi ntɨm Joyn Wu Ku Amù

¹⁸ Ndzɨ̀mtə̀sə Joyn wù Ku amù shə̀ʼtə̀ nyʉ̀ venə byìʼì Yesò à wen.

¹⁹ Joyn dzàŋ sətsen sə la vəbò ə tɨm la vəwenə dyʉ̀ bèm a Bobo Yesò la, “A diʼ wù yì a wu ndiʼi ne vì mu, yès diʼi nkə̀ʼtə̀ wù kədyàŋ lo?”

²⁰ Viʼi a venə dyʉ̀ yen Yesò ə gàʼ à wen la, “Joyn wu Ku Amù tɨm la yès vì bèm à wù la, ‘A diʼ wù yì a wù tə ndiʼi ne vì lì mu yès ntsi kə̀ʼtə̀ wù kədyàŋ lo?’”

²¹ Vəwenə nsə vì alì, Yesò chʉʼʉ viʼi a zhʉ ayì no və ghoʼo fa tənkì tə təkwaʼa tìtə a vəwenə nkwaʼa nə̀ təwentə be dzɨ̀mə̀ zhwì byɨvə, be nè la nfyɨf ghoʼvə bwènsə̀ yen shi.

²² Yesò bwènsə̀ gàʼ à vəwenə la, “Ghə̀ŋ dyʉ̀ ə shə̀ʼtə̀ nyʉ̀ vyì à Joyn a ghə̀ŋ yenli fa ghə̀ŋ ngeŋ be nzhʉ fa viʼi vətsenvə: Nfyɨf sə bwensə̀ yenə shi, viʼi kəkwàʼkə sə jèʼè, viʼi kənsòtə̀ nto, mpfʉ̀sə tʉ sə zhʉ nyʉ̀, viʼi və pfʉkəvə nlù fa pfʉ, və be shə̀ʼtə̀ ntəmə jùŋ a viʼi vyi a və ko təmə byɨmə.

²³ Mbwaʼmə diʼ a wìʼ yì a ghə̀ ko maʼa byɨmə yi a ghə̀ kiʼì a mo.”

²⁴ Ando viʼi ntɨm Joyn a vyi mbwenə lù, Yesò zìtə̀ sə gàʼ à nòyn viʼi vyi byìʼì Joyn, bèmə̀ la, “Ghə̀ŋ nlù dyʉ̀ à Joyn a nse zɨm ədyʉ̀ yen gho tsu a? Ghə̀ŋ ndyʉ̀ əyen kəgeŋ a fwof nə̀ʼə̀ mu?

²⁵ Ghə̀ŋ ke ndyʉ̀ əyen no ghò? Wìʼ a ghə̀ lafə lafə jùŋ ghə̀ mu? Ghə̀ŋ kɨ la viʼi vyi a və lafə a ji ayì be zhɨ fo jùŋvə tsi tò ntuʼ.

²⁶ Ghə̀ŋ shə̀ʼtə̀ à mò la ghə̀ŋ ke ndyʉ̀ əyen gho ayì lo, nshə̀ʼtə̀ ghoʼo mu? Kə diʼ tò alì. Mà gàʼ à ghə̀ŋ la ghə̀ chò nshə̀ʼtə̀ ghoʼo.

²⁷ A diʼ Joyn, wìʼ yì a və nlù ə nyòʼ a Ŋwàʼlə̀ Nyìngòŋ byìʼì wen la, ‘Yen a, mà lə tɨm wù ntɨm mò, ghə̀ dyʉ̀ à wìʼ ambì ə shɨ̀tə ji yì à wù.’

²⁸ Mà shə̀ʼtə̀ à ghə̀ŋ la, wìʼ ko təmə diʼ a nse a shə̀, a ghə̀ chò Joyn wu Ku Amù, alì no məndo yì a ghə̀ lu ndiʼ bàm a kəshi kə fòyn Nyìngòŋ chò wen.”

²⁹ Viʼi vətsèm əboʼsə nə̀ viʼi tinə kənsè nè zhʉ gàʼà Yesò sə̀ bwomsə̀ Nyìngòŋ byìʼàndo vəwenə nshi mu fa Joyn.

³⁰ Alì, viʼi Falàsi bènə̀ ndìʼsə̀ sə təsoʼ ntyen əkɨ kwòʼtə̀ yi a Nyìngòŋ nkiʼi kùmə̀ vəwenə tò ndə̀ŋndəŋ ando vəwenə nlù tyen əshi mu fa Joyn.

³¹ Yesò bè mù gàʼ la, “Mà lə zì mà shəʼmə viʼi mbyi layn nə̀ ghò, vəwenə diʼ a nə̀ ghò?

³² Vəwenə diʼ tò nə̀ vunə a və ŋwʉʼ a woŋ, vətsenvə dzàŋ vətsenvə gàʼà la, ‘Yès zhɨmə ndzàŋsə fwòməsə la ghə̀ŋ ben, kò ghə̀ŋ lə benə, ə zhɨmə ndzàŋsə pfʉ la ghə̀ŋ dì, ko ghə̀ŋ lə ndì.’

³³ Joyn Ku Amù nvi li ko ghə̀ zhɨ kəfo, kò nyʉ məlyʉ̀ʼ, ghə̀ŋ ngàʼ la, ‘Ghə̀ kiʼi kəzhwì kə byɨkə.’

³⁴ Wàyn Wìʼ nvi sə zhɨ, bè nyʉ, ghə̀ŋ ngàʼ la, ‘Ghə̀ zhɨ chòsə̀ bè dìʼ ndoŋ wenə viʼi a və tinə kənsè bènə̀ viʼi nè nyʉ̀ byɨvə vətsenvə!’

³⁵ Alì, Nyìngòŋ dìʼì la tofə wen diʼ nəmwèʼè à viʼi no vətsèm a və byɨmə chò nyʉ̀ vyi a viʼi nè à vəwenə ntsìnə̀sə.”

Yesò zhɨ a ngə̀ŋ wù Falàsi

³⁶ Wù Falàsi tsen làʼà Yesò la ghə̀ vi a wen a ngə̀ŋ, wenə wen zhɨ. Ghə̀ dyʉ̀ shiʼi ŋwʉʼʉ a kəshi kə kəzhɨ.

³⁷ Wùwì nyʉ̀ byɨvə tsen a ghə̀ ntsi a ntə̀ʼ ayì zhʉ la Yesò zhɨ a ngə̀ŋ wù Falàsi, ghə̀ lyɨ̀ fəshoʼ fə tsenfə, mu və shɨ̀təli nə̀ nguʼ tsen a və dzàŋ nə̀ alàbàstà, mənzhiʼ mə lèmtə mə diʼ tsu, ə dyʉ̀ nə̀ wen tsu.

³⁸ Ando ghə̀ ndyʉ̀ lì, ghə̀ dyʉ̀ tɨmə a mbyɨ̀ Yesò mù sə dì, məshɨ chòmkə a aghʉ Yesò, ghə̀ laŋtə ə tsə̀ʼ nə̀ nyɨŋsə kətʉ wen, ə ghaʼtə aghʉ wen bè zuʼ nə̀ mənzhiʼ mə lèmtə mə myì.

³⁹ Ando wù Falàsi yì a ghə̀ nlaʼà Yesò, nyen kənyʉ̀ akyì sə gàʼà a wen a ngə̀ŋ la, “Wìʼ ghèn tu ndìʼ nshə̀ʼtə̀ ghoʼo, mu ghə̀ kɨ li nkì wùwì ghèn a ghə̀ kùmə̀ wen lə̀ dìʼ wù nyʉ̀ byɨvə.”

⁴⁰ Yesò toŋtə Simon ə gàʼ la, “Mà kiʼi kənyʉ̀ əgàʼ à wù.” Ghə̀ bwènsə̀ gàʼ la, “Ndìʼsə̀, gàʼà vì, mà zhʉtə.”

⁴¹ Yesò gàʼ la, “Wù choʼo ko sətsèn nchoʼo ko à viʼi vəbò, wù mùʼ nkiʼ ko kuʼ zaʼa təghɨ tə tayn, wutsen kiʼ tò məwum tayn.

⁴² Ando no wìʼ mùʼ fa vəwenə ntìntìn nko kiʼ ko ə bwensə lòʼ. Ti ko ayì ə ghʉsə dyʉ̀ nə̀ ko ayi à vəwenə vətsèm. Wù lè zì wù kɨ la adiʼ wìʼ ko a ntìntìn viʼi a venə vəbò a ghə̀ nkòŋ ti ko ayì chò ghə̀ tsen a?”

⁴³ Simon bwènsə̀ la, “Mà kwòʼtə̀ la a diʼ yì a və nghʉsə ko ghoʼo ghə̀ a wen lì.” Yesò gàʼ à wen la, “Wù gàʼ tò nəmwèʼè.”

⁴⁴ Ghə̀ bè kaʼsə wenə wen sə ki wùwì ayì ə gàʼ a Simon la, “Wù yenli wùwì ghèn? Mà yì vì a wù a ngə̀ŋ kènla wù kuli mu la mà shʉ̀ aghʉ ghomə tsu, alì ghə̀ shʉ li aghʉ ghomə nə̀ məshɨ bè tsə̀ʼ nə̀ nyɨŋsə kətʉ wen.

⁴⁵ Wù ko yì bwamtə mò a zhʉ a mà yì vì alì fa zhʉ a mà yì vì, ghə̀ faŋ sə ghaʼtə mò tò ghaʼtə.

⁴⁶ Wù ko yì zuʼ kətʉ kom no a nkàyn nə̀ mənzhiʼ, alì ghə̀ zuʼli aghʉ ghomə nə̀ məzhiʼ mə lèmtə mə.

⁴⁷ Byìʼ alì mà gàʼ à wù la, kòŋ ghoʼghə yi a ghə̀ dìʼì à mò diʼ la Nyìngòŋ lyesəli nku byɨsə wen no sətsèm, alì wìʼ yì a və lyesə ku wen to tyetə be diʼi kòŋ tò tyetə.”

⁴⁸ Yesò mù gàʼ à wùwì a yì la, “Və lyesəli nku nyʉ̀ byɨvə wù.”

⁴⁹ Viʼi vətsenvə a və ndiʼi a kəshi kə kəzhɨ mù sə kayntə à vəwenə ntìntìn la, “Ghèn diʼ no ndo a ghə̀ lyesə ku mbyɨsə viʼi a?”

⁵⁰ Yesò mù gàʼ à wùwì ayì la, “Byɨmə wù bwaʼsəli wù. Pfwo tò nə̀ mbwaʼmə.”