مَتّی 13 - کتاب مقدس به زبان بندری

مَثَل برزگر

¹ همو رو عیسی اَ لَهَر در هُند و لُوِ دریاچه ایگِه نِشت.

² جمعیتی که دوری جمع بودَرِن ایکَک گَپَ که عیسی سوار کایِک بو و توو کایِک ایگِه نِشت و مردم همه لُوِ دریاچه ووستادَرِن.

³ عیسی وا مَثَل، خیلی چیزُ بهشُ شَگُفت. اُ شَگُو: «یه برزگر به پاشوندن بذر در بو.

⁴ وختی بذر شَپاشی، بعضی اَ بذرُ توو راه کَفت و پرندئُن هُندِن و اُشُ شُخا.

⁵ بعضیُ دگه رو زمین سنگی کَفت که خاک زیادی اینَهَه؛ پَ زود سوز بو، به چه که خاکش عمق اینَهَستَه.

⁶ ولی وختی اَفتُو در هُند، سُختَن و چونکه ریشه شُنَهَستَه، خشک بودَن.

⁷ بعضی دگه اَ بذرُ میونِ پِچائُو کَفت، پِچائُو رشد شُکِه به بذرُ خفه شُکِه.

⁸ ولی بکیۀ بذرُ رو خاک وَلم کَفتَن و بَر شُدا: بعضیُشُ صد برابر، بعضیُشُ شصت برابر و بعضیُشُ سی برابر.

⁹ هَرکَ گوش شنوا ایشَه، بِشنُوِت!»

¹⁰ اُغایه شاگردُن پهلو عیسی هُندِن شُپُرسی: «به چه وا مردم وا مَثَلُ گَپ اَزدِی؟»

¹¹ عیسی جواب ایدا: «ایی فهم به شما شُدادِن تا رازوی پادشاهی آسَمُنُ بُفَهمین. ولی به اُشُ شُنَدادِن.

¹² چون به هَرکَ ایشَه، بِشتِه بهش اَدِن تا فَرایُن ایبَشِت؛ ولی اَ اُ کِ اینین، حتی همو کَد هم که ایشَه، اَ بارش اَگِرِن.

¹³ وا خاطر همی وا ایشُ با مَثَلُ گَپ اَزَنُم، چون: «اُشُ نگاه اَکِردَن، ولی ناگینَن؛ گوش اَکُنِن، ولی نه اَشنُوِنُ نه اَفَهمِن.

¹⁴ حکیکتاً پیشگویی اِشعیا پیغُمبَر دربارۀ اُشُ اَنجُم بو که اَگِت: «”شما حکیکتاً اَشنُوین، ولی ابداً نافَهمین؛ و شما حکیکتاً اَگینین، ولی ابداً درک ناکُنین.

¹⁵ چون دل ایی کوم سنگ بودِن، گوشُشُ سنگین بودِن، و چِهمُ خو شُبَستِن، نَکه یه وَه وا چِهمُ خو بِگینِن، و وا گوشُ خو بِشنُوِن، و وا دلُ خو بُفَهمِن، و بَربِگَردِن و مه به اُشُ شفا هادَم.“

¹⁶ ولی خوش وا حال چِهمُتُ چونکه اَگینِن و خوش وا حال گوشُتُ چونکه اَشنُوِن.

¹⁷ حکیکتاً به شما اَگَم، خیلی اَ پیغُمبَرُن و صالحُ آرزو شُهَستَه اُ چیزی که شما اَگینینُ بِگینِن ولی شُنِدی، و اُ چیزی که شما اَشنُویُ بِشنُوِن ولی شُنَشنُت.

¹⁸ «پَ شما معنی مَثَل برزگرُ بِشنُوی:

¹⁹ وختی که کسی کَلُم پادشاهی خدائو اَشنُوِه ولی اُ ئو نافَهمه، اُ شریر اَتات و بذری که تو دلش شُکاشتِنُ اَچِرکُنت. ایی همو بذرین که توو راه کَفتَه.

²⁰ بذری که تو زمین سنگی کَفت کِسین که کَلُمُ اَشنُوِه و درجا وا شادی کبول اَکُنت،

²¹ ولی چون ریشه اینین، فَکَه یه مدت کمی دَووم اَتارِه و وختی وا خاطر اُ کَلُم سختی اِگینه یا اذیت اِبو، اُ درجا اَ ایمُن اَکِت.

²² بذری که میونِ پِچائُو کَفتَه، کِسین که کَلُمُ اَشنُوِه، ولی نِگَرُنیویِ ایی دنیا و گول مالِ دنیائو خاردِن، به کَلُم خفه اَکُنت و بی بَرِش اَکُنت.

²³ ولی بذری که توو خاک وَلم کاشته بو، کِسین که اُ کَلُمُ اَشنُوِه و اُ رو اَفَهمِه و پُر بار اِبو، صد برابر، شصت برابر یا سی برابر بَر اَدِت.»

مَثَل علفوی هرز

²⁴ عیسی مَثَل دگه ای بهشُ ایگو: «پادشاهی آسَمُن، مثه مردین که تو زمین خو بذر خُب ایکاشت.

²⁵ ولی موکعی که نوکرُش همه خُو هَستَرِن، دشمنی هُند، وسط گندمُ، علفِ هرز ایکاشت و رَه.

²⁶ وختی گندم سُوز بو و خوشَش در هُند، علف ئُوی هرز هم با اُشُ در هُند.

²⁷ نوکروی صاحب لَهَر پهلوش رفتِن و شُگُفت: ”ارباب، مگه تو بذر خُب تو زمین خو اِدنکاشت؟ پَ علف ئُوی هرز اَ کا در هُندِن؟“

²⁸ ارباب بهشُ ایگو: ”ایی کار دشمنِن.“ نوکرُ اَزی شُپُرسی: ”تَوا مابِرِیم و علفوی هرزُ بِکَنیم؟“

²⁹ ارباب ایگو: ”نه! اگه بُخوای علفوی هرزُ بِکَنین، ممکنِن گندمُ هم با اُشُ اَ ریشه در بیان.

³⁰ بُوالی دوتاشُ تا فصل جمع کِردِنِ محصولُ با هم رشد بُکنِن. غایه جمع کِردِنِ محصول که بو به کسوئی که دِرُو اَکُنِن اَگَم که اَوِّل علفوی هرزُ بِکَنِنُ دسته دسته بُکنِن تا شُبسوزُنِن، ولی گندمُ ئو توو انبار مه جمع بُکنِن.“»

مَثَل دُنه خَندَل و مَثَل خمیرمایه

³¹ عیسی به اُشُ یه مَثَل دگه ایگو: «پادشاهی آسَمُن، مثه دُنه خَندَلین که یکی اُ رو ایگِفت و توو زمین خو ایکاشت.

³² با ایی که دُنه خَندَل اَ همۀ دُنهُ کوچِکتِرِن، ولی وختی رشد اَکُنت گَپتِه اَ همۀ گیاهُن باغ اِبو و یه دِرَهت اِبو، طوری که پرندئُن آسَمُن اَتانُ توو شاخَئُش کلودنگ درست اَکُنِن.»

³³ بعد عیسی بهشُ یه مَثَل دگه ایگو: «پادشاهی آسَمُن مثه خمیر مایه ایین که یه زن اُ رو ایسِی با سه کیسه آرد مخلوط ایکه تا همۀ خمیرُ وَرهُند.»

³⁴ عیسی همۀ ایی چیزُئو با مَثَلُ به مردم ایگُفت، حکیکتاً هم بدون مَثَل به اُشُ هیچی اینَگُفت.

³⁵ ایی اِتفاک کَفت تا اُچه اَ طریق پیغُمبَر گُفتَه بودَه به اَنجُم بِرَسه که: «وا مَثَلُ باهاتُ گَپ اَزَنُم، و هر چیزی که اَ زَمُن شروع دنیا زَفت بودَه، اَگَم.»

معنی مَثَل علفوی هرز

³⁶ بعد عیسی اَ مردم جدا بو و وا لَهَر رَه. شاگردُنِش پهلوش هُندِن و شُگُفت: «مَثَل علفوی هرز زمینُ به ما توضیح هادَه.»

³⁷ عیسی جواب ایدا: «اُ کِ بذر خُب اَکارِه، پُسِ انسانِن.

³⁸ زمین، ایی دنیان و بذر خُب چوکُن پادشاهی خدائَن. علفوی هرز چوکُن اُ شریرَن؛

³⁹ و دشمنی که علفوی هرزُ اَکارِه، ابلیسِن. فصل دِرُو، آخِر ایی دنیان؛ و کسوئی که دِرُو اَکُنِن، فرشته‌ئُونَن.

⁴⁰ همطو که علفوی هرزُ جمع شُکِردِنُ توو آتِش شُسوزوندِن، آخِر ایی دنیا همیطو اِبو.

⁴¹ پُس انسان به فرشته‌ئُون خو اَفِرِستِه و اُشُ به هَرکَ که باعث گناه اِبو و به تَمُن آدمویی که قانونوی خدائو زیر پا اَنوسِن اَ پادشاهی خدا جمع اَکُنِن.

⁴² و به اُشُ توو کورۀ آتِش اَکَردُنِن، جائی که گیریک و دندُن کورچی هَستِن.

⁴³ اُغایه صالحُ توو پادشاهی بَپ خو، مثه اَفتُو اَدِرخشِن. هَرکَ گوش شنوا ایشَه، بِشنُوِت!

مَثَل گنج پِنهون و مُرواریر با ارزش

⁴⁴ «پادشاهی آسَمُن مثه گَنجین که توو زمین زَفت شُکِردِن، و یه نُفر به اُ پیدا ایکه. بعد اَ ایی که پیداش ایکه دوبارَه زَفتش ایکه و اَ خوشالی رَه و هرچه ایشَستَه، ایفروخت و اُ زمینُ ایخِری.

⁴⁵ «همیطوَم پادشاهی آسَمُن مثه تاجرین که دُمبال مُرواریروی اَصلِن.

⁴⁶ پَ وختی که یه مُرواری با ارزشُ پیدا ایکه، رَه و هرچه ایشَستَهُ، ایفروخت و اُ مُرواریُ ایخِری.

مَثَل لیح مُئیگیری

⁴⁷ «پادشاهی آسَمُن مثه لیحین که توو دیریا شُکَردی و همه نوع مُئی داخلی جمع بو.

⁴⁸ موکعی که لیح پُر بو، مُئیگیرُ لیح ئُو وا لُوِ تیُو شُکِشی و نِشتَن مُئی ئُوی خُبُ توو گیفیر جمع شُکِه، ولی به بدُ در شُکَردی.

⁴⁹ آخِر ایی دنیا هم ایطو اِبو. فرشته‌ئُون اَتان و به شریرُ اَ صالحُ جدا اَکُنِن.

⁵⁰ و به شریرُ توو کورۀ آتِش اَکَردُنِن، جائی که گیریک و دندُن کورچی هَستِن.

⁵¹ بعد عیسی ایپُرسی: «همۀ ایی چیزُ رو تُفَهمی؟» اُشُ جواب شُدا: «بله!»

⁵² عیسی ایگو: «پَ هر معلم توراتی که دربارۀ پادشاهی آسَمُن تعلیم ایگِفتَه بَشِت، مثه صاحب لَهَرین که اَ خزونه خو چیزُی نو و کُنه در اَتارِه.»

بی‌ایمُنی مردم ناصِرَه

⁵³ وختی عیسی ایی مَثَلُ تَمُن ایکه، اَ اُ جا رَه.

⁵⁴ و به شهر خوش برگشت و توو عبادتگاهوی یهود به مردم تعلیم ایدا. مردم ماتِشُ ایزَدَه شاپُرسی: «ایی مرد ایطو حکمتیُ اَ کا ایواردِن؟ ایی معجزه ئُو چطو اَنجُم اَدِت؟

⁵⁵ مگه اُ پُس اُ نَجّار نَن؟ مگه نُم مُمی میریَم نَن؟ مگه کاکائُش یَعکوب و ایسُف و شَمعون و یهودا نَهَن؟

⁵⁶ مگه همۀ دادائُش همی جا و میونِ ما زندگی ناکُنَن؟ پَ ایی مرد همه ایی چیزُ اَ کا ایواردِن؟»

⁵⁷ پَ اَ گَپوی عیسی خاشِشُ نَهُند. ولی عیسی به اُشُ ایگو: «یه پیغُمبَر همه جا حرمت ایشَه، جز توو شهر و لَهَر خوش.»

⁵⁸ عیسی وا خاطر بی ایمُنی اُشُ، اُجا خیلی معجزه اینَکِه.