Ŋwàʼlə̀ Luk 11 - The New Testament in the Babanki language

Yesò ziʼì ndi və kɨ əjɨ̀m

¹ A ndìʼ kətsi kətsen kə, Yesò sə jɨ̀mə a kəshi kətsen kə. Ando ghə̀ njɨ̀mə̀ myètə, ndzɨ̀mtə̀ bàm wen tsen ə gàʼ à wen la, “Bobo, dìʼsə yès nə̀ nyʉ̀ vyi a yès diʼi ngàʼà a zhʉ a yès jɨ̀mə, ndə̀ŋndəŋ ando Joyn ndìʼsə̀ ndzɨ̀mtə̀sə bàm wen.”

² Yesò gàʼ à vəwenə la, “Ghə̀ŋ ne sə njɨ̀mə̀, ghə̀ŋ ə gàʼà la: ‘Tìʼ, ne viʼi nghoʼsə zhiʼi wu, ne la soʼ fòyn wù nvì.

³ Ku yès nə̀ fozhɨvə no məntsi tsèm

⁴ Lyèsə̀ ku nyʉ̀ byɨvə yès ando yès lyèsə̀ ku no məndo yì a ghə̀ ne mbyɨ à yès. Kə a ghʉsə la mwòmsə vì à yès.’”

⁵ Ghə̀ bè gàʼ à vəwenə la, “A diʼ ndo à ghə̀ŋ a ntìntìn a ghə̀ zì ghə̀ lu ə dyʉ̀ a ngə̀ŋ wùndoŋ wen a ntìntìn nəntʉʼʉ ə gàʼ à wen la, ‘Choʼ mo nə̀ təghɨf tə kəbayn tə taʼ a Wùndoŋ mò,

⁶ byìʼàndo wùndoŋ mò tsen a ghə̀ diʼi a jèʼ chò li fà mo a ngə̀ŋ, kò mà lə̀ nkiʼ kəfo kə zhɨ kə ə ku à wen.’

⁷ Wùndoŋ wu ayì mù yì bwènsə̀ fa tyì ngə̀ŋ la, ‘Kə be zhuŋsə mo, Mà shwìnə̀li ngə̀ŋ ghom yowù vunə vwomə nyòŋmə̀, mà zì kò ma bè lù əku kəfo à wù,’

⁸ Wù a nè ale? Mà shə̀ʼtə̀ à ghə̀ŋ la, ghə̀ sətsèn faŋ ke lù ə̀ ku kəfo à wù ando ghə̀ŋ wen diʼ viʼi ndoŋsə, ghə̀ à lù ə ku tə̀ ghò tsen à wù a wu kəŋ, byìʼàndo kətʉ kyè ko dìʼì wù bèmə̀ tò bèmə̀.

⁹ Ma sə shə̀ʼtə̀ à ghə̀ŋ la, ghə̀ŋ bèm a və ne ku à ghə̀ŋ, ə kəŋ a ghə̀ŋ ne yen bè kùmtə ngə̀ŋ a və ne bòʼ a ghə̀ŋ.

¹⁰ Byìʼì no ndò a ghə̀ bèm, və a ku à wen, no ndò a ghə̀ kəŋ, ghə̀ à yen, à be kùmtə̀ no ndò kùmtə̀ chʉ̀ ngə̀ŋ və à boʼ à wen.

¹¹ A diʼ tìʼ wàyn ko a ghə̀ŋ a ntìntìn a ghə̀ zì ghə̀ ku zhù a wàyn, a zhʉ a ghə̀ bèmə̀ shʉ̀ a?

¹² Adiʼ wìʼ ko a ghə̀ zì ghə̀ ku əŋam à wàyn a zhʉ a ghə̀ bèmə̀ wum a?

¹³ A zhʉ a ghə̀ŋ viʼi nè nyʉ̀ byɨvə, zì ghə̀ŋ kɨ əku fo jùŋ və à vunə vəŋə, no Tìʼ ghə̀ŋ a ghə̀ diʼi a kàŋ ne faŋ ale ke ku Kəzhwì kəŋwoʼkə à viʼi vyì à və bèmə̀ à wen a?”

Yesò gàʼ kùmə̀ fòyn zhwì byɨvə

¹⁴ A sə ndiʼ kətsi kətsenkə Yesò sə dzɨ̀mə̀ kəzhwì kə byɨkə fà wìʼ a wèn a kə nè ghə̀ sə diʼ jɨ. Ando ghə̀ dzɨ̀mə̀, kəzhwì kə byɨ kə a kyì kə fʉ̀ no zhʉ kò wìʼ ayi zìtə̀ sə gàʼà. Nòyn viʼi a və ndiʼì tsu sə diʼ nə̀ kàynə.

¹⁵ Alì vəwenə və tsenəvə sə gàʼà la, “Ghə̀ dzɨ̀mə̀ zhwì byɨvə a kədyòʼ Belzibùl, fòyn zhwì byɨvə.”

¹⁶ Viʼi vətsen və tò nòyn ayì sə kəŋ jì əkuʼsə ghaʼ Yesò fa tsu mù gàʼ à Yesò la ghə̀ nè kənyʉ̀ kə kaynə kətsenkə a nə̀ kəchʉtə ədìʼ la kədyòʼ kə wen kə lù fa Nyìngòŋ.

¹⁷ Yesò kɨ təkwòʼtə̀ tə vəwenə ə gàʼ à vəwenə la, “A dìʼ tè viʼi loʼ kò a vəwenə kiʼi kəngə̀sə, loʼ ayi à fəŋ. Ngwaʼa ngə̀ŋ ko a ghə̀ ko tsi a chʉ̀ mùʼ, ghə̀ a saykə.

¹⁸ Satan lè sətsèn mù sòyn wenə wen, mu kə diʼ la ghə̀ ko bè kiʼ adyòʼ a kətʉ fo vyi a ghə̀ soʼo li. Mà gàʼà alì byìʼàndo ghə̀ŋ gàʼà la mà dzɨ̀mə̀ zhwì byɨvə nə̀ kədyòʼ a ku Belzibùl.

¹⁹ Mà lè sətsèn dzɨ̀mə̀ zhwì byɨvə nə̀ adyòʼ mu a ku Belzibùl, ghə̀ŋ à gàʼ la viʼi vəŋə dzɨ̀mə̀ zhwì a vyi nə̀ adyòʼ ndo? A ne dìʼ tò viʼi vəŋə la ghə̀ŋ wamə wamə mu ghə̀ŋ gàʼà nəmwèʼè lo.

²⁰ A kù Nyìngòŋ ku adyòʼ la mà dzɨ̀mə̀ zhwì byɨvə a venə. Kə lì dìʼì la soʼ fòyn Nyìngòŋ vì li à ghə̀ŋ.

²¹ “Zhʉ a wù kədyòʼ baʼtə̀ fo ghòŋ wen sə tsɨŋ kəbəŋ kə wen, fo wen bwòŋ fa avu vətsoŋə.

²² Wù kədyòʼ tsen sətsèn vì to chò wen, sòyn əzhɨ wen, ghə̀ à boŋtə fo ghòŋ wen a ghə̀ yi zhəʼtə tsu boʼsə nə̀ fo a ghə̀ a tsoŋ ghə̀ dyʉ̀ gə̀tə̀ a ngwaʼ wen.

²³ “No məndo a ghə̀ ko diʼ bàmə mùʼ yo wen mu ghə̀ lì soynə mò. No məndò a ghə̀ ko gyàmtə̀ mò əpfʉtə viʼi Nyìngòŋ mu ghə̀ lì sàsə̀ sàsə̀.

Məbwènə̀ vì kəzhwì kəbyɨkə

²⁴ “A ndiʼ a zhʉ a kəzhwì kə byɨkə fʉ̀ fa wìʼ a wen, kə sə jèʼè kaʼa fa nse zɨm no tsèm, kəŋ kəshi əzhʉ̀tə̀ tsu, ne dìʼ ke yen, kə gàʼà la, ‘Ma bwènə̀ dyʉ̀ tò a ngə̀ŋ yì a mà tə fʉ̀ fa tsu lì.’

²⁵ Kə nè gàʼa lì kə mù bwènə̀ dyʉ̀ a ngə̀ŋ ayi yen la və nə̀ zhyèsə̀ li shɨtə baʼtə̀ fo ayi a tin,

²⁶ kə mù bwènə̀ dyʉ̀ vì nə̀ zhwì byɨvə tsen sòmbo, və fwàynsə chò kəwenkə, zhwì a vi mu vì sə tsi a tì ngə̀ŋ a yi. A zhʉ a yì wìʼ ayi sə fwàynsə chò to ndo ghə̀ tə ndìʼ fa mbì.”

Yesò dìʼsə̀ byìʼ saŋlə nəmwèʼè

²⁷ A ndiʼ tò ndo Yesò ngaʼà mwetə ənyʉ̀ a venə, wùwì tsen fa nòyn a yì zɨmə gàʼ la, “Mbwaʼmə diʼ a wùwì yi a ghə̀ tə bwi wù be nyòŋsə̀ wu!”

²⁸ Yesò bwènsə̀ la, “Mbwaʼmə bòŋsə dìʼ a viʼi vyì a və zhʉ kənyʉ̀ kə Nyìngòŋ be nè tò ndo kə gaʼa!”

Viʼi bèmə yenə nchwi

²⁹ Tənòyn tə viʼi nə̀ sə vì ghoʼo a mbyɨ̀ nə̀ Yesò, ghə̀ gàʼ la, “Kəlyɨŋ kenkə diʼ tò no kəlyɨŋ kə byɨkə. Kə kəŋə yen nchwi fa mo ali ma ko dìʼ nchwi tsen a wen cho nchwi Jonà.

³⁰ Wàyn Wìʼ ne boŋ dìʼ nchwi a kəlyəŋ kènkə ndə̀ŋndəŋ tò ando Jonà ndìʼ nchwi a viʼi Nenivè.

³¹ A lu ndìʼ a kətsi kə nsoʼ Nyìngòŋ, wì fòyn, a ghə̀ soʼo shə̀ loʼ teyn lu tɨmə ə ghàm viʼi kəlyəŋ kə luwèn byìʼàndo ghə̀ nlu fà wen loʼ ə jèʼè kəghaf mimbu əvi zhʉtə ziʼi tof fòyn Sòlomùyn. Ali, wìʼ diʼ a shə̀ luwen, a ghə̀ cho Sòlomùyn.

³² A be lu ndìʼ a kətsi nsoʼ Nyìngòŋ, viʼi Nenivè be tɨmə ə ghàm ghə̀ŋ byìʼàndo vəwenə nzhʉtəli ziʼi Jonà ə kwitə tətyɨm tə vəwenə fa vəwenə mbyɨsə ə ghʉsə ntsìnə̀ byɨ vəwenə. Wìʼ diʼ a shə̀ luwen a ghə̀ cho Jonà.”

³³ Yesò be gàʼ à vəwenə la, “Wìʼ ko zì ghə̀ dyàyn kənkàʼtə̀ ə lyòmtə̀ kò chiʼtə nə̀ nkyè. Ghə̀ diʼi dyàyn ə tom a kəshi kə ŋaŋtəkə ndi no ndo a ghə̀ kwenə ghə̀ yen əbayn yi.

³⁴ Ashɨ wù diʼ kənkàʼtə̀ kə wen. Ashɨ wù sətsen ndiʼ a nkàyn, wenə wu no tsèm sə bayn. Ali ashɨ wu sətsen byif, wenə wu no tsèm à ndiʼ a nfɨnə̀.

³⁵ Ghə̀ŋ ntùʼmə̀ la kə bayn yi a ghə̀ŋ kiʼi li à kaʼkə ndiʼ nfɨnə.

³⁶ Wenə wu tsèm sətsen nkiʼi bayn kò kəshi kə fenə kə lə ndiʼ tsu, ghə̀ a baynə no tsèm ando kənkàʼtə̀ kə baynə à wù a wèn nə̀ baynə yi no tsèm.”

Yesò ghàm viʼi Falàsi nə̀ ndìʼsə̀sə təsoʼ

³⁷ Ando Yesò ngàʼà myetə̀, wù Falàsi tsen dzàŋ wen la ghə̀ vi ə zhɨ à wen kəbəŋ. Ghə̀ kwèn ŋwʉʼ a kəshi əzhɨ.

³⁸ Wù Falàsi ayi sə diʼ nə̀ kàynə yen la Yesò zhɨ kènla ghə̀ shʉli avu.

³⁹ Bobo mù gàʼ à wen la, “Ghə̀ŋ viʼi Falàsi, ghə̀ŋ lyɨ kaŋ vəŋə nə̀ ndoŋ seŋsə, ghə̀ŋ tuʼ shʉ̀ tò dzemə shisə, ali tətyɨm təŋtə diʼ mu tə lwinli tò nə̀ nkùf nə̀ nyʉ̀ byɨvə tsen və.

⁴⁰ Ghə̀ŋ diʼi ngu fo! Ghə̀ŋ kwòʼtə̀ la Nyìngòŋ nshɨtə tò dzèm kò ghə̀ lə shɨtə tin mu?

⁴¹ Ghə̀ŋ nə̀ mbòŋsə ku fo a ghə̀ŋ kiʼi à viʼi kəfem ndi no məghò ne ndiʼ layn a ghə̀ŋ.

⁴² “Ngəʼ ghoʼo diʼ a ghə̀ŋ, viʼi Falàsi, byìʼàndo ghə̀ŋ lyɨ̀ fo təsɨm, ghə̀ŋ gə̀tə̀ shi wum, ə ku kəshi kə mùʼ a Nyìngòŋ, ali kò ghə̀ŋ lə nè nyʉ̀ a tɨmə və a viʼi vətsen və, a Nyìngòŋ kòŋə̀. Ghə̀ŋ yi ndiʼ nwè nyʉ̀ a venə, kò ghə̀ŋ lə chasə tsen və.

⁴³ “Ngəʼ ghoʼo diʼ à ghə̀ŋ, viʼi Falàsi, byìʼàndo ghə̀ŋ kòŋ dyʉ̀ a loʼ ntsentə, Nyìngòŋ ə kuʼ ŋwʉʼmə tò ambì, bè fʉ̀ a woŋ ə kòŋ la viʼi nyɨŋ vì toŋtə̀ ghə̀ŋ.

⁴⁴ Ngəʼ ghoʼo diʼ à ghə̀ŋ vyi a ghə̀ŋ diʼì tsu kò və le chʉtə̀, viʼi sə jèʼè a yi tʉ kò vəwenə lə nkɨ.”

⁴⁵ Ndìʼsə̀ soʼ tsen gàʼ à Yesò la, “Ndìʼsə̀, wù gaʼa nyʉ̀ vènə alə̀, telə̀ yès.”

⁴⁶ Yesò gàʼ à vəwenə la, “Ngəʼ ghoʼo bè ghə̀ŋ, ndìʼsə̀sə təsoʼ, byiʼ ando ghə̀ŋ nè la viʼi byèʼè kəbyèʼè a kə diʼi chò vəwenə kò lə kòŋə̀ əgyàmtə vəwenə.

⁴⁷ Ngəʼ ghoʼo diʼ à ghə̀ŋ vyi a ghə̀ŋ bwòmə təsè tə jùŋtə tə nshə̀ʼtə̀ sə ghoʼkə sə shì a vətiʼi vəŋə nlù zhwilə.

⁴⁸ Ghə̀ŋ diʼi la ghə̀ŋ tomsə kənyʉ̀ a vətiʼi vəŋə nlù nè byiʼ ando vəwenə nluli zhwi lə nshə̀ʼtə̀ a shì, ghə̀ŋ sə bwòmə təsè tə vəwenə.

⁴⁹ Byìʼì la, wìʼ yì a və dzàŋ la, ‘Tof Nyìngòŋ’ ngàʼa la, ‘Ma ne tɨm nshə̀ʼtə̀ sə ghoʼkəsə nə̀ viʼi ntɨm à vəwenə, à vəwenə a zhwilə vətsevə, be tsuʼ aghʉ və tsen və.’

⁵⁰ Byìʼì viʼi kəlyɨŋ kenkə lə shə̀ʼtə̀ chʉ vəwenə kùmə̀ mənlyuŋ mə nshə̀ʼtə̀ sènsə no sətsèm a və zhwi li, əzìtə̀ fa nsè,

⁵¹ ə zìtə̀ fa Abèl əkuʼ zaʼa à Zakaliya a və nlù zhwi vəwenə əlù fa kəshi kə ŋwòʼəkə əzaʼa kəbaŋ kə kəku a ngə̀ŋ Nyìngòŋ. Ma gàʼ à ghə̀ŋ nəmwèʼè la kəlyɨŋ kènkə lə shə̀ʼtə̀ chʉ vəwenə byìʼì viʼi a venə no vətsèm.

⁵² “Ngəʼ ghoʼo diʼ à ghə̀ŋ ndìʼsə̀sə təsoʼ, byiʼ ando ghə̀ŋ lyòmtəli kənzàs a kə bòʼò chʉ̀ ngə̀ŋ tof, no nkàyntə̀ ghə̀ŋ ko kwen tsu, bè sə tàmə̀ viʼi vyì a və kəŋ əkwen a ngə̀ŋ tof a ghèn.”

⁵³ Ando Yesò nlu fa ngə̀ŋ ayi, ndìʼsə̀sə təsoʼ nə̀ viʼi Falàsi sə gàʼ lə byìʼì wen,bèmtə̀ ngwàʼà nyʉ̀ a wen,

⁵⁴ kuʼsə ətam ətsòʼ wen tsu no kənyʉ̀ kə shwè kə kò a ghə̀ ne gàʼ.