مَتّی 5 - کتاب مقدس به زبان بندری

موعظه سَرِکوه

¹ وختی عیسی به اُ جماعتُ ایدی، سرِ کوه رَه و ایگِه نِشت. بعد شاگردُنِش پهلوش هُندِن

² و عیسی شروع به تعلیم دادن اُشُ ایکه و ایگو:

³ «خوش وا حال کسوئی که در روح فَخیرَن، چون پادشاهی آسَمُن مالِ اُشُن.

⁴ خوش وا حال کسوئی که ماتَم شُهَه، چون دلشُ آرُم اَگِنت.

⁵ خوش وا حال کسوئی که افتاده اَن، چون اُشُ زمینُ به ارث اَبَرِن.

⁶ خوش وا حال کسوئی که گُشنه و چِهنه اییَن که صالح بَشِن، چون اُشُ سیر اَبِن.

⁷ خوش وا حال رحیمُ چون به اُشُ رحم اِبوت.

⁸ خوش وا حال اُشُ که دلشُ پاکِن چون اُشُ به خدا اَگینِن.

⁹ خوش وا حال کسوئی که صُل برکرار اَکُنِن، چون به اُشُ چوکُن خدا اَگِن.

¹⁰ خوش وا حال اُشُ که توو راه صالح بودِن اذیت شاکُنَن، چون پادشاهی آسَمُن مالِ اُشُن.

¹¹ «خوش وا حال شما، اُغایه که مردم وا خاطر مه، به شما دِشمُن اَدِنُ و اذیت و آزار اَرِسونِن و به دورو، همه طور گَپ بدی به ضدّ شما اَگَن.

¹² خاش بَشین و شادی بُکنین چون پاداشِتُ توو آسَمُن خیلی گَپِن. چونکه همیطو هم به پیغُمبَرُنی که کَبل اَ شما هَستَرِن، اذیت و آزار شُرسوند.

نور و نِمِک

¹³ «شما نِمِکِ دنیایین. ولی اگه نِمِک مِزه خو اَ دَس هادِه، دگه چطو اِبو سوری بُکنی؟ دگه به کار نِتا جُلَ ایی که در بریزین و مردم روش پا بُنوسَن.

¹⁴ «شما نور دنیایین. شهری که رو کوه شُساختِن، نابو زَفتی بُکنی.

¹⁵ هیچکَ چراغ روشن ناکُن تا زیر سر پوشی بُنوسِه، بلکه رو چراغدُن اَنوسِه تا نوری به همۀ کسوئی که توو لَهَرَن بُخارِه.

¹⁶ همیطوَم بُوالی نورتُ به مردم بُخارِه، تا اُشُ کاروی خُبِتُ بیگینِن و به بَپ شما که توو آسَمُنِن، حمد و ثنا بُکنِن.

مسیح هُند تا شریعت رو به اَنجُم بِرَسُنه

¹⁷ «گَمُن مَکُنین که هُندَم تا به تورات و نوشته‌ئُوی پیغُمبَرُن باطل بُکنُم؛ نَهُندَم تا به اُشُ باطل بُکنُم، بلکه هُندَم تا به اَنجُمِشُ بِرَسُنُم.

¹⁸ چون حکیکتاً به شما اَگَم که، تا زَمُنی که آسَمُن و زمین برکَرارِن، یه همزه یا یه نقطه اَ تورات اَ بین نارِه، تا وختی که همۀ اُ کامل اَنجُم بَشِت.

¹⁹ پَ هَرکَ یه تا اَ کوچِکترینِ ایی حکموی شریعتُ بی اهمیت بُدُنِت و به بکیه هم یاد هادِه که همی کار رو بُکنِن، توو پادشاهی آسَمُن، کوچِکترین به حساب اَتات. ولی هَرکَ حکموی شریعتُ اَنجُم هادِه و به بکیه هم یاد هادِه، اُ توو پادشاهی آسَمُن گَپ به حساب اَتات.

²⁰ چونکه به شما اَگَم، اگه توو صالح بودِن اَ معلموی تورات و عالموی فرقه فَریسی جلو نَزَنین، هیچِوَه به پادشاهی آسَمُن داخل نابین.

خشم

²¹ «تُشنُتِن که به کَدیمیُ شُگُفتِن، ”کَتل مَکُن، و هَرکَ کَتل بُکنت، لایِک مُحاکِمَن.“

²² ولی مه به شما اَگَم، هَرکَ به کاکا خو جَهل بِگِنت، لایِک مُحاکِمَن؛ هَرکَ به کاکا خو خار و کوچِک بُکنت، لایِک مُحاکمه مُکابل شوران؛ و هَرکَ به کاکا خو ’احمق‘ بِگِت، لایِک آتِش جَهَندمِن.

²³ پَ اگه موکعی که توو جایِ کُربُنی هدیه خو تکدیم اَکِردِی وا یادت هُند که کاکات اَ تو چیزی توو دِلِشِن،

²⁴ هدیه خو همو جا، جلوی جایِ کُربُنی ول بُکن و اَوِّل بِرَه وا کاکا خو صُل بُکن و بعد بُدو و هدیه خو تکدیم بُکن.

²⁵ با شاکی خو تا وختی که هِنوزا توو راه محکمه ای، فورنی صُل بُکن، تا نَکه یه وَه که دَسِ قاضی تادِه و قاضی به تو تحویل نِگَهبُن هادِه و تو توو زندون بِکِی.

²⁶ حکیکتاً بهتُ اَگَم که، تا کِرون آخِر نَدِی، اَ زندون در نِتِی.

شهوت

²⁷ «تُشنُتِن که توو تورات شُگُفتِن، ”زنا مَکُن“

²⁸ ولی مه به شما اَگَم، هَرکَ با شهوت به یه زن نگاه بُکنت، همو موکَع توو دل خو با اُ زنا ایکِردِن.

²⁹ پَ اگه چِهمِ راستِت به گناه تَکَردُنه، به اُ در بیار و در بِکَردُن، چون بِهتِرن که یه عضو اَ بدنِ خو اَ دَس هادِی تا ایی که تَمُنِ بدنت توو جَهَندم بِکِت.

³⁰ و اگه دَس راستِت توو گناه تَکَردُنه، به اُ کَطعی بُکن و در بِکَرد، چون بِهتِرن که یه عضو اَ بدنِ خو اَ دَس هادِی تا ایی که تَمُنِ بدنت توو جَهَندم بِکِت.

طِلاک

³¹ «همیطوَم شُگُفتِن که ”هَر‌کَ به زن خو طِلاک هادِه، بایه به اُ طِلاک نومه هادِه.“

³² ولی مه به شما اَگَم، هَرکَ زن خو به جز به علت زنا طِلاک هادِه، باعث اِبو که اُ زن به گناه زنا بِکِت. و هَرکَ به زن طِلاک داده بِگِنت، زنا اَکُنت.

کَسَم

³³ «همیطو هم تُشنُتِن که کَدیمیُ شُگُفتِن، ”کَسَم دورو مَخوا، و وختی به نُم خداوند کَسَم اَخاری، اُ کارُ اَنجُم هادَه.“

³⁴ ولی مه به شما اَگَم، اصلا کَسَم مَخواری، نه به آسَمُن، به چه که تخت پادشاهی خدان،

³⁵ نه به زمین، به چه که کُرسی زیر پایی خدان، و نه به شهر اورشلیم، چونکه شهر اُ پادشاهِ گَپِن.

³⁶ و به سر خو هم کَسَم مَخا، چون حتی ناتونی مودی اَ سرُ خو سفید یا سیاه بُکنی.

³⁷ پَ بُوالی ’بلهِ‘ شما ’بله‘ بَشِت و ’نهِ‘ شما ’نه‘، بِشتِه اَ ایی، اَ شریرِن.

انتقام

³⁸ «تُشنُتِن که توو تورات شُگُفتِن، ”چِهم به عوض چِهم و دندُن به عوض دندُن.“

³⁹ ولی مه به شما اَگَم، جلوی شخص شریر مَووستی. اگه کسی به طَرَه راست روت چَک ایزَه، اُ طَرَه رو خو هم طَرَه اُ بَربِگَردُن تا بِزَنت

⁴⁰ و اگه کسی بُخواد به تو به دادگاه بِکَشُنِه، تا جِمه اَت اَ تو بِگِنت، عبات هم به اُ هادَه.

⁴¹ اگه کسی مجبورت بُکنت که بهش یَک فرسخ بار بُبِری، تو دو فرسخ بهش بار بُبَر.

⁴² اگه کسی وا خاطر احتیاجی التماست بُکنت به اُ هادَه. اَ کسی که اَ تو کَرض بُخواد، رو خو بَرمَگَردُن.

به دشمَنِت محبت بُکن

⁴³ «تُشنُتِن که توو تورات شُگُفتِن که، ”به هَمسادَه خو محبت بُکن و اَ دشمَنِت تنفر اِتبَشِت“

⁴⁴ ولی مه به شما اَگَم به دشمنُ خو محبت بُکنین و به اُشُویی که به شما اذیت آزار اَرسونِن، دعای خیر بُکنین،

⁴⁵ تا به بَپ خو که توو آسَمُنِن، چوکُن بَشین. چونکه اُ اَفتُو خو به بَدُن و خُبُن اَزَنت و بارونِ خو رو سر عادلُ و ظالمُ اَبارونِه.

⁴⁶ اگه فَکَه به کسوئی محبت بُکنین که به شما محبت اَکُنِن، چه اجری تُهه؟ مگه خراجگیرُ هم همی کار ناکُنِن؟

⁴⁷ اگه فَکَه به کاکائُن خو سلام بُکنین چه تُکِردِن که اَ کار بکیه بِهتِرن؟ مگه بُت پرستُ هم همی کارو ناکُنِن؟

⁴⁸ پَ شما هم بایه کامل بِشی همطو که بَپِ آسَمُنی شما کاملِن.