اعمال رسولان 7 - کتاب مقدس به زبان بندری

گَپُن استیفان

¹ کاهن گِپو اَ استیفان ایپُرسی: «ایی گَپُ راستِن؟»

² استیفان ایگو: «ای کاکائُن و ای بَپُن، به مه گوش هادِی! موکعی که جد ما اِبرائیم پیغُمبَر توو منطکه بین‌النهرین زندگی شَکِه، کَبل اَ ایکه به شهر حَران کوچ بُکنت، خدای پُر جلال به اُ نَمایُن بو،

³ و بهش ایگو: ”اَ سرزمین خو و اَ پهلو کوم و خویش خو در بُدو، به اُ سرزمینی که به تو نِشُن اَدَم، بِرَه.“

⁴ «پَ، اَ سرزمین کَلدانیُن راه کَفت و داخل شهر حَران جاگیر بو. بعد اَ ایکه بَپِش مُرد، خدا به اِبرائیم اَ اُجا به ایی سرزمینی که اِمرو توش زندگی اَکُنین، ایفِرِستا.

⁵ با ایی حال خدا به اِبرائیم ایجا هیچ ارث اینَدا حتی کَدِ یه وجب زمین؛ ولی وعده ایدا که اِبرائیم و نسل بعد اَ اُ رو صاحب ایی سرزمین بُکنت، با ایکه اِبرائیم اُ موکَع هِنوزا چَک و چوکی اینَهَه.

⁶ خدا به اِبرائیم ایگو که نسل اُ، توو سرزمین غریبه ئو، توو غربت زندگی اَکُنِن، و اُشُ چارصد سال نسل اِبرائیمُ برده خوشُ اَکُنِن و بهشُ ظلم اَکُنِن.

⁷ و خدا اییُ هم ایگو که: ”ولی مه به اُ ملتی که ایشُ بردگیشُ اَکُنِن، سزاشُ اَدَم و بعدی، کوم مه اَ اُجا اَرَن و به مه توو همی جا پرستش اَکُنِن.“

⁸ خدا به اِبرائیم عهد سُنَّت کِردِن ایدا. پَ اِبرائیم یه پُس به نُم اِسحاک گیرش هُند و به اُ توو روز هشتم سُنَّت ایکه. و اِسحاک هم یه پُس به نُم یَعکوب گیرش هُند، و یَعکوب هم دوازده تا پُس گیرش هُند که جدوی مائَن.

⁹ «و جدُمُ اَ دیدن کوری، ایسُفُ به مصر شُفروخت. ولی خدا با ایسُفَ.

¹⁰ و به اُ اَ تَمُن مصیبتُش آزاد ایکه، و بهش حکمت ایدا، تو چِهم فرعون پادشاه مصر عزیزش ایکه، طوری که به ایسُف حاکم مصر و همۀ دربار خو ایکه.

¹¹ «اُغایه کَحطی و مصیبت گِپی توو تَمُن سرزمین مصر و کنعان هُند و جدُمُ شُنِتونِست جیره یافت بُکنِن.

¹² ولی یَعکوب وختی شِشنُت که توو مصر غَلَه یافت اِبو، به جدُمُ توو اَوِّلین سفرشُ اُجا ایفِرِستا.

¹³ توو دوّمین سفر، ایسُف به کاکائُنِش ایگو که کِن و فرعون با خانوادۀ ایسُف آشنا بو.

¹⁴ ایسُف پِی بَپِی یَعکوب و همۀ کومودونش ایفِرِستا و به اُشُ که همه وا هم هفتاد و پنج نُفر‌‌ئَرِن ایطلبی.

¹⁵ یَعکوب وا مصر رَه و همو جائَم مُرد، هم یَعکوب و هم جدُمُ؛

¹⁶ ولی جنازه ئوشُ به شهر شِکیم بَرشُگَردُن و توو کَبری دفن شُکِه که اِبرائیم توو شِکیم وا نُگرَه اَ پُسُوی حمور ایخریده.

¹⁷ «ولی همیطو که زَمُن به حکیکت رسیدنِ وعده خدا به اِبرائیم نِزیک شِبو، تعداد کوم ما هم توو مصر خیلی زیاد شِبو،

¹⁸ تا موکعی که توو مصر یه پادشاه دگه هُند که به ایسُف ایناشناخت.

¹⁹ اُ با کوم ما وا حیله رفتار ایکه و به جدُمُ ظلم زیادی ایکه و مجبورشُ ایکه که طفلُنُ خو صرا ول بُکنِن تا زنده نَمونَن.

²⁰ «توو همی موکَع هَستَه که موسی وا دنیا هُند. اُ توو چِهم خدا جُنَ. موسی سه ماه توو لَهَر بَپِش گَپ بو.

²¹ وختی که موسائُو صَرا ول شُکِه، دُهت فرعون به اُ ایسِی و مثه پُس خو گَپِش ایکه.

²² موسی تَمُن حکمت مصری ئو یاد ایگِه و توو گَپ و گفت و رفتاری یه آدم با کُدرَتی بو.

²³ «وختی که موسی چِل سالی بو، وا دلی کَفت که وا دیدن کاکائُش، یعنی نسل یَعکوب بِرِت.

²⁴ وختی ایدی یه مرد مصری به یکی اَ اُشُ ظلم اَکِردِن، موسی پشت اُ مظلومُ ایگِه و با کُشتِن اُ مصری، تکاصِش ایگِه.

²⁵ موسی گَمُن شَکِه کاکائُش اَفهمَن که خدا شَوات وا دَس اُ به اُشُ نجات هادِه، ولی اُشُ شُنَفَهمی.

²⁶ صَباش، موسی دو نُفر اَ اُشُ ئو ایدی که با هم جر و دعوا شاکِه، و با ایی نیت که صُلِشُ هادِه بهشُ ایگو: ”ای مَردُن، شما کاکائین، به چه به همدگه ظلم اَکِردِین؟“

²⁷ «ولی اُ آدمی که به هَمسادَه خو ظلم شَکِه، به موسی هُل ایدا و ایگو: ”کِ به تو حاکم و قاضی ما ایکه؟

²⁸ تَوا به مه هم بُکُشی نه؟ همطو که دوش به اُ مصری اِتکُشت.“

²⁹ وختی موسی اییُ شِشنُت، در رَه و توو سرزمین مِدیان توو غربت مُند و اُجا دو تا پُس گیرش هُند.

³⁰ «چِل سال گذشت. یه رو توو لَردِکی، نِزیکِ کوه سینا، یه فرشته توو شعلۀ بُته ای که سوزونَ به موسی نَمایُن بو.

³¹ وختی موسی اییُ ایدی اَ ایی چیزی که ایدیدَه تعجب ایکه. و همیطو که نِزیک شَرَه تا نگاه بُکنت، صدایی اَ خداوند به اُ رِسی که:

³² ”مه هَستُم خدای بَپُنِ تو، خدای اِبرائیم، اِسحاک و یَعکوب.“ لِرز توو جُنِ موسی کَفت و جرأت اینَکِه نگاه بُکنت.

³³ «پَ، خداوند به اُ ایگو: ”جوتی خو اَ پات در بیار، به چه که جایی که رو اُ ووستادِی زمین مقدّسین.

³⁴ البته که مه مصیبت کومُم که توو مصرَن اُمدیدِن و ناله ئوشُ مِشنُتِن، و زیر هُندَم تا به اُشُ آزاد بُکنُم. حالا بُدو، مه به تو به مصر اَفِرِستُم.“

³⁵ «همی موسایی که کوم ما به اُ رد شُکِه و بهش شُگُو: ”کِ به تو حاکم و قاضی ایکه؟“ خدا ایی مردُ وا دَس اُ فرشته‌ای که توو بُته بهش نَمایُن بو، ایفِرِستا، تا هم حاکم و هم آزادکننده بَشِت.

³⁶ ایی مرد به اُشُ اَ مصر در ایوا و چِل سال توو مصر و توو دیریای سرخ و توو لَردِکی معجزه ئو و نِشُنه ئُویی اَنجُم ایدا.

³⁷ «همی موسائَه که به نسل یَعکوب ایگو: ”خدا اَ میون کاکائُتُ، پیغُمبَری مِثِه مه بهتُ اَفِرستِه.“

³⁸ همی موسائَه که توو لَردِکی با مردمَ، وا اُ فرشته‌ایَ که توو کوه سینا با اُ گَپ ایزَه، و همیطوَم وا جدُموئَه؛ موسی کَلُم زندگی بخشُ ایگِه تا اُ رو به ما هادِه.

³⁹ «جدُمُ شُنخواست که اَ موسی اطاعت بُکنِن، بلکه پِسی شُزَه، و توو دلشُ وا طَرَه مصر برگشتِن.

⁴⁰ اُشُ به هارون شُگُو: ”به ما بُتون درست بُکن، تا خدائُن ما بَشِن و تیغار ما بِرَن، چونکه نادونیم ایی موسایی که به ما اَ سرزمین مصر در ایوا، چه وا سَری هُندِن!“

⁴¹ توو اُ روزُن هَستَه که یه بُت شکل گَسکی شُساخت و به اُ بُت، کُربُنی تکدیم شُکِه و بِی اُ بُتی که وا دَسِ خو شُساختَه خوشالی شاکِه.

⁴² ولی خدا اَ اُشُ رو بَرایگردُند و اُشُ رو به حال خوشُ ول ایکه تا به اِستالَه ئُوی آسَمُن بِپرستِن؛ همطو که توو کتاب پیغُمبَرُن نوشته بودِن که: «”ای نسل یَعکوب، توو اُ چِل سالی که توو لَردِکی هَستِرین، مگه اُ حیوونویی که تُکُشت و کُربُنی تُکه، به مه تکدیم تُکه؟

⁴³ شما چادِر بُت مُلوک و اِستالۀ خداتُ رِفانُ وا دوش خو تُکشی. یعنی اُ بُتُویی که درست تُکه تا پرستش شو بُکنین. مه اَم شمائو به اُ پِل بابِل تبعید اَکُنُم.“

⁴⁴ «جدُمُ چادِر گواهیُ توو لَردِکی شُهَستَه، همو چادِری که موسی اُ رو به دستور خدا طِبکِ اُ الگویی که ایدیدَه، درست ایکه.

⁴⁵ جدُمُ وختی وا یوشَع، سرزمین کنعانُ اَ اُ ملتُ پس شُگِه، چادِر گواهیُ با خوشُ شُوارد. همو ملتویی که خدا جلو چِهم جدُمُ اَ اُ سرزمین دَرِشُ ایکه، اُ چادِر تا زَمُن داوود پادشاه اُجا هَستَه.

⁴⁶ داوود تو چِهم خدا عزیز بو و خواهش ایکه که یه لَهَر به خدای یَعکوب بُبَنده.

⁴⁷ ولی سِلیمُن پادشاهَ که به خدا یه لَهَر ایبَست.

⁴⁸ با ایکه خدای متعال توو لَهَرویی که وا دَس آدمی درست اِبوت نامونه، همطو که اِشعیای پیغُمبَر اَگِت:

⁴⁹ «”خداوند اَگِت: ’آسَمُن تخت پادشاهی مِن و زِمین کُرسی زیر پایی مِن! چه طور لَهَری به مه اَبَندین، یا جای استراحتم کان؟

⁵⁰ مگه دسِ مه همه ایی چیزُئو درست اینَکِه؟‘“

⁵¹ «ای کوم سرکَش، ای شمایی که دل و گوشُتُ ختنه نِبودِن! شما همیشه رو وا رو روح قدّوس خدا اِووستین. شما هم همو کاریُ اَکُنین که جدُتُ شُکِه.

⁵² کم یه تا اَ پیغُمبَرُنِن که اَ دَس جدُتُ اذیت و آزار اینَدیدِن؟ اُشُ حتی، پیغُمبَرویی که هُندِنِ اُ صالحُ اَ کَبل اعلام شُکردَه، شُکُشت؛ همو که شما الان به اُ خیانت تُکِردِن و ایتُکُشتِن،

⁵³ شمایی که شریعتُ که توسط فرشته ئُون داده بو، تُگِه و بهش عمل تُنَکِه.»

سنگسار بودِن استیفان

⁵⁴ اعضای شورا وختی ایی گَپُن شُشنُت، گِرِنگی بودِن و دندون کورچی شُکِه.

⁵⁵ ولی استیفان که پُر اَ روح قدّوس خدائَه، به آسَمُن خیره بو، و به جلال خدا و به عیسی که دَس راست خدا ووستادَه ایدی.

⁵⁶ استیفان ایگو: «بیگینی، اَدیدم که آسَمُنُ واز بودِن و پُس انسان به دَس راست خدا ووستادِن.»

⁵⁷ ولی اُشُ غار شُزَه گوشُ خو شُگِه، و همه وا هم به استیفان حمله شُکِه.

⁵⁸ بعد به اُ کَهکَشُر شُکِه اَ شهر در شُبُرد، و سنگساری شُکِه. شاهدُن جِمه ئو خو پهلو پائوی نوخواسته ای که نُمی سولُسَ شُناها.

⁵⁹ وختی به استیفان سنگسار شاکِه، اُ غار ایزَه، ایگو: «ای خداوند عیسی، روح مه ئو بِگِه!»

⁶⁰ و جُک ایزَه، و غار ایزَه: «ای خداوند، ایی گناهُ پای ایشُ مَنوس.» اییُ ایگو و مُرد.